داواکاریێو جە ڕاوەبەراو هەمایێشەکەو نۊتشەی

ڕاوەبەر و ڕېکوزێو ششۆمین هەمایێشوو کۊڵە داستانێ هۆرامیێ کە قەرارا ئی وەهارە جە شاروو نۊتشەیەنە بلۆ ڕاوە، ئانېشا ئېمە مژناسمێشا، کەسایەتیێ وەشنام و دڵسۊزێو هۆرامانېیەنێ کە خزمەتشا بە فەرهەنگ و ئەدەبېیاتیما ئەو گرڎ کەسی دیارا. ئی ئازیزێ پاسە کە وېشا گرڎ یاگێڤۆ ئارڎەنشا زوان ، بڕواشا بە کوردبېیەی پېسەو کۊڵەکێو شوناسوو خەڵکوو هۆرامانیچ هەنە. پەوکی سەرو ئی دوە بنەما هامبەشیۆ، داواکاریێو پېسەو تاکێڤوو کۊمەڵگاو هۆرامانی ئاراستە کەروو، دڵنیانا قسێو فراو دڵسۊزاو هۆرامانیچەنە.
ئی ڕانویسە کە ئېمە پنەش منویسمۍ تایبەت بە هۆرامی نېیا تاکو بتاومۍ واچمێش ڕانویسی هۆرامی، بەڵکووم پرۆسێوی نزیک بە سەڎ ساڵەی ڕۊشنویری کوردیەنە یاوان ئارۊ. ئانە کە هۆرامیەنە بەپاو زەروورەتی پیتوو (ڎ)ێما زیاڎ پنە کەردەن، پاساوێوی مەنتێقی نېیا پەی ئانەیە نەواچمێش ڕانویسی کوردی. ئی فەرمایێشە پېسەنە ئانەیە چوون لەهجەو نۊتشەیەنە به پېچەوانەو ماباقی دەگایاو هۆرامانیۆ پیتوو (ڤ) فرەن، واچمێ لەهجەو نۊتشەی هۆرامی نیا. بە باوەڕوو من نەک زوانی کوردی هۆرامی، تەنانەت ئەر تورکی و عەرەبی و فارسیچ پی ڕانوسیە بنویسیا، حەر مشۊ واچیش ڕانویسی کوردی. پەوکی بە ڕاسی ئێسرارکەردەی سەرو ئانەیۊ کە ئی ڕانویسیە جە هاگاڎاریو هەمایشکەو نۊتشەیەنە بە کوردی نامۍ نەبەریۆ، تەوجیهی مەنتێقی نېیا پەشتیشۆ.
بە پېچەوانەو ئانەیۊ ڕەنگا چی فەزا دۆگانێو هۆرامانېیەنە یاوەیبیدێنە، ئېمەمانا چنی ئەسڵوو هەرمانەکێتا کە چیروو نامۍو (ششۆمین هەمامەو کوڵە داستانێ هۆرامیێ) ملۆ ڕاوە، هیچ کېشێوما نېیا، بەڵکووم فرەیچ بە لاقۆرێوە پیرۊزەش مزانمۍ پەی گەشەپنەدای زوانی هۆرامی. هەرپاسە هەر زەحمەتێویچ وەڵتەر چی ڕانە کېشانتا یاگێو پنەزانایەنە، بەڵام وەختێو کە باوەڕما بە کوردبېیەی هەن، مشۊ ئی باوەڕە یاگێوەنە ڕەنگ دۆوە یا لانیکەم چاگە کە زەرووری و لازم و مەنتێقیا، باوەڕ بە کوردبېیەی وېش برمانۆ. دیسان بە پېچەوانەو ئانەیە چی فەزا ناسالمێو ئارۊو هۆرامانېیەنە تەبلێغش کەرا، ئېمەمانا هیچ حەساسیەتێوما بە نامۍو بەرزەو هۆرامان و هۆرامی نېیا ، بەڵام ئێسرار سەرو نەبەردەی نامۍو کورد و کوردستانی ، تەنانەت چا یاگانە کە لازم. درۆس و زەرووریا بە حەساسیەتێوی بۍ مەورێد و سەمەرە گنۆ وەروو چەمیما.
ڕاسەو کەردەیو ئی هەڵەیە متاوۆ متمانە گېڵنۆوە پەی گردو ئا کەسا کە هۆرامانەنە باوەڕشا بە کوردبېیەی پېسەو میراسی تاریخی و پېسەو ڕاو پێوەرەژیوایو کۊمەڵگای هەن. هەرمانەکێو شمە جە ڕاوەبەردەی هەمایشوو داستان کۆتای هۆرامی یاگێو پنەزانایەنە، بە ڕاسۆکەردەی هەڵێوی جە بەنېروو ئاگادریەکەیشەنە هیچ جە گەورەیی ئا ڕوداویە کەم نمەمەبۊوە و هەدەفی ئەسڵی شمەیچ کە پەرەپنەدای بە نویستەی بە زوانی هۆرامیا تووشوو هیچ خەلەلێوی نمەی. تەنیا باوەڕیڤوو وېتا کە کوردبېیەیا، یاگێوە درۆست و زەرووریەنە وېش ئەرمانان .چەولایچۆ گردو ئا کەسا کە پېسەو شمە باوەرشا هەم بە زوانی هۆرامی، هەم بە کوردبېیەی هەن، دڵگەرمێ کەرۊ بە هەرمانەکێ، ئەنەیاوای وزۆنە بەینوو دوێ ڕۊتە ئەسڵیا جە هۆرامان، دۆسیەکا هێقمتەرێ کەرۊ. تەنانەت ڕەنگا بڕېو کەسی کە (بە ناحەق و نادرۆس) بۊنەو تەرسێوێ وەهمی وېشاوە، جە هۆرامان و زوانی هۆرامی تۆریەینێ، چنی زوانی هۆرامی و هۆرامانی ئاشتێ کەرۊوە و چی ڕاوە فرەتەر خزمەت بە هەدەفە پیرۊزەکەو شمە کە پەرەپنەدای و گەشەئەسای زوانی هۆرامیا، کەرۊ. ئینێ گرد مێژۆشا ونە دەقێو ئیدیت کەردێ و دووبارە وەڵاش کەردېوە.
چنی حورمەت و وەشەسیای
مۆدەررێس سەعیدی.[1]