Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,397
Wêne 105,682
Pirtûk PDF 19,149
Faylên peywendîdar 96,389
Video 1,307
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnameg...
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
Kilis
Daneyên taybet ên Kurdîpêdiya ji bo girtina biryarên civakî, siyasî û neteweyî alîkariyek bêhempa ye... Dane ew xwedî biryarder e!
Pol, Kom: Cih | Zimanê babetî: Türkçe
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Kilis

Kilis
Kilis; Türkiye'nin güneydoğusunda yer alan, Suriye ile komşu bir sınır ilidir. Nüfusu 142.792 kişidir.
llin doğu, batı ve kuzeyinde #Gaziantep#, güneyinde ise Suriye yer almaktadır. Gaziantep'e 58 km uzaklıkta olan Kilis, Suriye sınırına ise 10 km uzaklıktadır. Kilis'ten geçen yol Türkiye sınırlarının ötesinde Azez'den geçtikten sonra Suriye'nin Halep şehrine ulaşır. İl merkezi doğudan batıya doğru uzanan Resul Osman dağı eteklerinde kurulu olup güneye doğru inildikçe düz arazilere inen fazla engebeli olmayan bir sahada yer almaktadır. İlin kuzeyinde yer alan ve doğudan batıya uzanan dağlar arasında kuru dereler ve birkaç küçük akarsu bulunmaktadır. Genellikle kıraç arazilerin yer aldığı bu dağların etekleri ve üst kısımlarında tarıma elverişli araziler bulunmaktadır.
İlin güneydoğu ve sınır şeridi boylarında özellikle bağcılık ve zeytincilik çok gelişmiş ve tarıma elverişli araziler bulunmaktadır. Kırsal kesiminde yaşayan insanlar geçimini tarıma dayalı olarak sağlamaktadır.
İl sınırları 38 derece 27' ve 38 derece 01' boylamları ile 36 derece 38' ve 37 derece 32' arasında bulunan Kilis ilinin yüzölçümü 1.412 km² dir.
İldeki başlıca çaylar; Afrin Çayı, Sunnep Çayı, Sabun Suyu Çayı ve Balık Suyu Çayları olup bu çayların geçtiği arazilerde sulu tarım yapılabilmektedir. Kilis ilinin %12,2 si orman ve fundalık arazi %69,3 ü tarım alanı %7,7 si çayır ve mera arazisi %10,6 sı tarım dışı araziden oluşmaktadır.
Kilis 06 Haziran 1995 gün ve 22305 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanan 550 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Yalova ve Karabük'le beraber il olmuştur. Plaka 79 rakımı ise 643'tür. İlçeleri Elbeyli, Polateli ve Musabeyli olmak üzere üç tanedir.
2021 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle birlikte 4 İlçe, 4 belediye, bu belediyelerde 89 mahalle, ayrıca 138 köy bulunmaktadır.[5]
Kilis ilinin, Gaziantep ve Halep ile benzerliği çok fazladır. Ev yapıları, yemek kültürleri vb. özellikleri birbirlerine çok benzemektedir.
Yönetim
Ayrıca bakınız: Kilis'in ilçeleri
İllerde protokolde ilk sırada yer alan Vali, merkezi yönetimi temsil eder ve Cumhurbaşkanı tarafından atanır. Büyükşehir dışındaki illerde yerel yönetim, şehirler düzeyindedir. Belediye Başkanı, belediye sınırları içinde kalan seçmenin oy çokluğu ile seçilir. Ayni seçmen İlçe Belediye Meclisi için de oy kullanarak ilçelerin belediye meclislerini oluşturur. İldeki bütün seçmenler ayrıca il genel meclisi için de oy kullanarak, İl Genel Meclisinin oluşumunu sağlarlar.
İl genel meclisi ve belediye meclisi üyelikleri için yapılan seçimlerde, onda birlik baraj uygulamalı nispi temsil sistemi, belediye başkanlığı seçiminde ise çoğunluk sistemi uygulanır İl genel meclisi ve belediye meclisi üye sayıları ilçe nüfusuna göre, kontenjandan kalan sayıların partilere dağılımı ise D'Hondt Sistemine göre belirlenir (Kanun:2972-Madde:23)
İl Genel Meclisi, İl Özel İdaresinin karar organıdır, başkanını üyeleri arasından gizli oyla seçer. Ayrıca, İl Genel Meclisi kendi içinden gizli oyla bir yıl görev yapacak 5 kişilik İl Encümenini seçer.
Merkezi yönetim, Vali ve İl Müdürlerinden oluşur. İl Özel İdaresi (İl Genel Meclisi ve İl Encümeni) seçilmişlerden oluşur, ancak Vali başkanlığında görev yapar. Yerel yönetim ise belediye başkanları ve belediye meclislerinden oluşur.
Kilis Valisi, 1967-Karasu doğumlu Recep Soytürk’dür. 4 Kasım 2018 tarihinde İskenderun Kaymakamı iken atanmıştır.
Kilis Belediye Başkanı, 1967-Kilis doğumlu Mehmet Abdi Bulut (AK PARTİ), 31 Mart 2019 seçimlerinde %47,26 oy oranıyla seçilmiştir.
2019 Türkiye yerel seçimleri sonuçlarına göre Kilis İl Genel Meclisi üye sayısı, 8 AK PARTİ ve 3 MHP olmak üzere 11’dir.[10] Kilis Belediye meclisi ise 18 AK PARTİ, 10 MHP ve 3 İYİ P. olmak üzere 31 üyeden oluşur.
2018 Genel seçimleri sonucu, Kilis'i temsilen TBMM'e AKP'den 2 milletvekili (Mustafa Hilmi Dülger, Ahmet Salih Dal) seçilmiştir.
Nüfus
Güncel Nüfus Değerleri (TÜİK 4 Şubat 2022 verileri)
Kilis ili nüfusu: 145.826'dir. Bu nüfusun % 77,7'si şehirlerde yaşamaktadır (2021 sonu). İlin yüzölçümü 1.412 km2'dir. İlde km2'ye 103 kişi düşmektedir. (Bu sayı merkezde 200’dür.) İlde yıllık nüfus artış oranı % 2,12 olmuştur. Nüfus artış oranı en yüksek ve en düşük ilçeler: Merkez (% 3,00)- Elbeyli (% -2,77)
04 Şubat 2022 TÜİK verilerine göre merkez ilçeyle beraber 3 İlçe, 4 belediye, bu belediyelerde 90 mahalle ve ayrıca 138 köy vardır.
2021 yılı sonunda Kilis ili ve ilçelerinin yerleşim yeri ve nüfusla ilgili sayısal bilgileri
İlçe Nüfus
2020
Nüfus
2021
Nüfus
Artışı %
Belediye
Sayısı
Mahalle
Sayısı
Köy
Sayısı
Köy
Nüfusu
Şehir
nüfusu
Şehirde
oturan %
Alanı
km2
km2'ye
düşen kişi
Elbeyli 5.841 5.679 -2,77 1 4 23 3.664 2.015 35,48 238 24
Merkez 118.725 122.288 3,00 1 77 53 13.304 108.984 89,12 610 200
Musabeyli 13.123 12.861 -2,00 1 3 46 11.639 1.222 9,50 346 37
Polateli 5.103 4.998 -2,06 1 6 16 3.908 1.090 21,81 218 23
Kilis 142.792 145.826 2,12 4 90 138 32.515 113.311 77,70 1.412 103
İlin yıllara göre nüfusları
Kilis il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
2000 114.721 79
%65 74.98539.739 %35
2007 118.457 78 %3Dark Green Arrow Up.svg
%70 82.41936.038 %30
2008 120.991 78 %2Dark Green Arrow Up.svg
%68 82.74738.244 %32
2009 122.104 78 %1Dark Green Arrow Up.svg
%69 84.29937.805 %31
2010 123.135 78 %1Dark Green Arrow Up.svg
%70 85.92337.212 %30
2011 124.452 78 %1Dark Green Arrow Up.svg
%71 87.93936.513 %29
2012 124.320 78 -%0Red Arrow Down.svg
%72 88.93435.386 %28
2013 128.586 78 %3Dark Green Arrow Up.svg
%73 93.64034.946 %27
2014 128.781 78 %0Dark Green Arrow Up.svg
%73 94.41434.367 %27
2015 130.655 78 %1Dark Green Arrow Up.svg
%75 97.41133.244 %25
2016 130.825 78 %0Dark Green Arrow Up.svg
%75 97.56133.264 %25
2017 136.319 78 %4Dark Green Arrow Up.svg
%75 102.16834.151 %25
2018 142.541 78 %5Dark Green Arrow Up.svg
%74 106.06136.480 %26
2019 142.490 78 -%0Red Arrow Down.svg
%76 108.17234.318 %24
2020 142.792 77 %0Dark Green Arrow Up.svg
%77 109.56633.226 %23
2021 145.826 78 %2Dark Green Arrow Up.svg
%78 113.31132.515 %22
Konum
Konum Bilgileri
İlçe Kuruluş Yılı Alanı km² Rakım mt. Merkeze km Ulaşan Yollar
Kilis Merkez 610 660 -15, -03
Elbeyli 1995 238 519 33 -15=79-25, 79-26
Musabeyli 1995 346 745 33 -03=79-76
Polateli 1995 218 840 21 -03=79-75
KİLİS 1995 1.412
Eğitim
Kilis ilindeki tek yükseköğretim kurumu, 2007 yılında kurulan Kilis 7 Aralık Üniversitesi'dir. Günümüzde üniversiteye kayıtlı yaklaşık 8000 öğrenci vardır.
Kilis 7 Aralık Universitesi Giriş Kapısı
Spor
Ana madde: Kilis'te spor
2018-2019 Sezonunda, Kilis Belediyespor, Bölgesel Amatör Lig (BAL)'da grubunu 6.sırada tamamlamıştır. Voleybol Bayanlar 2. Ligindeki takımı Kilis Belediyespor da grubunda 3.olmuştur.
Ziraat Türkiye Kupası 'nda Kilis Belediyespor, 3.turda 1. Lig takımı Osmanlıspor 'a elenmiştir.
Önemli spor tesisleri: Kilis merkezindeki 7 Aralık Stadı ve (3.000) Kapalı Spor Salonu (2.500) dur.[1]
Ev babet bi zimana (Türkçe) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
Ev babet 666 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | wikipedia.org
Faylên peywendîdar: 1
Gotarên Girêdayî: 1
Pol, Kom: Cih
Zimanê babetî: Türkçe
Bajêr: Entab
Beşek ji operasyonên Enfalê: Erê
Cih: Bajêr
Erdnîgarî: Deşt
Erdnîgarî: Berwar
Erdnîgarî: Çiyayî
Guhertina Etnîkî: Hatiye tirkandin
Welat- Herêm: Bakûrê Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Turkî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Sara Kamela ) li: 17-09-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Burhan Sönmez ) ve li ser 18-09-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Burhan Sönmez ) ve li ser 17-09-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 666 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.170 KB 17-09-2022 Sara KamelaS.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Temteman

Rast
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
24-04-2024
Burhan Sönmez
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,397
Wêne 105,682
Pirtûk PDF 19,149
Faylên peywendîdar 96,389
Video 1,307
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Jiyaname
KUBRA XUDO
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Jiyaname
AYNUR ARAS
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Temteman

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.313 çirke!