پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
گوڵبەهارێک لەم پاییزی عومرەمدا دەڕوێت
16-04-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
16-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
سەعەد دەخیل تەعلۆ خدر
16-04-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
کەرکووک لە ساڵی 1988
15-04-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
حوکمی بنەماڵە لە عێراق و ئەو ئاڵنگاڕییانەی لەبەردەم حکومەت و دیموکراسیدان
15-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
مهناز کاوانی
14-04-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
خووە بچووکەکان
14-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەمێک لەگەل یاری غار
14-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
چیرۆکی من
14-04-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هیوا سەلام خالید
14-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 515,934
وێنە 105,083
پەرتووک PDF 19,065
فایلی پەیوەندیدار 95,525
ڤیدیۆ 1,259
ژیاننامە
بەکر پشدەری
ژیاننامە
شێخ بورهان پاکی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
تاراوگە
شەهیدان
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
عائلة جميل باشا الدياربكرلي في منطقة الدرباسية
زانیارییەکانی کوردیپێدیا لە هەموو کات و شوێنێکەوەیە و بۆ هەموو کات و شوێنێکیشە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

حسن حمي موسي

حسن حمي موسي
د. نضال درويش [1]

في لقاء قصير مع العم حسن حمي موسي من قرية تعلك عام 2016، كان يبلغ من العمر حينذاك حوالي 98 عاماً وكان يتمتع بذاكرة قوية جداً. بعد تلك المقابلة بسنة تقريباً وافته المنية.

كان قد أفادني بمعلومات في غاية الأهمية عن تاريخ المنطقة وعن بعض الأحداث التي عاصرها، ودار جزء من الحديث عن عائلة جميل باشا الدياربكرية التي لعبت دوراً بارزاً في ميادين النضال الوطني و القومي الكوردستاني على مختلف الأصعدة السياسية و الثقافية و الاجتماعية وبالأخص “أكرم بك” و “قدري بك”. فبعد ثورة الشيخ سعيد 1925 ونتيجة للضغوط السياسية انتقلت العائلة إلى منطقة الدرباسية، وهناك قاموا بشراء عشرات القرى، وكانت عاصمة آل جميل باشا بين مجموعة هذه القرى في منطقة الدرباسية هي قرية “تعلك” التي تقع على جانب الطريق الذي يربط بين بلدتي الدرباسية ورأس العين، وتبعد حوالي 15 كم غربي بلدة الدرباسية. كانت تعلك الشرقية تسمى “تل بشو”، وتعود إلى الكرد الإيزيديين، ولكن أكرم بك اشترى منهم القرية. أما تعلك الغربية فكان يسكن فيها قدري بك. إضافة إلى تعلك كانت ملكية القرى الآتية عائدة أيضاً إلى العائلة: معياش (ويسكن فيها بدري بك)، تربة، شفقت، سفر، صفيرة، شويخ، برج، تبش، دةدة عفدال، أم غدير، خربة شعير، مصعدة (غربي قرية تبش/ لمحمد بك)، طالعة، وقرية هاجوغلي التي كانت عائدة لأكرم بك وهي تقع بين تربة وتعلك وكانت بالأصل من قرى الإيزيديين، وهي الآن من ممتلكات “العرب الغمر” من سكان “قيروان” التي تم بناؤها سنة 1973. في تلك الأوقات، قام أكرم بك بزراعة حوالي 20 دونماً من أراضي تعلك بالأشجار المثمرة وبنى طاحونة في القرية. بلغت مساحة الأراضي التي كانت تملكها العائلة في تعلك وشفقت ونصف قرية صفيرة وطالعة وحدها 24 ألف دونم. وكان محمد بك يمتلك ستة قرى جنوب الخابور، إلا أن العم حسن لم يكن يعرف أسماءها .

كان يسكن في تعلك حوالي 700 عائلة قبل ما يعرف بطوشة عامودا (سنة 1937). لم يكن الإيزيديون وحدهم يسكنون تعلك وهاجوغلي وإنما سكن معهم الكرد المسلمون والمسيحيون، حيث كانت تسكن حوالي 20 عائلة مسيحية في قرية تعلك الغربية وكان يرأسهم شخص يدعى “ايغو”. وكان يسكن في تعلك ايضاً بعض الكرد الملٌية من عشيرة دوتكان والكرد الكيكية من خلجان وآزيزان.

-عند قيام “الوحدة المصرية السورية” صدر قانون الاصلاح الزراعي في 27 أيلول سنة 1958 والذي تضمن خمس نقاط هي: تحديد سقف الملكية، المصادرة والتمليك، التعويض، إعادة توزيع الملكية الزراعية، والتنظيم التعاوني. بموجب هذا القانون فقدت هذه العائلة جميع أملاكها، باستثناء محمد بك الذي احتفظ بجزء من ممتلكاته في قرية دةدة عفدال. أي أن حكومة الوحدة عمدت وبشكل مقصود إلى حرمان تلك العائلة من ممتلكاتها بدون حصولهم على أية تعويضات ولم يستفيدوا من قانون تحديد سقف الملكية. وهذا الأمر يعود بقناعتي إلى نزعة الانتقام من العائلة لما كانت تتمتع به من ثقل كبير في صفوف الحركة الوطنية الكردية ودورهم في جمعية خويبون. ويظهر حسهم القومي من خلال ما ذكره لي العم حسن بأن أكرم بك أراد الالتحاق بثورة البارزاني وطلب منه الإشراف على ممتلكاته في تعلك ومن ثم إرسال ثمن المحصول إليه ليضعه في خدمة الثورة في كردستان.

قامت الحكومة بالاستيلاء على المزرعة والطاحونة، وقد تم إهداء المزرعة إلى الفلاحين العرب: كان أول من استلم المزرعة شخص يدعى “يوسف” ويشتهر بلقب “الحارس” وكان من عشيرة “بني سبع”، ومن بعده استلم خليل بكرو من قرية عرادة أمر الإشراف على الكرمة، ومن ثم صوفي عبد الله دِمٌلي. أما الطاحونة فقد استأجرها المدعو “إبراهيم علي محمد عرباني” من الحكومة. بعد أن تم جلب المغمورين إلى المنطقة سنة 1973, استولى الغمر على الكرمة وأقدموا على قطع أشجارها.

تم توزيع أراضي عائلة أكرم جميل باشا على المغمورين وعشيرة بني سبع وهم فخذ من عشيرة طي وكذلك عشيرة الغراجنة والتي صارت قرية “تبش” من نصيبهم، فضلاً عن عرب المنطقة من الحرب. أقدمت حكومة الانفصال على تعريب اسم تعلك إلى دحيلة، وعربته لاحقاً إلى جبل الشيخ.

بعد أن فقدت عائلة جميل باشا جميع ممتلكاتها، انتقلوا إلى مدينة دمشق.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 760 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | www.medaratkurd.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 14-08-2019 (5 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 95%
95%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 03-06-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 03-06-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 03-06-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 760 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.116 KB 03-06-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
چیرۆکی من
ژیاننامە
ئاشتی شێرکۆ سلێمان
کورتەباس
کەلەشێر و ڕێوی یە پیرەکە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
فریشتەکان زوو دەمرن
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
گفتوگۆیەک لەگەڵ مەقام زانی کورد (حەمە درێژ)
کورتەباس
خۆپاراستن لە زیانی تیشکە ناووکی یەکان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
مەترسی یەکانی کارەباگرتن و جۆرەکانی
پەرتووکخانە
دەمێک لەگەل یاری غار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
وێنە و پێناس
گەنجانی ڕانیە ساڵی 1973
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کۆزەبانکە لە دیبەگە ساڵی 1968
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەونی یوسف
پەرتووکخانە
حوکمی بنەماڵە لە عێراق و ئەو ئاڵنگاڕییانەی لەبەردەم حکومەت و دیموکراسیدان
ژیاننامە
عیسا یونس حەسەن
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
عەلی شیرازپوور پەرتەو
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
گوڵبەهارێک لەم پاییزی عومرەمدا دەڕوێت
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
خووە بچووکەکان
ژیاننامە
بەناز عەلی
وێنە و پێناس
وێنەیەکی مەلا مستەفا بارزانی ساڵی 1971 لە حاجی ئۆمەران
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
جەمال گردەسۆری
وێنە و پێناس
کاتی نمایشکردنی شانۆیی گۆرانی چایکا ساڵی 1988
ژیاننامە
مەیان خاتوون

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
بەکر پشدەری
03-12-2010
هاوڕێ باخەوان
بەکر پشدەری
ژیاننامە
شێخ بورهان پاکی
17-04-2011
هاوڕێ باخەوان
شێخ بورهان پاکی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
تاراوگە
02-06-2018
هاوڕێ باخەوان
تاراوگە
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
16-04-2024
سروشت بەکر
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
گوڵبەهارێک لەم پاییزی عومرەمدا دەڕوێت
16-04-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سەرهاد ئیسماعیل بیسۆ خەلەف
16-04-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
سەعەد دەخیل تەعلۆ خدر
16-04-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
کەرکووک لە ساڵی 1988
15-04-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
حوکمی بنەماڵە لە عێراق و ئەو ئاڵنگاڕییانەی لەبەردەم حکومەت و دیموکراسیدان
15-04-2024
زریان سەرچناری
ژیاننامە
مهناز کاوانی
14-04-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
خووە بچووکەکان
14-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەمێک لەگەل یاری غار
14-04-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
چیرۆکی من
14-04-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
هیوا سەلام خالید
14-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 515,934
وێنە 105,083
پەرتووک PDF 19,065
فایلی پەیوەندیدار 95,525
ڤیدیۆ 1,259
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
چیرۆکی من
ژیاننامە
ئاشتی شێرکۆ سلێمان
کورتەباس
کەلەشێر و ڕێوی یە پیرەکە
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
کورتەباس
فریشتەکان زوو دەمرن
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
گفتوگۆیەک لەگەڵ مەقام زانی کورد (حەمە درێژ)
کورتەباس
خۆپاراستن لە زیانی تیشکە ناووکی یەکان
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
مەترسی یەکانی کارەباگرتن و جۆرەکانی
پەرتووکخانە
دەمێک لەگەل یاری غار
وێنە و پێناس
کوردناس و نووسەرە کوردەکانی یەریڤان 1966
وێنە و پێناس
گەنجانی ڕانیە ساڵی 1973
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی کەلات
وێنە و پێناس
مامۆستا و قوتابییانی قوتابخانەی کۆزەبانکە لە دیبەگە ساڵی 1968
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
عەونی یوسف
پەرتووکخانە
حوکمی بنەماڵە لە عێراق و ئەو ئاڵنگاڕییانەی لەبەردەم حکومەت و دیموکراسیدان
ژیاننامە
عیسا یونس حەسەن
ژیاننامە
مهناز کاوانی
ژیاننامە
عەلی شیرازپوور پەرتەو
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
گوڵبەهارێک لەم پاییزی عومرەمدا دەڕوێت
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
پەرتووکخانە
خووە بچووکەکان
ژیاننامە
بەناز عەلی
وێنە و پێناس
وێنەیەکی مەلا مستەفا بارزانی ساڵی 1971 لە حاجی ئۆمەران
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
شوێنەوار و کۆنینە
گەرماوی موفتی
ژیاننامە
جەمال گردەسۆری
وێنە و پێناس
کاتی نمایشکردنی شانۆیی گۆرانی چایکا ساڵی 1988
ژیاننامە
مەیان خاتوون

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.313 چرکە!