کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
هۊرئەوەگېڵنای و ئاماڎەکەردەی:
ئەسعەد ڕەشیدئەسعەد ڕەشید
بەشۍ: دەهەمە
* ساڵەو (2524_ 2200و. ز.)
بەپاو ئا بەڵگا کۆتېنۍ دەسو شۊڼەوار ئەشناسەکا، ساڵەو (2524) وەڵۍ زایینی گۆتییەکۍ جە پانیشتو میزۆپۆتامیایۆ پاشەکشېشا کەردە پەی کوردەسانی، کە سەردەمو پادشا (تیریگانی گۆتیینە) بۍ.
* تۊمارێ نویسیاو (نرام سین) ی ئیزیانۆ کە پەی یەکەم جاریەن نامۍ لۆلۆییەکاش چەنە نویسیێنە، تاریخش مەگېڵۊوە پەی ساڵەو (2500) وەڵۍ زایینی.
* ساڵەو (2450) وەڵۍ زایینی پاشاو سۆمەریەکا (دونگی) پەلامارەو ئیلامیش دا، هەم لۆلۆییەکېچش ۋستېنە چېروو فەرمانڕەوایی وېش.
* بەپاو بەڵگەنامێوە پەی یەکەمین جاری دلۍ تاریخینە نامی (کورد) ی سەرو تەختەگڵێ نویسیێنە بە (کاردای) ، ئینەیچ پاشێوە سۆمەری نویستەن بە نامۍ (لاگاش ئادادناری) کە تاریخەکەش مەگېڵۊوە پەی ساڵەو (2400) وەڵۍ زایینی.
* جە ساڵەو (2300) وەڵۍ زایینییۆ ئاشووریەکۍ چڼین جارۍ پەلامارەو کوردەسانیشان دان.
* پاسە بەرکۆتەن کە دۆروبەرو ساڵەکا (2252) وەڵۍ زایینینە کوردەسان بەشێ بییەن جە وەڵاتو ئەکەدیەکا بە سەرداری (سارگۆن)ی.
* دەسەڵاتو ئەکەدەییەکا جە ساڵەو (2200) وەڵۍ زایینی کۊتاش ئاما، ئاڎییچ دمای هېرشو گۆتییەکا پەی سەرو ئەکەدییەکا پانیشتو وەڵاتو میزۆپۆتامیای و داگیرکەردەی ناوچەکەیشان، کە پەی ماوەو یەک سەدەی ئەکەدییەکۍ فەرمانڕەوێ بېنۍ.
[1]