قەیسەری لە ئیدیۆمی کوردەواریدا
قەیسەری: کۆمەڵێک دوکان کە یەک تاق بۆ سەربانیان هەبێت، بەڵام چەند دەرگایەکی بۆ چوونە دەرەوە و ناوەوەی هەیە، لە سەدەی نۆزدەیەم لە زۆربەی شارەکانی کوردستاندا ئه و قەیسەرییانە هەبوون، زۆربەیان لەلایەن کەسی دەستڕۆیشتوو، دروست دەکران وەکو: قەیسەری چەلەبیەکانی شاری هەولێرهەولێر، قەیسەری نەقیبقەیسەری نەقیبی شاری سلێمانیسلێمانی، قەیسەری حاجی بەکراغای حەوێزی کۆیەکۆیە، قەیسەری کفریقەیسەری کفری، ئه و دوکانانە سەری هار و بنی هاری لێ وەدەست دەکەوت، بازاڕێکی گەورەی هەمەجۆر بوو لە خۆراکە وشکە و بەهارات و بەقاڵی و بەزاز و قەساب و زێڕینگەر و ئاسنگەر و نەجاڕ و مسگەری و دەباغچی و چایخانە و هەلاج و پەتۆ فرۆش و بەرگدروو و...تاد، ئه و پڕ بایەخییەی وایکردووە، ببێتە بنەمای دروستبوونی ئیدیۆمی کوردی وەکو: کونە مشکی لێ بووە بە قەیسەری، لە کاتی ڕاوەدونانی کەسێک، ئه و کەسەش زۆر بترسێت و خۆی حەشار بدات لە شوێنێکی بچوکی تەنگەبەر، لە کوردەواریدا بەتەوسەوە پێی وتراوە: هێندە ترساوە(کونە مشکی لێ بووە بە قەیسەری)، هەر هەمان ئیدیۆم وەکو جل وبەرگ لە هەندێ ناوچەدا وەردەگێڕدرێتەوە و دەوترێت: قەیسەری لێ بووە بە کونە مشک، ئەمەش هەر لە ترسانە، ئه و بازاڕە گەورە و فراوانەی لێ وێکهاتۆتەوە و بەرچاوی تاریک بووە و وا هەست دەکات لە کونە مشکێکە لە بەر دڵ تووندی و ترس و گرفتێکەوە کە بۆی دروستبووە یان بۆی دروستکراوە، هەروەها شاعیری کورد لە دەقە هۆنراوەکانیاندا بەکاریانهێناوە نمونەی وەک فایەق بێکەسفایەق بێکەس کە فەرمویەتی: زەڕەیەک خاکی وەتەن نادەم بە قەسری قەیسەری، جۆگەلە و کانی وەکوو کەوسەر هەوای وەک جەننەته، هەڵبەت ئه و قەیسەریانەش لە کۆشک و تەلاری قەیسەری ڕۆمەکانەوە هاتووە، کورد بە کەسانی خۆپەرست و هەڵپەرست کە بۆ شتی بچوک و دەسکەوتێکی کەم کاری نابەجێی وەک کەری دێزە و خۆفرۆشی و کاولکاری دەکەن وتویەتی: بۆ دەسماڵێک قەیسەریەک ئاگر دەدات، هەر لە کوردیپێدیادا دوو شوێنی کوردستان ناویانهاتووە وەکو ئیدیۆم دێتە گۆ بەڵام ناوچە و گوندن ئەوانیش: دەرەقەیسەرییەدەرەقەیسەرییە و کونەبای قەیسەریانکونەبای قەیسەریان. [1]