Gîzerê/ Berhevkarî
Rojekê ji rojan, li xêr û bereketa xwedan; hebû gundekî perîşan. Di wî gundî de hebû kal û pîreke korecax. Kalê her tim ji pîrê re digot û daxwaza xwe bi cî dikir ku zarokekî dixwaze. Rojekê kal berî bikeve ser riya cot, ya bi dewrana meh û salan, bane pîra xwe dike û jê re dibêje:
-Pîrê baş li min guhdar bike, ez kê biçim cot e; binêr, xwedê bi xwedê ger ez werim û te zarokek ji min re neanî be, ez ê te bikujim.
Pîr di wê odeya xwe de bi saetan digrî û dike nalenal. Difikire û nafikire û li ber dilovanîya xwedê digere ku çareyekê jê re bibîne.
Roj li pê hev diborin û roja hatina kalê nêzik dibe û hîna jî pîr nizane ka dê çi bike. Pîr hîna li xwe heyîrî ye dengek ber guhê wê dikeve, dirive derve dibîne ku etarek li ber deriyê wan re derbas dibe û bang dike:
-Werne gîzeran.. werne gîzeran..
Pîr dirive cem etêr û jê re dibêje:
-Ey kurê reben ka gîzereke mezin bide min.
Etar Gîzerê didêkê û pîr gîzera xwe dibe malê. Gîzerê pak dişo û paçeke sipî ji rengê berfê lê digerîne, wê dike bêşîkê û li ber xwedê digere ku gîzerê jê re bike zarokeke xweşik.
Dengê kalê tê û bang dike:
-pîrêê.. pîrê.. Ey pîra kezebreş were va çiwalên nîskan bi min re deyne. Ma te kevir li guhê xwe siwar kirine de were.
Pîr vedinicqe, bi tirs û bi dengekî bilind dibêje:
- ez qîzikêê dimêjînime, ku dev jê berdim wê bigrî.
Kal ecîmayî dimîne, çi tiştên ji nav destên xwe datîne û direve hundir û dibêje:
-Ma te zarî anî?
-erê min anî qîzkeke pir çeleng û xweşike.
Kal ji guhên xwe îna nake û direve qundaxa wê vedike dinêre qîzkeke pir xweşik û şîrîne.
Kal û pîr bi Gîzerê kêfxweş dibin û bi rojan rojek li pey rojê gîzer mezin dibe.
Rojekê hevalên Gîzerê tên ba dîya wê û dibêjin:
-apîrê bila Gîzer bi me re here çolê.
Xaltî dibêje:
-Naa
-Pîrê qurban heyran bes vê carê.
Xaltî diqehere û dibêje:
-Na anê caran qîza min xas pêl li erdê nekiriye, ez nahêlim bi we re here çolê.
Gîzer dibêje:
-Anê qurban heyran bes vê carê ez herim.
Dilê dîya gîzerê pê dişewite û dibêje - -bes vê carê here, xem nake.
Gîzer û hevalê xwe darin çolê pûş berhev dikin. Her carekê ku gîzer tûrê xwe tijî pûş dike hevalên xwe lêdixin û pûşên wê ji dest digrin, ji ber ku ew deh kes in û bi qasî gîzerê nikanin berhev bikin.
Carek, didu, sisê her ku gîzer pûş berhev dike ew lêdixin û pûşê wê ji dest digirin. Di dawîya dawî de hevalên gîzerê, gîzerê girê didin û kevirekî li ser datînin, wê tenê li çolê dihêlin û darin mala xwe.
Diya gîzerê ji wan dipirse:
-Zaroknooo.. Qîza min ka?!..
Hevalên gîzerê xwe ji wê alî nakin ku çi bi gîzerê kirine tenê dibêjin:
-Pîrê wela gîzer berî me de hate mal.
Li wê çolê gîzer girêdayî ye. Polîsek bi rê de dare perên xwe dihejmêre, li ser kevirê gîzer girêdayî rûdine, çawa ku dike perên xwe bijmêre gîzer ji tirsan tireke xwe dike, polîs ditirse û ji tirsa perên xwe çedike û direve. Gîzer xwe ji bin kêvir derdixe peran radikw, pûş berhev dike û xwe li erbana polîs dike û dare mal. Hevalên gîzerê, wê dibînin jê re dibêjin:
-Gîzer te va gî ji kur anî?
Gîzer dibêje:
-Ji ber ku we ez girêdam a polîsek hat, min tireke xwe kir a polîst tirsîya û revîya.
Hevalên gîzerê çav teng bûn û gotin:
-Gîzerê ka em herin me jî bide da ku em jî perene xwe bînin.
Gîzerê qayîl dibe ji ber ku dizane, wê çi were serê wan. Ew diçe wan qewîn girê dide û kevirekî mezin dide ser wan û vedigere. Polîs ji wê de da ku binêre binêrê kê perên wî birine û ew tirsanduye. Ew xwe ji wî alî nake û dare dîsa ser wî kevirî rûdine û peran derdixe, vir wê de hevalên Gîzerê iu çawa tireke xwe dikin ji bo ku polîst bitirse lê polîs natirse û qawîşa xwe vedike û li wan dixe û dibêje:
-We duh ez tirsandim, qey hûnê karibin îro jî min bitirsînin.
A bi vî awayî polîst têr li wan doxe û Gîzerê iî heyfa xwe ji wan hiltîne û vedigere malê.
ÇAVKANÎ Ji çîrokeke gelêrî ya devoka Kobanê[1]