ڕاو ڕەسمو ڕەمەزانوو (زمسانا) جاراو بەڵخەی
ویرما خەڵک بە تاییبەت ئیمەی زاڕوڵی ڕوی ئەژمارینمی تاکو ڕەمەزان ئامێ. ئاڼە من بزانو کەم کەسی بینی نماو ڕووچە نەکەرا. گرکەسیچ بە قەناعەتو ویش، هیچ کەسیچ دین پێ مەرامی تاییبەتتی یان حیزبی بەکار ناری. هیشتا مەرحەبا دەسش پەنە نەکەرڎە بی خەفەتو ئەلویدای وەرینمی. ژیواو فرە خەڵکی پیسەو یووی بی، تەماعو هەڵپە نەبی، ڕسقو ڕووزی کافی بی، ئەر خەڵکانیویچ کەمدەسی بییێنی تەدارکو ڕەمەزانیش هەر پەنە کریی. ڕەمەزان پیسەو فەریزیوی دینی و تەقالیدیوی کۊمەڵایەتی مەراسمیوی مەرغوبو دڵگیر بی.
بڕگەو بابەتە جۊراو جورەکاش ڕۊنەقیوی زەریفتەتەر دی بە مانگەکی. ئانەبی بەڵخە ئیڎەسو ئۆڎەسو سەرو وارش بی. پێ پارشەوی زانینی کی هورستەنو کی هایش نەبییەنۆ وە یا کی دیرش پەنە بیەن، ئیتر تەقەو ڕەقەو کاسە و چەمچەی فافونێنی هەڵمو هەڵاو خورماوڕوەنیو ئاوی بارەو دەسی شوورەو هتد ... فەزێوەی وەشە دروسە بی.
ناوەشترین چیو ئانە بی کە نەهورزنێنیشا پێ پارشەوی یان نیەتە زاڕوڵانەکەشا پەنە ئاردێنی:
نیەتم هەن ڕوچی گیرو ڕووچی سەوای
فەرزەو مانگەو ڕەمەزانی
تا وەرگنو قوللەو بانی
هەڵمەتە دەو تەشتەو نانی!
عادەتەن ئەر ڕۊچی بییێنی ڕوەکەش هەرمانی کەمتەرەت پەنە ئەسپارینی، کە ئاییچ پێ ویش مامەڵیوی ئەرېنی بۍ جە ڕەمەزانەنە. بیجگە ئانەیە زەڕیچ پێ ئەساو وەربانگی مسۊگەر بی، کە لوقمیو بی یان مەسکەتە لاو کاک مۆلەیۆ. ئیتر پێ نزیکو ویرەگای ئانیما یانەما نزیکو مزگی بییێ، گوشەوەنگی بینمی کەی ماموسا مەڵا مەجیڎ ئامێ پێ مزگی و کەی لوێ سەرو بانو مزگی.
عادەتەن یەری چوار پیاسی سەرو بانەکەی کەری ئینجا لوی حەڼو میحرابەکەی ڕوەو قیبلە بانگەکەی فەرماوئ. ئیمەیچ کە هەر یۊ وەربانگو ویش حازر کەرڎەبی ڕۊچی کەرینمێ. دماو نان واردەی ئنجا وەشی شەواو ڕەمەزانی دەس پەنە کەری. لاو مزگی ڕاو ڕاڎاری نەبېوە چەنی هەرزەکارا و گەنجا و زاڕوڵا، وەڵی تەرابیحاو وە زیاتەر دماو تەرابیحاچ.
گەمۍ جوراوجوری بینۍ، جەمەشاریکلی پێ زاڕوڵاو نەچیرەڕاوە پێ هەرزەکارا هەرپاسە وەرەبەری چراوبرقیا، کە هەرکەس شووقش یاوێ ئۆڎەس، لا وڵەڕەواسی یان زیارەتا، فرەو گەما تەری کە ئیسە یادیم نییەنی.
جە گرچیوی وەشتەر مەراسمو تەرابیحە وەشەکاو ماموسای بی، کە من ئەجوم کەم مەڵا ئا سەلیقەو مەهارەتشە بییەبۊ. مامۊسا مەڵا مەجیڎ کەسایەتیو عالو، سەنگینو شارەزاو زیرەک جە فرەو بوارەکانە. ماموسا دۆریوی کاریگەری دینیو کۊمەڵایەتیش بئ دەگاکینە، هەر جە ڕیک وستەو کارو بارو مزگیو، وەرنماییو ئوسووڵو تەشریفاتو خوتباو جومعەو جەماعەتو تەلیلیو تەزبیحاتو تەرابیحی حەتا حەل کەرڎەو مەشاکیلاو خەلکو دەگێ. ماموسا ئینسانیو بی کە دلی دڵو گرڎ چینو توێژو دەگێنە گیڵیو یاگی ویش کەردیبێ. تۊ واچە چەنی گولانەی گولانە چەنی گۆرەی گۆرە. لۆزو کەلام وەشو گاڵتەو گەپش بی، چەنی شاڎی و شیوەنو خەڵکیەنە بی. هەمیشە مزگیو جەماعەتش جمەش ئێ.
ئانەبی خەڵک پاسە فرە بییەبی، کە مەجبووری بیی تاکو نیمەو مزگیەکېشا بەتەختئ کەرد دوەقات دیسان پێ تەرابیحا ڕانەبیوە. فرەو جاریچ بی خەڵک پاڵاوەژەکەنە وە یا لاحۆزەکەیەنە نما کەری. گرڎیچش گیڵیوە پێ چەنە ئامایو وەشکەلامیو بەلاغەتو ماموسای کە ئا محیتە زەریفەشە فەراهەم ئاوردەبی.
ڕوحو ڕەوانش شاد بوو، ڕەمەزانو گرڎ لێویچتا قبوڵ بوو ئنشەڵڵە.
فاروق سان ئەحمەد.[1]