نامۍ: مسەفا
نازنام: مسەفاو ئەلەی
نامۊ تاتەی: عەلی محەمەڎ
ساڵۊ پېڎابییەی: 1929ز.
ڕۊ مەرڎەی: #26-01-1997#ز.
یاگۊ پېڎابییەی: #تەۋېڵۍ#
یاگۊ مەرڎەی: #تەۋېڵۍ#
$ژیۋاینامە$
مسەفاو ئەلەی؛ نامېش مسەفا عەلی محەمەڎ، ئەشناسیا بە (مسەفاو ئەلەی)، ساڵەو (1929ز.) جە شارەکڵەو تەوېڵۍ ئامان دنیا. پەی گوزەرنای ژیوایش هەر جە وەهارو تەمەنیشەنە چەنی حاجی ئەبوبەکری برایش فېرو کڵاش چنیەی بېیەن و تاکو کۊتاو تەمەنیش هەر سەرو ئی هەرمانېشە خەریک بېیەن.
پاڵو (مەڵڵا عەبدولحەمیدو مالېدەری قورئانش وانان، دماتەر دۋۍ یەرۍ کتېبۍ تەرۍ ئایینیېش وانێنۍ. جە لاو حاجی مامۊسایچۆ شارەزا بېیەن بە شېعرەکانو سەعدی و حافزی شیرازی، هەر جە هەڕەتو لاویشۆ ئالوڎەو شېعرەو شاعېرانی مەبۊن و دماتەر پېسە هەر بەهرەمەڼ و خاوەن تەجرەبێ ملۊنە دلۍ تاقیکەرڎەیۆ تەواناکا وېش جە شېعر نویستێنە و دماجار تاوانش دلۍ تاقیکەرڎەیەکێشەنە سەربگنۊ و شېعرۍ جوانی پەڕ مانێ دماو وېش بە یاڎگاری پەی خەڵکی جیابازۊن.
شېعرەکۍ کاک مسەفای ڕەحمەتی، شېعرۍ ئایینیۍ و تاریفیۍ و مەدح و دڵداری و جوانی سرووشتو هۆرامانی و کوردەسانی.
گەرچی ئی شاعېرەیچمان پېسە پەنەۋازی دیوانێ جەمکریا جە شېعرەکاش وەردەس نییەن و بەشێشان فۊتیێنۍ، بەڵام دلۍ خەزېنە هونەریەکێشەنە چن پاچە گۆهەرێش پەی جییائاستېنمۍ.
کاک مسەفا، پیێوە ئیماندار و دڵسۊز بییەن، پیێوە خەموەرو خەڵکی بییەن، پەی تەمامو قۊمیا و ڕازە تاڵەکا پېسە ئەرکێ سەرشاناش یاردی خەڵیش دان.
ئۊسا مسەفا، کیمیاوارانەکەو هەڵەبجەینە، یانەش لوان پەی شارو پاوەی سەر بە هۆرامانو لهۊنی و نیشتەجابییەن.
کاک مسەفا، ئەچاگە نەوەشی یەخېش پەنەگېرتەن و پەی فەترێ بارو شاناش گران کەردەن، دماتەر مەبەراش پەی نەوەشخانەو کرماشانی، وەرو سەختی نەوەشیەکەیش، تاریخو (#26-01-1997#ز.) کۊچی دمایینش مەکەردەن، سەرو وەسیەتو وېش تەرمەکەیش ماراوە پەی زاڎگاو وېش، شارەکڵەو تەۋېڵۍ، دلۍ گۊڕەسانو گۆرەو (بابا سەرهەنگ) بە خاکیشان ئەسپاران.
کاک مسەفا، کەسێ وەش ڕوو، قسەزان، زوان شیرین بېیەن، پیێوە هەتا واچی ئارام و هېمن و سەرو وۍ بییەن، پیێوە پەڕاوپەڕ جە بەها ئینسانییەکا.
شارەزایی خاسش دلۍ شېعرۍ و ئەدەبیاتی فارسینە بییەن.
کاک مسەفا، ژیوای هامسەرگیریش کەرڎەن و بەرهەمو هامسەرگیریش یەرۍ کوڕۍ و یەرۍ کناچۍ.
کاک مسەفا خاوەنو ڕاوڕەچێ وېشانەی بییەن دلۍ دنیاو شېعرېنە، هەرگیز لاسایۍ شاعېرە وەڵیناکاش نەکەرڎەنۆ.
چن نموونێ جە شېعرەکاش:
نیشانەی پیری......
تەن دان وەلاوە دڵ دان وە خەیاڵ
بێرە وەسیەتی، ئاکاب و مناڵ
نیشانەی پیری سەر ئاورد دیار
هېزم بې هېزەن، ڕاسم بییەن لار
زار زار مەناڵو دڵ وېنەی لاڵان
پەی مایەی عومرم، شیەن بە تاڵان
عومرم سەرف کەرد نەزان چېش کەرڎە
پەی ڕای ئاخرمان، ئاخ و داخ بەردە
پەی ڕای ئاخرمان خەجاڵەت پێمەن
خەتای کەس نییەن، کرداری وېمەن
پەی عومری عەزیز ئاخ و داخ وەردم
هیچ پەی قیامەت، حازر نەکەردم
دەردم گرانەن دەروون پەیشان
یاران قیامەت، تەگبیرم چېشەن.
ۋیری شکاتشن لاو خیاڵییەوە
وەشەگیرواردەن، دەسو تاڵییەوە
پیری بە نەوعێ تەن بې هېز کەرڎەن
هەر ئاخ ئاخشەن، پەی وەختی مەردەن
من یا فیراقەن یا خەجاڵەتەن
سەفەر هانە بەر ڕای قیامەتەن
سا دڵ زات کەرە ڕوو ئەو دیوان کە
کردەوەت نە ڕووی، دیوان بەیان کە
سەیر کەردم وەهار چوون ساڵان نەبی
زمزەمەی جاران، خاڵ خاڵان نەبی
وەهار چوون واران ساڵانش نەبی
ئازیز مەیلەکەی، جارانش نەبی.
ستایشو شێخ حیسامەدین.......
سەلامت لێ بێ یا شێخی ثانی
شێخی تەریقەت، زادەی عوسمانی
یانەت باخەکۊن بەرزی شارەزوور
خۆ هەر نامی تۊن، مەشهورەن جە دوور
وەش نیا حاڵم پەشېوەن یەکجار
دەرمان نەکیانی، مەگېرو قەرار
جەلاو تۊ دەرمان ئازیزم چېشەن
یەک نەزەر کافین، دڵ خەیلێ ڕېشەن
مستەهەقەنا ئازیز تۊ مزانی
هەر مشیۊ دەرمان، پەی من کیانی
باقی وە سەڵام شای هۆرامانی
ئوستادی کامڵ، قوطبی زەمانی.
لە خەودا....
شەوێ لە خەوما چووم بۆ تەوێڵە
ئەنواڕم گشتی، وېرانە و چۆڵە
پرسیم لەو دارەی وا لە مەیدانە
کوانێ مالێدەر، کوانێ چلانە
وتی چلانە و مالێدەرم ڕۊ
بە قەد هەردووکیان، وەراوەرم ڕۊ
جمعەو جەماعەت مزگوتانم ڕۊ
زیکرو تەهلیلەی، بەر بەیانم ڕۊ
دەف و تەپڵەکەی دەروێشانم ڕۊ
تەکیەو خانەقای، شێخ عوسمانم ڕۊ
کانی سنعات و زانایانم ڕۊ
صاحب سفرەو خوان، خانەدانم ڕۊ
قەیسەری و دوکان سەرمەیدانم ڕۊ
سەوداو مامەڵەی، بازرگانم ڕۊ.
صەیاد ....
تەئریخ جە هەزار نۆسەد شەست و چوار
صەیادی سەرسەخت، ئامان وە گوفتار
واتش عەشرەتا ساڵەش وەشەنە
ئازوخە باردێ، بلمێ کەشەنە
جە هانە سوسو تا خەمەکاوە
صەیادی چڕدێ، با بلمێ ڕاوە
بزانمێ کامما تفەنگچی خاسا
کامما وەش پێکاو، کامما دەس ڕاسا
داشاونە لوێ ئۆ پەشتۆ بانا
صەیادی تەمام، ڕاوە و حەیوانا.
موناجات ....
موناجاتمەن، موناجاتمەن
ۋیرو خەیاڵی ڕای نەجاتمەن
کانە کوی کەرەم کەریمی کارساز
یاڕەب! جە دەرگات، تۊبەم هەن نیاز
واران مەرەکەب درەختان قەڵەم
وەسف و سەناو تۊ، مەکریۆ سەرجەم
هەندێ بنووسم جە تەعریفاتت
قودرەت نمانای، ڕووی سەربساتت
کانە کوی کەرەم ڕەحمەت فراوان
ئامان و تۊبە، فرەم هەن تاوان
یاڕەب بە خاتر پاکی پێغەمبەر
موخافاتم هەن، جە ڕۊیی مەحشەر
یاڕەب جە دەرگات ئینەن ئاواتم
ئاسان بویەرۆ وەختۆ سەعاتم
یاڕەب هەر وەختێو کە بۆ خەلاسمان
دەفتەرمان بدەی، بە دەستی ڕاستمان.
ئەسعەد ڕەشید.[1]