کتېبخانە کتېبخانە
گېڵای

کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا


ھۊرچنۍ گېڵای





ورڎ گېڵای      کیبۆردە


گېڵای
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
ئامرازۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
زۋانۍ
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
ھەژمارو من
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
گېڵای تۊمارکەرڎەی بابەتۍ ئامرازۍ زۋانۍ ھەژمارو من
ورڎ گېڵای
کتېبخانە
نامۍ کورڎیۍ پەی زاڕۊڵا
کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
سەرچەمۍ
ۋەڵینە
گلېرۆکریێ بەکاربەری
چالاکیۍ
چنین گېڵۇ؟
ۋەڵاکریێ کوردیپێدیای
ڤیدیۆ
پۊلبەڼی، پېڕبەڼی
بابەتۍ ڕېکۆتییە!
تۊمارکەرڎەی بابەتۍ تازۍ
کېیاستەی ۋېنەی!
ڕاپەرسای
چنین دېیەی تۊ
پێۋەڼی
کوردیپێدیا چ جۊرە زانیاریېۋش پەنەۋازۍ ھەنۍ
ستانداردۍ
مەرجو بەکاربەرڎەی
چنینیی بابەتۍ
چە بارەو ئېمە
ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
بابەتۍ چە بارەو ئېمە!
لینکو کوردیپێدیا دلۍ لینکا پەلیانەکەو وېتەنە بنیەرە
زېیاڎکەرڎەی / لابەرڎەی ئیمەیلی
ئامارو سەردانیکەرا
ئامارو بابەتۍ
فاڕەڕو فۆنتەکا
فاڕای ڕېکۆتو ڕۊژمارەکا
ۋشکنای ڕانۋیسی
زۋان و بنەزۋانو لاپەڕەکا
کیبۆردە
لینکۍ پەنەۋازۍ
زېیاڎکریاو کوردیپێدیای پەی گوگڵ کڕۆمی
کۇکیۍ/کۇکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چۇوەر-لۋای
بۇ بە ھامکارو شمە!
کڕېڵەۋاچۊ وېت ۋیرشېیېنە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 چە بارەو ئېمە
 بابەتۍ ڕېکۆتییە!
 مەرجو بەکاربەرڎەی
 ئەڕشیڤگەرۍ کوردیپێدیای
 چنین دېیەی تۊ
 گلېرۆکریێ بەکاربەری
 کڕۆنۆلۆژیاو ڕۇداۋەکا
 چالاکیۍ - کوردیپێدیا
 یارڎی
تۊماری تازە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
06-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 517,369
ۋېنۍ 105,653
کتېبۍ PDF 19,144
فایلی پەیوەڼیدار 96,361
ڤیدیۆ 1,306
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
اللغة الكردية: تحديات الجغرافيا والتاريخ 2-2
کوردیپێدیا و ھامکاریش، ھەردەم یارڎیدەرۍ با پەی وانیارا زانکۊکا و وەنەی باڵای پەی بەدەسئاۋرڎەی سەرچەمەی پەنەۋازیای!
پېڕە: کوڵەباس | زۋانو بابەتۍ: عربي
ھامبەشیکەرڎەی
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
ھۊرسەنگنای تۊماری
نایاب
فرە خاسە
خاسە
خرابە نېیەنە
خرابە
ۋزەش دلۍ ڕیزبەڼیی گلېرۆکریێکاو وېم
پەیلۋاو وېت چە بارەو ئی بابەتۍ بنۋیسە!
ۋەڵینەو دەستکاریی بابەتۍ
Metadata
RSS
چە گوگڵ پەی ۋېنە پەیۋەستا بە بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە
چە گوگڵ پەی بابەتۍ دەسنیشانکریێ گېڵە!
کوردیی ناوەڕاست1
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

اللغة الكردية: تحديات الجغرافيا والتاريخ 2-2

اللغة الكردية: تحديات الجغرافيا والتاريخ 2-2
اللغة الكردية: تحديات الجغرافيا والتاريخ 2-2
كمال شاهين
يتحدث بين 20- 30 مليون إنسان الكُردية، وتبعاً للتقسيمات اﻷوروبية للغات فإنها تنتمي إلى عائلة اللغات الهندو أوروبية، المجموعة اﻹيرانية الغربية (تقسيم ماكس مولر)، ولا يوجد نقطة بدء في تحديد ساعة الصفر اللغوية للكُردية، مثلها مثل غيرها من اللغات الحية، على أن هناك من يقول بظهور الكُردية في إحدى نسخ الفارسية في القرن السابع الميلادي وهي كما تقول جويس بلاو Joyce Blau قصيدة Hurmizgan كُتبت باللهجة الهورمانية Hawremani تتحدث عن الفتح الإسلامي ( ).
النقطة الفاصلة في التأريخ اللغوي تعود إلى نقطة فاصلة في التاريخ الكُردي، هي عام 1071 أي العام الذي جرت فيه معركة (ملاذكرد ملاذكير) بين السلاجقة و البيزنطيين، ويشير المؤرخ الكُردي المعاصر محمد أوزون في عمله بداية اﻷدب الكُردي إلى أن لهذا التاريخ أهمية بالغة، ففيه اقتحمت القبائل الطورانية الغازية المدن، وفُتحت بوّابة الأناضول، وفيها اندحر سكان اﻷناضول البيزنطيين ولحقت الهزيمة باﻷكراد وغدت هذه الانتكاسة مصدر ويلات ومآسي لا تنتهي ( ).
كتب العديد من الكتاب الكُرد بالعربية والفارسية والتركية وغيرها، يظهر لدينا في القرن الثاني عشر الميلادي اسم ابن اﻷثير صاحب كتاب الكامل في التاريخ، المولود عام 1160 في جزيرة ابن عمر (بوتان) ( ) وقد كتب مع إخوته الثلاثة بالعربية (وهناك خلاف في كونه عربي أم كُردي حسب موسوعة الويكبيديا بين النسختين العربية واﻹنكليزية)، بينما كتب إدريس بيتليسي Idris Bitlisi، وهو شخصية عثمانية كردية، كتاب Hesht Behesht ( الفراديس أو الجنان الثمانية) عام 1502، ويروي فيه سير أول ثمانية سلاطين عثمانيين بالفارسية، ولدينا كتاب تاريخ الأمة الكردية المكتوب بالفارسية عن تاريخ الكُرد في القرون الوسطى للأمير ِشرف خان نهاية القرن السادس عشر ( ).
أول شاعر كردي معروف هو علي الحريري (1425، 1495)، وفي جزء من أعماله يتحدث عن كُردستان ساحة معركة بين الفرس والترك، وعن جمال بنات كُردستان، الوطن اﻷم، لكنه سيبقى دون انتشار الشيخ أحمد نيشاني، المعروف باسم الملا الجزيري (1407-1481) المولود في جزيرة بوتان (جزيرة ابن عمر) والمتوفى فيها، صاحب (العِقْد الجوهري) الذي تمت صياغته بخليط مدهش من الكردية والفارسية والعربية والتركية، وقد قدم الملا الزفنكي مفتي القامشلي قبل البعث شارح الديوان وصفاً مفصلاً وبالغ الدقة والوضوح عبر نقله كامل الديوان إلى العربية ( ).
سيشهد القرن السادس عشر أيضاً ولادة الشاعر أحمد(ي) خاني، في بايزيد (إيران الحالية)، صاحب الملحمة اﻷشهر في تاريخ اﻷدب الكُردي حتى اﻵن، (مم وزين mum u zin)، التي تتألف من أكثر من 2650 بيتاً منفرداً، وستشكل على مدى اﻷيام أحد طرق التمسك بالهوية الكُردية أوقات القمع في بلدان المربع الكُردي.
مطلع القرن العشرين، ستشهد الإمبراطورية العثمانية انتشاراً لحركات التحرر الوطني وتأسيساً للقوميات من منطلقات حداثية مختلفة عن السياق التاريخي لمنظومة الفهم العثماني، وفي ظل التشابك مع القبلية، ستتطور حركة قومية كُردية ببطء، سيقود غمارها النخب الإقطاعية المتنورة في قطاع واسع من بقايا اﻹمبراطوية اﻵفلة، لقد صدرت أول صحيفة تحمل اسم كُردستان في القاهرة عام 1898 من قبل آل بدرخان، ومنذ عام 1932، كان الكُردي قادراً على الكتابة بلغته بالأحرف اللاتينية في تركيا وسوريا بفضل أبجدية اخترعها العالم اللغوي جلادت بدرخان أيضاً، وأمل بأن تعمم للاستخدام في كل مناطق التواجد الكُردي.
إن اللغة، حسب سايبر، قوة كبيرة في التنشئة الاجتماعية، ومن المحتمل أنها القوة اﻷكبر، وهذا ﻻ يعني الحقيقة الواضحة التي تفيد بأن العلاقات الاجتماعية المهمة لا يمكن لها أن تكون واقعاً من دون لغة إلا بصعوبة كبيرة، وإنما مجرد وجود كلام مشترك فهذا يؤدي وظيفة رمز فعال على نحو مميز للتضامن الاجتماعي بالنسبة إلى أولئك الذين يتكلمون اللغة ( ).
إذاً، مشكلة اللغة الكُردية الرئيسية هي عدم كتابتها بمحرف خاص بها، واتساع منطوقها الشفوي على حساب الكتابي (تعدد لهجاتها الكبير)، مما أضعف تمكين توحيدها في سياق واحد بين مختلف الشرائح الاجتماعية الكُردية في البلدان التي يتواجدون فيها، وتلعب دوراً في ذلك مجموعةُ أسباب سنتناولها في التالي، ونقسمها إلى عوامل ذاتية مرتبطة ببنية اللغة / المجتمع نفسها، وأخرى خارجية ناتجة عن سياسات قمعية مورست ضدها بشكل متقصّد على فترات طويلة.[1]
=KTML_Link_External_Begin=https://www.kurdipedia.org/docviewer.aspx?id=466195&document=0001.PDF=KTML_Link_External_Between=انقر لقرائة اللغة الكردية: تحديات الجغرافيا والتاريخ 2-2=KTML_Link_External_End=
ئی بابەتۍ بە زۋانی (عربي) نۋیسیێنە، پەی ئەۋەکەرڎەی بابەتەکۍ بە زۋانېۋ کە نۋیسێنە، سەرو ئایکۆنو ی کلیک کەرە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئی بابەتۍ 1,242 جارۍ ۋینیێنە
ھاشتاگ
سەرچەمۍ
[1] پەڕیانە | عربي | موقع https://asostudies.com/- 12-02-2023
فایلی پەیوەڼیدار: 1
بابەتۍ پەیۋەڼدریێ: 71
بەڵگەنامۍ
ڕېکۆتۍ و ڕۇداۋۍ (کڕۆنۆلۆژیا)
کتېبخانە
کوڵەباس
ۋېنە و شناسە
پېڕە: کوڵەباس
زۋانو بابەتۍ: عربي
ڕېکۆتو ۋەڵاکەرڎەی: 19-01-2023 (1 ساڵە)
جۊرو بەڵگەنامەی: زۋانی یەکەم
جۊرو ۋەڵاکەرڎەی: دیجیتاڵ
زۋان - بنەزۋان: عەرەبی
وڵات - هەرېم: کورڎەسان
کتېب - کوڵەباس: جوگرافیا
کتېب - کوڵەباس: زۋان و ڕازۋان و ڕانۋیس
کتېب - کوڵەباس: وتارە و دیمانە
کتېب - کوڵەباس: ۋەڵینە، تارېخ
تایبەتمەڼییۍ تەکنیکیۍ
چنینیی بابەتۍ: 99%
99%
ئی بابەتۍ جە لایەنو: ( ئاراس حسۆ )یۆ جە: 12-02-2023 تۊمارەکریێنە
ئی بابەتۍ چە لایەنو: ( زریان سەرچناری ) چە: 12-02-2023 پۊرەلۋای کریێنە و ئازاڎە کریێنە
ئی بابەتۍ پەی دمایین جاری جە لایەنو:( ئاراس حسۆ )یۆ جە:12-02-2023 خاستەرە کریێنە
لینکو بابەتۍ
ئی بابەتۍ بەپاو ستانداردۍو کوردیپێدیای ھەڵای ناتەمامە ھەنە و پەنەۋازییش بە پۊرەلۋای بابەتیی و زۋانەۋانیی فرەتەری ھەن!
ئی بابەتۍ 1,242 جارۍ ۋینیێنە
فایېلۍ پېۋەدریێ - ڤێرشن
جۊر ڤێرشن نامۊ تۊمارکەری
فایلو ۋېنەی 1.0.1183 KB 12-02-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کوڵەباس
یاڎو مەردەی گۆرە پیێوە هۆرامانی
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
پەردە لادای پەی کتېبو (باسێوە فەرهەنگی دەگاو گوڵپی)
کوڵەباس
ساڵیاڎو ڕۊنامەکاری کوردی مەبارەک بۊ
کوڵەباس
پەی گڵیاوەکاو کەشی (2)
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
وانایۆی پەی کتېبو (مەم و زین)ی بەهۆرامی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی

تازەکی
کتېبخانە
جووجەڵەکێم
29-01-2024
ئەسعەد ڕەشید
جووجەڵەکێم
کتېبخانە
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
04-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
حەدیسەو ڕاو ڕۆخانەی
کتېبخانە
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
08-02-2024
زریان سەرچناری
داستانی شێخی سەنعان بە هەورامی
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کاک ئەحمەدی شێخ
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
مێژووی زانایانی هەورامان
تۊماری تازە
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
12-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
05-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی
04-04-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
خالید ڕەشید
19-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
06-03-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
شێخ سەعیدی حەفید
16-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
کتېبخانە
مێژووی زانایانی هەورامان
12-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
حەمەحسێن کێمنەی
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ژیواینامە
کاک ئەحمەدی شێخ
11-02-2024
ئەسعەد ڕەشید
ئامارۍ
بابەتۍ 517,369
ۋېنۍ 105,653
کتېبۍ PDF 19,144
فایلی پەیوەڼیدار 96,361
ڤیدیۆ 1,306
کوردیپێدیا گۆرەتەرین سەرچەمەی فرەزۋانیی پەی زانیارییە کورڎییا
کتېبخانە
گیٛجاوەو ژیوای
کوڵەباس
یاڎو مەردەی گۆرە پیێوە هۆرامانی
ژیواینامە
شەفېعو حاجی محەممەڎی تەۋېڵەی
کتېبخانە
مەولە
کوڵەباس
پەردە لادای پەی کتېبو (باسێوە فەرهەنگی دەگاو گوڵپی)
کوڵەباس
ساڵیاڎو ڕۊنامەکاری کوردی مەبارەک بۊ
کوڵەباس
پەی گڵیاوەکاو کەشی (2)
ژیواینامە
شێخ مەحمودی حەفید
ژیواینامە
جەمیل نۆسووڎی
ژیواینامە
خورشید خانمەی داواشی
ژیواینامە
حاجی عەباسی جەڕاح
کتېبخانە
تۊرەکە پەڕ ساۋەکە
کوڵەباس
وانایۆی پەی کتېبو (مەم و زین)ی بەهۆرامی
کتېبخانە
یاڎو پەنجا ساڵەو سەرکۆتەو ژڵېوەو ئاپۆیینە
کتېبخانە
ڕۊژماری هۆرامی (8)
ژیواینامە
شێخ عەبدولڕەحمان جانەوەرەیی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
| پێۋەڼی | CSS3 | HTML5

| کاتو وەشکەرڎەی لاپەڕەی: 0.375 چرکە(چرکۍ)!