Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Bedel Xelef Mûrad
07-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Bedel Hemze Mîrza
07-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Bapîr Dexîl Elî
07-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emîra Îzdîn Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emîr Seydo Omer
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emced Emîn Misto
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Zerîf Ilyas Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Qaso Mişko Îdo
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Hemo Hisên
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Îlham Dexîl Elî
05-10-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  537,831
Wêne
  110,221
Pirtûk PDF
  20,288
Faylên peywendîdar
  104,178
Video
  1,560
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,967
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,433
Pirtûkxane 
2,752
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,364
Cih 
1,163
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   Hemû bi hev re 
236,059
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Jiyaname
Mîna Acer
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
ARÊŞEYÊN XEBITANDINA PAŞGIRA ”-VAN” Ê DI ZIMANÊ ROJNAMEVANÎYA KURDÎ DA
Hevkarên Kurdîpêdiya êş û serkeftinên jinên Kurd ên hevdem di databasa xwe ya neteweyî de arşîv dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Lezgîn Çalî

Lezgîn Çalî
#Lezgîn Çalî#
HEWLÊR, 24/12 2013 — Gelek awayên şaş yên xebitandina zimanî û peyvsazîya kurdî di rojnamevanî û ragehandina kurdî da dihên dîtin. Ev şaşî ne yek û du ne. Behskirina wan arêşeyan karekê pergalmend anko sîstemanî dixwaze, ji ber ko şaşî di gelek astan da hene: astên rênivîsê, rêzimanê, peyvnîgariyê û peyvsaziyê ji astên herî berçav in. Ez nikarim di nivîsarekê da behsa wan hemî şaşiyan bikim, lê hîvîya min ew e ko babetê ez dê binivîsim wekî nimûneyekê be û hevalên ko di rojname û kovar û televizyonan da dixebitin xwe ji vê şaşiyê û gelekên dî yên mîna vê ko em nagehin behsa wan bikin bidin paş.
Yek ji şaşîyên dil-êşîn xebitandina peyvên nûçêkirî yên çalakvan û guhdarvan û beşdarvan in.
Paşgira -vanê yek ji wan keristeyên zimanî ye ko di kurdîya niha da gelek sitem lê dihêt kirin. Ji alîyê kokzanistî anko rehnasiyê (etîmolojiyê) ve, di ramana serekî ya wê da kerî an hîmanekê parastinê, sexbêrî û çavdêriyê heye. Di peyvên kevin yên ko bi wê paşgirê hatine çêkirin da ev me‘na gelek zelaltir diyar dibe. Peyvên mîna şivan, gavan, rezvan, baxevan û gemîvan hemî wê meinayê digehînin. Lê, ramaneka dî ya -vanê ji berê ve di kurdiyê da hebûye ko bi qasî eva me got kevin nîne. Ew raman nêzîkî xebitînerê ye, mîna bilûrvan anko kesê bilûrê lê dide û tenborvan anko kesê tenborê dixebitîne.
Li van salên dawiyê de hindek zarav û peyvên dî jî peyda bûn û kevtin nav nivîsînan û li ser devê xelkê jî hene, mîna zimanvan. Ev hemî, yên kevin û yên nû, jî dikarin li goreyê mekanîzmên hundirîn yên peyvsazî ya kurdzimanan bihên pejirandin. Lê peyvên mîna peyvên çalakvan, beşdarvan û guhdarvan bi temamî şaş in û dê bibêjim ka çima.
Jibo selmandina şaşîya van peyvan sanahîtir e ko ji ”beşdarvanê” dest pê bikim.
Ji xwe erkê paşgira -vanê ew e ko navê bikeran anko îsm-failan çê bike. Gavan kesek e ko karê wî parêzvanîya gayan anko garranê ye. Paşgira -darjî hema bibêje di peyveka mîna ”beşdarê” da wî karî dike. Anko beşdar kesek e ko pişka xwe diêxe nav karekî: Jibo nimûne mirov dibêje pişkdar” anko ”beşdarên konferansê bi ramana kesên ko pişka xwe êxistiye nav konferansê. Bi vî rengî beşdarên konferasê ew kes in ko di konferansê da dewrekî digêrrin, an rêveberên konferansê ne, an di konferansê da gotaran pêşkêş dikin an jî amade dibin ko li gotarên ko dihên pêşkêşkirin guhdarî bikin. Vêca dema bihêt gotin ”beşdarivanên konferansê”, tenê me‘nayekê dide: Kesek heye ko serperiştî, çavdêrî an parêzvanîya wan kesan dike ko pişkdarî konferansê bûne.
Peyva guhdarvan jî hemahema peyveka wekî beşdarvanê ye. ”Guhdar” bi xwe îsm-fail e û guhdarvan şivanê guhdaran e.
Heta vêderê ko ez bibêjim peyvên mîna guhdarvan û beşdarvan tenê jiber kurdînezanîya avakerên wan peyvan e, ez bawer dikim ko ez ne gelek şaş im. Lê meseleya çalakvanê bi dîtina min ne tenê ji kurdî-nezanîyê ye.
Ez wesa dibînim ko kesên peyva çalakvan avakirine merema wan peyva activistya zimanekê mîna inglîziyê ye. Di zimanê inglîzî da peyva ”active” bi xwe ramana çalakê dide. Baştir e bibêjim ramana wê ya peyv-bi-peyv biker an kara ye.
Lê di inglîziyê da çawa peyva ”activistê” peyda bû?
Dibe ko çawayîya wergêrrana peyvên ji zimanên ewropayî yên ko bi ”-ismê” an ”-istê” diqetin jî bi tenê hewcedara gotarekê be. Nabe ko hemî peyvên ewropayî yên mîna lîberalîzm, sosyalîzm, kapîtalîzm, marksîzm, indivîdualîzm, kirîtîsîzm, organîzm, kanabalîzm, senkronîzmê û bi dehan û sedan peyvên dî yên mîna van di wergêrran anko paçveya jibo zimanê kurdî da bi yek çovî bihên hajotin. Her zimanekî taybetmendîyên xwe yên dengzanistî, dengzananî, peyvsazanî, hevoksazanî û ramanzanistî yên cidacida hene. Qalibandina zimanê kurdî li goreyê qalibên zimanên dî dê hişê kurdan hêşta aloztir û tevlihevtir bike.
Sepandina qalibên zimanên mîna tirkî û erebiyê ko ne ji malbata zimanê kurdiyê ne dê zimanê kurdî gelek kirêt û bêpoz- û guh bike. Jiber sepandina qalibên hevoksazanî-rêzimanî yên zimanê tirkî bi ser kurdîya bakurê Kurdistanê da karesatên neteweyî-hizirî-siyasî-zimanî peyda bûne. Sepandina qalibên zimanê erebî jî li başûrê Kurdistanê gelek xwarî û kirêtî êxistine nav hiş û zimanê xelkê me.
Tenê wekî mînakeka gelek biçûk dê serhatekê vegêrrim. Çend salan berî niha, piştî dawîbûna semînereka xwe li Dihokê, delîve peyda bû ko digel çend dersdêr û xwîndinkarên zimanê kurdî yên Zanîngeha Dihokê birûnim. Gelek mijar hatin ber behsan, lê yek ji amadebûyan ji min pirsî: Seyda, dê muameleya erebî çawa tercemeyê kurdiyê kîn? Min jî bersiv da ko muamele bi kurtî û kurmancî dan-û-standin, kirrîn-û-firotin, an kurttir bibêjim, bazar e. Pirsyarker bi vê bersiva min têr nebû û berdewam bû: Seyda, mebesta min muameleyên îdarî ne. Hingê min zanî ko ew dixwaze pêyên zimanê kurdî bike nav pêlava zimanê erebî da; anko zimanê kurdî li qalibê erebiyê bide.
Dê bersiva xwe jibo hewe jî bibêjim. Hûn jibo gaveka tenê bifikirin ko eger ereban welatê kurdan dagîr nekiriba û kurdan ji bo heyama 1 400 salan welatên ereban girtiban, dê çi qewimîba? Hingê jî dê ereb ketiban tengasiyê ka peyva kêşana kurdî çawa bikin erebî. Kurd dibêjin:
Dikandarî zebeş kêşa. Ew heşt kîlogram bû.
Pîkasoyî gelek nîgar anko wîne kêşane.
Heta min xwandina xwe li zanîngehê xilas kir, min gelek zehmetî û keder kêşan.
Wî werîsî hind nekêşe, dê xîvet bikeve.
Mixabin gelek sinêleyên Kurdistanê niha cigareyan dikêşin.
Piştî xilaskirina vê nivîsarê min bêhneka kûr (hil)kêşa.
Vêca niha ko ereban xwastiba vê kêşanê bikin erebî û wekî hevalê min fikirîban dê xwe êxistiba çend tengasiyan? Biînin ber çavên xwe ko ereban gotiba:
Li şûna “wezentu eltifah” ê gotiba “sehebtu eltifah” (min sêv kêşa).
Li şûna “reseme Bîkaso lewhat kesîre”yê gotiba “sehebet Pîkaso lewhat kesîre” (Pîkasoyî gelek keval kêşan).
Li şûna “min ecil dirasetî fî elcamîe, aneyt muanat muteeddide”yê gotiba “min ecil dirasetî fî elcamîe, sehebtu muanat muteeddide” (jibo xwandina li zanîngehê min gelek zehmetî kêşan).
Li şûna “mee elesef kesîr min elmurahiqî Kurdistan yeddexenûn secayir”ê gotiba “mee elesef kesîr min elmurahiqî Kurdistan yeshebûn secayir” (mixabin gelek ji sinêleyên Kurdistanê cigareyan dikêşin).
Lê binihêrrin ko tenê dema yê ereb gotiba la tisheb elweter, seyesqut elxîme, dê paçve li goreyê hevoka kurdî di zimanê erebî da jî dirist hatiba. Hevokên dî hemî li goreyê erebîya erebî şaş in. Lê ko ereban xwastiba zimanê xwe li goreyê zimanê kurdî li qalibî daba, hingê ew hevokên mîna yên serê jî dê dirist bûna.
Gelek mînakên wekî vê, lê bervaj, di zimanê kurdî da hene. Di soraniyê da li goreyê zimanê erebî dibêjin le katî êsta da, jimarey danîştuwanî em şare 80 hezar kes e. Û dibe ko hûn bizanin di kurdiyê da ne pêdivî ye li vêderê bibêjî di dema niha da, jiber ko eger te got niha, hijmara akincîyên vî bajarî 80 hezar kes in me‘naya hevokê bê girê ye û hemî kesên kurd yên ko naxwazin li goreyê erebîyê bihizirin dê bizanin ko me‘naya nihayê di wê hevokê da bi temamî wekî me‘naya fî weqt elhadiran fî weqt elrahinya erebîyê ye. An gelek kurd niha dibêjin civata parêzgeha Dihokê kombûnek girê da ko deqûdeq paçveya erebî ya eqede îctimaiê ye. Kurd dewaran girê didin lê civînan çê dikin an hema bi kurdî kom dibin an dicivin.
Li bakurê Kurdistanê jî dibêjin ez bi telefonê li te gerriyam an dibêjim ez vê xebatê jiyan dikim û gelek nimûneyên dî yên ko ez naxwazim bi wan nivîsara xwe berdirêjtir bikim û ji babetê xwe dûr bikevim.
Da em vebigerrîn ser mijara xwe.
Ingilîziyê peyva ”activismê” li berahiyê ji elmaniyê qer kir. Di zimanê elmanî da, li destpêka sedsala bîstê peyva ”aktivismusê” wekî ramaneka felsefî peyda bû. Li goreyê wê hizra felsefî hemî têgehiştin û têderînana me ji ketwarê hebûnê anko realîteyê çalakî anko bizava hizir û hişê mirovî ye û bê çalakî û bizava hişê mirovan çi ketwarek nabe. Havilîya ketwar anko babetê zanîn û hestpêkirinê û hişê mirovan girêdayî çalakî anko karê hişê mirovan e. Lewma ew ramana felsefî bi navê ”aktivismusê” hat navkirin. Ko li goreyê kurdandina peyvên dî yên wekî vê be, dibê ramana felsefî ya vê peyva elmanî (û ya ingilîzî ya wê) di kurdiyê da bibe ”çalak-bawerî” anko bawerî ya bi çalakan.
Peyva ingilîzî ya activistê paşê li ber qalibê peyva activismê hat çêkirin; çawa ko marksîst li ber marksîsmê, kapîtalîst li ber kapîtalîsmê, sosyalîst li ber sosyalîsmê û gelek peyvên dî yên wekî wan dihên çêkirin. Ko em peyveka wekî marksîst werbigerrînîn kurdiyê, dibêjîn marksî, an marksî-bawer. Ko weha be dibê aktîvîst jî bibe çalak-bawer.
Lê pirsgirêk ew e ko pişt ra, zêdetir jî jiber gotara Arthur Shlezinger ko li sala 1947-ê di kovara Fortune Magazine da hat belavkirin, gelek aqarên dî li ber ramana vê peyvê ko li destpêkê tenê zaraveka felsefî bû vebûn. Di wê gotarê da Arthur Shlezinger behsa çalakbawerîya dadî anko dadgehî dike. Ew dibêje ko hindek caran dadwer anko qadî li ser bingehê bîrûbawerên xwe yên siyasî û civakî birriyarê bide û binemayên destûrî û qanûnî pişt guh ve bihavêje. Her ji wê demê ve heta niha ew gengeşe di nav civatên qanûnî û dadgehî yên Welatên Yekgirtî yên Emirîkayê da bi dûmahî nehatiye. Lê karekê weha kir ko peyva aktîvîsmê bikeve ser devê gelek xelkê dî û wekî zaravekê di siyasetê da jibo bawerî ya bi kiryar û çalakiyê jibo guhartina rewşa heyî bihêt xebitandin. Kesên ko xwe çalak-bawer anko aktîvîst dibînin pirranîya meremên xwe yên siyasî-civakî bi rêya xwenîşadanan, mangirtinan, girev anko mangirtinên birçê, nivîsîna nameyan û komkirina îmzayan, berbendkirina kirrîna berhemên diyarkirî, û bizavên dî yên mîna van ber bi pêş dibin. Kakila hizir û ramanê ew e ko ew kesên ko dixwazin guhartinên siyasî, civakî, aborî, ferhengî an jîngehî çê bibin dibê bi rêya çalakiyan bigehin armancên xwe û li benda damûdestgehên hukmetî û qanûnî nemînin.
Bi dîtina min, jibo vê ramana nû ya aktîvîsmê ko êdî ne peyvek ji peyvên biyava felsefeyê ye û ketiye nav qada siyaset û civakê, dibe ko baştir be mirov bi kurdî bibêje çalak-warî; wekî kurdewarîyê. Bi vî rengî, di kurdiyê da kengê merema me peyva felsefî be, dê bibêjîn çalak-bawerî û kengê jî merema me peyva siyasî-civakî be, dikarîn bibêjîn çalak-warî.
Bi vê paşxanê, navê çalakvan ne hema dûr ji merema dîrokî-siyasî-felsefî ya peyva aktîvîst ya ingilîziyê ye, ew li goreyê mekanîzma wergirtin û avakirina peyvên kurdiyê jî nîne. Paşgira -vanê li pişt peyva çalakê peyva çalakvanê çêdike ko di kurdiyê da ramana wê şivan anko çavdêr û berpirs û serperştê çalakan e. Aktîvîst bi ramana kesê ko bawerîya wî ya felsefî û siyasî ew e ko divêt kesekê çalak hebe heta bikare guhartinên civakî-siyasî-aborî çê bike, divê di kurdiyê da bibe çalakbawer an wekî min li vê dawiyê got çalak-war.
Bila em mejiyê xwe bi qalibê peyvên biyanî tewşomewşo û tevlihev nekin. Ji xwe hişê me kurdan ne gelek zelal e.[1]

Kurdîpêdiya ne berpirsê naverokê vê tomarê ye, xwediyê/a tomarê berpirs e. Me bi mebesta arşîvkirinê tomar kiriye.
Ev babet 2,221 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
[1] Mallper | کوردیی ناوەڕاست | موقع https://gulanmedia.com/- 21-12-2022
Gotarên Girêdayî: 83
1. Jiyaname Lezgîn Çalî
1. Dîrok & bûyer 29-12-2013
32. Kurtelêkolîn HÊZA RASTÎYA ZIMAN
34. Kurtelêkolîn Koka zimanê kurdî
40. Kurtelêkolîn Dewlemendîya Zimanê Kurdî
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Kurmancî
Dîroka weşanê: 29-12-2013 (11 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Ziman zanî
Welat- Herêm: Kurdistan
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 21-12-2022 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Sara Kamela ) ve li ser 22-12-2022 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Sara Kamela ) ve li ser 21-12-2022 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 2,221 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Mîna Acer
Jiyaname
Resul Geyik
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Narin Gûran
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Erdal Kaya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ

Rast
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Mîna Acer
20-09-2024
Sara Kamela
Mîna Acer
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Babetên nû
Jiyaname
Bedel Xelef Mûrad
07-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Bedel Hemze Mîrza
07-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Bapîr Dexîl Elî
07-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emîra Îzdîn Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emîr Seydo Omer
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emced Emîn Misto
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Zerîf Ilyas Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Qaso Mişko Îdo
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Hemo Hisên
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Îlham Dexîl Elî
05-10-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  537,831
Wêne
  110,221
Pirtûk PDF
  20,288
Faylên peywendîdar
  104,178
Video
  1,560
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,967
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,433
Pirtûkxane 
2,752
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,364
Cih 
1,163
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   Hemû bi hev re 
236,059
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Jiyaname
Mîna Acer
Jiyaname
Resul Geyik
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Cihên arkeolojîk
Temteman
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Jiyaname
Narin Gûran
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Jiyaname
Erdal Kaya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.343 çirke!