بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی
ئاماڎەکەرڎەی و هۊرئەوەگېڵنای:
ئەسعەد ڕەشیدئەسعەد ڕەشید
بەشۍ سەڎ و ویس و ششەمە
هەڵبەت مەبەسو من ئا هونەرمەڼېنۍ کە دلۍ گرڎو کایەکا هونەرینە هەرمانە کەران بە تەرزێ گرڎین، بەڵام بە تەرزێ وېشانە هونەرمەڼو ئاوازی و گۊرانییا و میوزیکی، مەبەسەکەو من ئاراسەن پەی هونەرمەڼەکا هۆرامانی، چوونکوم زیاتەر ئاشناییم چەنیشان هەن. فرەو جاری کۊنیشتەکاشانە مەنیشورە باسو ئانەیشان چەنی مەکەروون کە ڕاژەو هونەری وېشان بکەران، نەگنا شۊنەو یەنگ کەرڎەی و چەم چەنە بڕیەی هونەرو لاڎیدەی (بېگانە)، چوونکوم جە دېر زەمانۆ هونەر جە هۆرامان باو بیەن، هونەر و ئاواز و گورانیۍ دلۍ ئاوایی و دەگاکانە پاک و پۊختە تەرەن پېسە دەنگی، بەڵام پېسە تەکنیکی و وەڵکۆتەی، تاکو ئیسە ئینا دلۍ شارەکانە.
هۊکارو ئانەیچە مەگېڵۊوە پەی دوۍ لایا:
یەکەم: ئا حکومەتۍ کە فەرمانداری کوردەسانیشا کەرڎەن گرڎو ئاواییەکاشا کاولۍ کەردېنۍ، چوونکوم لانکۍ پەروەرڎەو هونەرمەڼی بیېنۍ، سەرچەمەو شوڕشی دلۍ دەگایەکانە بڵېسەش کەرڎەن.
دوەم: نەبییەی ئاو و کارەباو خزمەتگوزاریەکا دلۍ دەگایەکانە، تاکو کۆتەی ڕژېمو ئێراقی و پېڎابییەو دەسەڵاتی میللی و نەتەوەیی ساڵەو (1991ز.)، پەوکەی ئیساتۍ هونەرمەڼۍ دەگایەکانە ئینێ برەوە و گەشەنە.
-هونەر و میوزیکو هەر میللەتێ کاریگەری وەرگیری گۆرەش هەن پەی مەنەیۆ فەرهەنگ و هونەرو ئا نەتەوەیە.
ئا نەتەوۍ کە دەنگ و ڕەنگشان کپ کریابۍ، پېسە نەتەوەو ئېمە، هەر دەم داگیرکەرۍ وەڵاتەکەیمان ڕاشا نەڎێنە بە ویر و هۊشو وېشان هونەر پەخش بکەران، تاکو ئیسەیچ کە کەناڵۍ تەلەفزیونیۍ لۆکاڵیېما هەنۍ، هونەرو کوردەسانی بە یەکسانی پەخش نمەکریۊن، دلۍ گرڎو کەناڵەکانە.
بە پېچەوانۆ دلۍ کوردەسانینە (30) کەناڵۍ لۆکاڵیۍ و دەزگێ سەتەلاییتی هەنۍ، چېگە و چاگە پېسە دقنەو فەقی گۊرانیێ هۆرامییە مڎان وەنە، دیارەن ئانەیچ هۊکارەکەش نەبییەی ویرێ نەتەوەیی و نەبییەی کەسی شارەزاین، کە دیالێکتو هۆرامی بە تەمامو ماچۊ گۊ زوانەکاشۆ فەرامۊش کریان، خۊ گەر هونەر و گورانیۍ هۆرامانی جە هونەرو کورڎی کنیاوە دیسان تاو ترازیەکا لاسەنگ مدرۊن، هەم پەرۋەرڎەی هونەریچ دما مەگنۊن، مەبەسو من ئانەن تاکو هونەر وەڵۍ بگنۊن، گەل و نەتەوەیچ زېیاتەر مەشناسیان.
دلۍ کتېبو (هەورامان باشتر بناسن)، لاپەڕە (96)ینە ئامان: (موسیقاو هەر گەل و نەتەوێوە دەسبارێ خاسەن پەی فەرهەنگ و هونەرو ئا نەتەوەیە، موسیقاو هەر گەل و نەتەوێوە سینە بە سینەو پەشتاو پەشت ئامانەرە ۋار، موسیقاو هۆرامانی تاکو ئەڼازێ دلۍ هۆرامییەکانە ڕەسەنی وېش پارېزنان، گورانیۍ هۆرامیۍ چەنی ژیوای خەڵکی پېوەڼییشان هەن، سەرچەمەو گورانیۍ هۆرامیۍ دلۍ تاڤگەو ۋەرۋاوەو (بڵ) و (وەزەنۍ) و (بەڵخە) و سیروانو دواوۍ، چېرو تاپیرە تەوەنینەکا (کۊسەو هەجیجی) و (پیرشالیاری زەردەشتی)ینە ئارامش گېرتەن.
-دلۍ عەینو سەرچەمەینە، لاپەڕە (96) ئامان: موسیقاو هۆرامانی یەرۍ تەعرېن، یەکەم موسیقای دلەیین کە هەر ساڵێ یۊوە جە گورانیەکاش گوڵ مەکەرۊن، دوەم موسیقای فولکلۆری بە شمشاڵ ژەنیۊن، یەرەم موسیقاو سېیاچەمانەی کە جە چڼین دەنگا پېکئامان، دەنگو سینەی و دەنگو گڵۋۍ و دەنگو سەرەی تېکەڵېنۍ، ئانەیچ یاگۍ سەرسوڕمەنەیەن کە جە هەر یەرە دەنگەکا سوود وەرگېران. بەشێ جە کتېبو ئاوەڎانییەکۍ هۆرامانی، نویستەی: هیدایەت گوڵپی، فاڕای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.
[1]