شوێن: گوندی #گەڵاڵە# ی ناوچەی #باڵەکایەتی#
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: #11-03-1974#
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: (ئاهەنگێرانی جەماوەری گەڵالە لە بالەکایەتی بە بۆنەی ڕێککەوتننامەی 11ی ئازار)
ناوی وێنەگر: (نەناسراو)
[1]

#ئیبراهیم غازی# ، ئەستێرەی خولی تۆپی پێی نایابی ئێراق و کوڕە کوردەکەی #باڵەکایەتی# بناسە
نووسینی و ئامادەکردنی: #کرێکار قادر# ڕووستایی
#05-03-2024#

ئیبراهیم غازی مەلا عوسمان: ناسراوە بە ئیبۆ، لە ڕێکەوتی #15-09-2000# لە شاری #سۆران# لەدایک بووە، ئیبۆ هەر لە منداڵییەوە خولیای بۆ یاری تۆپی پێ هەبووە، خۆی دەڵێت: لە منداڵییەوە لە کۆڵانەکانەوە یاریم دەکرد لەگەڵ منداڵەکانی گەڕەکی خۆمان، ڕۆژبەڕۆژ من زیاتر حەز و خۆشەویستیم بۆ تۆپی پێ زیاد دەبوو، بۆیە وەک هەر یاریزانێک لە کۆڵانەکانەوە فێری یاری تۆپی پێ بووم.
ئیبراهیم لە تەمەنی هەرزەکاریدا زیاتر عەشقی تۆپی پێ بووە، بۆیە بەردەوام دەبێت لە یاری کردن.

ئیبراهیم بۆ چەند تیپێکی میللی یاری کردووە لەوانە: بێدارانی شەو، حەساروست، هەڵگورد، باڵەکایەتی بەهۆی ئاستی بەرزی ئیبراهیم، لاوانی هەڵۆ بانگهێشتی دەکەن، دەچێتە لاوانی هەڵۆ لەوێشەوە متمانەی ڕاهێنەر بەدەست دەهێنێت وەک هێڵی هێرشبەر بۆ ماوەی ساڵێک بۆ لاوانی هەڵۆ یاری دەکات و دوو ساڵیش بۆ یانەی هەڵۆ یاری کردووە.
ئیبراهیم لە هێڵی هێرشبەر یاری دەکات و زۆربەی جاریش دەچێتە لاکانی ڕاست و چەپ بۆ گۆڕینی یاری کردن.
خۆشترین ساتی ژیانی ئیبراهیم غازی، ئەو کاتە بووە لەگەڵ یانەی هەڵۆ کاتێک سەردەکەون بۆ خولی نایابی کوردستان.
ناخۆشترین ساتی ژیانی ئیبۆ ئەوە بووە لەگەڵ لاوانی هەڵۆ لە چوارگۆشەی زێڕین ماڵاوایی دەکەن و ناگەن بە خولی نایابی کوردستان.
ئیبۆ هاندەری هەڵبژاردەی فەڕەنسا و یانەی ڕیاڵ مەدریدی ئیسپانییە.

ئیبراهیم لە تەمەنی لاویدا بەهۆی ئاستی بەرزی، لە دوای یاری کردن بۆ لاوانی هەڵۆ و یانەی هەڵۆ یاری بۆ یانەی سۆران، یانەی #دهۆک#، هەڵبژاردەی #هەولێر#، یانەی نەورۆز دەکات، بە گۆڵێکی ئیبۆ یانەی نەورۆز دەگاتە خولی نایابی ئێراق، دواتر یانەی (حدود) لە خولی نایابی ئێراق بۆند لەگەڵ ئیبراهیم دەکات و دەیگوازێتەوە ڕیزی یانەکەی.
لە ئێستادا 2024 ئیبراهیم لە 17 یاری 10 گۆڵی لە خولی ئەستێرەکانی ئێراق کردووە و بە دووەم گۆڵکاری خولی ئەستێرەکانی ئێراق دێت لە دوای ئەیمەن حسێن.
ئیبراهیم غازی ئامانج و خەونی گەورەی ئەوەیە: سەربکەوێت و بگات بە هەڵبژاردەی کوردستان و هەڵبژاردەی ئێراق. [1]

ناو: محەمەد
نازناو: ئیبن ئادەمی باڵەکایەتی
ناوی باوک: ئادەم
ساڵی لەدایکبوون: #1747 #
ساڵی کۆچی دوایی: #1822#
شوێنی لەدایکبوون: #چۆمان#
شوێنی کۆچی دوایی: #چۆمان#
$ژیاننامە$
محەمەد بن ئادەم، ناسراو بە ئیبن ئادەم، نووسەر، زمانزان، زانا و ئەستێرەناس، یەکێک بووە لە کەسایەتییە ناسراوەکانی #کوردستان#، کە لە ساڵی (1747 ز) لە گوندی ڕووستی سەربە شارۆچکەی چۆمان، لە ناوچەی باڵەکایەتی لە خێزانێکی خوێندەوار و مەلازادەدا لە دایک بووە. باوکی زانایەکی خاوەن خوێندنگە و پەڕتووکخانە بووە. سەرەتای خوێندنی ئیبنو ئادەم لای باوکی بووە، لە کۆتاییدا لای مامۆستا عەبدوڵڵای بایەزید، کە قوتابی زانای گەورە سیبغەتوڵڵای حەیدەری بووە، مۆڵەتی مەلایەتی وەرگرتووە.
لە دوای تەواوکردنی خوێندن، لەلایەن میر محەمەد، میری ڕواندز، ڕێزی لێگیراوە و مزگەوت و خوێندنگەی بۆ دابینکراوە، کراوەتە مامۆستا و موفتی میرنشینەکە، بەهۆی ناوبانگی زانستی و بلیمەتییەوە ژمارەیەکی زۆر قوتابی و فەقێ لە دەوری کۆبوونەتەوە و لەلای ئەو درێژەیان بە خوێندنداوە. دوترێت دوای ماوەیەک مانەوەی لە ڕواندز، بەهۆی ئەوەی لە ئاستی ستەم و نادادیدا بێدەنگ نەبووە، بۆیە لەگەڵ میری سۆران نێوانیان تێکچووە و ناچار بووە ڕواندز بەجێبهێڵێ و ڕووی کردووەتە گوندی وەڵزە لە باڵەکایەتیی و لەوێ‌ بەردەوام بووە لەسەر وانە وتنەوە و نووسین.
ئیبن ئادەم، بە دەیان پەڕتووک و نووسراوی هەبووە، دەربارەی زۆربەی زانستەکانی وەک زمانەوانی، مێژوو، زانستی گفتوگۆ، زانستی وشە، ڕێزمان، ڕەوانبێژی بیرکاری، لۆجیک، ئەستێرەناسی، شیعر و چەندانی تر. بەشێک لە پەڕتووکەکانی ئەو زانایە تا ئێستا لە پەڕتووکخانەی دکتۆر عەبدوڵڵا مەلا سەعید مەلا وەیسی سەرۆکی یەکێتی زانایانی کوردستان پارێزراون، کە یەکێکە لە نەوەکانی ئەم زانایە.
ئیبن ئادەمی باڵەک، ئەم زانا بەهرەمەندە لە دوای ساڵانێک لە خزمەتی خوێندن و نووسین و لێکۆڵینەوەی جۆراوجۆر، لە ساڵی 1822ز کۆچی دوایی کردووە، لە گۆڕستانێکی دەڤەری باڵەکایەتیی لە سنووری شارۆچکەی چۆمان بەخاکسپێردراوە.[1]

ناونیشانی بابەت: #ئیبن ئادەمی باڵەکایەتی#، زانا و دانا و شاعیر و گەردوونناسی کورد
ئامادەکردنی: #محەمەد هەسنانی#
دوای چەندین سەدە تا ئێستا پەڕتووک و دەستنووسەکانی زانایەکی کورد لە #دەڤەری باڵەکایەتی# پارێزراون، دەستنووسەکانیش لە بوارەکانی وەک: زمانەوانی، مێژوو، زانستی گفتوگۆ، زانستی وشە، ڕێزمان، ڕەوانبێژی بیرکاری، لۆجیک، ئەستێرەناسی، شیعر و چەندانی ترن.
مەلا #محەمەد کوڕی مەلا ئادەم# ناسراو بە (#ئیبن ئادەم#ی، یان ئیبنو ئادەمی باڵەک) ، یەکێک بووە لە زانا ناسراوەکانی کوردستان، لە ساڵی (1747 ز) لە گوندی ڕووستی سەربە شارۆچکەی چۆمان، لە ناوچەی باڵەکایەتی لە خێزانێکی خوێندەوار و مەلازادەدا لە دایک بووە. باوکی زانایەکی خاوەن خوێندنگە و پەڕتووکخانە بووە. سەرەتای خوێندنی ئیبنو ئادەم لای باوکی بووە، لە کۆتاییدا لای مامۆستا عەبدوڵڵای بایەزید، کە قوتابی زانای گەورە سیبغەتوڵڵای حەیدەری بووە، مۆڵەتی مەلایەتی وەرگرتووە.
لە دوای تەواوکردنی خوێندن، لەلایەن میر محەمەد، میری ڕواندز، ڕێزی لێگیراوە و مزگەوت و خوێندنگەی بۆ دابینکراوە، کراوەتە مامۆستا و موفتی میرنشینەکە، بەهۆی ناوبانگی زانستی و بلیمەتییەوە ژمارەیەکی زۆر قوتابی و فەقێ لە دەوری کۆبوونەتەوە و لەلای ئەو درێژەیان بە خوێندنداوە. دوترێت دوای ماوەیەک مانەوەی لە ڕواندز، بەهۆی ئەوەی لە ئاستی ستەم و نادادیدا بێدەنگ نەبووە، بۆیە لەگەڵ میری سۆران نێوانیان تێکچووە و ناچار بووە ڕواندز بەجێبهێڵێ و ڕووی کردووەتە گوندی وەڵزە لە باڵەکایەتیی و لەوێ‌ بەردەوام بووە لەسەر وانە وتنەوە و نووسین.
ئیبنو ئادەم، بە دەیان پەڕتووک و نووسراوی هەبووە، دەربارەی زۆربەی زانستەکانی وەک زمانەوانی، مێژوو، زانستی گفتوگۆ، زانستی وشە، ڕێزمان، ڕەوانبێژی بیرکاری، لۆجیک، ئەستێرەناسی، شیعر و چەندانی تر. بەشێک لە پەڕتووکەکانی ئەو زانایە تا ئێستا لە پەڕتووکخانەی دکتۆر عەبدوڵڵا مەلا سەعید مەلا وەیسی سەرۆکی یەکێتی زانایانی کوردستان پارێزراون، کە یەکێکە لە نەوەکانی ئەم زانایە.
ئیبن ئادەمی باڵەک، ئەم زانا بەهرەمەندە لە دوای ساڵانێک لە خزمەتی خوێندن و نووسین و لێکۆڵینەوەی جۆراوجۆر، لە ساڵی 1822ز کۆچی دوایی کردووە، لە گۆڕستانێکی دەڤەری باڵەکایەتیی لە سنووری شارۆچکەی چۆمان بەخاکسپێردراوە.
وەک ڕێزگرتنێک لە مێژووی زانست و تێکۆشانی ئەدەبیی ئەو زانا بەناوبانگە کوردە، چەندین جار دیبەیت و سیمینار و کۆنگرە لەبارەی ژیان و بەرهەمەکانی کراوە، هەروەها لە ڕۆژانی (24-25/ 8/ 2019) کۆنگرەی زانستی ئیبنو ئادەمی باڵەکی لە زانکۆی سۆران بەڕێوەچوو، کە چەندین پسپۆڕ و زانایانی کورد و ئێراق و بیانی بەشداریان تێدا کرد و ڕۆڵی ئەو زانایە بەرزنرخێندرا لە خزمەتکردن بە زانست و نەتەوە، هەروەها ڕۆڵ و پێگەی بەرچاوی لە مێژووی کورد و دەڤەرەکە بەتایبەتی.
حسێن حوزنی مورکریانی لە یەکێک لە نووسینەکانی لەسەر کەسایەتی و لێهاتوویی ئیبنو ئادەم دەڵێت: ئیبنو ئادەم ئەو زانایەیە ئەگەر لەنێو هەر نەتەوە و گەلێکی تر هەڵبکەوێ‌ شانازی زۆری پێوەدەکەن، هەروەها چەندین نووسەری بەناوبانگ ژیاننامەی ئەو کەسایەتییەیان نووسیوەتەوە، ساڵانێکیشە وەک ڕێزلێنانێک بۆ ئەم کەسایەتییە لە شاری سۆران قوتابخانەیەک بەناوی ئیبن ئادەم کراوەتەوە. [1]

بۆ جەماوەری خۆشەویست و نیشتیمانپەروەری قەزاکانی #سۆران#، #چۆمان#، #مێرگەسوور# و #ڕەواندز# و ناحییەکانیان
پڕ بە دڵ سوپاس و پێزانینی خۆم ئاراستەی ئێوەی خۆشەویست و نیشتیمانپەروەر دەکەم بۆ ئەو بەشدارییە فراوان و پڕ جۆش و خرۆشەتان لە کۆبوونەوەی جەماوەریی ڕۆژی سێشەممە 19ی9ی2017.
ئێوە بەو حەماسەت و ئامادییە فراوانەتان، ڕیفراندۆمی خۆتان ئەنجام دا و بە هەموو جیهانتان ڕاگەیاند کە سەربەخۆییتان دەوێت. ئێوە سەلماندتان کە دەڤەرەکەتان، وەک جاران مەکۆی شۆڕش و سەنگەری پێشەوەی ڕەتکردنەوەی زوڵم و داگیرکاری و ژێردەستییە، بۆیە
دەبێ ئەو هەستی ئازادیخوازییەتان بگاتە جیهانی ئازاد، لە ڕۆژی 25ی9 دا دەنگتان دەبیتە زەنگی هوشیاری و لە دەرگای ویژدانی جیهان دەدات.
لێرەوە بەپێویستی دەزانم سوپاسی هێزی پێشمەرگە و سەرجەم دەزگا ئیداری و ئەمنییەکان و پۆلیسی هاتوچۆ بکەم بۆ هاوکارییان لە پاراستنی ئاسایشی خەڵک و باشتر بەڕێوەچوونی ئەو کۆبوونەوە جەماوەریانە.
هەر شاد و سەرفراز بن
#مەسعود بارزانی#
21-09-2017

ناونیشانی بابەت: بارەگای شۆڕشی ئەیلوول و مۆزەخانەی یادەوەرییەکان لە پردی بنکێلان لە باڵەکایەتی دەکرێنەوە
ئامادەکردنی:#محەمەد هەسنانی#

بەرپرسی ڕێکخراوی نەوەکانی ئەیلوول لە باڵەکایەتی دەڵێت: مۆنۆمێنتی وەفایەک بۆ ئەیلوول لە پردی بنکێلان، ڕێگای ھامڵتۆن، لەگەڵ نۆژەنکردنەوەی بارەگاکە، مۆزەخانەیەکی تایبەت بە کۆکردنەوەی کەلوپەلەکانی پێشمەرگە و #شۆڕشی ئەیلوول# لە شوێنەکە درووست دەکرێت.
لەم بارەیەوە، ھونەر کاکە ئەحمەد، بەرپرسی ڕێکخراوی نەوەکانی ئەیلوول لە دەڤەری باڵەکایەتی، بە (باسنیوز) ی ڕایگەیاند: لەم چەند ساڵەی ڕابردوودا بە ھاوکاریی بارەگای بارزانی و لقی 26ی گوڵان و لایەنە پەیوەندیدارەکانی سنوورەکەمان و کوردستان، وەک وەفایەک، چەندین شوینی مێژووییمان لە دەڤەری باڵەکایەتیی سنووری شارۆچکەی چۆمان نۆژەن کردووەتەوە، کە سەردەمانێک لانکە و بارەگای پێشمەرگەی شۆڕشی ئەیلوول بوون، یەکێک لەم شوێنانەش نۆژەنکردنەوەی بارەگایەکی شۆڕشی ئەیلوول (مۆنۆمێنتی وەفایەک بۆ ئەیلوول) لە پردی بنکێلان، ڕێگای ھامڵتۆن لە دەڤەری باڵەکایەتییە، لەگەڵ نۆژەنکردنەوەی شوێنەکە، مۆزەخانەیەکی تایبەت بە کۆکردنەوەی کەلوپەلەکانی پێشمەرگە و شۆڕشی ئەیلوول لە شوێنەکە درووست دەکەین و لە قۆناغی جێبەجێکردندایە .
گوتیشی: کارەکانی ئۆفیسی بارەگای سەرەکیی شۆڕشی ئەیلوول لە پردی بنکێلان لە دەڤەری باڵەکایەتی تەواو کراوە و لە نزیکترین کاتدا بە شێوەی فەرمی دەکرێتەوە، کارکردنیش لە مۆەخانەکە لەژێر ئۆفیسەکە بەردەوامە، واتە کردنەوەی ئۆفیسەکە دەستپێکێک دەبێت بۆ بنیادنانی مۆزەخانەکە، لە ماوەی داھاتوودا ئەویش دەکرێتەوە، ئێستاش دەستمان کردووە بە کۆکردنەوەی یادەوەری و کەلوپەل و کەرستەکانی سەردەمی شۆڕشی ئەیلوول وەک ئامادەکارییەک، بۆ ئەوەی لە داھاتوودا لە مۆزەخانەکە دابنرێن، ھەروەک پێشمەرگەیەکی شۆڕشی ئەیلوول، بە ناوی حەمید خوستی ئیسماعیل، وەک یەکەمین کەس بڕنۆی شانی خۆی لە ڕێگەی ڕێکەوت ڕزگار، ئەندامی دەستەی ڕێکخراوی نەوەکانی ئەیلوول، پێشکەش بە مۆزەخانەی شۆڕشی مەزنی ئەیلوول کرد لە پردی بنکێلان لە دەڤەری #باڵەکایەتی#، دڵسۆزی و وەفاداریی ئەو پێشمەرگەیەی شۆڕشی ئەیلوول، بە پێشکەشکردنی نزیکترین ھاوڕێی خەباتی چەکداریی خۆی کە چەکی شانییەتی، جوانترین و شیرینترین یادگاریی پڕ سەروەریی مێژوویی ژیانی خۆی بە مۆزەخانەکەمان بەخشی.
ئاماژەی بەوەش دا: شوێنی بارەگایەکی شۆڕشی ئەیلوول لە پردی بنکێلان لە دەڤەری باڵەکایەتی بەھۆی سەرنجڕاکێشیی شوێنەکە و بوونی مۆنۆمێنت و وێنە و یادەوەرییەکانی پێشمەرگە و شۆڕش، زۆربەی ئەو ھاووڵاتییانەی بە ڕێگاکەدا تێپەڕ دەبن، لەم شوێنە پشوویەک دەدەن و چاوێک بە یادەوەرییەکاندا دەخشێنن، بەتایبەتیش گەشتیارانی بیانی و ناوخۆیی سەردانی دەکەن و لەلایەن ئەندامانمان، بە شوێنەکە و یادەوەرییەکانی شۆڕشی ئەیلوول ئاشنا دەکرێن، بەتایبەتیش ئەگەر کارەکانی مۆزەخانەکە تەواو بکرێن و کەلوپەلەکانی سەردەمی شۆڕشی ئەیلوول تێیدا کۆ بکەینەوە و بایەخی زیاتر بە ناوچەکە بدەین، خەڵکیکی زیاتر ڕوو لە بارەگا و مۆزخانەکە دەکەن، ئومێدەوارین لەو ئاستەدا بین و بتوانین ڕۆڵی قارەمانانەی پێشمەرگەکانی ئەیلوول و ڕابەری ئەم شۆڕشە مەزنە پێشانی نەوەکانی ئێستا و داھاتوو بدەین، ئەوەش بە گەورەترین شانازی دەزانین. [1]

[1]

باڵەکایەتی دەکەوێتە باشوری کوردستانی گەورە و باکوری ڕۆژهەڵاتی کوردستانی عێراق و باکوری ڕۆژهەڵاتی پارێزگای #هەولێر#، باڵەکایەتی سنورێکی بەرفراوانی هەیە لە ڕۆژهەڵاتەوە بریتیە لە سنوری شاری #پیرانشار#ی وڵاتی ئێران کە بە زنجیرە چیای #قەندیل# درێژ دەبێتەوە بۆ سنوری شارەدێی سەنگەسەری سەر بە پارێزگای #سلێمانی# کە دەکەوێتە باشوری ڕۆژهەڵاتی شارۆچکەی #چۆمان#، هەروها لوتکەی هەڵگۆرد بەرزییەکەی (3607)م، لە ئاستی ڕووی دەریاوەیە دەکەوێتە باکوری ڕۆژهەڵاتی شارۆچکەی چۆمان چۆمان و سنوری ڕۆژئاوای بە شارۆچکەی #سۆران# دەبەستێتەوە، هەروها باکوری قەزای چۆمانیش بە سنوری شارەدێی #سیدەکان#ی سەر بە قەزای سۆران کۆتایی دێت.=KTML_Photo_Begin=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2019/287003/0001.JPG=KTML_Photo_Alt=باڵەکایەتی=KTML_Style=width:30%;height:20%;float:right;=KTML_Photo_Target_Link=https://www.kurdipedia.org/files/relatedfiles/2019/287003/0001.JPG=KTML_Photo_End=
$گرنگی و تایبەتمەندی هەڵکەوتەی دەڤەری باڵەکایەتی$
1 وابەستەیە بە مەرزی حاجی ئۆمەران کە لە ڕووی بازرگانی و داهاتەوە سود بە ناوچەکە و کوردستان بە گشتی دەگەیێنی لەگەڵ وڵاتی ئێران.
2 بەرزترین لوتکە چیا چیای هەڵگۆردە لە هەموو کوردستان و عێراق کە ئەمەش ناو ناوبانگێکی باشی داوە بە باڵەکایەتی.
3 لە ڕووی گەشتیاریش ناو ناوبانگێکی تایبەتی هەیە لە بەر بوونی چەند شوێنێکی گەشتیاری کە گەشتیاران کەمەند کێشی ناوچەکە دەکەن وەک کانی شێخی باڵەکان.
4 لە ڕووی سامانی سروشتی زۆر گرنگە لەڕووی گیای بە هاریەوە بایێخ و گرنگی تایبەتی خۆی هەیە بۆ خواردن وە بەکارهێنانی وەک چارەسەر و دەرمانی گیای، هەروها گەنم و جۆ و میوەجاتی زۆری لێ بەرهەم دەهات و دێت.
5 شوێنێکی زۆر گرنگیشە بۆ ڕەوەند و کۆچەریەکان کە بەهاران ڕووی تێدەکەن تاکو پایزان لێی دەمێنەوە بۆ لەوەڕاندی ئاژەڵ و ماڵاتەکانیان.
6 لە ڕووی شۆرش لانکەی شۆرش بووە لە بەر خەبات گێری و شۆرشگێری خەڵکەکەی و دڵکراوەی و هەڵکەوتەی چیایەکانی کە ببونە مەڵبەندی گشت شۆرشەکانی کورد.
7 لە ڕووی زانستیش هەر لە کۆنەوە مەڵبەندی پێگەیاندنی زانایانی بلیمەت و نوسەر و ئەدیب بووە، چونکە خۆی زانای ناوداری زۆری لێ هەڵکەوتوە بۆنمونە(ئیبن ئادەم).
8 لە ڕووی کۆمەڵایەتیش هاوسۆزی و هاوخەمی زۆری لە نێوان گشت هۆز و تیرەکان و گوندەکان دەبیندرێت و وە توێژێکی میوان دۆست و بە وەفا بوونە.
9 لە ڕووی ڕامیاریەوە هەر لە کۆنەوە لە لایەن میر و شێخەکان و ئاغاکان بەرێوەبەری ئەم ناوچەیە بوونە لە دەستی دەرەکی پاراستویان و ڕێخەری نێوە خۆش بوونە هەر چەندە ئەم مەسەلەیە ڕوانگەی زۆری هەیە و شیکردنەوەی زۆریشی بۆ دەکرێ.
10 لە ڕووی کەلتور و فەرهەنگیەوە خاوەن کلتوری تایبەت بە خۆیانن و توانیویانە تاکو ئێستاش ئەم کولتور و فەرهەنگە بپارێزن بۆ نمونە ساڵانە 15 یادی کلتوری دەڤەری باڵەکایەتی دەکرێتەوە کە بە ڕۆژی کلتوری دەڤەری باڵەکایەتی ناو دەبرێت.
11 لە ڕووی زمانەوانی خاوەنی چەندان شێوەزار و زاراوەی تایبەت بە خۆیانن.
12 تایبەتمەندیەکی تری ئەم دەڤەرە ئەوەیە کە توانیویەتی ئاینە جیاوازەکان لە خۆی کۆبکاتەوە و هەموویان بە ئاشتی لەگەڵ یەکتر بژن لە کۆنەوە وەک جولەکەکان.
13 ئەم دەڤەرە ڕووباری زۆر هەن کە بوونەتە سەرچاوەیەکی گرنگی ئاو بۆ کوردستان و عێراق ڕووباری دەربەندی چۆمان و ڕوباری دۆڵی ڕوستێ و ڕوباری دۆڵی خانەقا و دۆڵی باڵەیان و گەڵی سەکران هەمووشیان لە ڕووباری گەورەی ڕێگەی هامڵتۆن یەکدەگرنەوە.
14 لە ناوپردانیش تواندراوە کارەبا لە ئاوی گەڵی سەکران دروست بکرێ کە ئاوێکی سروشتی بەفرە، وە لە ساڵی نۆهەتەکانیش تواندرا بوو کارەبا لە ئاو دروست بکەن لە ئاشی سمیلان کە بە ئاشی (انوری مەلا وسواغەی) بەناو بانگە، تاکو کارەبای نیشتیمانی گەیشە سمیلان و ئەم ئاشە لە شەستەکان بەرەوسەر لەگەڵ ئاشی خدراغەیەنا پێ دەگوت و سودیان لە ئاو دەبینی بۆ ئاش لە ئاوی ڕووباری دۆڵی ڕوست.
15 ئەم ئاوانە بونەتە سەرچاوەیەکی گرنگی سامانی کوشتوکاڵی و ئاودێری وە هەروها لەم ڕوبارانە تواندراوە ماسی لێ بەخێو بکرێن و ڕاوی ماسیشی لێ بکرێ.
$سەرچاوەکان:$
1 چەپکێک لە زمان و فەرهەنگی باڵەکایەتی لە دانانی گۆران شاخەوان لەپەرە 17.
2 تایبەتمەندی و گرنگی دەڤەری باڵەکایەتی کە لەم پانزە خاڵە پێک هاتووە لە نوسینی بێستون نجیمە.
مافی پارێزراوە بۆ پەیجی دەڤەری باڵەکایەتی لەبەر ئەوەی گشت نوسراوەکانی نێو ئەم پەیجە دەکرێتە پەرتوک لە ئایندە.[1]

شوێن: گوندی زینۆی #خەلان#
ڕۆژ یان ساڵی گیرانی وێنەکە: #01-08-1966#
کەسایەتییەکانی ناو وێنەکە: هەندێ لە بەرپرسانی شۆڕشی ئەیلول و کەسایەتییەکانی ناوچەی #باڵەکایەتی#.
ناوی وێنەگر: نەناسراوە.[1]

راماڵ قەسرەیی
بەهۆی‌ ئه و سەرمایەی‌ کەلە کۆتای‌ مانگی‌ ئادارەوە ناوچەی‌ باڵەکایەتی‌ گرتەوە بووە مایەی‌ لەناوبردنی‌ بەشێکی‌ زۆری‌ بەروبوومی‌ درەختەکانی‌ ناوچەکە و زیانێکی‌ زۆریش بەر درەخت و بەرهەمی‌ گوێز کەوتووە.
محەمەد شێخە، بەرپرسی‌ هۆبەی‌ پاراستنی‌ ڕووەک لە بەڕێوەبەرایەتی‌ کشتوکاڵی‌ چۆمان بە خەندانی‌ ڕاگەیاند: لەکۆتایی‌ مانگی‌ ئازاری‌ ئەمساڵ سەرمایەکی‌ سەخت ناوچەی‌ باڵەکایەتی‌ گرتەوە کە ئەوکات سەرەتای‌ دەرکەوتنی‌ بەرهەمی‌ زۆرێک لەدرەختەکانی‌ ناوچەکە بوو بەتایبەت گوێز.
محەمەد شێخە وتیشی‌: "بەهۆی‌ ئه و سەرمایەوە بەرهەمی‌ تەواوی‌ درەختەکان زیانیان پێگەیشت و بەپێی‌ بەدواداچوونی‌ ئێمە نزیکەی‌ 50% بەرهەمی‌ گوێز بەهۆی‌ ئه و سەرمایە لەناوچوو بە بەراورد بەساڵی‌ ڕابردووش ڕێژەی‌ گوێز زۆر کەمی‌ کردوە و دەتوانین بڵێین دار گوێزەکان ئەمساڵ بەرهەمیان نیو هێندەی‌ ساڵی‌ ڕابردووە".
باڵەکایەتی‌ ژمارەیەکی‌ زۆر دار گوێزی‌ هەیە و گوێزی‌ ئه و ناوچەیە بەناوبانگە، ساڵانە ڕەوانەی‌ بازارەکانی‌ هەرێم دەکرێت، بەڵام ئەمساڵ بەرهەمی‌ ئه و درەختە زۆر کەمی‌ کردوە.
- 23-07-2014