Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin
23-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,985
Wêne 106,396
Pirtûk PDF 19,240
Faylên peywendîdar 96,836
Video 1,376
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzge...
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
كوردية الدولة الساسانية
Hevkarên Kurdîpêdiya êş û serkeftinên jinên Kurd ên hevdem di databasa xwe ya neteweyî de arşîv dike.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الدكتور أكرم فتاح

الدكتور أكرم فتاح
الدكتور أكرم فتاح
أود أن أذكر تحت هذا العنوان، حقيقة تاريخية كوردية، وإن كان عدد من المؤرخين والباحثين شاروا إليها بشكل سطحي، فمن المعلوم أن الكورد تعرضوا للظلم الجغرافي والتاريخي والتراثي الحضاري، خاصة بعد تقسيم كوردستان في الربع الأول من القرن العشرين، فلم يستطيعوا حفظ تاريخهم وتراثهم ولغتهم، لعدم وجود دولة أو كيان يحافظ على خصوصياتهم القومية، ولا يهمني أن أتحدث عن ديانة الدولة الساسانية وعقائدها كالزرادشتية وغيرها، بقدر بيان حقيقة حضارية ترتبط بالشعب الكوردي.
ترجع تسمية الدولة الساسانية (226-651م)، إلى الكاهن الزرادشتي (ساسان)، الذي كان جَد أول ملوك
الدولة الساسانية ومؤسسها (أردشير الأول)، بعد هزيمة آخر ملوك البارثيين (الفرثيين الأشكانيين) أرتبانوس الرابع، وانتهت عندما حاول كسرى (يزدجرد الثالث 632-651م) مقاومة الخلافة الإسلامية الحديثة لمدة 14 سنة، خاصة في معركة القادسية، التي وقعت في 13 شعبان 15ﮪ/ 636م، بين المسلمين بقيادة (سعد بن أبي وقاص)، والساسانيين بقيادة (رستم فرّخزاد) في القادسية، وانتهت بانتصار المسلمين ومقتل رستم، وبعد ذلك فتح (المدائن) عاصمة الدولة.
وقد أحاطت أرض هذه الإمبراطورية كلاً من إيران والعراق، وأجزاء من أرمينيا وأفغانستان، والأجزاء الشرقية من كوردستان الشمالية، وأجزاء من باكستان، وسمى الساسانيون امبراطوريتهم ب(إيران شهر)، أي سادة الإيرانيين الآرييين، والدولة لم تكن ثابتة الحدود، إنما كانت حدودها تتسع أحياناً في عصر الملوك الأقوياء، وتنقبض في عصر الضعفاء، وشهدت الفترة الساسانية الإنجاز الأعلى: الميدية وترويجها، وأثَّرت كذلك على الحضارة الرومانية إلى حد كبير لا سيما في المجال الثقافي.
ومنذ القرن الثالث الميلادي صارت الزرادشتية ديناً للدولة، حيث تقوم العقيدة الزرادشتية على الثنوية، أي وجود إلهين في الكون، هما إله النور (أهورا مزدا)، وإله الظلام (أهريمن)، وهما يتنازعان السيطرة على الكون.
ومن الجانب التاريخي، ذكر (زانيار عطا الله) في قناة وصال الفضائية، وهو المدير التنفيذي للقناة: إن الكورد عاشوا في كوردستان منذ 6000 سنة، وهم أقدم الأقوام الذين عاشوا في إيران، وأن الفرس يعودون إلى 2500 سنة. والأدلة على كوردية الدولة الساسانية كما قال الدكتور (محمد تقي جون)، أستاذ في جامعة واسط: إن الدولة الساسانية آخر الإمبراطوريات العظيمة في التاريخ الفيلي، ومن أكبرها في العالم القديم، وعرف ملوكها بالأكاسرة، واسم كسرى تعريب ل(كيخسرو). وحسم الطبري أصل الساسانيين نقلاً عن كتاب (خداي نامه)، أن (أردشير الأول)، مؤسس الدولة، تلقى رسالة من آخر ملوك الأشكانيين (أردوان الخامس)، حيث ورد عليه رسول الأردوان بكتاب منه، فجمع (أردشير) الناس وقرأ الكتاب بحضرتهم، فإذا فيه: إنك قد عدوت طورك، واجتلبت حتفك أيها الكوردي المربي في خيام الأكراد، وكان التفوق الفارسي في الحضارة حجماً لا قِدماً، عدم قدرة الكورد على التفوق عليهم، قد دفع إلى مجاراتهم في أسلوبهم، وهو ما فعلته الدولة الساسانية، فكانت كوردية أصلاً، فارسية ثقافة وسياسة، ونتيجة هذا التفوق الفارسي، سميت إيران قديماً ب(بلاد فارس)، وهو الاسم الذي حفظه العرب ووردته كتبهم، وسبَّبَ الخلط لديهم، ولهذا نجد الفرس مذكورين في الشعر الجاهلي (13) مرّة دون ذكر الكورد، وفي فترة الفتوحات الإسلامية الأولى، يرد ذكر الفرس (مرتين)، مرة (للحارث بن سمي) يذكر قتله قائداً فارسياً، وأخرى ل(عروة بن زيد) يذكر أنه ضرب جموعاً من الفرس، بينما لا يذكر الكورد أيضاً، والمؤرّخون العرب، وحتى المتأخرون منهم، لا يفرقون بين الكورد الفهلويين والفرس، فابن الجوزي (ت 597ﮪ)، في المنتظم، يسمي كورد فهلة فرساً، بينما يسمي سكنة كوردستان العراق كورداً. وفي العصر الأموي نجد ذكر الفرس بوصفهم جند كسرى، أما الكورد فذكروا ثلاث مرّات في (الفتوح)، لدى (مغيرة بن حبان)، و(بكرد بن النظام)، و(مالك بن الريب). ويصرّح (الفرزدق): أن المقصود ب(فارس) الكورد وليس الفرس:
وَلَقد رَجَعتَ وإنَّ فارس كُلَّها ... مِن كُردِها لَخَوائِفُ المُرَار
فوصف الفرس بجنود كسرى، فلا ينكر أنهم كانوا ضمن جنود الساسانيين، كما كان الكورد ضمن جنود الفرس الأخمينيين، وعموم ذكرهم حوالي (16) مرّة، ولا يرد ذكر الكورد في غير الحالة العسكريّة، فإن هذا العدد الصغير يتفق مع عدم احتكاك العرب بالفرس احتكاكاً واضحاً، وعندما نصل إلى العصر العباسي، نجد الفرس يذكرون (143) مرّة من قبل الشعراء، مقابل (12) مرّة فقط يذكر فيها الكورد، وهذا يتفق مع المعرفة الجيدة والاحتكاك الكبير بين العرب والفرس. وبيَّن (ابن النديم)، عن لغة الأكاسرة ملوك الساسنيين، أنهم يتكلمون في مجالسهم اللغة الفهلوية (الفيلية)، بينما كانت الفارسية لغة الموابذة ورثة المجوس، ولا يعقل أن يتكلّم ملوك دولة ما، بلسان قوم من رعاياهم ويجعلونها اللغة الرسمية لدولتهم. ومن المعلوم أن عاصمة الدولة تقع في كوردستان مناطق الفيليين. وقال الدكتور (طيب أفشار): الساسانيون كورد فيليون بشكل قاطع. وكذلك يذكر الأستاذ (رشيد ياسمي) في جامعة طهران في سلسلة من المقالات بعنوان الساسانيون كورد لا فرس.

وقد أدت عوامل كثيرة إلى اقتصار إيران على الفرس في مخيلة العرب أهمها أن الفرس أسقطوا الدولة الأموية وأقاموا الدولة العباسية العربية، وسرعان ما استجمعوا أنفسهم واستعادوا الحكم في أجزاء من إيران، طموحاً إلى بناء إمبراطورية فارسية، والتي سعت إلى إعادة المجد الفارسي، ونجحوا في بناء دويلات إيرانية مثل: (الصفارية والسامانية والبويهية)، التي أحاطت أغلب إيران والعراق حوالي قرن واحد، ورافق النهوض القومي إعادة الديانة الفارسية القديمة (كالمجوسية والمانية والمزدكية)، والاستهتار بأمر الدين الإسلامي، وترويج العقائد الباطنية الباطلة، مقابل ذلك نجد الضعف القومي لدى الكورد الفهلويين الكسرويين بعد دخولهم في الإسلام، ومن عادة الفرس قديماً وحديثاً الاستحواذ على إرث الشعوب الإيرانية ونسبتها لهم، وعمل حكام الدويلات الفارسية الثلاثة على ترجمة الآثار المكتوبة بالفهلوية إلى اللغة الفارسية، لتصبح فارسية لغة وتاريخاً، وكان (ابن المقفع) من رواد المجد الفارسي، وترسيخ فكرة وجود فكر وثقافة فارسية أعظم مما عند العرب، لذا ترجم الآثار القديمة ونسبها إلى الفرس ماحياً منها أي أثر كوردي، علاوة على ذلك كلف الشعراء بكتابة شاهنامات تنسب للفرس كل تاريخ الأقوام الإيرانية وحضاراتها، بنَفَسٍ ملحميّ وأسلوب أدبي، فأنتج الكثير منها وأهمها (شاهنامة الفردوسي).[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 592 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 12
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 17-11-2014 (10 Sal)
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Kurdistan
Ziman - Şêwezar: Erebî
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 97%
97%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 28-04-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 28-04-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 28-04-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 592 car hatiye dîtin
Pelên pêvekirî - Versiyon
Cûre Versiyon Navê afirîner
Dosya wêneyê 1.0.132 KB 28-04-2023 Hejar KamelaH.K.
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Pîlana dagîrkeran bo çêkirina nakokî di navbera Kurdan de
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Antolojiya xebata medenî (hewcehiyên xebata medenî) – Beşa 1em
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Îdolojî çi ye û axo “Kurdayetî” îdolojî ye?
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Kurtelêkolîn
Rojhilatê Kurdistanê û rawestan di hember paradoksa Komara Îslamî de
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Birîndar hevşêweyê formek ji hebûnê

Rast
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
07-04-2024
Aras Hiso
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Di ziman de xêv û morfolojî
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
07-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
01-05-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
01-05-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
29-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
28-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
Felsefekirin
23-04-2024
Sara Kamela
Jimare
Babet 518,985
Wêne 106,396
Pirtûk PDF 19,240
Faylên peywendîdar 96,836
Video 1,376
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Pirtûkxane
Felsefekirin û zarok
Cihên arkeolojîk
Temteman
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Pirtûkxane
ZÎMANÊ DUYEM
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Jiyaname
Kerim Avşar
Pirtûkxane
6 STÛNÊN ZIMAN Û ZIMANNASIYA KURDÎ
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û hevoksazî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Jiyaname
Necat Baysal
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Kurtelêkolîn
Pîlana dagîrkeran bo çêkirina nakokî di navbera Kurdan de
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Kurtelêkolîn
Antolojiya xebata medenî (hewcehiyên xebata medenî) – Beşa 1em
Jiyaname
Viyan hesen
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Kurtelêkolîn
Îdolojî çi ye û axo “Kurdayetî” îdolojî ye?
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 41
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Jiyaname
RONÎ WAR
Jiyaname
KUBRA XUDO
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Kurtelêkolîn
Rojhilatê Kurdistanê û rawestan di hember paradoksa Komara Îslamî de
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Kurtelêkolîn
Birîndar hevşêweyê formek ji hebûnê

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.5 çirke!