TUHFETU'L - XULLAN FÎ ZIMANÊ KURDAN A MELA MEHMÛDÊ BAZÎDÎ, A REVIEW OF MELA MAHMOUDI BAZIDI'S TUHFETU'L - KHULLAN FI ZIMANI KURDAN.
Tahirhan Aydın.
KOVARA NUBIHAR AKADEMÎ, Jimar 16, Sal 8, 2021. [1]
TUHFETU’L-XULLAN FÎ ZIMANÊ KURDAN A MELA MEHMÛDÊ BAZÎDÎ Tahirhan Aydın* Puxte Ev gotar, berhemeka destxet a bi navê Tuhfetu’l-Xullan fî Zimanê Kurdan’ê ji alîyê nasname, rewşa fîzîkî û naverokê ve vedikole. Tu guman tune ku ev berhem, ya Mela Mehmûdê Bazîdî ye û ji alîyê wî ve hatîye nivîsîn. Bazîdî dibêje ku Aleksandre Jaba bi kurdî ra eleqedar bûye û ji bo nivîsandina berhemeka bi vî rengî jê rica kirîye. Ji ber vê yekê, dibêje ku wî, ev berhem ji bo hevalê xwe (Jaba) wek dîyarîyek nivîsandîye. Ev berhema serbixwe, di halê hazir da bi awayeka zexim, di koleksîyona Aleksandre Jabayî da li Pirtûkxaneya Akademîya Zanistan a Rûsyayê ye. Berhema ku ji 143 rûpelan pêk tê, rêzimana zimanê kurdî (kurmancî) vedibêje. Berhem ji gelek alîyan ve giring tê dîtin. Ev destxeta kevin û nadir ku di derbarê zimanê kurdî da hatîye nivîsîn, xebateka serbixwe ye û nisxeyeka wê ya din tune ye. Berhem digel pêşkêşkirina rêzimana kurdî, ji gelek alîyên wek hevoksazî, peyvsazî, dengnasî, rastnivîsîn, alfabe, xalbendî, asta zimanî, bandora zimanên din û hêmanên çandê ve di pileya xezîneyeka bêhempa da ye. Berhem van mijarên bingehîn dihewîne: danasîna lêkerê û cureyên wê, danasîna navdêrê û cureyên wê, herf, dem, cihnav, ravek, rader, rengdêr, hokerên demê û yên cihî, daçek, gire, gihanek. Peyvên Sereke: Mela Mehmûdê Bazîdî, Tuhfetu’l-Xullan, kurmancî, rêzimana kurdî, berhemên destxet Abstract “A Review of Mela Mahmoudi Bazidi’s Tuhfetu’l-Khullan fi Zimani Kurdan..