25 ساڵ لەومەو بەر لە ئێوارەی ڕۆژی 03-05-1988 دا سوپای داگیرکەری بەعس لە20 بیست قۆڵەوە بە هاوکار خۆفرۆشانی کورد لە جاش و موستەشاری فەوجە سوکەکان هێرشێکی بەربلاویان کردە سەر ناوجەکانی قەلا سیوکە (گۆپتەپە-عەسکەر- خاڵخالان..هتد) و دەشتی کۆیە.........
ئەم شالاوە بەر بلاوە لەژێڕ ناوی ئەنفالی چوار دا بووبۆ سەرناوچەکە،، سەرەتای هێرشەکە بە بۆمبارانکردنی گوندەکانی یادی 25 ساڵەی تاوانی کیمیابارانی گۆپتەپەو عەسکەر(قەلا سێوکە-دەشتی کۆیە)-ئەنفالی چوار
گۆپتەپەوعەسکەر بو بەچەکی کیمیاوای،کە ناوجەیەکی ئاوەدان و پڕ دانیشتوان بون لەنزیک زێ دوکان،وەهێزەکانی پێشمەرگەی سنوری قەرداخ و گەرمیان هەمویان پاشەکشەیان کردبو بۆ ئەو ناوچەیە،،بۆیە ڕژێم لە وکاتەدا هێرشی دەست پێ کرد تاکو هێزی پێشمەرگە نەتوانێ خۆی ڕێکخاتەوە،، ئاوی بەنداوی دوکانی هەموو بەردابویەوە تاکو ئاستەنگی بخاتە پەڕینەوە و هاتوچۆی پێشمەرگە، گوندەکانی ئە و سنورە هەردەم جێگەی حەسانەوەی پێشمەرگەو پشتیوانی شۆڕش بون،،پاشە بۆمبارانی چەکی کیمیاوی لەگوندی گۆپتەپەو عەسکەر کە بوە هۆی شەهید کردنی زیاتر لە 500 هاولاتی ئەو دەڤەرە کە هەمویان خەڵکی سڤیل بون،وەسەدان کەسیش بریندار بوو
ئەم هێرشە بەچەکی کیمیاوی تەنیا ناو گوندە کانی نەگرتەوە بەڵکو لەچەند شوێنێکی تر کە بەرەی جەنگ وڕوبەڕو بونەوە بوو لەگەڵ پێشمەرگە بەکار هات،،و بوە هۆی شەهیدبونی دەیان پێشمەرگەی قارەمان،،شەڕی دەستەو یەخە زیاتر لە شەش ڕۆژ بەردەوام بو کە لەرۆژی 05-03-1988 دەستی پێ کردتاکو 08-05-1988 کۆتایی هات لەئەنجامدا زیاتر لە 28550 هاولاتی ئەم ناوجەیە لەژن و مناڵ و پیرو لاو دەستگیرکران پاشان ڕەوانەی سەربازگەی تۆپزاوی کەرکووک کران،،ئینجا بەرەو دۆزەخی بیابانەکان و زیندە بەجاڵکردنیان، یان ڕەوانەی یەکەی کوشتنی مرۆڤەکانیان دەکرد،،کە یەکەیەک بو بۆ تاقی کردنەوەی جەکی بایۆلۆجی و چەکی کیمیاوی ڕژێم دای مەزراندبوو
شایانی وتنە لەم شالاوەدا چەندین خەڵکی مەدەنی و پێشمەرگە دەستگیرکران و بە کۆپتەر لەئاسمانەوە بەردرانەخوارەوە و گیانیان سپارد..
(گوندی جەلەمۆرد دەکەوێتە ئەم سنورەوە کە زیاتر لە (485) کەسیان ئەنفال و بێ سەروشوێن کراوە وە نزیکەی سەد کەسیان لە نوگرەسەلمان شەهید کراوان)
لەم شاڵاوە بەرفراوانەدا کە سنوری یەکە ئیداریەکانی (کەرکووک، شووان، ئاغجەلەر، پردێ، تەقتەق، چەمچەماڵ، تەکیە، خەلەکان، دوکان، دێگەڵە،ڕێدار، سورداش و کۆیە) ی گرتەوە وزیاتر لە (150) گوند وێران کرا و خەڵکەکەی دەسبەسەر و ئەنفال کران مال و موڵکیان(ئاژەڵیان) بەتالان برا ڕەزو باخیان سوتێنرا
سەرەڕای بەشداری کاریگەری سوپای بێ شووماری سەدام و بەکارهێنانی هەموجۆرە جەکێک و هێزی ئاسمانی و تۆپی دورهاوێژ یەکەی ئەندازیاری بۆ ڕوخاندنی گوندەکان،،،سەرانی ڕژێم خۆیان لەنزیکەوە بەشدارو سەرپەرشتی کەری ئەم شالاوە بون بەم شێوەیە:
لیوا ڕوکن سوڵتان هاشم فەرماندەی فەیلەقی یەک و سەرکردایەتی شالاوەکەی دەکرد
فەریق ڕوکن عەدنان خێروللە وەزیری بەرگری، سەرپەرشتی کەری شالاوەکە بو
عەلی کیمیاوی بەرپرسی بیرۆی سیاسی حزبی بەعس لەباکور
نزار خەزرەجی بەرپرسی مەیدانی شالاوەکە بوو کە لەناو گوندی عەسکەردا لەسەربانی ماڵی پێشمەرگەیەک وێنەی گرتوە لەرۆژی 3/5 دوای گرتنی گوندەکە
هەریەک لە حسێن ڕەشید تکریتی و سابیر الدوری،فەرحان موتلەگ جبوری لەو شالاوەدا بەشداری ڕاستەوخۆی مەیدانیان هەبوە
خۆفرۆشان و خائینای کوردیش بەشداری کارایان لەم شالاوەدا کردوە کە ناوی ئەمانە لە بەڵگەنامەو ڕۆژنامەکانی ئەو ڕۆژگارەدا تۆمار کراوە کە خۆیان چیرۆکی سەرکەوتنەکانیان گێڕاوەتەو و یان نێشانەی ئازایەتیان وەرگرتوە لە پاداشتی ئەم خیانەتەیان کە دژی گەل و نەتەوەکەی خۆیان ئەنجامیان ئەدا
1. قەدری ئەحمەد محەمەد زێباری فەوجی ژمارە (1)
2. ئیبراهیم عەلی حاجی مەلۆ مزوری فەوجی ژمارە (20)
3. عاسف ئەحمەد ئاغای زێباری فەوجی ژمارە (23)
4. تارق فایق ولد کاکەیی زەنقەری فەوجی ژمارە(37)
5. مامەند حەمەد مەولود گەردی فەوجی ژمارە (51)
6. کامیل هادی شی خنوری بەرزنجی(سۆڵەیی) فەوجی ژمارە (55)
7. فواد کریم محەمەد کابایز هەمە وەندی فەوجی ژمارە (72)
8. ڕەشید ئەحمەد ئەمین عەزیز شێروانی فەوجی ژمارە (78)
9. جەلال ڕەزا ئەسعەد چەرمەگایی فەوجی ژمارە (79)
10. محمەد عمەر ئەمین جەمیل باساکی فەوجی ژمارە (81)
11. فارس تاهیر مستەفا ئاغا کۆیی فەوجی ژمارە (85)
12. عوسمان عمر مام یەحیا کۆیی فەوجی ژمارە (86)
13. سەلیم مەمەند ڕەسوڵ ئاغای میراودەلی فەوجی ژمارە (98)
14. تاهیر عەلی عەبدولڕەحمان جەباری فەوجی ژمارە (99)
15. محەمەد تاهیر یونس محەمەد زیناوە شکاک فەوجی ژمارە (107)
16. ئاکۆ عەباس بایز مامەند ئاغای سەرکەپکان فەوجی ژمارە (132)
17. عومەر ئەحمەد عەلی جاف(عومەرە بچکۆل) فەوجی ژمارە (171)
18. تەحسین شاوەیس سەعید ڕۆژبەیانی فەوجی ژمارە (172)
19. حسێن محـد عسمان پشدەری فەوجی ژمارە (175)
20. لەتیف محەمەدئەمین قادر جاف زڕگوێزی فەوجی ژمارە (195)
21. محمەد هەمزە محەمەد ژاژڵەیی فەوجی ژمارە (204)
22. میرزا ئیسماعیل شریف ڕەزا(میرزا کۆیی) فەوجی ژمارە (207)
23. ڕەزاتەها محیەدین بەرزنجی (سەی مانگا) فەوجی ژمارە (211)
24. عدنان عەبدوڵڵا نجم جاف(عدنان دیسکۆ) فەوجی ژمارە (212)
25. قاسم کریم ئەحمەد مەحمود شینکی فەوجی ژمارە (237)
26. سابیرئەحمەد ئەمین فەوجی ژمارە (248)
27. محەمەد عبدالکریم قادر بەرزنجی فەوجی ژمارە (257)
28. ئەحمەد سۆفی ئیسماعیل ساڵح فەوجی ژمارە (356)
29. سابیر ڕەقیب سورچی فەوجی ژمارە (2)
30. محەمەد قادر عەزیز ئاگای سورچی فەوجی ژمارە (19)
31. شیخ معتسم عبدالکریم بەرزنجی فەوجی ژمارە (64)
32. سەعید مەحمود باریکەیی فەوجی ژمارە (73)
33. برهان محەمەد مستەفا شوانی فەوجی ژمارە (92)
34. عمر حمە عەلی ڕۆستەم چەرمەگایی فەوجی ژمارە (104)
35. عزیز حمەد مەولود (مەلا عوزێر) فەوجی ژمارە (130)
36. شێخ جلال شیخ نەجمەدین شیخ کەریم ساڵەیی فەوجی ژمارە(135)
37. شیخ مەحمود سەی گوڵ کارێزەیی فەوجی ژمارە(137)
38. هۆمەر ئەحمەد ئاغای پشدەری فەوجی ژمارە (140)
39. زاهیر تاهیر تۆفیق کۆیی فەوجی ژمارە (150)
40. سلاحە دین خدر ڕەسوڵ نەقشبەندی فەوجی ژمارە (241)
41. عدنان عەبدوڵڵا جەباری(سەید عەدنان جەباری) فەوجی ژمارە (321)
42. مەدحەت توفیق مەنسور داودی فەجی ژمارە(47)
43. ڕوناک ئیبراهیم مەدحەت داودی (شیخ ڕوناک) فەوجی ژمارە(138)
44. تحسین محەمەد ڕەشید زەنگەنە فەوجی ژمارە (179)
45. حەسیب محەمەد نەجم ژمارەی نەزانراوە
46. محمەد حمە ڕەحیم ژمارەی نەزانراوە
هەروەها ئەم سەرەک مەفرەزەی تایبەتی ئیستخبارات ی جاشەکان بەشداریان کردوە
1. یوسف فەتحوللە گۆرانی(قەرهەنجیری) مەفرەزەی تایبەتی ژمارە (77)
2. جیهاد موساقەرهەنجیری
3. خەیروللا کەریم مەولود(خەیرواللە دوزی)
4. عەبدوڵڵا کاکە مین ساڵح(عەبە کەرکووکی)
5. حاجی عەلی نەبیاوە
6. محەمەد حسێن نوری
7. محەمەد کاوانی
یادکردنەووی ئەنفالی چوار لەکاتێکدایە کە ئەنجامدەرانی ئەم تاوانە هێشتا ئازادن،و دوای پرۆسەی ئازادی عراق دامەزراندی دادگای بالای تاوانەکان بۆ ئەوەی دادگایی ئەو کەسانە بکرێ کە لەحکومەتەکی سەدام دا تاوانیان ئەنجام داوە دژی گەلی عراق...بەلام مەخابن تاکو ئیستا تاوانبارانی ئەنفال بەئازادی دەژین لەژێر سایەی حکومەتی هەرێمی کوردستاندا هیچ هەنگاوێکی عەمەلی نەنراوە بۆ دادگایی کردنیان،
بۆیە لێردا پیوست دەکات جارێکی تر جەخت بکەینەوە لە بەرز ڕاگرتنی یادی ئەنفالەکان و ەهەوڵەکان بەیەکگرتویی چڕتر بکەینەوە بۆ بەجیهانی ناساندنی ئەم تاوانە لە سەرانسەری جیهان و لەسەرئاستی ناوخۆی کوردستان و عراق پێوستە تۆمەتبارانی ئەنفال دادگایی بکرێن،ژیانی ئاسودە بۆ کەسوکاری قوربانیان مسۆگەر بکرێ، گۆڕە بەکۆمەلەکان و هەڵبدرێنەوە و ڕوفاتی ئازیزان بهێنرێتەوە زێدی باوباپیرانمان،،وە داوا لەحکومەتو پەرلەمانی کوردستان دەکەین چئیتر خەمسارد نەبن بەرامبەر بەم کەیسەو کەسوکاری قوربانیانی ئەنفال
دادگایی نەکردنی تاوانبارانی ئەنفال و کیمیاباران بەسزا نەگەیاندنیان لە کوردستان و عراق،هاندەرێکە بۆ ئەوەی کە ئەم مەرگەساتە جارێکی تر دوبارە بێتەوە،
هەروەک ئیستا بەجاوی خۆمان دەیبینین کە ڕژێمەکەی ئەسەد چەکی کیمیاوای بەکار هێناوە دژی خەڵکی سڤیلی کورد لەڕۆژئاوای کوردستان
ڕاگەیاندن- 03-05-2013
ڕێکخراوی چاودێری کوردۆساید- چاک