بییەی نەتەوەیی کورڎی میانو فەلسەفە و سۆسیۆپۆلەتیکینە
هۊرئەوەگېڵنای و ئاماڎەکەرڎەی: ئەسعەد ڕەشیدئەسعەد ڕەشید
بەشې یاڼزەهەمە
بڕوائاردەی پی خوڎا تازەیە و مەخلوقەکاش، ئینسانی مەکەرۊن بە کائینێ تازە، ئی کائینە تازە لەزەتەکېش و خیاڵۍ و ژیوایش چەنی مروڤە سرووشتیەکەی جیاوازەن، چاڎی نمەشۊن، ئی مروڤە تازە نمەتاوۊ لەزەت چا چېوا وەرگېرۊن کە بە سرووشتی و بەبۍ دەسوەردای ئی خوڎا تازەیە بییەیشان هەن، ئانەی پەی ئاڎی سەرچەمەو وەشی و وەشبەختین، گرڎو ئا چېوانۍ کە ئی خوڎایە بە دەسکاریکەرڎەی چېوە سرووشتیەکا وەشېش کەردېنۍ و کەردېنېش بە موڵکو وېش. ئی مروڤە تازە وەڵۍ گرڎ چېوێنە بڕواش پانەیە ئاردېنە ئانەی وەشبەختش کەرۊن زیڼەوەرەکۍ دلۍ ئی جەهانە سرووشتیەیە نییەنۍ کە مروڤێ سرووشتی ژیوایش دلېنە گوزەرنۊن، بەڵکوم زیڼەوەرەکۍ ئا جەهانە تازە و وەشکریایەنۍ کە ئی خوڎا تازەیە دلۍ جەهانە تازەکەو وېشەنە خولقنێنېش.
دلۍ ئی جەهانەینە هیچ زیڼەوەرێ نمەتاوۊ بییەیش بۊن، گەر ئا خوڎایە بەپاو سیستەمەکەو خولقنای وېش درووسش نەکەرڎەبۊن. دلۍ ئی جەهانەینە ئانەی کە بە سرووشت هەن تەنیا پېسە مادێوە پەی وەشکەرڎەی ئا زیڼەوەرا بییەیش هەن کە ئایدیاڵەکېش ئینێ دلۍ ئەقڵو ئا خوڎا تازەیەنە.
هەر زیڼەوەرێ سرووشتی گەر نەکریۊن بە مادێوە شییا پەی ئایدیالێ جە ئایدیالەکانو ئا خوڎایە، مەشۊم هەتا هەتان پېسە مادێ خاوی بۍ ئیسفاڎەی مەنۊوە. مروڤی سرووشتی پانەیە مەتاوۊن بلۊنە دلۍ جەهانو ئی خوڎا تازەیۆ کە وەڵۍ گرڎ چېوێنە باوەڕ پانەیە بارۊن ئاڎ هیچ نییەن بېجگە جە مادێ خاوی، دمای ئینەیچە مەشۊم باوەڕ پانەیە بارۊن کە تەنیا ئا خوڎا تازە مەتاوۊن ئاڎی جە مادێ خاویۆ بکەرۊن بە مروڤێ وەشکریاو دلۍ جەهانەکەو وېش. مروڤ کاتێ بی بە خاوەنو ئا ئیمانەیە تەسلیم بە گەرەکبییەو ئا خوڎایە بی، ئی خوڎا تازە بەپاو ئا سیستەمەی کە حوکمو جەهانە مۆدێرنەکەیش پەنەکەرۊن، بە شېوەگیرکەرڎەی ئایدیاڵێ جە ئایدیاڵەکا وېش دلۍ پروسەو وەشکەرڎەیرە مەبەرۊش و جە مادێوە خاویۆ مەکەرۊش بە مروڤ.
جۆهەرو مۆدێرنیزمی، باوەڕئاردەیەن پانەی کە مروڤ پانەیە مەیاوۊن بە وەشبەختی کە زیڼەوەرەکانو دلۍ جەهانی سرووشتی بکەرۊوە بە مادێ سەرەتایی و دماتەریچ ئەچی مادە سەرەتاییۆ پا شېوە کە وېش حەزش چەنەن جەهانێ تازە و کۊمەڵە زیڼەوەرێ تازۍ وەشکەرۊن و ببۊن بە خوڎاو دلۍ ئا جەهانە تازەیە. جۆهەرو مۆدێرنیزمی وەشکەرڎەیەن، پەوکەی بەبۍ یاوانەی چا سیستەمەیە کە مۆدێرنیزم مروڤەکانو ئی سەردەمەیە و نەتەوەکەیش پەنەوەشکەرەدن. نمەتاومۍ بە شېوێ درووس جە مۆدێرنیزمی بیاومېنە.
ئېمە دلۍ ئی کتېبەینە، باس جە بییەو نەتەوەیی کورڎی کەرمېن، بەپاو ئا باوەڕەیە کە مۆدێرنیزمی بە ئېمەش بەخشان، نەتەوەکېچ پېسە هەر زیڼەوەرێ دلۍ ئی جەهانەیە وەشېمەکریان، کاتێ میللەتێ جە میللەتەکانی مەتاوۊن ببۊن بە نەتەوێ جە نەتەوە وەشکریاکانو دلۍ ئی جەهانە مۆدێرنەیە کە وەڵ جە گرڎ چېوێ باوڕ پانەیە بارۊن کە وېش پا شېوە سرووشتییەی کە هەن هیچ نییەن بېجگە جە مادێ خاوی پەی وەشکەرڎەی نەتەوێ، دمای ئینەیچ مەشۊم باوەڕ پانەیە بارۊن کە بە تەواناو وېش نمەتاوۊن ببۊن بە نەتەوە، پەی ئانەی ببۊن بە نەتەوە مەشۊم قبووڵو ئانەیە بکەرۊن کە ئا خوڎا تازە بە شېوەگیرکەرڎەی ئایدیاڵێ جە ئایدیاڵەکانو وېش پېسە نەتەوەێ جە نەتەوە وەشکریاکانو وېش درووسش بکەرۊن. بەشێ جە کتېبو بییەی نەتەوەیی کورڎی میانو فەلسەفە و سۆسیۆپۆلەتیکینە، نویستەی عیرفان مستەفا، هۊرئەوەگېڵنای پەی سەرو زوانی هۆرامی: ئەسعەد ڕەشید.[1]