پەرتوکخانە پەرتوکخانە
لێ گەڕیان

کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!


گەریانا دەست نیشانکری





لێ گەڕیانا هویر      کیبورد


لێ گەڕیان
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرن
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
ئامراز
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
زمان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هژمارا من
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
لێ گەڕیان ڤڕێکرن ئامراز زمان هژمارا من
لێ گەڕیانا هویر
پەرتوکخانە
ناونامە بو زاروکێن کورد
کرونولوژیا ڕویدانا
ژێدەر
پاش
کومکری
چالاکی
چەوا لێ بگەڕهم؟
بەلاڤوکێن کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
دارشتنا پولا
بابەت ب هەلکەفتێ
ڤڕێکرنا بابەتی
ڤرێکرنا وێنەی
ڕاپرسی
بوچوونێن هەوە
پەیوەندی
کوردیپیدیا پێدڤی ب چ زانیاریانە!
ستاندارد
رێسایێن بکار ئینانێ
کوالیتیا ڤی بابەتی
دەربارێ مە
ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
دەربارەی مە چ گوتیە؟
کوردیپیدیایێ بکە د مالپەرێ خودا
تومارکرن / ڤەمراندنا ئیمێلی
ئامارێن مێهڤانا
ئامارا بابەتا
وەرگێرێ فونتا
گهوڕینا دیرۆکان
کۆنترلکرنا ڕاست نڤیسینێ
زمان و شێوەزارێ لاپەرا
کیبورد
لینکێت پێدڤی
ئێکستێنشنا کوردیپێدیا بو گوگڵ کروم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونا ژوور
دێ بمە هەڤکارێ هەوە
پەیڤا نهێنە تە ژبیر کریە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارێ مە
 بابەت ب هەلکەفتێ
 رێسایێن بکار ئینانێ
 ئەرشیڤ ڤانێن کوردیپێدیا
 بوچوونێن هەوە
 کومکری
 کرونولوژیا ڕویدانا
 چالاکی - کوردیپێدیا
 هاریکاری
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
ساکار
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ساکار نەجم
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 517,371
وێنە 105,656
پەرتوک PDF 19,144
فایلێن پەیوەندیدار 96,362
ڤیدیۆ 1,306
جهـ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
عائلة جميل باشا الدياربكرلي في منطقة الدرباسية
زانیارییان ل هەردوو ئالیێ بابەتی و زمانزانیدە پوخت و پولین دەکەین و بەشێوازەکێ سەردەمییانە ل بەردەستێ وە دادنێین!
پول: کورتەباس | زمانێ بابەتی: عربي
هەڤپشکی کرن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
هەلسەنگاندنا بابەتی
نایاب
گەلەك باشە
ناڤنجی
خراب نینە
خراب
بو ناڤ لیستا کومکریا
ڕایا خو دەربارەی ڤی بابەی بنڤێسە!
گهوڕنکاریێن بابەتی!
Metadata
RSS
گووگلا وێنا بو بابەتێ هەلبژارتی!
گوگل دەربارەی بابەتێ هەلبژارتی!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

حسن حمي موسي

حسن حمي موسي
د. نضال درويش [1]

في لقاء قصير مع العم حسن حمي موسي من قرية تعلك عام 2016، كان يبلغ من العمر حينذاك حوالي 98 عاماً وكان يتمتع بذاكرة قوية جداً. بعد تلك المقابلة بسنة تقريباً وافته المنية.

كان قد أفادني بمعلومات في غاية الأهمية عن تاريخ المنطقة وعن بعض الأحداث التي عاصرها، ودار جزء من الحديث عن عائلة جميل باشا الدياربكرية التي لعبت دوراً بارزاً في ميادين النضال الوطني و القومي الكوردستاني على مختلف الأصعدة السياسية و الثقافية و الاجتماعية وبالأخص “أكرم بك” و “قدري بك”. فبعد ثورة الشيخ سعيد 1925 ونتيجة للضغوط السياسية انتقلت العائلة إلى منطقة الدرباسية، وهناك قاموا بشراء عشرات القرى، وكانت عاصمة آل جميل باشا بين مجموعة هذه القرى في منطقة الدرباسية هي قرية “تعلك” التي تقع على جانب الطريق الذي يربط بين بلدتي الدرباسية ورأس العين، وتبعد حوالي 15 كم غربي بلدة الدرباسية. كانت تعلك الشرقية تسمى “تل بشو”، وتعود إلى الكرد الإيزيديين، ولكن أكرم بك اشترى منهم القرية. أما تعلك الغربية فكان يسكن فيها قدري بك. إضافة إلى تعلك كانت ملكية القرى الآتية عائدة أيضاً إلى العائلة: معياش (ويسكن فيها بدري بك)، تربة، شفقت، سفر، صفيرة، شويخ، برج، تبش، دةدة عفدال، أم غدير، خربة شعير، مصعدة (غربي قرية تبش/ لمحمد بك)، طالعة، وقرية هاجوغلي التي كانت عائدة لأكرم بك وهي تقع بين تربة وتعلك وكانت بالأصل من قرى الإيزيديين، وهي الآن من ممتلكات “العرب الغمر” من سكان “قيروان” التي تم بناؤها سنة 1973. في تلك الأوقات، قام أكرم بك بزراعة حوالي 20 دونماً من أراضي تعلك بالأشجار المثمرة وبنى طاحونة في القرية. بلغت مساحة الأراضي التي كانت تملكها العائلة في تعلك وشفقت ونصف قرية صفيرة وطالعة وحدها 24 ألف دونم. وكان محمد بك يمتلك ستة قرى جنوب الخابور، إلا أن العم حسن لم يكن يعرف أسماءها .

كان يسكن في تعلك حوالي 700 عائلة قبل ما يعرف بطوشة عامودا (سنة 1937). لم يكن الإيزيديون وحدهم يسكنون تعلك وهاجوغلي وإنما سكن معهم الكرد المسلمون والمسيحيون، حيث كانت تسكن حوالي 20 عائلة مسيحية في قرية تعلك الغربية وكان يرأسهم شخص يدعى “ايغو”. وكان يسكن في تعلك ايضاً بعض الكرد الملٌية من عشيرة دوتكان والكرد الكيكية من خلجان وآزيزان.

-عند قيام “الوحدة المصرية السورية” صدر قانون الاصلاح الزراعي في 27 أيلول سنة 1958 والذي تضمن خمس نقاط هي: تحديد سقف الملكية، المصادرة والتمليك، التعويض، إعادة توزيع الملكية الزراعية، والتنظيم التعاوني. بموجب هذا القانون فقدت هذه العائلة جميع أملاكها، باستثناء محمد بك الذي احتفظ بجزء من ممتلكاته في قرية دةدة عفدال. أي أن حكومة الوحدة عمدت وبشكل مقصود إلى حرمان تلك العائلة من ممتلكاتها بدون حصولهم على أية تعويضات ولم يستفيدوا من قانون تحديد سقف الملكية. وهذا الأمر يعود بقناعتي إلى نزعة الانتقام من العائلة لما كانت تتمتع به من ثقل كبير في صفوف الحركة الوطنية الكردية ودورهم في جمعية خويبون. ويظهر حسهم القومي من خلال ما ذكره لي العم حسن بأن أكرم بك أراد الالتحاق بثورة البارزاني وطلب منه الإشراف على ممتلكاته في تعلك ومن ثم إرسال ثمن المحصول إليه ليضعه في خدمة الثورة في كردستان.

قامت الحكومة بالاستيلاء على المزرعة والطاحونة، وقد تم إهداء المزرعة إلى الفلاحين العرب: كان أول من استلم المزرعة شخص يدعى “يوسف” ويشتهر بلقب “الحارس” وكان من عشيرة “بني سبع”، ومن بعده استلم خليل بكرو من قرية عرادة أمر الإشراف على الكرمة، ومن ثم صوفي عبد الله دِمٌلي. أما الطاحونة فقد استأجرها المدعو “إبراهيم علي محمد عرباني” من الحكومة. بعد أن تم جلب المغمورين إلى المنطقة سنة 1973, استولى الغمر على الكرمة وأقدموا على قطع أشجارها.

تم توزيع أراضي عائلة أكرم جميل باشا على المغمورين وعشيرة بني سبع وهم فخذ من عشيرة طي وكذلك عشيرة الغراجنة والتي صارت قرية “تبش” من نصيبهم، فضلاً عن عرب المنطقة من الحرب. أقدمت حكومة الانفصال على تعريب اسم تعلك إلى دحيلة، وعربته لاحقاً إلى جبل الشيخ.

بعد أن فقدت عائلة جميل باشا جميع ممتلكاتها، انتقلوا إلى مدينة دمشق.
ئەڤ بابەت ب زمانا (عربي) هاتیە نڤیساندن، کلیک ل ئایکۆنا بکە ژ بو ڤەکرنا ڤی بابەتی ب ڤی زمانا کو پی هاتیە نڤیساندن!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەڤ بابەتە 779 جار هاتیە دیتن
هاشتاگ
ژێدەر
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | www.medaratkurd.com
بابەتێن پەیوەستکری: 1
رێکەوت و رووداو
زمانێ بابەتی: عربي
روژا تمام کرنێ: 14-08-2019 (5 سال)
جوڕێ دۆکومێنتێ: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: عەرەبی
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: وتار و دیمانە
کاتەگۆریا ناڤەڕۆکێ: مێژوو
تایبەتمەندی یێن تەکنیکی
کوالیتیا ڤی بابەتی: 95%
95%
ئەڤ بابەتە ژ لایێ: ( هەژار کامەلا ) ل: 03-06-2022 هاتیە تومارکرن
ئەڤ بابەتە ژ ئالێ: ( هاوڕێ باخەوان ) ل : 03-06-2022 پێداچوون ژبوو هاتییە کرن و ڕەها بوویە
ئەڤ بابەتە بو دویماهیک جار ژ لایێ: ( هاوڕێ باخەوان )ڤە: 03-06-2022 هاتیە ڕاست ڤەکرن
ناڤ و نیشانێن بابەتی
ئەڤ بابەتە ب ستانداردی کوردیپێدیا هێشتا نە دروستە و پێدڤی ب داڕشتنەکا بابەتی و زمانی هەیە!
ئەڤ بابەتە 779 جار هاتیە دیتن
فایلێن پەیوەست کری - ڤێرشن
جور ڤێرشن ناڤێ تومارکەری
فایلا وێنەیی 1.0.116 KB 03-06-2022 هەژار کامەلاهـ.ک.
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
کەسایەتی
عیسا هادی شەکر فارس
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
زڤرین بۆ جهێ دەستپێکێ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
کورتەباس
سیرو
کەسایەتی
عیدۆ بشار خەلەف
کورتەباس
ڕەشکێ شەڤێ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کەسایەتی
خەیری ئادەم
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کورتەباس
خواندنەک د (دیرۆکا چیرۆکا کوردی یا هونەری)دا و چەند تێ دیتنەک
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
کورتەباس
رۆڤی نکارن ببن شێر

روژەڤ
جهـ
تل قەسەب
01-02-2024
ڤەژەن کشتۆ
تل قەسەب
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
21-02-2024
زریان سەرچناری
سەبریا هەکاری
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئەڤریم ئالاتاش
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
خالد بەگێ جبری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
ڕەمبوسی
بابەتێ نوی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
25-04-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
جهـ
ڕەمبوسی
24-04-2024
ڤەژەن کشتۆ
کەسایەتی
ساکار
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ساکار نەجم
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
خالد بەگێ جبری
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
کەسایەتی
ئەڤریم ئالاتاش
14-04-2024
کاروان م. ئاکرەیی
ئامار
بابەت 517,371
وێنە 105,656
پەرتوک PDF 19,144
فایلێن پەیوەندیدار 96,362
ڤیدیۆ 1,306
کوردیپیدیا بەرفرەهترین ژێدەرێ زانیاریێن کوردییە!
وێنە و پێناس
مستەفا بارزانی ل دەمێ پێشکێشکرنا گۆتارەکێ ل کۆیە، ساڵا 1963
وێنە و پێناس
لالش ل ساڵا 1976
کەسایەتی
سەبریا هەکاری
پەڕتووکخانە
گەهنۆم ڤارێبوون ژ بهایان
کەسایەتی
عیسا هادی شەکر فارس
شوینوار و جهێن کەڤنار
شکەفتا گوندێ گوندکی ل ئاکرێ
کەسایەتی
عەیشان مجۆ بەرکات جۆمەر
کەسایەتی
فادیا فێسەڵ ڕەڤۆ حسێن
پەڕتووکخانە
گۆگەمێلا، چەپا کەنیزەکێن پایتۆنان
وێنە و پێناس
کۆمەڵەکا دانعەمرێن ئێزدی ل لالش، ساڵا 1976
پەڕتووکخانە
پیڤەرێن رێکخستنەڤەیا جاڤاکا هەرێما کوردستانێ
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها سارتکە
کورتەباس
زڤرین بۆ جهێ دەستپێکێ
کەسایەتی
عەبدوڵا ساڵح ئاکرەیی
پەڕتووکخانە
رەوشنبیرییا کوردی د ناڤبەرا شیانێن تاکی و رێکخستنا جڤاکێ دا
پەڕتووکخانە
بێهۆدەییا جانی
کورتەباس
سیرو
کەسایەتی
عیدۆ بشار خەلەف
کورتەباس
ڕەشکێ شەڤێ
کەسایەتی
سەرهات ناریمان خەمۆ
شوینوار و جهێن کەڤنار
پرا دەلال
کەسایەتی
فایزا دربۆ حسێن
کەسایەتی
خەیری ئادەم
وێنە و پێناس
زەلامێن کورد ل دەمێ یاریا تاولێ ل باژێڕۆکێ کۆیە، ساڵا 1963
کەسایەتی
عەیشان هەسن دەروێش حەمۆ
کورتەباس
خواندنەک د (دیرۆکا چیرۆکا کوردی یا هونەری)دا و چەند تێ دیتنەک
شوینوار و جهێن کەڤنار
کەلها کوردا
وێنە و پێناس
نەورۆزا ساڵا 1972
کورتەباس
رۆڤی نکارن ببن شێر

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| دروستکرنا لاپەری 0.484 چرکە!