$Agahiyên şehîd:$
Nav û paşnav: Seîd Dexîl Reşo
Nasnav: Tîrêj Roj
Cihê jidayikbûnê: Şengal
Navê dê û bav: Berfê - Dexîl
Dîrok û cihê şehadetê: 24-10-2020 / Herêmên Parastinê gel
$Kurtejiyana şehîd:$
Gelê me yê Êzidî ku weke şaneya bingehîn a gelê Kurd hebûna xwe didomîne, bi sedsalan ji aliyê hêzên desthilatdar ve rastî zext, talan û komkujiyan hatiye. Gelê me yê Êzidî ku ji ber israra li ser taybetmendiyên çandî û olî yên ku afirandine bûne hedef, gelek caran rastî êrîşên qirkirina fizîkî hatine. Tevî van êrîşên ku 73 caran ferman li ser gelê me yê Êzidî hatiye kirin û gelê me yê Êzidî dev ji nasnameya xwe bernedaye. Gelê me yê Êzidî yê ku li ser xaka ku bi hezaran sal in ji her cure komkujî, zilm û xizaniyê rizgar bûye, bersiva herî watedar daye hêzên mêtinger û qirker. Di sala 2014’an de bi desteka gelek hêzên herêmê û bi taybet dewleta Tirk, êrîşî gelê me yê Êzidî hate kirin û gelê me yê Êzidî dîsa ji zarokan heta mezinan li ber xwe dane û dev ji helwesta xwe ya jiyana bi rûmet bernedane. Ligel ku hinek hêzan soz dabûn wan ku wê wan biparêze lê van hêzan îxanet li wan kir jî, bi hezaran kal,pîr, jin û mêrên Êzidî bi derfetên hindik li ber xwe dane û careke din israra xwe ya di azadiyê de nîşan dane.
Hevrêyê me Tîrêj ku hîn ji destpêkê ve cihê xwe li nava çeperên berxwedanê girt, li gundê Borikê yê Şengalê ji dayik bû. Hevrêyê me Tîrêj bi çand û kevneşopiya Êzidî mezin bû, hîn ji zarokatiyê ve weke kesayetekî têgihiştî bal kişand. Dilsoziya xelkê me yê Êzidî li xak, ol û çanda xwe, di kesayetyia hevrêyê me Tîrêj de jî şênber bû. Li hemberî hewldana hin nokeran û dewletên dagirker ên bi rêbazên şerê taybet ku dixwazin xelkê me yê Êzidî koçber bikin, malbata hevrêyê me Tîrêj sekneke bi rûmet nîşan da, li hemberî êrîşên DAÎŞ'ê li Şengalê ma û tevlî komên berxwedanê bû. Yek ji kesên ku li gel şert û mercên giran xwe li çiyayê Şengalê girt û tevlî nava refên berxwedanê bûn, hevrêyê me Tîrêj bû. Tevî ku ji aliyê leşkerî ve zêde agahiyeke xwe nebû, hevrêyê me Tîrêj bi refleksa parastina welat û malbata xwe tevgeriya, bi vî rengî bû yek ji ewladên mînak ên xelkê Êzidî yê berxwedêr. Di demekê de ku xelkê me yê Êzidî hewl dida bi derfetên xwe li ber xwe bide, komek ji hevrêyên me bi fedakarî pêşengî ji vê berxwedanê re kir û vê yekê bala hevrêyê me Tîrêj kişand. Lewma partiya me PKK jî destpêkê di şexsê van hevrêyan de nas kir. Li dijî êrîşên li derveyî mirovahiyê yên çeteyên DAÎŞ'ê, berevajî xeta teslîmkarî û nokeriyê ku soz dabû xelkê me yê Êzidî biparêze, gerîlayên PKK'ê bi rengekî fedaî bi hawara xelkê me beziyan. Wêrekiya gerîlayên PKK'ê ya di şer de, baweriya ku di nava jiyanê de dida mirovan, nêzîkatiyên cihê hêvî û hêzê bandoreke mezin li hevrêyê me Tîrêj kir. Ji jiyan, sekn û hevrêtiya hevrêyê me Egîd Efrîn bi bandor bû û ew ji xwe re kir mînak. Ji bo xelkê me yê Êzidî ji çeteyên DAÎŞ'ê biparêze û cihên dagirkirî ji nû ve rizgar bike, hevrêyên me bi derfetên kêm têkoşiyan û gelek gund ji çeteyên DAÎŞ'ê paqij kirin. Vê yekê hêz û moral da xelkê me yê Êzidî, da hevrêyê me Tîrêj. Kir ku ew jî li gel Gerîlayên Azadiyê yên Kurdistanê tevlî nava berxwedanê bibe. Hevrêyê me Tîrêj di demên destpêkê de yên li nava yekîneyên berxwedanê, berevajî rewşa kevneşop a jinê ya li nava civakê şahidî ji mîsyona pêşengiyê ya jinan a li nava refên PKK'ê kir û vê rastiyê gelekî bandor li wî kir. Hevrêyê me Tîrêj gerîla û di şexsê wan de jî rastiya PKK'ê her roj hîn baştir fêhm kir, wî û malbata wî baweriya xwe pê anî ku gerîla çand, exlaq û hevrêtiya Apoyî temsîl dikin û li ser vê bingehê tevî gerîlayên Apoyî tevgeriyan. Tevî hevrêyê me Tîrêj xwişk û birayên wî jî tevlî nava refên berxwedanê bûn û dilsoziya xwe ya bi Rêber Apo û partiya me PKK'ê re bi şênberî nîşan da.
Hevrêyê me Tîrêj ji roja ku tevlî bû heta sala 2017'an li Şengalê hem karên ciwanan kir, hem jî tevlî gelek karên cuda bû, beşdarî Berxwedana Şengalê ya dîrokî bû. Tevlîbûna hevrêyê me Tîrêj li gel gerîlayên HPG û YJA Starê û Yekîneyên Berxwedanê yên Şengalê li nava berxwedanê, kir ku bi hezaran ciwanên Êzidî yên mîna wî dilê wan ji bo azadiya gelê me lê dida, tevlî nava refên berxwedanê bibin. Di vê demê de bi tevlîbûna xwe ya bi kedkarî û fedakarî, xwest ku tola mirovên me yên hatine revandin hilîne, baweriya xwe bi wê anî ku ev yek jî tenê bi mezinkirina têkoşînê dibe. Hevrêyê me Tîrêj ji ber vê yekê tevlî nava karên leşkerî bû, di rizgarkirina Şengalê de bi roleke girîng rabû. Di pêvajoya berxwedanê de şahidî ji wêrekî, biryardarî û şerê bi fedaî yên milîtanên Apoyî re kir, bi taybetî kete bin navdora hevrêyê me Şehîd Tîrêj Aso. Ji bo bîranîna hevrê Tîrêj Aso ku navê wî li xwe kir, ji bo pêkanîna armancên wî û meşandina têkoşînê, biryar da ku tevlî nava refên gerîla bibe. Sala 2017'an berê xwe da çiyayên Kurdistanê û beşdarî nava refên gerîla bû.
Hevrêyê me ji ber ku li Şengalê tevî hevrêyên me têkoşiya, li gel wan heman jiyan parve kir û li dijî çeteyan di heman çeperan de şer kir, li ser detayên jiyana partiyê serwer bû, bi vê tecrûbeyê û perwerdeyên li çiyayên Kurdistanê di demeke kurt de hînî jiyana li çiyê û gerîla bû. Piştî perwerdeyê beşdarî nava karên Şervanên Nû bû, tecrûbeyên xwe bi hevrêyên xwe yên nû re parve kir, ji bo karibe di demeke kurt de wan bike milîtanên Apoyî ked da. Her wiha beşdarî nav karên çêkirina tunelên şer bû ku yek ji taktîkên şer ên girîng ên serdema nû ye, ji bo ev taktîkê şer bi ser bikeve ked da. Li hemberî êrîşên dewleta Tirk a dagirker ên li ser Herêmên Parastinê yên Medyayê weke milîtanekî Apoyî baweriya xwe bi wê anî ku tevlî çeperên berxwedanê bibe. Ji bo vê jî pê bawer kir ku di Gerîlatiya Modernîteya Demokratîk de divê xwe hîn bêhtir kûr bike. Li ser vê bingehê li Akademiyên Şehîd Mahîr tevlî perwerdeya branşa sabotajê bû. Bi daxwaz û kelecaneke mezin perwerde bi serketî qedand û di heman demê de di felsefeya Apoyî de xwe kûr kir, bû milîtanekî şareza.
Hevrêyê me Tîrêj ku weke ewladekî leheng ê Êzidxanê hat çiyayên Kurdistanê, bi perwerdeyê xwe kir şervanekî azadiyê yê tevahiya gelê me. Di êrîşeke dijmin de şehîd bû û jiyana xwe ya şoreşgerî di asta herî bilind de temam kir, cihê xwe yê bi rûmet di dîroka azadiyê ya gelê me de girt. Bi hişmendiya xwe ya neteweyî hevrêyê me Tîrêj bû mînak ji ciwanên Kurd hemûyan re. Bi xeta xwe ya têkoşînê wê her tim pêşengiyê ji me re bike û em soz didin ku armanca wî ya azadiyê pêk bînin.[1]