پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ناسر ئیسماعیل حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەشوان نایف عەزیز سلێمان
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەواف ئیسماعیل حەسەن سەعید
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هاڤین خێرۆ حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەزار موراد معکۆ عەنۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هوەیدە ئیلیاس خرمش شێخۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 514,954
وێنە 104,271
پەرتووک PDF 18,883
فایلی پەیوەندیدار 94,727
ڤیدیۆ 1,232
شەهیدان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
سمکۆ عەزیز
ژیاننامە
مونیرە ساڵح عەبدولڕەحمان
شەهیدان
ژینا ئەمینی
دەرکەوتن و بڵاوبوونەوەی ئايينی مەزدەک
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

دەرکەوتن و بڵاوبوونەوەی ئايينی مەزدەک

دەرکەوتن و بڵاوبوونەوەی ئايينی مەزدەک
دەرکەوتن و بڵاوبوونەوەی ئايينی مەزدەک
#کەیوان ئازاد ئەنوەر#

ئایینی مەزدەکی بۆ پێشەواکەی، ''مەزدەک''ی کوڕی بامداد (468-536 ز) دەگەڕێتەوە کە لای هەندێ کەس بە پەیامبەرێکی فارسی و لای هەندێکی تر بە چاکسازێکی ئایینی ناسرا. ئەو پێشتر موغێکی زەدەشتی بوو، بۆ ڕزگابوونی ئایینەکەی و کۆمەڵگای ساسانی لە لەناوچوون بە پەیامێکی نوێوە هاتە مەیدان و لە بەرگێکی نوێدا خۆی پیشان دا، بە ناوی خۆیشییەوە ناو نراوە ''مەزدەکی''.

مەزدەکی کوڕی بامداد لە سەردەمی بیستەمین پادشای ساسانی بە ناوی قوبادی کوڕی پیرۆز (488-532ز) کە بە ''قوبادی یەکەم'' ناسرا، بانگەشەی بۆ پەیامەکەی کرد. دواتر لەلایەن پادشای ساسانی، وەک ئایینی فەرمیی دەوڵەتەکەی قبووڵ کرا. تەنانەت قوبادی یەکەم بۆ ماوەی (دە) ساڵ باوەڕی پێ هێنا و پشتیوانیی بڵاوکردنەوەی لێ کرد، تا کۆمەڵگای ساسانی لەو کێشە و ئاریشانە ڕزگار بکات کە تێی کەوتبوو. هەربۆیە ئەو ماوەیە بە سەردەمی زێڕێنی ئایینی مەزدەکی ناسرا.

لەو ماوەیەشدا ئایینەکە گەیشتە ئەو ناوچانەی کوردستان و مەڵبەندە کوردنشینەکان کە کەوتبوونە ژێر دەسەڵاتی ئیمپراتۆڕیی ساسانی، بەڵام بەو پێیەی پەیامەکە نوێ و دوور بوو لە باوەڕ و تێگەیشتنی کۆمەڵگای ئەو سەردەمە، بۆیە ئاستی بڵاوبوونەوەی سنووردار بوو. هۆکاری دووریی پەیامەکەشی لە واقیعی ئایینی و کۆمەڵایەتیی سەردەمەکە ئەوە بوو کە (مەزدەک) ئايينەکەی لەسەر (دوو) بنەمای سەرەکی داڕشتبوو؛ یەکەمیان گێڕانەوەی داهات و دارایی و سامانی وڵات بوو بۆ تێکڕای کۆمەڵگا، نەوەک بۆ پێکهاتەیەکی دیاریکراو، دووەمیشیان دانی ئازادی بە ئافرەت بوو، بەوەی کە ئازادە شوو بە چەند پیاوێک دەکات و چەند پیاو دەکاتە هاوسەری خۆی؟

دیارە ئەگەرچی (مەزدەک) پەیامەکەی بەو شێوەیە نەخستە ڕوو، تا سامانی گشتی ئازاد بکات و ژنانیش وەک پیاوان مافی فرەیان هەبێت، بەڵام دواجار وا کەوتەوە، ڕاستییەکەی (مەزدەک) پێی وابوو، ناکرێت کەمینەیەک دەست بەسەر داهات و سامانی زۆرینەی کۆمەڵگادا بگرن، چونکە ئەو سامانەی بەرپرسان و خاوەن موڵک و دەرەبەگ و بازرگانان پێکەوەیان ناوە، بەشێکی لەسەر خوێن و هێز و بازووی کاسبکار و جووتیار و زەحمەتکێشان بنيات نراوە. هەروەها باوەڕشی وابوو، وەک چۆن پیاوان مافی ئەوەیان هەیە چەند ژنێک بهێنن، ئەوا ژنانیش مافی ئەوەیان هەیە شوو بە چەند پیاوێک بکەن.

لەم (دوو) پەیامەشیدا ئامانجی ئەوە بوو، لە لایەک ڕێگری لە قۆرخکاریی داهات و سامانی وڵات بکات لەلایەن کەمینەیەکی دەسەڵاتدارەوە، لە لایەکی دیکەوە ڕێگری لە فرەژنی بکات لەلایەن پیاوەکانەوە، بەڵام دواتر بابەتی فرەپیاوی بۆ ژنان، کۆمەڵگای ساسانیی لێ هاتە دەنگ و خراپ بەسەر پەیامەکانیدا شکایەوە. هۆیەکەش ئەوە بوو کە بۆ ئەو سەردەمە قورس بوو، باس لە فرەپیاوی بۆ کچان و ژنان بکرێت.

هەروەها (مەزدەک) ویستی لە ڕێگای ئەو (دوو) پەیامەوە زۆرینەی کۆمەڵگا لەسەر حیسابی کەمینەکەی ڕازی بکات، بەوەی زۆرینەی کۆمەڵگا هەژار و کەمینە دەسەڵاتدار و ساماندار بوون. هەروەها پیاوانیش وەک ڕەگەزی نێر، تەواوی ئازادییەکانیان لە کچان و ژنان، واتە ڕەگەزی مێ سەندبوو، بۆیە ویستی بەو (دوو) پەیامە و وەک ئەرکی ئایینی، زۆرینەی کۆمەڵگا ڕازی بکات و مافەکانیان لە کەمینە بۆ وەربگرێتەوە، بەڵام کێشەی گەورە ئەوە بوو، کە لە لایەک گەیاندنی ئەو (دوو) پەیامە بۆ وەها ڕۆژگارێک سەخت و دژوار بوو کە زۆرینەیان نەخوێندەوار و باوەڕداری ئایینەکانی تر بوون.

لە لایەکی دیکەوە، پەیڕەوانی توانای گەیاندنی ئەو پەیامەیان وەک خۆی نەبوو، بەڵکوو بەپێچەوانەوە، هەژارانیان کرد بەگژ خاوەن موڵک و ساماندارەکان و دواجار بێسەروبەری و پاشەگەردانیی کۆمەڵگای لێ کەوتەوە. لەلایەکی دیکەوە، شووکردنی چەند کچێک بە چەند پیاوێک، یان کۆکردنەوەی چەند پیاوێک لەلایەن ژنێکەوە، نەک هەر بۆ باوک و پیاوەکان سەخت و قورس و قبووڵنەکراو بوو، بەڵکوو بۆ خودی کچان و ژنانی ئەو سەردەمەش سەخت و دژوار بوو.

بەتایبەت بۆ کۆمەڵگای کوردی و کوردستانی لەو سەردەمەدا، کە کۆمەڵگایەکی خێڵەکی و هۆزایەتی و تیرەگەری و ناوچەگەری بوو. ئەمەو سەرباری باڵادەستیی سیستەمی دەرەبەگایەتی و باڵادەستیی ئایینەکانی وەک (جوو، زەردەشتی، مەسیحی و مانی)، لەپاڵ بوونی ئایینەکانی (ئێزدی و کاکەیی) بەسەر کوردستانەوە، چونکە هیچ یەک لەو ئایینانە، پەیامەکەی مەزدەکیان نەک هەر قبووڵ نەبوو، بەڵکوو بە دژی خواستی خودا و پێچەوانەی ئایینەکەیان و کۆمەڵگاکەیان دەزانی.

لەگەڵ هەموو ئەوانەشدا، ئەو توێژە هەژار و زەحمەتکێشانەی کۆمەڵگای کوردی وەک پێکهاتەکانی تری نێو ئیمپراتۆریی ساسانی کە بەدەست ستەم و چەوساندنەوەی بەرپرسانی ساسانی و دەرەبەگ و خاوەن موڵک و بازرگان و پیاوانی ئایینییەوە گیریان کردبوو، بە پەیامەکەی مەزدەک خۆشحاڵ بوون و پشتیوانییان لێ کرد، بۆیە بەشێکیان باوەڕیان پێ هێنا و بوونە پەیڕەوکاری.

تەنانەت لە هەندێ ناوچە، بەتایبەت شارەکان پشتیوانیی لێ کرا، بەڵام گوندنشینەکان بەهۆی نەخوێندەوارییان و باڵادەستیی خاوەن موڵک و دەرەبەگەکان لە لایەک و پیاوانی ئایینی لە لایەکی دیکە بەسەریانەوە، نەیانتوانی ڕووبەڕووی ئەو دۆخە ببنەوە و باوەڕ بە پەیامەکە بهێنن. هەربۆیە ئەوانەی لەو دۆخە تووڕە و نیگەران بوون، پەیامەکەی مەزدەکیان قۆستەوە و لە ڕێگای بەتاڵانبردنی سەروماڵی دەرەبەگ و خاوەن موڵک و بازرگانان، باوەڕیان بە ئایینەکە هێنا.[1]
ئەم بابەتە 664 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی باسکورد
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 10
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 26-12-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: لێکۆڵینەوە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
فۆڵدەرەکان: مێژووی کۆن
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 96%
96%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان عەلی )ەوە لە: 25-08-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 25-08-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس ئیلنجاغی )ەوە لە: 25-08-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 664 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.1159 KB 25-08-2022 زریان عەلیز.ع.
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
29-01-2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
فلاشباک؛ لە دەفتەری بیرەوەر...
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-03-2024
ژیاننامە
مەلا عەبدوڵڵای وەڕازی
ژیاننامە
مژدە جەمال کەمالەدین
ژیاننامە
کەمال محەمەد ڕەمزی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
27-01-2024
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێ...
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
04-03-2024
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
14-03-2024
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆ...
ژیاننامە
سەید ئەحمەد حەسەنی فەرد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
دووبارە پێناسەکردنەوەی کورد...
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
پەرتووکخانە
بە تیشکی ئیشقت ئەدرەوشێمەوە
ژیاننامە
ژیان عەلادین
ژیاننامە
مەیان خاتوون

ڕۆژەڤ
شەهیدان
موسا عەنتەر
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
08-03-2015
هاوڕێ باخەوان
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
سمکۆ عەزیز
17-11-2012
هاوڕێ باخەوان
سمکۆ عەزیز
ژیاننامە
مونیرە ساڵح عەبدولڕەحمان
29-05-2022
شەنە ئەحمەد
مونیرە ساڵح عەبدولڕەحمان
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە ئەحمەد
ژینا ئەمینی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ناسر ئیسماعیل حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەشوان نایف عەزیز سلێمان
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەواف ئیسماعیل حەسەن سەعید
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هاڤین خێرۆ حەسەن
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەزار موراد معکۆ عەنۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هوەیدە ئیلیاس خرمش شێخۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 514,954
وێنە 104,271
پەرتووک PDF 18,883
فایلی پەیوەندیدار 94,727
ڤیدیۆ 1,232
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
29-01-2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
فلاشباک؛ لە دەفتەری بیرەوەر...
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-03-2024
ژیاننامە
مەلا عەبدوڵڵای وەڕازی
ژیاننامە
مژدە جەمال کەمالەدین
ژیاننامە
کەمال محەمەد ڕەمزی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
27-01-2024
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێ...
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
04-03-2024
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
14-03-2024
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆ...
ژیاننامە
سەید ئەحمەد حەسەنی فەرد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
دووبارە پێناسەکردنەوەی کورد...
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
پەرتووکخانە
بە تیشکی ئیشقت ئەدرەوشێمەوە
ژیاننامە
ژیان عەلادین
ژیاننامە
مەیان خاتوون

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.391 چرکە!