کورد دلې چەرخەکا تاریخینە
هۊرئەوەگېڵنای و ئاماڎەکەرڎەی: #ئەسعەد ڕەشید#
بەشەی دەهەمە
* ساڵەو (2524_ 2200و. ز.)
بەپاو ئا بەڵگا کۆتېنې دەسو شۊڼەوار ئەشناسەکا، ساڵەو (2524) وەڵې زایینی گۆتییەکې جە پانیشتو میزۆپۆتامیایۆ پاشەکشېشا کەرڎە پەی کورڎەسانی، کە سەردەمو پادشا (تیریگانی گۆتیینە) بې.
* تۊمارێ نویسیاو (نرام سین) ی ئیزیانۆ کە پەی یەکەم جاریەن نامې لۆلۆییەکاش چەنە نویسیێنە، تاریخش مەگېڵۊوە پەی ساڵەو (2500) وەڵې زایینی.
* ساڵەو (2450) وەڵې زایینی پاشاو سۆمەریەکا (دونگی) پەلامارەو ئیلامیش دا، هەم لۆلۆییەکېچش ۋستېنە چېرو فەرمانڕەوایی وېش.
* بەپاو بەڵگەنامێوە پەی یەکەمین جاری دلې تاریخینە نامی (کورد) ی سەرو تەختەگڵێ نویسیێنە بە (کاردای) ، ئینەیچ پاشێوە سۆمەری نویستەن بە نامې (لاگاش ئادادناری) کە تاریخەکەش مەگېڵۊوە پەی ساڵەو (2400) وەڵې زایینی.
* جە ساڵەو (2300) وەڵې زایینییۆ ئاشووریەکې چڼین جارې پەلامارەو کورڎەسانیشان دان.
* پاسە بەرکۆتەن کە دۆروبەرو ساڵەکا (2252) وەڵې زایینینە کوردەسان بەشێ بییەن جە وەڵاتو ئەکەدیەکا بە سەرداری (سارگۆن)ی.
* دەسەڵاتو ئەکەدەییەکا جە ساڵەو (2200) وەڵې زایینی کۊتاش ئاما، ئاڎییچ دمای هېرشو گۆتییەکا پەی سەرو ئەکەدییەکا پانیشتو وەڵاتو میزۆپۆتامیای و داگیرکەرڎەی ناوچەکەیشان، کە پەی ماوەو یەک سەدەی ئەکەدییەکې فەرمانڕەوێ بېنې.[1]