کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
هۊرئەوەگېڵنای و ئاماڎەکەرڎەی: ئەسعەد ڕەشید
بەشۍ: یەرەسەڎ و هەشتا و چوارەمە
ساڵەو (1956ز.) چن تۊمارێ پېوەس پی ساڵېوە ئینێ وەردەسەنە:
* خېزیای خەڵکو ناوچەو جوانڕۊی جە وەرکۆتو کوردەسانی، کە داگیرکاری ئېرانی بە یاردی داگیرکاری ئېراقی سەرکوتېش کەردۍ.
* بەرشییەی کتېبو (کفاح الاکراد _ کۊششو کوردەکا)، جە دیمەشق بە دەسو سامد الکردستانی _ جەمال نەبەز).
* کاتو بنیاڎنیای سەد (بەڼگا) دووکانی، دەزگاو شۊنەوارو ئېراقی ئا ناوچېشە وشکنێ کە گنېنۍ چېرو ئاوېوە، پا وەساسەتۆ دلۍ دەگاو (شمشارە) چڼیین کەرەسۍ کۊنېشان ئېستێ.
* ئامای دنیای تەحسین عەلی نایف، جە شارو دهۊکی.
* پڕچیای پېوەڼی میانو داگیرکاری ئېراقی و فەڕەنسای، بە مەڵامەتو پەلامارەو فەڕەنسای پەی سەرو وڵاتو میسری.
* سەرجەنۊ، وەشکەرڎەیۆ کۊمەڵەو خۊڼکارا کورڎی جە ئۆرووپا، بە دەسو عیسمەت شەریف وانلی و چن وانکارێ تەری.
* بەرشییەی کتېبو میدیای بە زوانی ڕووسی بە دەسو ی. م. دیاکۆنۆڤی.
* دەسپەنەکەرڎەی بنیاڎنیای سەد(بەڼگا) دووکانی سەرو زێی گولانېوە جە پانیشتو کوردەسانی.
* ئامای دنیای دکتور زاهیر سۆران جە شارو سلېمانی، نامبریا یەکەمین پسپۆڕو کوردییەن پەی نەوەشی ئایدزی.
* کۊچی دمایینو پیای ئایینی شېخ نووری شېخ بابا عەلی، جە شارو سلېمانی.
* کۊچی دمایینو گۊرانیواچ (ڕەفیقی گلە)ی.
* کۊچی دمایینو مستەفا ئاغاو عەبدوڵڵا ئاغای، نامبریا پېشمەرگێوە دلۍ سووپاکۍ شېخ مەحمووڎی بۍ.
* کۊچی دمایینو فایەق شېخ ڕەئوف تاڵەبانی.
* ئامای دنیای شاعېر و یاساوان، دکتور مارف عومەر گوڵ.
* مەرزنارەی دۋۍ وانگایا خانەو مامۊسایا پەی کناچا و کوڕا جە سلېمانی.
* مەرزنارەی کتېبیانەو زێوەری جە شارو سلېمانی بە دەسو موحەمەڎ عارفی.
* نماییشکەرڎەی دۋۍ شانۊناما دلۍ ئاهەنگەو ئاماڎەیی سلېمانینە، بە نامۍ (دەسی مانیا سەرو لەمەی تېرۍ) و (عەلی ورگەی شووتی دز)، دلۍ ئی ئاهەنگېنە گۊرانیواچ حەسەن زیرەک بە چن گۊرانیێ بەشداریش کەرد.
* ئەچی ساڵېنە دکتور مارف خەزنەدار، سەردای گۊڕەو بابا تاهیری هەمەڎانیش جە شارو هەمەڎانی کەردەن و سەرنجەو ئانەیشە دێنە کە مجەوېرەکۍ (خزمەتکارۍ مزگی) و ئا خەڵکۍ کە چاگە بیېنۍ بە زوانی (گۆران _ هۆرامی) دوێنۍ.!!!!
* کۊچی دمایینو موزیکژەن، کوڕەکەو کاداراب.
* ئەچی ساڵېوە تاکو ساڵەو (1957ز.) ئېستەیۆ پێکەرو یەرۍ زەلامە گۆرا نیاندەرتاڵی دلۍ مەڕەو شانەدەرینە، کە تەمەنشان پەی چل و پەنج هەزار ساڵا وەڵۍ ئیسەی مەگېڵېوە.
* شەهیڎ فەقێ عوسمان گۆمەشینی، جە دەگاو گۆمەشینی شارەکڵەو کۆیەی، پانیشتو کوردەسانی ئاما دنیا.
* ئەرەمەرزنای کۊمەڵەو لاوانو دیموکراتو کورڎی جە شارو قامیشلۊی، وەرنیشتو کوردەسانی.
* پارتو دیموکراتو کوردەسانو ئېرانی (حدکا)، پاڕەو و پروگرامێ تازەش وەڵاکەردۆ، دمای پروگرامەکەو پېشەوا قازی محەمەڎی.
* ئامایۆوېرەی ڕېکۋزیاکا پارتو دیموکراتو کوردەسانو ئېرانی جە وەرکۆتو کوردەسانی.
* مەرزنارەی ڕادوینی کورڎی جە یەریڤان.
* بەستەی دوەمین کۊنفرانسو حیزبو شویعی عېراقی، دلۍ ئا کۊنفرانسێنە قەرار دریا کە دلۍ وڵاتو ئېراقینە دوۍ نەتەوۍ سەرەکیۍ هەنۍ، ئاڎیچۍ (عەرەب و کورد).
* گېریای فەتاح محەمەڎ ئەمین (فەتاح ئاغا)، بە دەسو داگیرکاری ئېراقی.
* ئامای دنیای هونەرمەڼی گۊرانیواچ، عەلی زەندی جە ناوچەو لەیلاخی.
بەشێ جە کتېبو هاوڕێنامەی، نویستەی هاوڕێ باخەوان، هۊرگېڵنای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.[1]