ئایینو میترایی
میترائیزم (میهر پەرەسی) : جە سەردەمە کۊنەکاوە، دلۍ تاریکتەرین کەلەبەرەکا تاریخینە، چا سەردەمۆ کە (ئارییەکۍ) ئامێنۍ پەی سەرزەمینو ئێرانی، ئێرانېیەکۍ شۊنکۊتەو دینو (میهر) ی بیېنۍ.
جە سەرچەمە تاریخیەکانە ئامان کە دینو میترائیزمی زیاتەر جە دوۍ هەزار ساڵا سەرو تەمامو دینەکا تەریرە باڵادەس بېیەن، کاریگەری فرەش سەرو دینەکا (زەردەشتی، مەسیحی، یەهوودی) بېیەن، بنەماو ئی دینەیە سەرو پەرسای (ئایېر، هېزەکۍ سرووشتی، ئەفسانە) ی مەرزیانەرە.
پروفیسور (ارثر کریستنسن) نویستەنش: (میترا) جە لاو بابلیەکاوە خوڎاوەندو ڕۊشنایی دەمەو ساعبی بېیەن، ئانېچ کە سەرو دینو میترائیزمی بیېنۍ پەنەشان واتەن (ئا ڕۊجیارەی کە هەرگیز نمەبەزیۊ) .
(میترا) سەرەڕاو ئانەی خوڎێوە هامبەش بېیەن مېیانو ئێرانیەکا و هیندیەکانە، بە خوڎاو (ژیوای و زانستی و شەرت و پەیمان) ی قەڵەم دریان، سەراسەرو ئیمپراتورو (ڕومی کۊن) ینە پەرسیان.
میترائیزم پەڕەن جە پەنهانیە مەزهەبییەکا، میترائییەکۍ پاسنە مزانا جە ڕاو خوڎا پەرەسی و عیبادەتی و ڕاو ڕەسمە ئایینیە ئاڵوزەکاوە مەگنا سەرو ڕاو ڕزگاری و سەرفرازی.[1]