Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,623
Wêne
  109,821
Pirtûk PDF
  20,257
Faylên peywendîdar
  103,968
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
ماذا حصل للأدب الكوردي بعد الإسلام - الجزء الثامن
Kurdîpêdiya rojane dîroka Kurdistanê û Kurdan tomar dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

محمود عباس

محمود عباس
ماذا حصل للأدب الكوردي بعد الإسلام - الجزء الثامن
#محمود عباس#
الحوار المتمدن-العدد: 6659 - #27-08-2020# - 21:45
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

مساندة السلطتين؛ الدينية الإسلامية والدنيوية العربية، بعد الخلافة الراشدية، وبسند من أحاديث الرسول الكريم، مهدت للشعر والشعراء العرب أفاق جديدة، فمثلما ساهمت تلك السلطات في تطويرها على حساب الأقسام الأخرى من الأدب حتى منتصف العصر العباسي، سارعت في طمس اللغة الفهلوية الساسانية، وإزالة كل الآثار الأدبية والفكرية ومن ثم الروحية، وبالتالي على الحركة الثقافية لتلك الحضارة، والتي كانت ركيزة اللغة والأدب الكوردي الحالي، وهو ما أدى إلى تيه الأدباء الكورد بين لغة الدين الجديد ولغتهم التي حصرت عقد بعد أخر، في زوايا البيوت والمراكز الأدبية الضيقة، وعلى مدى قرون عديدة، لم يظهر للكورد أثر أدبي أو فكري باللغة الفهلوية، أي الكوردية اللاحقة، إلى أن ظهرت فجأة وكصحوة من سبات طويل، شعراء وأدباء كفطور متناثرة وعلى مسافات زمنية ومكانية متباعدة، على جغرافية كوردستان.
وقد حدث مثلها في الفن بين العرب، وخاصة الطرب والموسيقى، مع غياب معظم الأجزاء الأخرى منه، وخلافها هنا عن الشعر أنها ظلت محصورة لفترة طويلة بين الطبقة السائدة، وتنامت متسارعة، رغم ظهورها المتأخر على الساحة، وذلك في المراحل الأخيرة من الخلافة الراشدية، في الوقت الذي كان الفن بكل أنواعه منتشرا بين الشعب، وأبعاد واسعة من التطور في الحضارة الساسانية، ومعظم المصادر في هذا المجال تؤكد على أن فن الغناء والآلات الموسيقية تمت على خلفية تأثر العرب بثقافة الحضارتين الساسانية والبيزنطية، والقبطية كنت جزء من الأخيرة، خاصة بعد احتلالهم لها. وهنا لا نتحدث عن الأنواع الأخرى من الفن، كالرسم والنحت والمسرح، وغيرها، الذي لم يكن له وجود في الجزيرة العربية؛ وبدايات ظهوره كان متأخرا جداً، والأصنام التي كانت في مكة، نحتها وبناءها له تاريخ من خارج الجزيرة العربية، وقصة هبل الصنم الأكبر الذي جلب من منطقة العمالقة، والتي كانت تحت سيطرة الحضارة البيزنطية، معروفة في التاريخ، والمحلية أو التي كانت تعبد من قبل القبائل لم تكن أصنام منحوتة.
مصادر، وكما ذكرنا سابقا، وما قيل ليست بناقصة، بل الناقصة تكمن في الاستئثار بها دون غيرها من ثقافات الشعوب التي أحتلت وفرضت عليها الإسلام، تذكر أن العرب تعلموا قرض الشعر من القبط والساسانيين قبل الوحي بقرابة قرن ونصف، ومارسوا بعض أنواع الفن، ومنها الغناء واستخدام الآلات الموسيقية، بعد مرحلة الوحي بعقود، وبما أنه لم يحكم على الطرب وأدواته بحديث مثلما حكم على الشعر، ظل الفن بكل أنواعه بين يدي الفقهاء والمتأولين للنص والأحاديث، وهو ما أدى إلى حدوث جدال فقهي بلا نهاية، حول مدى تحريم الطرب والآلات الموسيقية، ونوعية المكروه والمسموح. مع ذلك، ورغم العمر الزمني القصير، لهذين المجالين الثقافيين، إلا أنهما بلغا مراحل متقدمة من التطور بدءً من منتصف العصر العباسي، وللشعوب التي اعتنقت الإسلام دور كبير فيهما، إن لم يكن الدور الرئيس.
والقول في الشعر العربي متشعب الأبعاد، كتب فيه الكثير الكثير، لكننا في اختصاره نستند على بعض من الرأي في الشعر الجاهلي، كشكوك (طه حسين) فيه، تاريخا ونصاً، وهو القائل في كتابه (في الشعر الجاهلي) لقد أغلق أنصار القديم على أنفسهم في الأدب باب الاجتهاد، كما أغلقه الفقهاء في الفقه، والمتكلمون في الكلام. فما زال العرب ينقسمون إلى بائدة وباقية، وإلى عاربة ومستعربة. وما زال أولئك من جرهم، وهؤلاء من ولد إسماعيل. وما زال امرؤ القيس صاحبَ قصيدة قفا نبك...، وطرفة صاحبَ لخولة أطلال...، وعمرُ بن كلثوم ألا هبى...”. لكنني شككت في قيمة الأدب الجاهلي، وألححت في الشك. وانتهيت إلى أن الكثرة المطلقة مما نسميه أدباً جاهلياً، ليست من الجاهلية في شيء، إنما هي منحولة بعد ظهور الإسلام. فهي إسلامية تمثل حياة المسلمين وميولهم وأهوائهم، أكثر مما تمثل حياة الجاهليين.
ويرسخ الجاحظ هذه المقولة بطريقة أخرى، ففي كتابه (الحيوان) الجزء الأول الصفحة (74) في البعد التاريخي المعارض لشكوك طه حسين، ودون أن يذهب بعيدا كبعض المؤرخين العرب الذين يرجعون ببدايات الشعر العربي إلى قرون عديدة قبل الإسلام، فيقول أما الشعر العربي فحديث الميلاد صغير السن، أول من نهج سبيله وسهل الطريق إليه امرؤ القيس بن حجر ومهلهل بن ربيعة. فإذا استظهرنا الشعر وجدنا له – إلى أن جاء الله بالإسلام – خمسين ومائة عام، وإذا استظهرنا بغاية الاستظهار فمائتي عام
وهكذا فمعظم المصادر مثل التي اختصرنا بهم يؤكدون على أن الشعر العربي والذي بلغ اليوم سويات عليا من التطور، حديث العهد بالنسبة لشعر الشعوب المجاورة كالأراميين والساسانيين والقبط، الذي أصبح؛ وبعد هيمنة السلطات العربية الإسلامية على جغرافياتهم، من النادر أن نجد له أثر، أو كتب من الماضي، رغم أن شعراء العرب الأوائل استسقوا من أولئك الشعوب طريقة قرض الشعر، واستخدموا اللغة الأرامية في الكتابة قبل أن تنفرد بذاتها، يقول في هذا مقدم كتاب (بدايات الشعر العربي بين الكم والكيف) للكاتب الدكتور محمد عوني عبد الرؤوف، الدكتور سعيد بحيري، في الصفحة (9) يرجح استمرار الشعر العربي كيفيا طوال الفترة التي ارتبط فيها بالشعر الآرامي ولا توجد أية نقوش أو كتابات باللغة العربية قبل الوحي، مثلما ورد في الكتاب المذكور وعلى لسان الكاتب في الصفحة (21) وإن عدم وجود نقوش بوسط الجزيرة العربية، بلغة أهل هذه المنطقة أو باللغة المشتركة التي نزل بها القرآن، وعدم وصول أي شيء عن هذه المحاولات، جعل الباحثين لا يدرون تماماُ إن كان السجع هو حقاً الصورة الأولى التي أنطلق منها الشعر العربي.
كما ويذكره محمد عوني عبد الرؤوف في كتابه (بدايات الشعر العربي) الصفحة 162 يرى ابن سلام (ت231ﮪ) انه لم يكن لأوائل العرب من الشعر إلا الأبيات يقولها الرجل في حاجته، وإنما قصدت القصائد وطول الشعر على عهد عبد المطلب وهاشم بن عبد مناف ويتمم في الصفحة 172م ولكن أقدم قصيدة وصلت إلينا، فيما يقول جوستاف فون جرونيباوم في كتابه (نقد وفن الشعر) هي قصيدة عمرو بن قميئة ( حوالي 480م -540م) أي قبل الإسلام بقرابة خمسون سنة... ولا يمكن أن تعد بمقاييسهم شعراً يستحق التوقف عنده ويقصد هنا مقاييس النقاد العرب.
ورغم هذا التطور، والتي تعتبر كطفرة ظهرت بعد الاختلاط بالحضارتين المذكورتين، ظل العديد من الشعراء العرب الأوائل متأثرين بالثقافة الساسانية وآدابهم، فعلى سبيل المثال يذكر محمد عوني في كتابه المنوه إليه في الصفحة 176 وكان الأعشى ولا شك أعظم شاعر قبل الإسلام، تُنمُ المظاهر الاجتماعية التي يتحدث عنها بشعره عن تأثره بالساسانيين
فيما لو أسلمنا صحة ما يقال أن المعلقات كانت على جدران الكعبة، تنم على أنه؛ رغم القصر الزمني لظهور الشعر العربي، كان قد بلغ مراحل متقدمة من الأبداع، في زمن الوحي، وهذه أيضا من ضمن الروايات التي شك فيها طه حسين، بعكس الغناء والآلات الموسيقية التي كانت مجهولة في شبه الجزيرة، وظهرت في منتصف القرن الأول الهجري، وفي هذا يقول شهاب الدين النويري في كتابه نهاية الأرب في فنون الأدب الجزء الرابع، الصفحة (239) “لم يكن للعرب قبل ذلك إلا الحداء والنشيد، وكانوا يسمونه الركبانية. وأول من نقل الغناء العجمي إلى العربي من أهل مكة سعيد بن مسجح، فكان أول اتصال له مع الألوان الموسيقية الأجنبية، حينما سمع عمال البناء من سبايا العجم وهم يغنون أغانيهم أثناء عملهم ببناء وترميم الكعبة في عهد عبد الله بن الزبير بن العوام. وبعده برز تلميذه ابن سريج المغني. فقد كان ابن مسجح وابن سريج كليهما عبدين عند سيد واحد. للمزيد من معرفة روايته مع الخليفة عبد الملك بن مروان، يمكن العودة إلى كتاب الأغاني لأبو الفرح الأصفهاني، الجزء الثالث، الصفحة 278-279 من الطبعة الأولى.
لذلك لم يتم الحديث عنهما في زمن الوحي، ولم يأت على ذكره في النص، وما ورد في الحديث فمعظم الفقهاء يضعفونها على أنها أحاديث موضوعه، وكما نعلم من التاريخ...
يتبع...[1]

Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 114 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 10-05-2024
Gotarên Girêdayî: 17
1. Dîrok & bûyer 27-08-2020
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 27-08-2020 (4 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Kategorîya Naverokê: Edebî
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 10-05-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 13-05-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 12-05-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 114 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Ji Pêşveçûna Sînema Kurdî -1
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
BI ŞERÊ GELÊ ŞOREŞGERÎ EM HENE
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)

Rast
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Dawûd
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  537,623
Wêne
  109,821
Pirtûk PDF
  20,257
Faylên peywendîdar
  103,968
Video
  1,535
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,764
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,947
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,998
عربي - Arabic 
30,673
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,081
فارسی - Farsi 
9,731
English - English 
7,554
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,686
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,750
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,263
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
181
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,323
MP4 
2,531
IMG 
201,063
∑   Hemû bi hev re 
235,241
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Kurtelêkolîn
Ji Pêşveçûna Sînema Kurdî -1
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Erdal Kaya
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Kurtelêkolîn
BI ŞERÊ GELÊ ŞOREŞGERÎ EM HENE
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.469 çirke!