نامۍ: ئەحمەڎ
نازنام: ئەردەڵانی
نامۊ تاتەی: هەڵۆخان
$ژیۋاینامە$
خان ئەحمەڎ خانو ئەردەڵانی، شاڼزەهەمین میرو ئەردەڵانەکا، ساڵەو (1014 ک) بە فەرمانو شاعەباسی پېسە حاکم و میرو کوردەسانی یاگۍ تاتەیشەنە (هەڵۆخان) دەسبەکار بی. بە فەرمانو پاشای ویس هەزار چەکدارۍ و سوارېش ئاماڎۍ کەردۍ، پەی تەمۍ کەردەو خەڵکو (موکری و بڵباس) ی. هەرچن لەشکرو موکری و بڵباسی بە ژمارە فرۍ بېنۍ، بەڵام وەردەمو سوپاو کوردەسانینە وېشا پەنە نەگیریاو مەڕێ و ڕەمێ. ئانەی کوشېیا، کوشېیا، بڕېشا ڕەمێ و پەناشا بەردە پەی ڕەواندوزی، لوێ دلۍ قەڵاو ڕەواندوزی، خان ئەحمەڎ خان کۆت شۊنیشا، پەلامارەش دێ، ناوچەکەشا گیریاو تاڵان کریا.
خان ئەحمەڎ خان تەماش کەردە ناوچەکانو چواردۆریش، پانەو وېش ڕازی نەبی، پەوکەر سوپێوە گۆرۍ و پۊشتېش سازناو بەرنامەسازیش کەرد پەی پەلاماردای شارو (موسڵ) ی، جمارە، وەختێ یاوا نزیکو شارو موسڵی پیێ نامڎارۍ و کەسۍ دەسەڵاتدارۍ بە دیاری و سەوقاتیۆ ئامێ پېوایشۆ، حانو سوپاکېش لوێنە دلۍ شارو موسڵی، حاکمو موسڵی پەی ڕزگارکەردەی گېیانو وېش بە پەلە ڕەما پەی شارو دیاربەکری، خان دمای گېرتەی شاری زیارەتو (نەبی یونس) یش کەرد، سەلامو خوڎایش سەربۊ، چل ڕۋۍ شارو موسڵی مەنۆ.
دمای ئیسراحەتی بە وېش و سوپاکېشۆ جمارە پەی گېرتەی (کەرکووک) ی، بە هیممەتێ فرۆ وېشا تاودا، یاوێ دلۍ کەرکووکی، کۆنترۆڵشان کەرد. چاگەیچۆ جمێرە پەی گېرتەی شارو بەغڎای، وەختێ یاوێ نزیکو دەربازەو شاری، پاشا و گۆرە پیێ ئامێ پېوایشۆ، چیلایچۆ خەبەر یاوا شاعەباسی، ئاڎییچ بە وېش و سوپێوە گۆرۍ و توکمېوە جمارە پەی بەغڎای، وەختێ نزیک بیۆ، خان ئەحمەڎخان و گۆرە پیێ بەغڎای لوێ پېوایشۆ.
خان ئەحمەڎخان دمای چن ساڵێ گېڵاوە پەی کوردەسانی، بەڵام چوونکوم نېیەتش وەشکەردەی دۆڵەتێ گۆرەی بۍ، پا سەرزەمینەیە کە وستەبېش چېرو دەسیش نەمرکیارە، پەوکەی دەسش کەرد بە سازنای سوپێوە گۆرۍ، پەلامارەو ناوچەکانو
. (هەمەڎان و کرمانشان و ئەردەبیل) یشدا، بە ماوێ کەم وستېش چېرو قەڵەمڕەوی وېش. مزگیەکانە، ڕۊ جمعەی دۊعێ پەی خانی کەرېنۍ، بە ئاشکەرا داواو سەربەۋېیی کەرۍ،
ئەسعەد ڕەشید.[1]