گرنگیو واتچنسازی جە زوانەنە
واتچنسازی زوان مەپاریٛزنوٙ، نمازوٙ بفوٙتیوٙ-بمروٙ. زوان پەسێش هەنیٛ، کە پەنەشا ماچمیٛ پوٙلەواتیٛ، یام بەشەکاو دوای (نامیٛ، یاگەگیرونامیٛ، یاوەرنامیٛ، کەردەوە-چەمە، یاوەرکەردەوە، ئامڕازیٛ بەستەی و یاونای، ژمارە)، کە هەریوٙشا گرنگی ویٛش هەنش، بەتایبە کەردەوە کە موٙرەو ئەژناسەو زوانەکەیش ئینا دلیٛچەماوە. کەمتەر مەگنوٙ چیٛرو کاریگەری زوانە بیٛگانەکا، یام برا زوانەکاش، پەوکای فرە دیٛر کەردەوە جە زوانەنە مەفاڕیوٙ، وەروئانەی پیٛسەو ویٛش مەمانوٙوە. پوٙلەواتەکیٛ تەریٛ مەکریوٙ جە زوانە لایدەکاوە هوٙرشا بگیٛرمیٛ، وەلێم کەردەوە قەرز نمەکریوٙ، پەوکای گرنگتەرین پەساو زوانین کە نمازوٙ زوان دلیٛنە بشوٙ. کەردەوە پیٛسەن دڵی، کە چندە گرنگەن پەی لاشەی، کەردوەیچ ئاندە گرنگەن پەی واتچنسازی و پەی زوانی، دڵ جەهەرمانە کەوت لاشە مەمروٙ، زوانیچ کەردەوەش فاڕیا ئەکید ڕووەو دلیٛنە شیەی مەلوٙ. فرێوە جە هەورامیەکا کاتو دوای و چەناینە بڕێو نامیٛ، یاوەرنامیٛ مەفاڕانیٛ، وەلێم هەرگیز نمەتاوان کەردوەکەیش بفاڕان، هەر بەهەورامی ماچاش. نمونەو چەمەی زوانو هەورامینە کە کەردەوەش چەنە مەسازیوٙ، هەزاران ساڵیٛن پیٛسەو ویٛش مەنەنوە، کە جە زوانو ئەوستایوە پەیش مەنەنوە، تائیسەیچ پارزنانش، گردیچما مزانمیٛ ساختارو چەمەی زوانو ئیٛمەنە جە گردو برا زوانەکا جیان، هەرپاسەیچ کەردەوەکەش جیا بەرمەیوٙ. داخەم مەشوٙ خەریکەن کەردەوەکیٛچما ڕووە فاڕیای ملانیٛ، مەوینمیٛ بڕێو دەسەواتانە کەردەوەیچشا فاڕان، پسەو (وەشە ویس) کە (وەشە)کەش هەورامین و (ویس)ەکەش کوردین، چون کەسانێو ئی واتیٛشا ئاردیٛنەنە کە زانیاری وردشا نیەن سەرو زوانی و موٙرفۆلۆجی. واتچن هیٛقمی مەدوٙ بەزوانی، ویٛپا مەمردنوٙش، وەرگەو گیٛجەلولەکا و مشەقەتو ژیوای سەختی مەگیٛروٙ. نمونیٛ پەی فاڕیای کەردەوەی و نامیٛ.
کاوان ئاسودەش وەشەمسیوٙ.
وەشەویست نەمروٙ*. هەڵەن. وەشەسیات نەمروٙ. ڕاسەن
میٛمانە وەشەویسەکا*. هەڵەن
میٛمانە وەشەسیاکا. ڕاسەن
شاخەکەنە وەروە مەواروٙ*. کەشەکەنە وەروە مەواروٙ.
ناجح گوڵپی 14/6/2024 سەرچەمە. کتبو واتچنسازی syntax هەڵای چاپ نەبیەن.[1]