Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Emîra Îzdîn Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emîr Seydo Omer
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emced Emîn Misto
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Zerîf Ilyas Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Qaso Mişko Îdo
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Hemo Hisên
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Îlham Dexîl Elî
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ekerm Mehme Hibo Xelef
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Evdal Elî Ebdo
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Asiya kemal Dawûd
05-10-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  537,770
Wêne
  110,219
Pirtûk PDF
  20,288
Faylên peywendîdar
  104,176
Video
  1,560
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,967
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,433
Pirtûkxane 
2,752
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,364
Cih 
1,163
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   Hemû bi hev re 
236,059
Lêgerîna naverokê
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azad...
Jiyaname
Mîna Acer
Cih
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke h...
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
Yado: Teyrê çiyayên Kurdistanê
Kurdîpêdiya projeya herî mezin a arşîvkirina zanîna (agahiyên) me ye..
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Yado: Teyrê çiyayên Kurdistanê

Yado: Teyrê çiyayên Kurdistanê
#Ayhan Erkmen#
Dilo jaro bi Yado re xeberde,
Bila rabe mecala qewmê kurd e,
Were carek li kurdan em binhêrin,
Hemî xurt û piling û şêr û mêr in.
Seydayê Cegerxwîn di destana xwe ya bi navê ‘Şahnema Şehîdan’ de wiha bangî ‘teyrê çiyayên Kurdistanê YADO’ dike.
Yado ango bi navê wî yê di nav gel de Yadîn Paşa di sala 1889’an de, li Dara Hênê ji dayik dibe. Ji eşîra Ziktêyan kurê Mehmûdê Ebas e. Dû re malbat ji Dara Hênê ji herêma ku bi navê eşîrê tê binavkirin koçber dibin tên û li navenda Çewlîgê cihwar dibin.
Di dema Şerê Cîhanê yê Yekemîn de Osmanî têk diçe û artêşa wê xwe nagihîne her derê. Artêşa rûsan devî devî Çewlîgê dibin. Kurd bi tesîra propagandaya ku ‘ev derên bibin Ermenistan’ dikevin nav liv û tevgerê. Şêx Şerîf yekîneyekê ava dike û li hemberî rûsan şer dike.Yado jî di nav yekîneya wî de cih digire. Li gorî salixdayînê leşker ji birçîna qir dibin, Yado diçe ku deriyê embarên rûsan veke, tê girtin. Lê jê re li hev tê dema ku leşker dikevin xewê ji destê wan direve û xwe xelas dike.
$Yado û serhildana 1925’an$
Kurd di wan salan de, bi bêhesabî canê xwe ji bo welatekî hevpar didin, lê di dawiya dawîn de tune tên hesibandin. Para bêbext û xapînokan; welat e, ji kurdan re jî serhildan û komkujî dikeve.
Ji ber vê bêbextiyê di sala 1924’an de li Erziromê di bin rêveberiya Xalit Begê Cibrî de Tevgera Azadiyê tê avakirin. Di reveberiyê de mebûsê Bedlîsê Yûsûf Ziya Beg, Îhsan Nûrî Paşa û giregirên kurdan cih digirin.
Lê haya dewletê zû ji vê tevgerê çêdibe û zû jî tevdigerin; pêşiyê Yûsûf Ziya Beg dû re Xalit Begê Cibrî digirin. Bar li ser milê Şêx Seîd dimîne. Ew jî bi peywirdarkirinê vî barî bi hevrêyên xwe re parve dike. Li gorî van peywiran Yado jî di bin fermandariya Şêx Şerîf de li eniya Çewlig û Xarpûtê ye.
Dema ku guleya ewilîn di 13’ê sibatê de li Pîranê diteqe, hêzên di bin serweriya Şêx Şerîf û Yado de tavilê Çapaxçûrê hildidin. Di 20’ê sibatê de, hema bêjin bê şer û dew, Palûyê dikin bin qontrola xwe. Pişt re berê xwe didin Xarpêtê, li vir gel her çiqas alîkariya hêzên kurdan neke jî bêdeng dimîne. Leşker çend cihan dikevin pevçûnê lê xwe li ber hêzên kurdan nagirin, şûnde vedikişin û bajar di 25’ê sibatê de dikeve bin destê hêzên kurdan. Şêx Şerîf û Yado li gundê Huseynîka ya Xarpêtê diçin serdana mebûsê Dêrsimê yê berê Hesen Xeyrî Beg û bi hev re ji serok eşîrên Dêrsimê re têlgrafekê dişînin û dibêjin: “Aram bin, em ê gav bi gav ber bi we ve jî bên, hûn jî li gorî wê tidarekên xwe bikin, serkeftin.”
Mistefa Kemal bi tedbîr tevdigere, hikûmetê diguherîne serokwezîr Fethî Okyar ji pêywirê digire, Îsmet Înonû tîne dewsa wî û kesên herî devbixwîn peywirdar dike. Îsmet Înonû bi zagon û dadgehên taybet, şerekî taybet û derûnî dide meşandin. Ewilîn dixwaze piştgiriya gel qut bike û wan li hember hêzên kurdan bi kar bîne. Bi parçeyekî vê planê re, di cebilxaneya leşkerî de, ya ku ketiye bin destê hêzên kurdan teqîneke mezin dide çêkirin û di encamê de ji gel gelek kes tên kuştin, di nav bajêr de jî dikan tên şêlandin, tavilê hewa tê guhertin, ser binê dinyayê nav hev dikeve.
Dibe hêwirze, bêserîbûniyek çêdibe, hêzên kurdan nikarin pêşiya bûyerên xirab bigirin. Hêzên dewletê êrîş dikin, gelê heya wê gavê di bêdengiyê de ye radibe piştgiriya leşkeran û bajêr şûnve ji hêzên kurdan distînin. Hêzên kurdan heya geliyê Mendo dikişin û li vir zora wan dibin lê vê carê jî serokê eşîra şadiyan Necîp Axa tê hewariya leşkeran û di nav hêzên kurdan de ziyanên mezin rû didin.
Fermandarê hêzên kurdan Şêx Şerîf di 8’ê nîsanê de, li herêma Metonê tê girtin. Ev bûyera nebixêr pêvajoyê diguherîne. Pir nakşîne di 15’ê nîsanê de Şêx Seîd jî bi îxaneta Qasim nêzî Gimgimê tê girtin. Dadgeha Îstîqlalê bi darizandineke derewîn her du şêxan di 29’ê hezîranê de darve dike.
Yado jî nav de şeş yekîne li çiyayan serhildanê didomînin û li ber xwe didin. Dewlet ku pêkê nayîne, ji Xarpêtê, herêma Sîwanê, heya Tetwanê, 337 gundan dişewitîne. Di êrîşa gundê Ziktê de qasî 30 kal, pîr, jin û zarok xwe di şikeftekê de vedişêrin lê leşker cihê wan diyar dikin. Ber devê şikeftê bi qirş, qal û daran tijî dikin û agir berdidinê. Zarokeke keçik ji nav agir xwe davêje dervayî şikeftê lê dema ku lûleyên tivingan pêş çavên xwe dibîne, li agir dinêre li wan dinêre şûnve xwe diavêje nava agir.
$Ber bi sirgûniyê ve$
Gelê herêmê yên ji komkujiyan xilas bûne jî ji bo alîkariya şervanan nekin tên mişextkirin. Rabîa Xanima hevjîna Yado û kurê wî yê 5-6 salî Çerkez jî di nav de bi deh hezaran kes tên koçberkirin. Dema li Qeyseriyê leşker di perwerdeyê de gotina ‘Yaşa yaşa Kemal Paşa’ berz dikin Çerkezê biçûk jî bi tevî hevalên xwe dibêje ‘Yaşa yaşa Yadîn Paşa.’ Çendekî şûnde leşkerek bi şaşî lê dixe û Çerkezê kurê Yado dikuje.
Bi rastî jî ji pey mişextkirina gel şert û mercên jiyanê ji bo şervanan zehmet dibe. Bê civak û bê star li herêmê mayîn edî ne pêkan e. Ji bo zivistana sala 1927’an ewle derbas bikin Yado û hevalên xwe biryara koçkirina binxetê didin.
Bi tevî malbatan qasî 500 kes derdikevin rêwîtiyeke dûrûdirêj. Li çend cihan şer diqewime, dema li herêma Qerejdaxê xwe digihînin gundê Çelbiranê, gundî îxbar dikin û hêzeke leşkerî ya giran bi mîtralyoz û balafiran di ser wan de digirin.
Şervanên kurdan bi wî halê pêrîşan jî şerê xwe dikin û didomînin. Yado li vir bi tivingê, li balafirekê dixe, hê jî ji wê mintiqê re dibêjin ‘Cihê ku Yado balafir xistiye.’ Bi ketina balafirê re leşker çekên xwe dihêlin û direvin. Ew jî bi dû rêwitiya 12 rojan xwe digihînin binxetê ango Sûriyeyê. Sûriye, wê gavê di bin destê Fransayê de ye, ew serhildêrên kurdan ji hev diqetînin û cih dikin.
Yado li Sûriyeyê jî dest ji ber xwe hiltîne, betal nasekine, bi malbata Bedirxaniyan re nasîna wî çê dibe di nav xebatên Xoybûnê de cih digire. Di 5’ê cotmeha 1927’an de li Libnanê, bajarê Bhamdûnê, tev li kongreya ‘Xoybûnê’ dibe.
Lê Yado li wan deran pir nasekine, heduriya wî nayê, axa welêt gazî wî dike, xwe nagire derbasî bakur dibe. Di 24’ê cotmeha 1928’an de li Stewrê ser qereqolekê de digire, çekên wan berhev dike û şûnve derbasî Rojava dibe.
$Vegera bakurê Kurdistanê$
Di serê sala 1929’an de bi peywirdarkirina Xoybûnê, Yado bi yekîneyekê, ji Rojava derbasî Bakur dibe û ser Amedê re xwe digihînin herêma xwe, Yado digihîje mirazê xwe.
Herêmên Meton, Pûex û Sîwanê, çiyayên Heserekê, Ko Spî, Şerefdînê, çiya, çem û zozanên Çotela, Zozanên Kanîreşê, Daristanên Cehennema Siya û Mêrgemîrê bi dîtina Yado şa dibin, wî şa dikin.
Gund bi gund digere, hîn dibe ka gelo hela kî miriye û kî maye. Li herêma Depê li gundê Himanê dibe mêvanê Osman Axa, ala û belavokên Xoybûnê diyariyê wî dike.
Lê agahiyên digire kêfa wî dişikîne, ji dost û têkiliyên berê kes nemane, an hatine kuştin an girtin an jî hatine koçberkirin. Yên mayî jî nerindî û neyartiyê dikin. Ne bi tenê îxbar dikin çekê hildidin û li hember wan şer dikin. Dewlet bi alîkariya hevkarên xwe ji bo Yado bikişîne dafikê dest bi lîstikan dike.
Saîd Began ê ku Şêx Şerîf jî îxbar kiribû pêywirdar dikin, dişînin gel Yado. Bi Yado re li daristanên jora Kaniya Yado hevdîtinekê çedike. Jê re dibêje ‘Ji xwe efû derketiye, were, teslîm bibe’ Yado rasterast dibersivîne ‘Ez ji te û dewleta te bawer nakim, hûn bêbext in.’
Hevjîna Yado ya biçûk Têlî Xanim, her du birayên wê Huseyn û Mehemed û pismamê wê Meh Evd jî tev li şervanên Yado bûne.
Têlî Xanim çekên leşkeriyê li xwe dike û çekê bêminnet bi kar tîne û ji mêran çêtir şer dike. Dest û piyê Yado ye, ji bo agahiyan bigire dadikeve gundan bi saya jinan agahiyan berhev dike kar û barê Yado sivik dike.
Di sala 1929’an de li Dara Hênê di nav aqara gundê Ûlyanê de şer diqewime, Têlî Xanim dema ku yê kozika xwe biguherîne tê birîndarkirin, gelek xwîn jê diçe û pir bêhal dikeve. Ji bo yekîneyê re nebe bargiranî ji Yado dixwaze ku bila wê bikujin û bêhêlin, naxwaze sax têkeve destê mîlîs û leşkeran.
Têliya Zer, barê min giran e
Li ser pişta min, bar Kurdistan e,
Ez difirim li ser çiyan
Him payîz, havîn û zivistan*
Li gorî salixdayîna dengbêj Fesîhê Ehmedê Bertî destê Yado naçe ser lê ji ser xwesteka wê Meh Evd wasiyeta wê tîne cih û wê li herêma Selînceyê dispêrin axê. Lêşker cihê Têlî lê veşartine tê derdixin, gundî diçin wê tînin li gundê Ûlyanê vedişêrin.
$Efsûnên efsaneya Yado$
Yado lehengekî efsaneyî ye. Dema ku em li herêma wî li dû şopa wî ketin şêniyên herêmê, der barê wî de behsa gelek tişt û bûyerên efsaneyî û sirdar kirin. Kuştina Yado jî bi heman awayî tê neqilkirin. Der barê kuştina wî de jî rîwayetên cuda hene.
Li pey şerê Ûlyanê Yado, Meh Evd û yekîneya wî li Dara Hênê, li gundê Mistan dibin mêvanê Mûsayê Silêman. Dema ku ji gund vediqetin ji gundê Kaxkîkê Kel Telhe û Hecî Şukrî bi tevî cerda xwe li pêşiya wan kêmînê datînin. Şerekî bêeman çêdibe. Çend şervan tên kuştin, Yado û Meh Evd jî birîndar dibin. Yado Meh Evd bi zorê razî dike dibêje: ‘Xwe di cihekî de veşêre, qet nebe bila ji me yek sax bimîne û tiştên hatine jiyîn neqil bike.’ Fîşengên mayî hildide û bi tena serê xwe şer didomîne. Lê dema fîşeng xelas dibin ew jî tê kuştin. Li gorî salixdayînan serê wî jê dikin û ji bo mirovan bitirsînin nîşanî hin kesan didin. Lê tu kes ne ji rayedaran re dibêjin ‘Ev serê Yado ye’ ne jî ji kesî re dibêjin ‘Me serê Yado dîtiye.’
Hin kes dibêjin ku Yado ji şerê Ûlyanê difilite di navbera Licê û Dara Hênê de, li mintiqeya ‘Kevirê Bazdê’ bi îxaneta Hecî Şukrî tê kuştin. Hecî Şukrî wî dixapîne jê re dibêje ‘Tu li vir li benda me be em ê ji te re fîşengan û pêdiviyên te yên din bînin.’ Lê kurê xwe dikuje xeberê dide leşkeran. Ew jî ji tavilê serda digirin, Yado heya ku ferq dike û dixwaze xwe biavêje daristanê, lê nagihîjê û tê kuştin. Li vî cihê ku Yado hatiye kuştin zinareke heye jê re dibêjin ‘Kevirê Yado’, sibetirê gundiyên Dereyê Reşî (Qiyameyê Reşî) termê Yado dibînin û dispêrin axê.
Li gorî ragihandina Mele Yûsûf Andan jî dema ku haja dewletê ji vegera Yado çêdibe leşker erd û ezman li dû şopa wî dikevin. Di adara 1929’an de di gundê Mezrê Kelo de pevçûn çêdibe. Di vî şerî de Têlî tê kuştin, Yado jî êvara rojê di gundikê Dizikê yê pişt şikefta Birqleynê de tê kuştin. Leşker bi şev vedikişin, gundî bi serê sibê re diçin cenazeyê Yado û Markoyê ermeniyê hevalê wî li wir vedişêrin.
Li gorî ragihandina şêniyên herêmê cihê gora Yado heya salên dawî jî diyar bûye lê dema rayedar dibînin ku ev der wek ziyaretgehê ye bi balafiran bomberan dikin.[1]

Kurdîpêdiya ne berpirsê naverokê vê tomarê ye, xwediyê/a tomarê berpirs e. Me bi mebesta arşîvkirinê tomar kiriye.
Ev babet 1,846 car hatiye dîtin
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 39
1. Dîrok & bûyer 29-08-2021
1. Pirtûkxane Li Çiyayên Kurdistanê
21. Kurtelêkolîn Dengbêjên Mala Birikê
23. Kurtelêkolîn From Dengbêj to Modern Writer
25. Kurtelêkolîn Dengbêjlerde aşk özgürdür
27. Kurtelêkolîn Şakiro'nun izinde bir dengbêj
32. Kurtelêkolîn Ben Dengbêj Şakiro – II
34. Kurtelêkolîn Dengbêjler Şahı Reso
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: Kurmancî
Dîroka weşanê: 29-08-2021 (3 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Gotar & Hevpeyvîn
Kategorîya Naverokê: Çand
Welat- Herêm: Bakûrê Kurdistan
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Aras Hiso ) li: 14-02-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 14-02-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Aras Hiso ) ve li ser 14-02-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 1,846 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.112 KB 14-02-2023 Aras HisoA.H.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Jiyaname
Erdal Kaya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mîna Acer

Rast
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
13-09-2024
Sara Kamela
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Jiyaname
Mîna Acer
20-09-2024
Sara Kamela
Mîna Acer
Cih
Koço
20-09-2024
Aras Hiso
Koço
Wêne û şirove
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
21-09-2024
Aras Hiso
Li bajarê Rihayê dikaneke hirî - sala 1800
Kurtelêkolîn
Kurtedîroka zimanê kurdî
22-09-2024
Evîn Teyfûr
Kurtedîroka zimanê kurdî
Babetên nû
Jiyaname
Emîra Îzdîn Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emîr Seydo Omer
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Emced Emîn Misto
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Zerîf Ilyas Meco
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Qaso Mişko Îdo
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ilyas Hemo Hisên
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Îlham Dexîl Elî
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Ekerm Mehme Hibo Xelef
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Evdal Elî Ebdo
05-10-2024
Aras Hiso
Jiyaname
Asiya kemal Dawûd
05-10-2024
Aras Hiso
Jimare
Babet
  537,770
Wêne
  110,219
Pirtûk PDF
  20,288
Faylên peywendîdar
  104,176
Video
  1,560
Ziman
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Pol, Kom
Kurmancî
Peyv & Hevok 
40,967
Pend û gotin 
24,978
Kurtelêkolîn 
5,211
Şehîdan 
4,247
Enfalkirî 
3,433
Pirtûkxane 
2,752
Çand - Mamik 
2,631
Navên Kurdî 
2,603
Jiyaname 
1,364
Cih 
1,163
Belgename 
291
Wêne û şirove 
184
Weşanên 
115
Cihên arkeolojîk 
61
Partî û rêxistin 
28
Vîdiyo 
19
Helbest  
10
Nexşe 
3
Pêjgeha kurdî 
3
Karên hunerî 
2
Wekî din 
2
Ofîs 
1
Li Kurdistanê hatine berhemdan 
1
Hilanîna pelan
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   Hemû bi hev re 
236,059
Lêgerîna naverokê
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Wêne û şirove
Kinyazê Îbrahîm, Çerkezê Reş, Hecîyê Cindî 1985
Kurtelêkolîn
Ew, ew Kes bû ku Dîrok li bendê bû
Jiyaname
HURŞÎT BARAN MENDEŞ
Wêne û şirove
Kurdekî Batûmê bi cilûbergên neteweyî (sedsala 19an)
Kurtelêkolîn
Dîroka Dewleta Tirk ya qirker li dijî Vîna Jin û Civakê ye
Cihên arkeolojîk
Temteman
Jiyaname
Mecîdê Silêman
Jiyaname
Şermîn Cemîloxlu
Jiyaname
Sîsa Mecîd
Kurtelêkolîn
Estetîka bedewiya jin
Jiyaname
Erdal Kaya
Wêne û şirove
Kêliya ku rêberê şehîd “Simko Axa Şikak” berî 96 salan giheşte bajarê Silêmaniyê
Wêne û şirove
Di sala 1800`î de tabloya ku Kurdekî ji eşîra Caf'ê temsîl dike
Pirtûkxane
Li kurdistanê tekoşîna azadiya jinê û Mesadet Bedirxan
Kurtelêkolîn
Rexneyên pîskolojî li Ser Çîrokên Zarokan -beşa 2yem
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Jiyaname
Rojîn Hac Husên
Jiyaname
Narin Gûran
Wêne û şirove
Xwendekarên dibistanên kurdî li rojhilatê Kurdistanê, di sala 1965an de
Pirtûkxane
Morfolojiya kurdî ya hemdem
Pirtûkxane
Têketina felsefeyê 2
Pirtûkxane
Dîroka civake kurd a hemdem
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
DANASÎNA NUSXEYÊN DESTXET ÊN BERHEMÊN FEQIYÊ TEYRAN ÊN KOLEKSÎYONA ALEXANDER JABA
Pirtûkxane
Dîwana Şêx Muşerrefê Xinûkî
Jiyaname
Resul Geyik
Jiyaname
Nesim SÖNMEZ
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Mîna Acer

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.266 çirke!