بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی
ئاماڎەکەرڎەی و هۊرئەوەگېڵنای: ئەسعەد ڕەشیدئەسعەد ڕەشید
بەشۍ هەژدەهەمە
یانە جە هۆرامان
خەڵکو هۆرامانی، هەرگیز دلۍ سیاماڵی و یانەی زەلین و هەڕینینە نەژیوێنۍ و نەتاوانشان بژیوان، چوونکوم ناوچەکە سەختەن و هەم سەردو بەیسە بەڼانەن، کە ئا جۊرە یانۍ پەی ئا جۊرە کەش و هەوا سەختەیە گونجیێ نییەنۍ. یانۍ هۆرامانی، کەرەسۍ وەشکەرڎەیشان (تەۋەنی، هەڕە، دیمەکی، خېزەرە، چنارۍ)، کە هەم مەحکەمۍ و هەم وەرگەو سەردای و سەختی گېران، بە فرەیی دارو وەزۍ و دارو تفۍ بەکارماران.
تەۋەنی، کە دلۍ (کانە تەۋەنەکانە) بەرشان ماران، ناوچەو هۆرامانینە فرېنۍ، دیمەکیچ کە جە قەڎو داری ماراشارەو بە درېژی یەک گەزی و پانی چن سانتیمەترێ دارتاش ڕېکېشان کەرۊن، دمای بەرزبییەیۆ دیواری بە بەرزی یەک گەزی، منیاشان سەرو دیوارەکەیۆ پەی بەشکەرڎەی قورسایی بیناکۍ ملو گرڎو دیوارەکەیرە، هەم پېسە جسرۍ، سەرو بەرە و پەنجەرە و دوودەری و دەلاقەیۆ منیاشارە.
بادلۆ، بە کوڵەدارۍ کریۊن، دمای ئانەی دیوار جە بناغۆ هۊرزۊ بە بەرزی نیم گەزی، دارۍ کوڵۍ نیم گەزیۍ پاڵو یۊینە، سەرو دیوارەکەیۆ بە ڕیز منیارە (مرۊڵە).
کاتێ دیوار و ژوورەکا یاوا (دارەڕا)، ئا کاتە بە دارو چناری یا سپیدار، بە ئەڼازەو پانی دیوارەکەی، یام نیم گەز زېیاتەر، دارەڕا کریان، مېیانو دوۍ دارا مەشۊم نیم گەز زېیاتەر نەبۊن، گەر دارۍ چناری بان، دوە دوەی پاڵو یۊینە منیاشارە.
خېزەرۍ:
دمای دارەڕای، دارو تفۍ یام وەزۍ، بە مشار ماراشارە بە پارچە تەختۍ نیم گەزیۍ ڕووسافۍ، سەرو دارەکارە تەختەپۊشش کەران، بە بزماری کواشا دارەکارە، دمایی وردە تەۋەنی یام گەڵاو زەلی یام زەل سەرشارە وەڵاکەراوە، ئینجا (هەڕەبان)ش کەرانو وەڵۍ ئانەیە کزربۊوە، گڵەبانش کەرانو بە بانتلیر تلناش.
گرڎ ژوورێ، بەرێوەو پەنجەرێوە، یام کڵاوڕۊچنێ، یام دەلاقێ و دوودەریێش چەنەن.
خەڵکۍ دارێ، ژوورۍ فرۍ کەراوە، خاوەنو ئاژەڵیچ، کاڎانۍ و گەلەخانۍ و گۆڕۍ، پەی (مەی و بز و گاوە و هەر و هەسەری) مەکەراوە، گەر (کەرگۍ)چشا بان، (کولینۍ)شا پەی کەراوە، گەر (تووتە)یچشا بۊن، یاگېش پەی وەشکەران.
خەڵکە هەژارەکۍ، فرەو وەقتی، کاڎانەکېشا، گەلەخانەکېشا، نزیکو ژوورو ژیوایشانۍ، ئانەیچ مەڵامەتێن پەی وەڵابییەیۆ (کەکا، مۊریانە، گەڼۍ).
بە هۊکارو نەبییەی زېرابی، فرەو یانەکا ئاودەس و وېشورگا (حەمام)شا نېیەن چەنە، گەر هەرمانێشابۊن، پیێکۍ پەی مزگی و ژەنیچ پەی هانەو ژەنا ملان.
مزگی، گۆرەتەرین یانەن، دماتەر یانەو شېخ و بەگی. یانۍ هۆرامانی، دیوارەکېشا دلېوە بە هەڕە سواق دریان، تەختو زەمینەکەیچشان بە (هېڵەساو) سواق دریان.
ڕۊشنایی شەوېشان، چراوەی نەوتینەنە، بە شەوچەرەو زمسانی دەمەکاو شەوېشان گۊزەرنان.
زمسانېنە، چەنی یەکەم نمەو ۋارانی، بە بانتلیری تەۋەنین، چەنی سمەرا، بانەکاشا گېرارەو چەنی هەر ۋاران ۋارایێ، بە بانتلیر تلناشان. بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی، نویستەی: هیدایەت گوڵپی، فاڕای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.[1]