المکتبة المکتبة
البحث

کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!


خيارات البحث





بحث متقدم      لوحة المفاتيح


البحث
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المجموعات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
ارسال
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
الأدوات
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
اللغات
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
حسابي
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
البحث ارسال الأدوات اللغات حسابي
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المجموعات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 حول...
 موضوع عشوائي
 قوانين الأستعمال
 امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
 تقييماتکم
 المجموعات
 التسلسل الزمني للأحداث
 النشاطات - کرديبيديا
 المعاينة
موضوعات جديدة
السيرة الذاتية
رزكار أمين
26-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
تاريخ الكرد الفيليون و آفاق المستقبل دراسة في الجذور التاريخية والجغرافية ومراحل النضال
23-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
اﻻﺑﺎدة اﻟﺠﻤﺎﻋﻴﺔ ﻟﻠﻜﻮرد اﻟﻔﻴﻠﻴﻴﻦ ﻓﻲ اﻟﻌﺮاق
23-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
البعد القانوني للابادة الجماعية ضد الكورد الفيلية
23-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
أثر المجموعة العرقیّة الكردیّة على أزمة الهویّة الوطنیّة في تركيا
18-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
السياسة الخارجية التركية بين البعد الديني والبعد العلماني فترة حكم حزب العدالة والتنمية
18-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
ﺗﺮﻛﯿﺎ وﻗﻀﺎﯾﺎ اﻟﺴﯿﺎﺳﺔ اﻟﺨﺎرﺟﯿﺔ
18-03-2024
هژار کاملا
السيرة الذاتية
شيرين ديل علي شانوف
18-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
كن على ثقة بمخلب الأسد فالقديسون لن يساعدوك، توثيق صوري- كردستان 1963-1966
17-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
حرّاقات النفط البدائية.. الكارثة الاجتماعية والبيئية المدمّرة (تقرير ميداني في مناطق شمال وشرق سورية)
16-03-2024
هژار کاملا
أحصاء
السجلات 514,945
الصور 104,268
الکتب PDF 18,883
الملفات ذات الصلة 94,726
فيديو 1,232
الشهداء
سیدخان كویی
بحوث قصیرة
إعفاء القائد من حق الأمل ان...
بحوث قصیرة
نساء قامشلو: التوّاقون للحر...
بحوث قصیرة
حزب العمال الكردستاني: 14 ت...
الشهداء
يونس المحمد
Belgefilmên li ser komkujiya Dêrsimê
كل صورةٍ بدلٌ لمئات الكلمات! نرجو الحفاظ على الصور التاريخية.
صنف: بحوث قصیرة | لغة السجل: Kurmancî - Kurdîy Serû
شارک
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
تقييم المقال
ممتاز
جيد جدا
متوسط
ليست سيئة
سيء
أضف الی مجموعتي
اعطي رأيک بهذا المقال!
تأريخ السجل
Metadata
RSS
أبحث علی صورة السجل المختار في گوگل
أبحث علی سجل المختار في گوگل
کوردیی ناوەڕاست1
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe1
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Belgefilmên li ser komkujiya Dêrsimê

Belgefilmên li ser komkujiya Dêrsimê
Weke şêwazeke hunerî, sînemaya ku weke belgefilm tê sêwirandin giring e ji bo hafizeya me ya civakî. Ew wê hêla ku dewletê “tarî” hiştiye û naxwaze “ronî” bibe, derdixe holê û dike ku meriv li ser vê meseleyê bifikirin.
$Sala 1938’an di dîroka gelê Kurd de saleke xedar e$. Nexasim jî ji bo gelê Kurd ê herêma #Dêrsim#ê. Ji lewma Dewleta Tirk xwest zarok û zêçan tevde qir bike û heta ji bo pitikên di pêçekê de jî wê ev çavsoriya xwe nîşan da. Qirkirina li Dêrismê yeke welê ku Kurd ji bo terîfkirina wan dibêjin, “Dê weledê xwe davêje!” Di qirqirina Dêrsimê ya sala 1938’an de jî heman tişt qewimî û dê mecbûr man weledên xwe bavêjin da ku dijmin dengên wan nebihîse û wan bi girseyî nekuje. Yên ku zarokên xwe di çeman de fetisandin, yên di dergûşan de û yên di şikeftan de. Komkujiya Dêrsimê komkujiyeke bi vî rengî ye ku li dinyayê nimûniyeke vê yekê tine ye.

Kesên ji ber şer ango şûrê dewleta Tirk filitîn piştî demeke dirêj jî newêribûn li ser vê meseleyê biaxivin û behsa wan rojan bikin. Yên bi birîndarî yan jî bi awayekî tesadufî ji komkujiyê xelas bûn, bi riya belgefilman behsa serpêhatiyên xwe û çavsoriya dewleta Tirk a wan salan kir. Em jî bi vî awayî ji zilm û zordariya dewleta Tirk ya li ser civaka Kurd haydarbûn.
Belgefilma Çayan Demirel a bi navê “Dêrsim 38” di vî warî de yek ji wan belgefilmên çê ye ku bi şahidên wê demê re hevpeyvîn kirine û rastiya wan salan radixe ber çavan. Di destpêka belgefilmê de heger were bîra we, ew merivê ku ji komkujiyê xelas bûbû, dibêje, “Heger hûn biweşînin, ez xeber nadim, hûn ê bikin ku dîsa serê me bikeve belayê ha. Heger qeyd hebe ez xeber nadim. Heger hûn kamerayê vemirînin, ez ê biaxivim, naxwe ez ê behsa tiştekî nekim ji we re.” Derhêner wî qaneh dike ku ew qeydê nagirin û ew tenê wisa behsa wan salan dike…Di dawiyê de peyva wî ya “Ama kapat ha (Lê vemirîne ha)!” xedarî û tirsa wan salan baş rave dike. Yanî insan hîna jî, li gel ku ewqas sal di ser kokujiyê re derbas bûne, bi tirs behsa wan rojan dikin.

Belgefilm hêlên ‘tarî’ ronî dikin
Komkujiya Dêrsimê bi gelek hêlan hate vegotin. Li ser helbest, pirtûk, û roman hatin nivîsandin. Her wiha sînema jî ji bo ev mesele were vegotin rêbazek bû û dikaribû serpêhatiyen wan salan bi dîmen bîne ziman. Ji lewre, ji ber serpêhatiyên wan salan baş werin zanîn, belgefilm gelek tiştan fêrî me dikin û her wiha weke belgeyên dîrokî jî dimînin di arşîva me ya civakî de. Weke şêwazeke hunerî, sînemaya ku weke belgefilm tê sêwirandin giring e ji bo hafizeya me ya civakî. Ew wê hêla ku dewletê “tarî” hiştiye û naxawze “ronî” bibe derdixe holê û dike ku meriv li ser vê meseleyê bifikirin.
Ji lewma jî di salvegera komkujiya Dêrsimê de me got, em belgefilmên li ser wan rojên xedar hatine çêkirin û bi vê meseleyê daketine, bidin nasîn û bînin bîra xelkê.

‘Ji bo kesên ku di bin dîrokê de mane’
Belgefilma “Dêrsim 38” ya derhêner Çayan Demirel yek ji wan belgefilmên destpêkê ye ku cara ewilî bi komkujiyê daketiye û xwestiye bi belgeyan hin tiştan vebêje. Di serê destpêkê de tê gotin, ev belgefilm “ji bo kesên di bin dîrokê de mane û ji bo wan kesên ku dîrok ser û binî hev kirine!” hatiye çêkirin. Çayan Demirel ev belgefilma xwe di sala 2006’an de çêkir. Ew di belgefilmê de cih dide şahidê wan salan yên ku ji ber şûrên dewleta Tirk filitîne! Her wiha di belgefilmê de gelek nivîskar, lêkoler û akademisyen jî li ser meseleyê diaxivin û dixwazin xelk têbigihîje ku ev komkujî bi plansazî qewimiye û armanc tinekirina Kurdan e. Belgefilm 68 deqîqeyan dirêj e û muzîka belgefilmê jî Metîn û Kemal Kahraman çêkirine.

Sirgunî û vagonên reş
Di belgefilma Sirgunî û vagonên reş de tişta balkêş ew e ku du leşkerên tevlî komkujiyê bûne, diaxivin û behsa wan rojan dikin. Derhêner Ozgur Findik ev belgfilm sala 2011’ê çêkir û belgefilma wî li gelek festîvalan hat nîşandan. Belgefilm hinekî jî bala xwe dide kesên piştî komkujiyê mişext bûne. Çawa ku tê zanîn, piştî komkujiyê gelek malbat tevî zarokên xwe hatin sigûnkirin, neçar berê wan dan bajarên Tirkiyeyê û dewletê ew li nav pirraniya Tirk bi cih kir. Belgefilma Ozgur Findik jî saetek û 5 deqî ye û muzîkjenê Kurd Cemîl Qoçgirî jî ji bo belgefilmê muzîk hazir kiriye.

Hey wax zeman û keçên winda yên Dêrsimê
Derhêner Nezahat Gundogan bi belgefilmên xwe yen “Haw way zaman” û “Keçên winda yên Dêrsimê” (Terteleyê Çêneko) behsa komkujiyê dike. Me li jor jî got, piştî komkujiyê gelek malbat sirgûnî bajarên Tirkiye bûn. Her wiha hin zarokên ku di şer de dê û bavê wan hatin kuştin jî dan malbatên leşkeran da ku li wan binihêrin û wan mezin bikin. Dewletê ev yek jî bi zanebûn dikir û dixwest van zarokan ji pêsîra diya wan veqetîne da ku asîmîle bike û tiştên hatiye serê wan, bide jibîrkirin. Belgefilma “Keçên winda yên Dersimê” behsa serpehatiya wan keçan dike ku ji malbatên xwe yên rastî hatine qutkirin. Ev belgefilm jî qederê saetekê dikişîne û muzîkên belgefilmê jî Mîkaîl Aslan çêkirine.
Belgefilma “Hay way zaman” jî sala 2014’an weke dewama belgefilma “Keçên winda yên Dêrsimê” hatiye hazirkirim. Ev belgefilm jî 25 deqîqe ye û çêkerê belgefilmê Kazim Gundogan e.

Bi zimanê zêmaran terteleya Dêrsimê
Tertele yan jî Rêwîtî ku ji 19 deqîqeyan pêk tê, ji belgefilmê bêhtir, meriv dikare weke xebateke etnomuzîkê jî binirxîne. Kalan Muzîk bi zêmar, fotograf û belgeyên wan rojan ev xebat hazir kiriye. Belgefilmçêker û lêkolera muzîkê Nilûfer Saltik ev xebat bi rê ve biriye û xebat ji 3 CD û pirtûkeke 500 rûpelî pêk tê. Wan di 4 salan de ev xebat temam kiriye. Piştî ku ev xebat temam bûye belgefilmeke kurt jî hazir kirine ku navê wê “Tertele” ye.[1]
دون هذا السجل بلغة (Kurmancî - Kurdîy Serû)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
تمت مشاهدة هذا السجل 2,623 مرة
هاشتاگ
المصادر
[1] موقع الكتروني | Kurmancî - Kurdîy Serû | kurmanci.ozgurpolitika.com
السجلات المرتبطة: 14
لغة السجل: Kurmancî - Kurdîy Serû
تأريخ الأصدار: 20-11-2022 (2 سنة)
الدولة - الأقلیم: شمال کردستان
اللغة - اللهجة: ک. شمال ح. لاتين
المدن: ديرسم
تصنيف المحتوى: ارهاب
تصنيف المحتوى: حقوق الإنسان
تصنيف المحتوى: القضية الكردية
نوع الأصدار: ديجيتال
نوع الوثيقة: اللغة الاصلية
البيانات الوصفية الفنية
جودة السجل: 99%
99%
تم أدخال هذا السجل من قبل ( سارا كامالا ) في 20-11-2022
تمت مراجعة هذه المقالة وتحریرها من قبل ( اراس حسو ) في 20-11-2022
تم تعديل هذا السجل من قبل ( اراس حسو ) في 20-11-2022
عنوان السجل
لم يتم أنهاء هذا السجل وفقا لالمعايير کورديپيديا، السجل يحتاج لمراجعة موضوعية وقواعدية
تمت مشاهدة هذا السجل 2,623 مرة
الملفات المرفقة - الإصدار
نوع الإصدار اسم المحرر
ملف الصورة 1.0.191 KB 20-11-2022 سارا كامالاس.ك.
السيرة الذاتية
حليمة شنگالي
السيرة الذاتية
دلكش مرعي
المکتبة
أثر المجموعة العرقیّة الكرد...
السيرة الذاتية
حاج موسى بك
المکتبة
دور احداث شنكال في تطوير ال...
المکتبة
البعد القانوني للابادة الجم...
السيرة الذاتية
عبدالله عتونو
السيرة الذاتية
شيرين ديل علي شانوف
السيرة الذاتية
منى بكر محمود
المکتبة
تاريخ الكرد الفيليون و آفاق...
السيرة الذاتية
سلام أحمد
السيرة الذاتية
جوهر فتاح
السيرة الذاتية
هيفين عفرين
السيرة الذاتية
أسما هوريك
المکتبة
اﻻﺑﺎدة اﻟﺠﻤﺎﻋﻴﺔ ﻟﻠﻜﻮرد اﻟﻔﻴ...
المکتبة
السياسة الخارجية التركية بي...
المکتبة
شهدائنا في حرب ضد الدولة ال...

فعلي
الشهداء
سیدخان كویی
29-01-2022
سرياس أحمد
سیدخان كویی
بحوث قصیرة
إعفاء القائد من حق الأمل انتهاك للقوانين التركية والمعاهدات الدولية المعنية بحقوق الإنسان
10-09-2022
اراس حسو
إعفاء القائد من حق الأمل انتهاك للقوانين التركية والمعاهدات الدولية المعنية بحقوق الإنسان
بحوث قصیرة
نساء قامشلو: التوّاقون للحرية، مقاومون، لا يُهزمون
14-09-2022
اراس حسو
نساء قامشلو: التوّاقون للحرية، مقاومون، لا يُهزمون
بحوث قصیرة
حزب العمال الكردستاني: 14 تموز ضمنت انتصار نضال الحرية للشعب الكردي
09-07-2023
کاکۆ پیران
حزب العمال الكردستاني: 14 تموز ضمنت انتصار نضال الحرية للشعب الكردي
الشهداء
يونس المحمد
13-10-2023
اراس حسو
يونس المحمد
موضوعات جديدة
السيرة الذاتية
رزكار أمين
26-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
تاريخ الكرد الفيليون و آفاق المستقبل دراسة في الجذور التاريخية والجغرافية ومراحل النضال
23-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
اﻻﺑﺎدة اﻟﺠﻤﺎﻋﻴﺔ ﻟﻠﻜﻮرد اﻟﻔﻴﻠﻴﻴﻦ ﻓﻲ اﻟﻌﺮاق
23-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
البعد القانوني للابادة الجماعية ضد الكورد الفيلية
23-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
أثر المجموعة العرقیّة الكردیّة على أزمة الهویّة الوطنیّة في تركيا
18-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
السياسة الخارجية التركية بين البعد الديني والبعد العلماني فترة حكم حزب العدالة والتنمية
18-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
ﺗﺮﻛﯿﺎ وﻗﻀﺎﯾﺎ اﻟﺴﯿﺎﺳﺔ اﻟﺨﺎرﺟﯿﺔ
18-03-2024
هژار کاملا
السيرة الذاتية
شيرين ديل علي شانوف
18-03-2024
هژار کاملا
المکتبة
كن على ثقة بمخلب الأسد فالقديسون لن يساعدوك، توثيق صوري- كردستان 1963-1966
17-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
المکتبة
حرّاقات النفط البدائية.. الكارثة الاجتماعية والبيئية المدمّرة (تقرير ميداني في مناطق شمال وشرق سورية)
16-03-2024
هژار کاملا
أحصاء
السجلات 514,945
الصور 104,268
الکتب PDF 18,883
الملفات ذات الصلة 94,726
فيديو 1,232
السيرة الذاتية
حليمة شنگالي
السيرة الذاتية
دلكش مرعي
المکتبة
أثر المجموعة العرقیّة الكرد...
السيرة الذاتية
حاج موسى بك
المکتبة
دور احداث شنكال في تطوير ال...
المکتبة
البعد القانوني للابادة الجم...
السيرة الذاتية
عبدالله عتونو
السيرة الذاتية
شيرين ديل علي شانوف
السيرة الذاتية
منى بكر محمود
المکتبة
تاريخ الكرد الفيليون و آفاق...
السيرة الذاتية
سلام أحمد
السيرة الذاتية
جوهر فتاح
السيرة الذاتية
هيفين عفرين
السيرة الذاتية
أسما هوريك
المکتبة
اﻻﺑﺎدة اﻟﺠﻤﺎﻋﻴﺔ ﻟﻠﻜﻮرد اﻟﻔﻴ...
المکتبة
السياسة الخارجية التركية بي...
المکتبة
شهدائنا في حرب ضد الدولة ال...

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| اتصال | CSS3 | HTML5

| وقت تکوين الصفحة: 0.219 ثانية