کورد دلې چەرخەکا تاریخینە
بەشەی: دوەسەڎ و هەشتا و هەشتەمە
هۊرگېڵنای و ئاماڎەکەرڎەی: #ئەسعەد ڕەشید#
ساڵەو (1920ز.):
بەندەو 62:
کۊمسیۆنو ئەستەمبوڵی جە یەرې ئەنداما پېکئامان کە حکومەتەکانو بەریتانیا و فەڕەنسا و ئیتالیا بە ڕەسمی دەسنیشانېشان مەکەران، تاکو شش مانگې دماو مۊرکەرڎەو ئا پێمانەیە ئا کۊمسیۆنە نەخشێوە پەی خودموختاری ئۆتۆنۆمی دلېنەیی، ئا مەڵبەندا پېشکەش کەرۊن، کە فرەو نیشتەجایاشان کوردېنې و کۆتېنې وەرکۆتو ڕۊخانەو فوراتی و پانیشتو ئەرمەنستانی، کە کریۊ چېولای سنوورشان پەی دیاری بکریۊن، یام کۆتېنې سەرنیشتو سنوورو میانو تورکیا و سوریا و میزوپۆتامیای، پېسە بڕگەکانو ویس و حۆت و دۋې و یەرې ئامان، گەر کۊمسیۆنەکە سەرو مەسەلێوە نەتاواش قەرارێ یۊگیر بەرکەرۊن، ئانە هەرکام جە ئەندامەکا کۊمسیۆنی مەسەلەکې چەنی حکومەتەکەو وېش باسکەرۊن. ئا بەرنامە پارېزگاری تەمام جە ئاسورییەکا و کەمەنەتەوەییەکا و ڕەگەزییەکا تەری چا مەڵبەڼەنە مسۊگەر کەرۊن، پەی بەدیئامای ئا مەرامەیە کۊمسیۆنێ جە کیانیاو بەریتانیا و فەڕەنسا و ئیتالیا و ئێران و کوردەکا پەی ۋشکنای و قەراردای سەرو هەر نۊعە دەسکاریێ کە بەپاو شەرتەکا پێمانو سنووری میانو تورکیا و ئێرانی، سەرو سنوورو تورکیای ئیمکانش بۊن، سەرو ئا مەڵبەندا مڎۊن.
بەندەو63:
حکومەتو تورکیای هەر جە ئیسۆ مەشۊم گرڎو قەرارەکا ئا دوە کۊمسیۆنەیە کە جە بەندەو 62 باسکریێنې قبووڵ بکەرۊن و پەی ماوەو یەرې مانگا مەشۊم جابەجاشا بکەرۊن.
بەندەو 64:
گەر تاکو ساڵێ دماو ئیمزاکەرڎەی ئی پێمانەیە، کوردەکانو نیشتەجاو ئا مەڵبەندەیە کە جە بەندەو 62 دیاری کریان، بە ئەنجومەنو کۊمەڵەو گەلاشا یاونا کە فرەو نیشتەجایاو ئا مەڵبەندەیە گەرەکشانەن جە تورکیای جیێباوە و ئەنجومەنیچ دڎانش نېیا پانەیرە کە ئانې متاوان سەربەۋې بژیوان و ڕاشئەسپارا کە سەربەۋېییشان بڎریۊ پەنە، مەشۊم تورکیا جە ئیسۆ ئا ڕاسپارایا قبووڵ بکەرۊن و چا گرڎو مافا وېشە چا مەڵبەڼەنە دەس هۊرگېرۊن. چەنی بییەو دەسبەرداربییەو تورکیای چا مافا بە درېژی دلې پێمانێ دیاریکریاینە باسکریۊن، کە میانو تورکیا و هامپێمانەگۆرەکانە بەسیۊن، کاتێ حکومەتو تورکیای چا مافا دەسش هۊرگېرت، گەر کوردەکې ویلایەتو موسڵی بە دڵوازی وېشان گەرەکشان بی بلانە پاڵو ئا حکومەتە کورڎیەیە، هامپێمانە گۆرەکې هیچ جۊرە وەرگیریێ نمەکەران.[1]