گوفتمانی کوردی و ئەوەژیونای زوانی هۆرامی
بەشۍ: دوەمە
با بەڵگەکێ قسێ کەرا
بەپاو زانیاریەکاو کتېبوو (تاریخ نثر هورامی) ، ئەوەڵین دەقێ کە بە شێوازی مۆدێڕن بە زوانی هۆرامی نویسیەینێ ، دوکتۆر سدێقی موفتی زادەی جە ڕۊزنامەو کوردستانوو تارانېیەنە نویستۍنێ. ئی ڕۊزنامە بەینوو ساڵەکانو (1338 تاکو 1342) کۆچیەنە بە زوانی کوردی بەرشێ. فرەتەروو مەتڵەبەکاش بە کوردی سۆرانی بێنێ ، بەڵام لانیکەم (40) شمارێنە بە کوردی هۆرامیچ _ ئێحتماڵەن بە قەڵەموو دوکتۆر سدیق موفتی زادەی وېش و دوکتۆر ئەحمەدی مۆفتی زادەیچ_ وتار و هەواڵ و تەحلیلێ وەڵای کریەینێوە. دوکتۆر موفتی زادە ئی کارشە ڕۊزنامېوی کوردیەنە کەردەن ، وێچش گرد کەس مزانۆ کە سۆڼەتی کوردایەتیەنە ویرش کەردەنۆ و یاوان پنە. پەوکی ئا مەتڵەبێو دوکتۆر موفتی زادەیە، مێسداقوو کاریگەری مۆستەقیم ، ئیجابی و خۆداگاهانەو گوفتمانوو کوردیەنێ جە دەس پنە کەردەی هۆرامی نویستەیەنە. جە ئاخرەکاو دەهەو (1330) و ئەوەڵەکاو دەهەو (1340) یەنە کە موفتی زادە بۊنەو کورد بېیەیشۆ پا نەتیجێ یاوابێ کە مشۊ بە هۆرامیچ بنویسۆ، هیچکام چا کەسا کە ئێدعا کەرا ئېمە خەڵکما فێروو هۆرامی نویستەی کەردەن، هەڵای پێڏا نەبېیێبێنێ!
بە داخەوە، ئا حەرەکەتە کە موفتی زادەی ڕۊزنامەو کوردستانېیەنە دەس پنە کەردەبۍ، بە هۆکارانێو کە مشۊ پەیجۊرش سەر کریۆ، درێژەش نەکېشا و نویستەی بە زوانی هۆرامی دەوروو چل ساڵا کەوتۆ دما. جە کتېبوو تارېخو نسری هۆرامیەنە ڕۆتوو سەرهۊردای دوبارەیش جە دەهەو (1380) یۆ چېروو تیترە جیاوازانە شۊنی گیریەینە:
چی کتېبەنە باس جە (8) دەقە ئەدەبېیا بە نەسری هۆرامی کریان وەڵێ دەهەو (1380) ی، نویسیەینێ. چی (8) نموونەنە تاکو یاگێو ئېمە زانیاریما سەرو نویسەرەکابۊ، پەنج دەقێشا جە لاو ئا کەساوە نویسیەینێ کە مۆستەقیم سۆڼەتی کوردایەتیەنە پنە یاواینێ و چا سۆڼەتەنە ویرشا کەردەنۆ (محمد یۆسف ڕەسول ئابادی، جەلیل عەباسی، هادی سپەنجی، ڕەئوف مەحموود پور، محەمەد ڕەشید ئەمینی) . جاڵب ئانەنە یۊ چی کەسا کە متاومۍ بە پیشگامێو ئەوە ژیونای زوانی هۆرامی و هۆرامی نویسا نامېشا بەرمێ، وېش سۆرانی زوانا (محەمەد ڕەشید ئەمینی) .
مودەڕڕیس سەعیدی.[1]