REQA piştî rizgar bû gihiştiye çi astê?
DIYAR EHMO-XELID EL - CUMA / REQA
Tevî hemû şert û mercên heyî û rewşa zehmet a şêniyên
ReqaReqa yê ku 4 salên di bin dagirkeriya çeteyên DAIŞ'êde bûn jiyan kirin, lê di demeke kurt welatiyan karîbûn bi azadî jiyaneke nû biafirîne û jiyana hevbeş û bi rumet li herêmê pêk bîne.
Piştî hêzên QSD'ê bajarê Reqa ji çeteyên DAIŞ'ê rizgarkirin, Meclîsa Sivîl a Reqayê demil dest dest bi avakirina komîteya ji nû ve avakirinê ya Reqayê kir. Komîteyê bi derfetên xwe yên kêm û hêza xwe ya heyî karîbû bermahiyên çeteyan ji kolan û taxên bajarê rabikin. Her wiha rê ji hemû şêniyên Reqayê re hate vekirin ku di xebatên jinûve avakirinê de cih bigirin.
Ajansa me derbarê projey û xebatên Meclîsa Sivîl a Reqayê û rêxistinên mivorî bi hevkariya Koalîsyona Navdewletî pêk aniye, amade kir.
Ji dema rizgarkirina bajarê Reqayê û heta niha 140 hezar malbat vegeriyan bajar û hîn jî vegera welatiyan bê navber heta roja me ya îro didome.
Gelek gavên rêxistinî hatin avêtin
Meclîsa Sivîl a Reqayê dema bajar hate rizgarkirin, li bajar û gundên wê bi armanca rêxistinkirina civakê 25 meclîs ava kirin. Di riya van meclîsan dozên civakê û welatiyên vedigerin warê xwe hate şopandin.
Komîteyê di destpêka xebatên xwe de bi rêxistina rakirina mayînan re ket nava liv û tevgerê û dest bi paqijkirina tax û kolanên bajar ji mayînan hate kirin.
Komîteyê her wiha gelek lêkolîn li ser Reqayê amade kirin û bajar wekî 26 deveran dabeş kirin. Li ser vî esasî jî karê rêxistinî û paqijiyê hate destpêkirin.
Meclîsa Sivîl a Reqayê hejmarek ereb û alavên xebatên paqijiyê hatin ji komîteyan re pêşkêş kirin. Hemen xebatên paqijiya tax û kolanên bajar hate destpêkirin. Alavên hatin pêşkêşkirin jî ev in: 16 qelab, 14 bendozer, 4 bobkat û 11 sîtêrên av Heta niha 28 kolanên sereke û 5 dever hatin e paqijkirin. 21 dever û hejmarek kolanên bajar hîn têne paqijkirin
Komîteyê ekîba rewşên awerte ku ji 38 endaman pêk tê ava kir. Di nava wan pijîşk û kesên pspor jî hebûn. Karê wan rakirina cenazeyan ji nava bermahiyan û lêkolîna rewşên awerte bû. Heta niha ekîba hehsa mijarê 600 cenaze belge kirine.
Di aliyê avê de jî hejmara welatiên sûd ji sîtêrên avê wergirtine gihiştiye 250 hezar kesî, bi qasî hezar û 200 M2 di hefteyê de.
Pirojeyên xizmetguzarî
Komîteya Endizyaran her wiha dest bi lêkolîna navend û stasyonên ava vexwarinê ya bajarê Reqa û gundên wê ku hejmara wan 33 ne kirin. Ev bi hevkariya rêxistin û komeleyên mirovî pêk tê.Stasyon êdî careke din têne amadekirin û dikevin xizmeta welatiyan de.
Stasyona El-Zehra, Ev stasyon xizmeta 50 hezar welatiyên Reqayê dike. Stasyona El-Mensûr xizmeta 35 hezar welatiyan dike. Stasyona Abid El-Sefsafî avê li 55 hezar welatî belav dike. Stasyona Til Semin avê li 25 hezar welatî belav dike. Stasyona El-Kalit, bîr Seîda avê li 35 hezar welatî belav dike, stasyona Elo Kebîe avê li 15 hezar welatî belav dike, stasyona El-Barûd avê li 25 hezar welatî beavl dike, stasyona El-Hora avê li 20 hezar welatî belav dike, El-Widiyan xizmeta 7 hezar welatî dike, stasyona El-Refi ya Ên Îsa xizmeta 20 hezar welatî dike, stasyona Era bi navê El-Sifsafa avê li 15 hezar welatî dike, stasyona Meslexê û Hemrat xizmeta 50 hezar welatî dike, Stasyona El-Keramê xizmeta 30 hezar welatî dike, stasyona Ebû Wehel xizmeta 40 hezarî dike.
Komîte hîn jî xebatên amadekariya stasyonên bi navê El-Cedîdat ,El-Şahir, El-Simêhat û El-Ednaniye dike. Bi rêxistinên ku di xebatên amadekariya stasyonan de dixebitin muzekere hatin imzekirin.
Komîteyê her wiha dest bi perwedekirina xebatkarên stasyonên avê bixebitîn in li Reqayê kir, hejmara karkeran jî hate zêdekirin.Da ku bê karî li herêmê kêm bibe.
Ava bajarê Reqayê
Komîteya jinûve avakirinê tureyên avê yên taxên Meşleb, Haşim Bin Ebdulmelek, navbera herdû piran, Teyar, Heswiye, Mefreq El-Cezrar, El-Romaniye kirin. Ev piştî tureyên sereke hatin temîrkirin pêk hat, her wiha şaxên wan jî hatin temîrkirin.
Pirojeya sereke ya bajar derdora hezar û 500 M3 av dide, stasyona avê ya taxa Meslex jî derdora hezar û 200 M3 av di saetê de dide.
Pirojeyên avdanê
Komîteya Jinûve avakirinê 40 piroje ji bo temîrkirina kanalên pêşkêş kir. Ev piroje bi armanca ji nû avakirina zeviyên herêmê ye. Pirojeyên hatin pêşkêşkirin û niha xebatên temîrkirina wna hatiye destpêkirin jî ev in: Pirojeya xetên avdanê yên çandiniyê yên herêma Hezîma û Tirşîn e, her wiha pirojeya xeta Til Semin û hezîma nirxên wan jî bi qasî 8 hezar dolar e, ev piroje xizmeta sî hezar welatiyan dike.
Komîteyê her wiha pira rêxistinî ya li ser riya Reqa û Ên Îsa temîr a li herêma Hikûmî temîr kir, her wiha pirên hatine ruxandin ku hejmara wan 50 pir in hesab kirin, ji wan 13 pir li ser kenalên reyê ne. Komîteyê bi Koalîsyona Navdewletî ji bo ji nû ve temîrkirina piran hevkarî kiriye.
Pirojeya Ceyranê
Çeteyên DAIŞ'ê dema herêma Reqa dagirkiribûn, hemû pir û stasyonên ceyranê ruxandin, talan û wêran kirin. Komîteyê destpêkê dest bi ji nû ve avakirina stasyona veguhestina ceyranê ya li herêma Firûsiyê kir. Niha jî kar û xebatên kişandina ceyranê bi awayekî beşî ber bi herêmên stasyonê ya li başûrê Reqayê tê kirin. Ew jî niha tê amadekirin ku beşek mezin ji herêmê ronî bike. Komîteyê her wiha stasyona avdanê ya El-Heşim ku stasyonên şaxî yên 27 gundan dixebitîn e jî hate temîrkirin.
Komîte niha hemû stasyonên heyî lêkolîn dike, da ku avlavên pêîwst ji wan re bikire û tevahî bajarê Reqayê ronî bike.
Rapora komîteya herêmî û şaredariyan
Pêwîstiya Meclîsa Sivîl a Reqayê ji bo avakirina kar û xebatên şaredariyan bi gelek hêzan heye. Da ku di zûtirîn dem de kar û xebatên xwe pêk bîne. Komîteyê şaredariya Gel a Reqayê di 10'ê adara 2018'an de vekir, piştî pêşbirka hate lidarxistin, memûrên pspor li gorî pêwîstiyan erkdar kirin.
Şaredariyê paşê dest bi xebatên temîrkirina kenalizyonê yên giştî kirin. Her wiha xetên ava vexwarinê ji malan û parkan re kişandin.
Di heman demê de xetên telefonên erdê jî ji malan re kişandin. Bi vê yekê derfeta kar ji welatiyên Reqayê re hate peydakirin.Da ku debara xwe ya jiyanî bi wan pêk bîn in.
Di şaredariyê de niha 7 terktor, 6 tirmpêlek biçûk ên çopê, tirêksek, sê bobcat û erebeyek a paqijkirina kenalizyonan heye.
Welatiyên Reqayê û bi taybet ajokarên tirmpêlan ji xirabiya riyan gazinc dikin û hêvî dikin ku di zûtirîn dem de riyên bajar werin temîrkirin.
Şaredariyê her wiha şaxên xwe li gelek gundan wekî Kermê, Hos, Hemrat, Esediye, Kesrat, Hezîme û Kidîran vekirine. Ev şaredarî jî xizmeta welatiyan dikin.
Di aliyên firnan de niha li Reqayê 67 firin hatine amadekirin. Ji wan 20 firin li bajar in, rojane 131 hezar û 950 nanên ku di 13 hezar û 950 turan de ye dipijîn in.
Dibistanên hatine vekirin
Hejmara dibistanên Reqayê derdora 400 î ne, ji wan rêjeya yên wêranî û ruxandinê 70 ji sedî ye. LI gorî lêkolînên endizyaran pêwîstiya temîra wan bi qasî 50 milyar lîryên Sûriyê ye. Hejmara şagirtên bajarê Reqayê zêdeyî 400 hezar şagirtên ji astên cûda ne.
Komîteya Jinûve temîrkirinê li ser xebatên amadekirina 5 dibistanan sekinî, ekîba endizyaran a Komîteya Ji nû ve temîrkirinê li ser xebatên temîrkirina dibistanan sekinî. Mesrefa temîrkirina wan 44 hezar dolar e.
Tenduristî li Reqayê niha di çi astê de ye?
Nexweşxaneya Wetenî (Niştmanî) navenda herî mezin a tenduristî ku xizmeta welaityên Reqayê bê pere dikir, niha ji derveyî xizmetê ye, her wiha nexweşxaneya jinan jî. Melcîsa Sivîl a Reqayê niha xebatên amadekariya herûyan daye destpêkirin.
Komîteya Tenduristiyê her wiha sê navendên tenduristiyê vekirin. Ew jî navenda Seyf El-Dewle ya li nîvê bajarê Reqayê, Navenda Xatûniye ya gundên Rojava û navenda Kermê ya gundewarên rojhilat ê Reqayê ne. niha kar û xebat di wan de hatiye destpêkirin, rewşên lezgîn derman dikin.
Heyva Sor a Kurd li Reqayê jî karekî baş di xebatên dermankirinû destwerdana lezgîn di nava welatiyên bajar de pêk tîne. Bê rawestan kar û xebatên dermankirina sivîlan pêk tîne. Li gorî derfetên heyî derman ji welatiyan re tê pêşkêşkirin. Endamên Heyva Sor a Kurd li nava welatiyan digerin û alîkariyan ji wan re pêşkêş dikin.
Kargehên Reqayê
Li bajarê Reqayê hejmarek kargeh jî hene. hemû kargehên heyî ji aliyê çeteyên DAIŞ'ê rastî talan û diziyê hatin. Kargehên behsa mijarê kargehên Xazê, Kargeha Şekir, kargeha Qermîdê, kargeha pemo û kargeha biskiwîtan e.
Endamê Komîteya Jinûve avakirinê ya Reqayê ya Meclîsa Sivîl a Reqayê Ebdulah El-Eryan derbarê kar û xebatên avakirinê û qonaxên wê agahî dan ajansa me û got ku karê wan bi hevkariya rêxistinan û Koalîsyona Navdewletî pêk tê û ev tişt anî ziman: Em bi hemû hêza xwe seferberin, da ku em Reqayê ji nû ve ava kirin û jiyana civakê carekd din birêxistin bikin û pêdivyên welatiyan pêk bîn in.
Welatiyê bi navê Mehmûd El-Receb ê ji bajarê Reqayê jî derbarê mijarê de got ku ew wekî gelê Reqayê wê li dijî hemû kêmasî û aloziyên heyî li ber xwe bidin û di xebatên ji nû ve avakirinê de wê alîkariya meclîsên xwe bikin.
[1]