Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mîna Acer
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  538,274
Wêne
  110,125
Pirtûk PDF
  20,273
Faylên peywendîdar
  104,024
Video
  1,540
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,953
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,024
عربي - Arabic 
30,707
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,235
فارسی - Farsi 
9,815
English - English 
7,580
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,697
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,212
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,751
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,264
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,378
MP4 
2,535
IMG 
201,503
∑   Hemû bi hev re 
235,740
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Jiyaname
Mîna Acer
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
عيد (Zag-mug) أكيتو رأس السنة السومرية البابلية الاشورية – الايزيدية
Wêneyên dîrokî dewlemendiya netewî ye! Ji kerema xwe re, bi logokên xwe, nivîs û rengên xwe, nirxa wan kêm nekin!
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي - Arabic
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

قاسم مرزا الجندي

قاسم مرزا الجندي
عيد (Zag-mug) أكيتو رأس السنة السومرية البابلية الاشورية – الايزيدية
#قاسم مرزا الجندي#
(Qasim Algindy)
الحوار المتمدن-العدد: 7567 - #31-03-2023# - 23:52
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

رأس السنة البابلية المعروف باسم أكيتو، بالسومرية زكموك (Zag-mug) وتعني أكيتي سنونم، وهي الدورة النباتية لموسم الحصاد والزراعة, وكلا التفسيرين يشيران الى بداية السنة الجديدة ومرور الفصول في مرحلتين متشابهتين الربيع والخريف، وتسمى ريش شاتين بالأكادية، هو عيد رأس السنة لدى الأكاديين والبابليين والآشوريين والكلدانيين من بعدهم، يبدأ عيد رأس السنة الجديدة في اليوم الأول من شهر نيسان نيسانو ويستمر لمدة اثنا عشر يوماً، ويصادف يوم 1 نيسان في التقويم الميلادي، الموافق 18 اذار في التقويم البابلي السومري الشمسي الايزيدي، حسب المقولة الايزيدية الشهيرة (هذدةى ادارى مةلكى زان هاتة خوارى) وتعني في 18 اذار ينزل ملك المعرفة الى الارض.
من جانب اخر نجد ان زكموك او اكيتو قد ارتبط ارتباطا وثيقا بالشمس, لان الشمس هي العامل الاساسي في حياة الكائنات، فارتبط زكموك بإله الشمس(شمش) حسب النصوص السومرية، او(شيشم) حسب النصوص الايزيدية، حيث أن الحضارة السومرية القديمة في بلاد الرافدين وقد عرف تاريخها ومعتقداتها وأعيادها وطقوسها من الألواح الطينية المدونة بالخط المسماري، وكانت بدايتهم في الالفية السادسة ق.م.
تشير النصوص البابلية المحفوظة استمرار الاحتفالات لمدة 12 يوماً متتالية، حيث تبدأ من 1 نيسان حتى 12 نيسان وفقاً للتقويم البابلي، ويشير بعض الباحثين إلى مغزى رمزية الرقم 12 المقدس وأهمية استخداماته المختلفة، فهو يمثل أشهر السنة، وعدد الأبراج الفلكية، بالإضافة إلى ارتباط العدد بالقمر ودوارنه اثنا عشرة دورة محورية ومدارية في آن واحد، لاستكمال اثنا عشر دورة مدارية شهرية حول كوكب الارض .
المدوّنات والألواح المسمارية السومرية الأثرية، المحفوظة فى متحف لندن تشير إلى أن الاحتفال هو اعادة اخراج الاله نابو لوالده الاله مردوخ من العالم السفلي، وفقاً للأسطورة السومرية، يختفي لمدة يوم أو يومين في جبل يسمى (خرشانو) وهو من أسماء العالم السفلي، وكان الأهالي قديماً تقوم بمشاهد تمثيلية لإحياء هذه الميثولوجيا بضرب بعضهم حتى يسيل الدماء مثلما سال دماء مردوخ فى العالم السفلي، ثم تبدأ رحلة نابو بالبحث عنه خلال اليومين، وعند العودة إلى الحياة مرة أخرى يرجع للمدينة ويقوم الأهالي بالاحتفالات فرحاً برجوعه.
كان للبابليون تقويماً خاصا بهم يبدأ من (21) آذار(شيكركو)السومري وهي (1) نيسان (نيسانو) أي أن شهر نيسان عندهم لا يطابق شهر نيسان الحالي في تقويمنا بل يطابق(21)آذار, بداية السنة عندهم وكان يعرف عيد رأس السنة لديهم ب (آكيتو)وهي كلمة بابلية ذات جذر سومري وأقدم صيغة لها جاءت بحدود 2500 ق.م على شكل (آ- كي- تي) وتعني الماء والتراب وهي اشارة الى الحياة وتجددها.
فيكون بذلك معنى مصطلح(أكيتو) كاملاً هي قدوم حياة جديدة الى الأرض، وأن طقوس الربيع والمطر وعيد تجدد الحياة تعود إلى فترة حضارة سامراء في الألف السادس قبل الميلاد حيث شكلت هذه الطقوس بذرة العيد الأكبر آنذاك.
كانت مدة العيد إثنا عشر يوماً، أي بعدد أشهر السنة ويوم العيد الكبير هو في اليوم الأخير تبدأ من الأول من نيسان وتنتهي في الثاني عشر منه ثم يوم العيد, ففي بداية هذه الأعياد من كل سنة جديدة يأتي الإله نابو من معبد (ايزيدا) في بورسيبّا (برس نمرود) لزيارة والده الإله مردوخ في بابل. وهنا يمكن معرفة سر الفارق الزمني(13) يوم بين التقويم الشمسي (الشرقي) والتقويم الميلادي .
كانت الاحتفالات يعرف ببيت (الأكيتو) يقع خارج المدينة كما في الوركاء وآشور وبابل ويقام كما يلي:
(1) كانت الأيام الاربعة الأولى فيها, لتقديم الضحايا والقرابين وتعيين درجات الكهنة وقراءة ملحمة الخليقة البابلية.
(2) في اليوم الخامس يحمل تمثال الإله نابو من بورسيبا إلى بابل في سفينة مذهبة.
(3) في اليوم السادس تجرى محاكمة الملك ونزع شاراته الملكية في معبد الإيساجيل في بابل ويسحب من أذنيه حتى يركع أمام الإله ويؤدي الدعاء.
(4) في اليوم السابع تمثل دراما محزنة لموت الإله وصعوده إلى السماء وتسود الفوضى في المدينة حيث تجري عربة هائجة في شوارع بابل, بسبب غياب مردوخ ويُنصّب ملك مزيف للحكم في هذا اليوم.
(5) في اليوم الثامن يعود مردوخ إلى الحياة وتنظم بعودته الأشياء وتجتمع الآلهة في مخدع المصائر ويقررون مصائر البشر للسنة الجديدة، وتعاد شارات الملك إلى الملك الحقيقي ويسير الكهنة في موكب نحو بيت الأكيتو خارج المدينة ليمكثوا ثلاثة أيام وهي تمثيل دراما رمزية للخليفة,
(6) في مساء اليوم الحادي عشر يعود الكهنة إلى المدينة ويدخلون المعبد ويقضي الإله مردوخ ممثلاً بالملك ليلة مع الكاهنة العليا في معبد الإله,
(7) في اليوم الثاني عشر تغادر الآلهة بابل, وتنتهي سلسلة الاحتفالات والمراسيم والطقوس التي استمر (12) يوما.
(8) اليوم الثالث عشر(13) هو العيد الكبير في عموم البلاد, بتجدد الطبيعة وبدأ حياة جديدة في عام جديد.
تشير الطقوس البابلية في قصة تمثيلية لتمجيد الخالق نحو وصف الكون والخليقة.
للنار دلالات روحية دينية عميقة وكبيرة ترتبط بالديانات والمعتقدات التي كانت شائعة في آسيا ولدى شعوبها (الهندية – الأوروبية)، وفي الديانة الزرادشتية التي بشر بقدسية النار وهو النور والضوء. وهي في نفس الوقت ذات علاقة دينية بالشمس باعتبارها مصدر النور والحياة على كوكب الأرض والكون، ويبقى نوروز رمزاً قوياً ذات دلالات دينية وحياتية كبيرة .
ويمكن أن نجد صلة عميقة ما بين المعتقد الديني لذلك العصر وبين الشعب الإيزيدي (الكردي), من خلال الترابط الجدلي بين النار والنوروز الذي يعني اليوم الجديد ابتداء من تأسيس أول دولة كردية (ميديا), وحتى قبل (ميديا) بتسعة قرون في زمن الملك جمشيد في سنة (595) قبل الميلاد , وقبل ذلك العهد بآلاف السنين, حيث كان يمارس هذا العيد لدى الشعوب الارية في حوض بلاد ما بين النهرين. وفي روما وأواسط اسيا كانوا يحيونها, مثلما يحيونها الان في دول عديدة ولدى شعوب واقوام عديدة .
كان في الأول من نيسان من كل عام يحتفل بها الشعوب( السومرية , البابلية , الكلدانية , الآشورية ,الميدية) في مناسبة دينية عظيمة هي عيد (أكيتو)(زكموك)(نوروز)(سرسال) التي لها مدلولاتها التاريخية والحضارية والتراثية على أصالة تلك الشعوب, في فترة 12 يوماً في طقوس ومراسيم مهيبة احتفاء بتجدد الطبيعة وبدأ حياة جديدة وعام جديد وهي رأس السنة وهو اليوم الجديد وتعني نوروز,
كان لعيد أكيتو طقوس دينية مصاحبة للاحتفالات الصاخبة والمهرجانات الكبيرة التي تقام فى المدينة تبدأ من اليوم الأول قبل بزوغ الشمس عند الفجر، وهو توقيت مناسب تماماً للرمزية الدينية للاحتفال، حيث ينهض الكاهن الأكبر ويسمى شيشكالو بين منتصف الليل والفجر وقبل الشروق حيث يكون الظلام والصمت المهيمن على الأجواء.
وهو جزء من الشعور بالرهبة الدينية والطقسية المصاحبة للقصة الاسطورية، ويقوم بالاغتسال بماء النهر، وإقامة التراتيل والصلوات أمام تمثال مردوخ، ثم يفتح بوابات المعبد، بعدها ينهض الكهنة الآخرون من النوم ويقومون بتنظيم دخول المعبد وإقامة الطقوس، وقد كانت هذه أوقات بداية الطقوس غير ثابتة طوال أيام الاحتفال، ففي اليوم الأول كانت تبدأ قبل السادسة فجراً، وتقل تدريجياً بعد اليوم الأول حتى اليوم ألأخير ولكن كانت هذه الطقوس تنتهي قبل مغيب الشمس.
كانت لهذه الاحتفالات بجانب دوافعها الدينية والاجتماعية, لديها أهداف اخرى هي اقتصادية ومادية, حيث تشير النصوص المحفوظة إلى رسائل الحرس للملك بنجاحهم فى جمع الأغنام والضرائب، وكان المعبد يستقبل هدايا ونذور الأهالي والزوار من الخارج الذين يقدمون الهدايا لمردوخ خلال أيام العيد، بجانب النذور والهدايا كان حكام المقاطعات والمدن يقومون بدفع الخمس للمعابد، وكانت تشمل بعض الحاصلات الزراعية، وعدد من الثروة الحيوانية، ويبدو إن قضة الخمس قديمة جداً.
وقبل الآلاف السنين كانت الاحتفالات تقام في دولة بابل أحياء لذكرى هذه المناسبة المقدسة رأس السنة البابلية, بنزول الإله(مر دوخ) ... أو الملاك (شمش)(شيشم) او الملاك (زان) إلى كوكب الأرض وتدارك أمورها لسنة جديدة, حسب معتقدهم الميثولوجي .
أما في عهد دولة الحضر(هتارا) كان بنزول ملاك (شمش) إلى الأرض وبداية سنة جديدة.. بقدوم فصل الربيع, ويبدو هنا التشابه في عيد رأس السنة, يحيونها شعوب عديدة في العصور المختلفة مع اختلاف في أسماء المناسبة والملائكة. يحيونها الى اليوم المسحيين(الكلدان ,السريان, اشور) وتضاء الشموع (النار) في جميع البيوت وتنثر الزهور في كل مكان وتنشد الأغاني والأهازيج ويلبسون الحلي والملابس الفلكلورية والتراثية في هذه المناسبة التي ترتقي الى جذورهم وتقاليدهم القديمة لإحياء عيد اكيتو عيد الآباء والأجداد والارتباط بجذورهم الأولية والأصيلة قبل ظهور المسيحية.[1]

Kurdîpêdiya ne berpirsê naverokê vê tomarê ye, xwediyê/a tomarê berpirs e. Me bi mebesta arşîvkirinê tomar kiriye.
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 18 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | عربي | https://www.ahewar.org/ - 06-07-2024
Gotarên Girêdayî: 2
1. Dîrok & bûyer 31-03-2023
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 31-03-2023 (1 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ol û Ateyzim
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 06-07-2024 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 23-07-2024 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 06-07-2024 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 18 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Erdal Kaya
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Mîna Acer
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike

Rast
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Mîna Acer
20-09-2024
Sara Kamela
Mîna Acer
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Babetên nû
Cih
Zorava
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Sinûnê
22-09-2024
Aras Hiso
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Mîna Acer
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
20-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
15-09-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Avdel Elî Ebdo
15-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jiyaname
Asîa Kemal Çeto
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Cih
Til Ezîz
14-09-2024
کاروان م. ئاکرەیی
Jimare
Babet
  538,274
Wêne
  110,125
Pirtûk PDF
  20,273
Faylên peywendîdar
  104,024
Video
  1,540
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,387
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,953
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,024
عربي - Arabic 
30,707
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,235
فارسی - Farsi 
9,815
English - English 
7,580
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,697
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,987
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,212
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,402
Pirtûkxane 
2,751
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,264
Cih 
1,158
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
324
PDF 
31,378
MP4 
2,535
IMG 
201,503
∑   Hemû bi hev re 
235,740
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Resul Geyik
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
Erdal Kaya
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Jiyaname
Mîna Acer
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 1.656 çirke!