Kurdipedia is the largest multilingual sources for Kurdish information!
About Kurdipedia
Kurdipedia Archivists
 Search
 Send
 Tools
 Languages
 My account
 Search for
 Appearance
  Dark Mode
 Default settings
 Search
 Send
 Tools
 Languages
 My account
        
 kurdipedia.org 2008 - 2025
Library
 
Send
   Advanced Search
Contact
کوردیی ناوەند
Kurmancî
کرمانجی
هەورامی
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
עברית

 More...
 More...
 
 Dark Mode
 Slide Bar
 Font Size


 Default settings
About Kurdipedia
Random item!
Terms of Use
Kurdipedia Archivists
Your feedback
User Favorites
Chronology of events
 Activities - Kurdipedia
Help
 More
 Kurdish names
 Search Click
Statistics
Articles
  584,857
Images
  123,951
Books
  22,086
Related files
  125,743
Video
  2,193
Language
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
316,734
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
95,572
هەورامی - Kurdish Hawrami 
67,724
عربي - Arabic 
43,902
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
26,624
فارسی - Farsi 
15,768
English - English 
8,528
Türkçe - Turkish 
3,822
Deutsch - German 
2,030
لوڕی - Kurdish Luri 
1,785
Pусский - Russian 
1,145
Français - French 
359
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
92
Svenska - Swedish 
79
Español - Spanish 
61
Italiano - Italian 
61
Polski - Polish 
60
Հայերեն - Armenian 
57
لەکی - Kurdish Laki 
39
Azərbaycanca - Azerbaijani 
35
日本人 - Japanese 
24
Norsk - Norwegian 
22
中国的 - Chinese 
21
עברית - Hebrew 
20
Ελληνική - Greek 
19
Fins - Finnish 
14
Português - Portuguese 
14
Catalana - Catalana 
14
Esperanto - Esperanto 
10
Ozbek - Uzbek 
9
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Srpski - Serbian 
6
ქართველი - Georgian 
6
Čeština - Czech 
5
Lietuvių - Lithuanian 
5
Hrvatski - Croatian 
5
балгарская - Bulgarian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
हिन्दी - Hindi 
2
Cebuano - Cebuano 
1
қазақ - Kazakh 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Group
English
Biography 
3,196
Places 
9
Parties & Organizations 
36
Publications 
50
Miscellaneous 
4
Image and Description 
78
Artworks 
17
Dates & Events 
1
Maps 
26
Quotes 
1
Archaeological places 
44
Library 
2,162
Articles 
2,536
Martyrs 
65
Genocide 
21
Documents 
251
Clan - the tribe - the sect 
18
Statistics and Surveys 
5
Video 
2
Environment of Kurdistan 
1
Poem 
2
Womens Issues 
1
Offices 
2
Repository
MP3 
1,407
PDF 
34,683
MP4 
3,833
IMG 
233,872
∑   Total 
273,795
Content search
Kilîta serweriya cihanî hê jî Kurdistan e
Group: Articles
Every corner of the country, from east to west, from north to south... becomes a source of Kurdipedia!
Share
Copy Link0
E-Mail0
Facebook0
LinkedIn0
Messenger0
Pinterest0
SMS0
Telegram0
Twitter0
Viber0
WhatsApp0
Ranking item
Excellent
Very good
Average
Poor
Bad
Add to my favorites
Write your comment about this item!
Items history
Metadata
RSS
Search in Google for images related to the selected item!
Search in Google for selected item!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0
Kilîta serweriya cihanî hê jî Kurdistan e
Kilîta serweriya cihanî hê jî Kurdistan e
Kilîta serweriya cihanî hê jî Kurdistan e
#Fêrgîn Melîk AYKOÇ#

Her çendî dagirkeran bi hemû derfetên xwe hewl da ku rastiyên dîrokê veşerin jî, bi ser neketin. Bi lêkolînên serê derziyê jî be, yek bi yek derdikevin. Mînak, Xirabreşkê bi hezaran salan di bin axê de ma, dema derket jî, xwestin bi komên nayên nasîn ve girêbidin. Lê DNA´ya hestiyan hemû lîstik pûç kirin. Êdî gelek zelal e ku ew DNA yên gelê herêmê, yanê yên Kurdan in.
Bavê Kuroşê Mezin, Kambîsê dekbaz gotibû; “Hetanî em li hemberê Medan bi ser nekevin, derê cihanê ji me re venabe!” Piştî serweriya Med ruxandin û dest danîn ser hemû nirxên Medan û kirin malên xwe, hê nû bûn împaratoriyeke cihanî. Lê ditirsiyan û êriş dikirin. Bes çiyayên Zagrosan hemêza xwe vekiribû, zarokên xwe bi nirxên wan ve diparast.
Ji ber ku rengekî Medan di kesayetiya konfederasyona Massegetan (Reşkotan, Masekan, Sakan û eşîrên din) de dijiya, Persan bi hovane êrişê wir jî kir. Kurê keyxatuna Massegetan Tomrîsayê (Tomyris /Tamrisa) Spargapî bi zindî parçe kiribûn û jê re şandibûn. Tomrîsa jî Kuroşê xwînxwar girtibû, serê wî jêkiribû, kiribû meşka xwinê û ji Persan re şandibû.
Dema em nivîsên mixî yên Behistûnê, yên şahê Persan Dariyûs daye nivîsandin, dixwînin, dibînin ku wê demê serhildanên Medan di rêvebiriya Gaumada de ji Ekbatana (Hanedan), Arîzana (Bakurê gola Wanê) hetanî Hewlêr û Elamê bê navber didome. Dariyûs ji bo li hemberî Kurdan serketinê û kilîta cihanê bi dest  bixe, wehşeteke nayê hişan pêk tîne û wehşta xwe jî bi xwe dide nivîsandin.
Hêzên Îslamî jî ev rastiya kilîta cihanîbûnê dîtibûn. Wan fêm kiribû ku bê serketina li hemberî Kurd û Kurdistaniyan, wê nikanibin bibin oleke cihanî. Berê bi fetwayan mal, can û jinên Kurdan li xwe helal kirine, li pey jî di bin fermandariya xwinxwarên wek Xalid bin Welîd û Weysel Qaranî de berê xwe dan Kurdistanê. Li ser naveroka vê mijarê behsa nameyeke şahê Îranê yê wê demjiyanê Yêzdangard ji Omer bin Xetab re şandiye tê kirin. Piştî artêşa îdeolojiya Ereb Îslam li Kurdistanê bi ser ket, hê Îslam bû oleke cihanî.
Gava Tirk, yan jî komên îro ji wan re Tirk tê gotin, li navenda Asyayê hatin, dizanîn ku bê alikariya Kurdan, ne kilîta deriyê Anatolya, ne jî ya cihanê bi destê wan dikeve. Wan kanî bi hêsanî piştgiriya Kurdên ku di bin êrişên Romayiyan de bûn, bigirin. Piştî Anatolya dagir kirin jî, gav bi gav berê xwe dan Kurdan ku hêza wan bişikînin.
Hêzên cihaniyên demê Ingilîz, Fransiz di dema şerê cihanê yê yekemîn de, têgîhîştibûn ku Kilîta cihanê li Rojhilata navîn e û Kurdistan e. Bîsta Kurd û karektera Kurdan baş nasîn, ji bo ku ew nebin hêz û xwedî li wê kilîtê dernekevin, berjewendiyên wan di qirika wan de nefetisînin, berê eşîrên Kurd yên Bakurê Hewlêrê kişandin aliyê xwe û êrişên tevgera Şêx Mehmûd Berzencî kirin (polîtîka parçekirin û kontrolkirinê). Bi plana Sykes-Picot jî Kurdistan di nava dewletên bi destê xwe afirandî de parve kirin.
Da dewleta Tirk bikane bi kêmasî kilîta Anatolyayê bi dest bixe, xwe li Kurdan girtin, bê hejmar çîrokên biratiya Îslamî û qaşo dîrokî vegotin, heta sozên ewê komara Tirk û Kurdan be, dan û qanûna bingehîn ya 1921´ê li gorî vê amade kirin, ev di nava belgeyên Lozan û di axaftinên Mustafa Kemal de jî heye. Lê piştî kilîta Anatolyayê bi dest xistin, vê carê jî dest bi komkujiyên li Kurdistanê kirin ku wê giyana Kurd bikujin.
Hêzên li paş perdê berê bi xwînxwarên DAIŞ´ê dan zanîn ku bê parçekirin û şikandina hêza Kurdan, kilîta Rojhilata Navîn bi dest nakeve. Her wisa, ji bo ji nû ve dizaynkirina Rojhilata Navîn û şikandina raperîn û vejîna giyanê Kurd, rasterast berê wan dan Kurdan. Fetwayên mal, can û kuştina Kurdan derxistin û ew di hoperlorên mizgeftan de jî xwendin. Hêzên fermandêr bajarên wek Mûsilê bi destên xwe teslîmê wan kirin. Lê giyanê Med, giyanê rastiya xwedanê Rojhilata Navîn û hêza rastiyê ev di qirika wan de hişt.
Partiyên Tirk di her hilbijartinê de ji bo serketinê berê çekên xwe dane Kurdistanê. Wek mînak, hilbijartina şaredariya Stenbolê. CHP ti carî nedikanî bê dengê Kurdan li Stenbol û bajarên Tirkan yên wek Antalya, Mersîn, Edene bi ser ketana. Niha jî AKP bi gefxwarinan û alîkariya cehşan hewl dide ku Kurdên li Stenbolê bikişîne aliyê xwe! Ango Kilîta Stenbolê ji êdî di destê Kurdan de ye.
DYE, ji bo ku kilîta Rojhilata Navîn di deste xwe de bigire, xwest têgihîştina Kurd û kurdistanîbûnê parçe bike û bigire bin kontrola xwe. Jiwê, li Kenyayê ji rêberên gelê Kurd birêz Abdullah Ocalan girt û teslîmê Tirkiyeyê kir, ji PDK Iraqê re jî rê vekir. Li Sûrî jî li dijî DAIŞ´iyên ji kontrola wan derketibûn, piştgirî da YPG´ê, lê li aliyê din ji bo girtina rêberên PKK´ê bi wezîrê dada xwe ferman derxist. Rûsya jî ev kilîta Rojhilata Navîn dîtiye, lê tim berê li rûyê Kurdan keniyaye û paşê jî bi bêbextî pişta xwe di Kurdan de kiriye, hewl daye dagirkerên Fars û Tirk bikişîne aliyê xwe û wisa kilîta Kurdistanê bi dest bixe. Elmanya jî li ser heman xetê meşiye. Li aliyekî qedexeya PKK´ê anî, li aliyê din ji wan koman re ku di kontrola wê de ne jî, rê vekir. Ev nakokiya niha di navbera DYE û Îranê de rûdaye jî li ser kilîta dewlemendiyên Kurdistan û giyanê Kurdan e.
Bi gotineke kurt û Kurmancî hê jî Kurdistan kilît û navenda serweriya cihanê ye. Her şer, ji bo bi destxistina vê kilîtê ye. Hemû hêzên cihanê ji yekîtiya giyanê Kurdistanî ditirsin, her hewl didin parçe bikin û hin parçeyan bi xwe ve girêdin, da ku kilîta Rojhilata Navîn û cihanê di destê wan de bimîne. Her dem jî kesên wek Herpago, Taxmas Pada, Idrîsê Bedlîsî, Rayber û xayînên li beşên din dibînin. Bi hêviya Kurd bikanin di ronahiya vê rastiyê de li xwe, dîrok û rastiya xwe binêrin.
ÖZGÛR POLITIKA
[1]

Kurdipedia is not responsible for the content of this item. We recorded it for archival purposes.
This item has been written in (Kurmancî) language, click on icon to open the item in the original language!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
This item has been viewed 1,414 times
Write your comment about this item!
HashTag
Sources
[1] Website | Kurmancî | https://www.amidakurd.net/ - 05-10-2023
Linked items: 6
Group: Articles
Articles language: Kurmancî
Publication date: 31-05-2019 (6 Year)
Content category: Articles & Interviews
Content category: Kurdish Issue
Country - Province: Kurdistan
Document Type: Original language
Language - Dialect: Kurdish - Kurmanji - Latin
Publication Type: Born-digital
Technical Metadata
Item Quality: 99%
99%
Added by ( ئاراس حسۆ ) on 05-10-2023
This article has been reviewed and released by ( Sara Kamela ) on 05-10-2023
This item recently updated by ( Sara Kamela ) on: 05-10-2023
Title
This item according to Kurdipedia's Standards is not finalized yet!
This item has been viewed 1,414 times
QR Code
  New Item
  Random item! 
  Exclusively for women 
  
  Kurdipedia's Publication 

Kurdipedia.org (2008 - 2025) version: 17.08
| Contact | CSS3 | HTML5

| Page generation time: 0.219 second(s)!