پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
نەشوان نایف عەزیز سلێمان
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەواف ئیسماعیل حەسەن سەعید
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەزار موراد معکۆ عەنۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هوەیدە ئیلیاس خرمش شێخۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
28-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆشەویستی لە سەردەمی سەرمایەدارییدا
27-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 514,949
وێنە 104,268
پەرتووک PDF 18,883
فایلی پەیوەندیدار 94,726
ڤیدیۆ 1,232
شەهیدان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
سمکۆ عەزیز
شەهیدان
ژینا ئەمینی
وێنە و پێناس
جگەرخوێنی شاعیر لەناو خۆپیش...
Du keştîyên Britanyayê bi navên Firat û Dîjle
بەرهەمەکانتان بە ڕێنووسێکی پوخت بۆ کوردیپێدیا بنێرن. ئێمە بۆتان ئەرشیڤ دەکەین و بۆ هەتاهەتا لە فەوتان دەیپارێزین!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Kurmancî - Kurdîy Serû
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Siddik BOZARSLAN

Siddik BOZARSLAN
=KTML_Bold=Du keştîyên Britanyayê bi navên Firat û Dîjle=KTML_End=
Siddik BOZARSLAN

Ewil divê em binê nuqtayek çixêz bikin ku wek cî, Coxrafya Kurdistanê ne tenê jibo Dewletên Osmanî û Îranê giring û stratejik bûye; digel wê rastîyê jî di warê stratejik da erdê Kurdistanê, bala Britanya, Ewrupa û Amerika jî kişandîye ser xwe û digel wan Rusya jî timî eleqederê herêmê bûye ku ji ber cîranîyê, zêdetir bala wan jî kişandîye. Loma hatina Britanya jibo herêma kurdan, rastê despêka salên 1800 tê ku nuha ev dibe dused (200) sal zêdetir.
”Ji despêka dawîya sedsala XVIII. virve rekabeta (pêşbirika) Îranê û Osmanîyan jibo rêvebirîya li ser Kurdistanê, çi qas diçû xurttir û tûjtir dibû. Her du alîyan jî dixwestin hukmê xwe li Kurdistanê xurttir bikin. Di vê pêvajoya rekabetê da di sedsala XIX. an da em rastê Britanya û di dawîya sedsala XIX. an da jî rastê Almanyayê tên.
Stratejiya cîyê erdnîgarîya Kurdistanê, bala rêvebirên Îngilizên kolonyalist jî dikişand û loma jibo hin firsendan bi destbixin; wan di 1806an da li Baxdayê Baskê Şirketa Hindî ya Rojhilatî ava kirin. Berpirsê şirketê Ric bû û cîgirê wî jî Hayn bû. Van herdu ingilizan, têkilîyên xwe bi reîsên eşîrên kurd ra her ku diçû xurttir dikirin. Bi tabîra Halfin, wan ”reîsên serokeşîrên ku bi xwe ve dabûn girêdan” jibo menfeeta xizmetên xwe bînin şûnê, xebitîn. Ev rewşa xebata wan tê radeyek ku li herêmê Ric, dibe wek xanedanek. Di bin fermandarîya wî da ji eskerên hindîyan hêzeka wî ya ewlekarîyê jî hebûn û tim wî daparastin.
Li herêma Basrayê jî Kolkhanê ingiliz xebatên xwe wek Ric dimeşand. Bi saya Kolkhan li Basrayê û bi taybetî Ric li Baxdayê; casûsên Britanî karibûne lêkolîn û xebatên xwe li Îranê, li Kurdistanê û li Osmanîyê bidomînin. Bi saya wan cuwamêran, fermandarê ingiliz Mc Donald Kiynir, wek wekîlê (cîgirê) politik yê Şirketa Hindî ya Rojhilatî, gelek caran li Asya Biçûk û bi taybetî li Kurdistanê û Ermenistanê geran (seyehetan) pêkanîye. Sedemên (semedên) wan geran jî ordîya Britanyê amadekarî kirîye jibo bazirganîya Hindistanê û rîya bazirganîyê jî bê guman di Kurdistanê da derbas dibe. Wê demê hatibûye zanîn ku Biritanya, Hindistanê tehdît dike. Lê di eslê xwe da Britanya , jibo fikrên xwe yên derbarê tevayîya Rojhilatê veşêre, dest bi metodeke wiha kirîye. Wan kirine amanc ku Osmanî û Îranê jibo xwe bikin kolonî.
Mc Donald, dema gera xwe ya lêkolînê tevav dike, dizivire Hindistanê, bajarê Midrasê. Ew bixwe li wî bajarî Fermandarê Kela Saint Gerorgê bûye. Wî rapora xwe ya gerê amade kirîye û daye Komita Karker ya Şirketa Hindî ya Rojhilatî û digel wê raporê hin wesîqe jî hebûne ku rê nîşanê êrîşên Britanyê bo Hindistanê bibin alîkar.
Casûsên Britanî yên dî jî li ser şopa MC Donad di herêmên xwe da karên xwe meşandine. Di 1817an da binbaşîyê ingiliz Hiyd, li Baxdayê, Sulêmanîyê, Musulê, Erbîlê û Kufrîyê xebatên xwe pêkanîye. Di 1818an da jî Broter ji Baxdayê çûye Kufrîyê, Kerkûkê û Suleymanîyê û paşê bi rîya Serdeşt û Savûçbulakê çûye Tebrizê.
Di 1820an da Namik Paşa rêvebirîya Suleymanîyê dimeşand. Li ser vexwendinê Ric tê Suleymanîyê. Ew di wê seyaheta xwe da bi serokeşîran ra têkilî datîne û jibo karê xwe lêkolîn çedike.
Li Îranê jî jibo perwerdekirina eskerên ordîya Îranê, zapitên Britanî hatine wezifedarkirin. Di binê wê maskeyê da wan jî karên xwe di wî warî da domandine.
Fraizer di 1821an da li Kurdistana Îranê lêkolînan çêdike, bi serokeşîrên kurd ra têkilîyan çêdike û jibo dewleta xwe raporek amade dike. Fraizer di rapora xwe da ”Eger jibo kurdan hêzeke qewî alîkarî bike, ew amade ne ku li dijî hukumetê bikevin nav serhildanê.” nivîsîye. Fermandarê Hêzên Ingiliz yê Bombay (bajarekî Hindistanê) Mignan, li Suleymanîye, Bane, Meyandub û Tebrîzê gerîyaye, paşê derbasê Rusyayê û Biritanyayê bûye û careke dî zivirîye Hindistanê.
Du zapitên ingiliz jî li Suleymanîyê perwerdeya eskerî dane kurdan û çavdêrîyên xwe wek rapor nivîsîne. Wan gotîye ku kurd amade ne li gora politika Împaratorîya Ingilistanê bikevin nav hewildanan.
Ji dervayê ingilizan Misyonerên Amerikî jî hatine herêmên kurdan gerîyane û lêkolînan çêkirine. Amerikîyan jî bala xwe dane ser nuqteyên abûrî û eskerî ku li herêmê tesîsatên wiha tunebûne. Bi vî awayî xebatên wezîfedarên Amerika, Britanya û yên dî, jibo çêkirina bingehên kolonyalizmê li Asya Biçûk, piralî xebitîne û lêkolînan pêkanîne. Loma Lenin jî neheq nebûye ku dema behsa kolonyalizma Çinê kirîye; ”Wan dizî û kedxwarîyên xwe di bin maskeya belavkirina xiristîyanîyê da meşandine.” gotîye.
Van gotinên jorîn, mirov dikare jibo Împaratorîyên Îranê û Osmanî jî bêje. Van dewletan dema di bin navên misyonerî û dîndarîyê da zilamên xwe şandine herêmê; îmkanên xwe yên darayî (pere) û wd. têkuz kirine ku li herêmê baş bixebitin û encam bi dest bixin. Guman tune ku van xebatan hemî jibo politika wan dewletan ya bicîkirina kolonyalizmê bûye jibo herêman. Ev politika kolonyalizmê di 1810an da dest pêdike û her ku diçe xurt dibe û fireh dibe.
Misyonerên Amerikî di 1819an da baregeha xwe li İzmirê avakirin. Robert Kolejî ku li Stanbolê di 1863an da avabû, ew bû navenda politika Amerikayê ya herî aktif di Dewleta Osmanî da. Ev navend (merkez), bi rêxistinên xwe yên li Wanê, Erzurumê, Bedlîsê, Mêrdînê, Sêrtê, Baxdayê û derên dî ra pêwendî pêkdianîn û xebatên xwe yên politik domandin.
Van xebatên dewletan wer hatibûn radeyek ku di 1830yî da bû semedê xirabkirina têkilîyên navbera Rusya û Britanyayê.
Di navbera salên 1838- 1840an da Britanya, amadekarîyên xwe yên şer temam kir û êrîş bir ser Îran û Afganistanê. Hêzên Britanyayê ji nava Îranê ber bi herêmên Kurdistanê ve pêşta çûn û li ser sînorê Osmanîyan ku erdên Kurdistanê bûn, lêkolînên xwe çêkirin da ku bikaribin alavên xwe yên bazirganîyê li herêmê bi cî bikin û bifroşin. Li wan herêman, wan bi gelek serokeşîran ra têkilî danîn, dîyarî û çek dan kurdan û xebitîn ku dostanîya Britanya û kurdan pêkwere.
İngilizan, di derbarê erdnîgarîya kurdan da, abûrîya wan, cîyên wan ên heyîyên (dewlemendîyên) binerd û wd. lêkolîn kirine, haydarîyên pêwist tomar kirine û wan wek rapor dane cîyên pêwendîdarên dewleta xwe. Hin ji wan raporan di rojnameya Cemîyeta Coxrafya Qralîyetê li Londrayê derçûne. Bi vî awayî Kurdistan jibo Britanyê li nik daîreyên pilançêkirinê di warê abûrî, politik û bazirganîyê (ticaretê) da hatine tespîtkirin ku jibo xeta bazirganîya Hindistanê rîya kurt ya li ser erdê, rîya Kurdistanê ye û loma Kurdistan jibo wan giring e.
Di xebatên politik da kesên ku rola giring lihîstine yek jê Rodon Cissini bûye û kesên dî jî digel wî xebat kirine. Van politikmedarên ingiliz, haydarî dane hukumeta xwe ku li rojhilat li hemberî xetera rus, divê çalakîyên ingiliz zêdetir fireh û xurt bibin û jibo wê xebat pêwist e.
Di 1828an da Cissini çûye Stanbolê û ji hukumeta osmanî ra gotîye ku di şerê Rus û Osmanî da ew amade ne ku alîkarîya osmanîyan bikin. Lê di wê navberê da peymanek jibo aştîya Osmanî û Rusan çêdibe. Dîsa di wê demê da Sefirê Britanyayê yê Stanbolê Robert Gordon, pêşnîyar kirîye ku li Asya Biçûk, li Misrê û li hewze erdên (havza) Firatê lêkolîn werin çêkirin, jibo wan fikran Cissini ketîye nav xebat û tevdîlan. Jibo Britanyayê rîya herî kurt û baş jibo bazirganîya wan ku alavên bazirganîyê bi rîya Deryareş bibin Trabzonê, ji wir jî bibin Kurdistanê û bigihînin xelîca Îranê û ev rê bigihîje Hindistanê. Loma jibo Britanyê lêkolîna hewzeerdên Firatê jî cîyeke giring digirt.
Jibo wê rîya ku Britanyê dabûn pêşîya xwe, Cissini jibo pêkanîna wan lêkolînan seyeheteka dirêj pilan kirîye. Ew di 1832an da çûye Îranê û Kurdistanê. Ji wir jî çûye Trabzonê û Halebê. Di encama wê lêkolînê da Britanyê biryar sitandîye ku li Trabzonê balyozxaneyek veke. Li gora wê pilanê alavên Britanya û Ewrupayîyan, bi rîya deryayê ewil dê werin Trabzonê, ji wir jî bi rîya Erzurumê û Kurdistanê bigihîje xelîca Îranê û Hindistanê. Lê ev bazara bazirganîyê jibo Osmanîyan, Îranê û Rusyayê jî gelek giring bû û dibû sedemên rekabeteke mezin. Ev pilana Cissini, di nav civata Îngilizan da jî gelek eleqeder dît û bi heyînî hat pejirandin.
Cissini, di 1835an da digel mirovên teknikî û muhendîsan careka dî çûn sefera Kurdistanê da ku pilana Dijle û Firatê li cî tatbîk bikin û lêkolînên xwe bi dawî bînin. Dema wan bi rîya deryayê rêwîtî kirine, digel xwe du keştî jî birine ku navên wan Dîjle û Firat danîne. Wer hatîye xuyakirin ku ew jibo lêkolîneke zanistî jibo çemên Dîjle û Firatê ketine nav hewildanê. Lê amanca wan ya esasî ew bûye ku li dûrê hewze erdên Dîjle û Firatê, cîyên ku pêwist dîtine belav bûne û xebatên xwe çêkirine.
Cissini kitêbek bi navê ”Lêkolîna Çemên Firat û Dîjleyê û Pîvandina Hewze erdên wan” nivîsîye. Di kitêbê da amanc û politika Britanyê jibo Kurdistanê daye zanîn. Wî di lêkolîneke dî da jî pilana xwe ya bazirganîyê jibo Rojavayê Asyayê nivîsîye. Wî daye xuyakirin ku bazirganîya jibo Musulê giring e, divê li wir fabrikayên (karxane) sinaîyê werin çêkirin, divê li Ankarê jî balyozxaneyek were vekirin, pereyên ingiliz jibo herêmên Îskenderîye û Dîyarbekrê were bikaranîn û divê li Dîyarbekrê jî fabrika werin çêkirin. Lê ev pilan nekete nav jîyanê û jibo dema kêrhatî were, ew hat taluqkirin. Di wan deman da şerê Britanya û Çînê jî qewimî. (Şerê Afyonê yê Yekemîn 1839- 1842) (halfin, XIX. Y. da Kürdistan Üzerinde Mücadeleler, Komal Y. 1976, Ankara, s. 29-34)
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (Kurmancî - Kurdîy Serû) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Ev babet bi zimana (Kurmancî - Kurdîy Serû) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
ئەم بابەتە 487 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Kurmancî - Kurdîy Serû | https://portal.netewe.com/ - 19-05-2023
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
زمانی بابەت: Kurmancî - Kurdîy Serû
ڕۆژی دەرچوون: 17-03-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: پۆلێننەکراو
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 19-05-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 19-05-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 19-05-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 487 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.15 KB 19-05-2023 ئاراس حسۆئـ.ح.
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
14-03-2024
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
04-03-2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
کەمال محەمەد ڕەمزی
پەرتووکخانە
بە تیشکی ئیشقت ئەدرەوشێمەوە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێ...
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
ژیاننامە
مەیان خاتوون
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
27-01-2024
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
29-01-2024
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆ...
ژیاننامە
مژدە جەمال کەمالەدین
ژیاننامە
ژیان عەلادین
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-03-2024
پەرتووکخانە
دووبارە پێناسەکردنەوەی کورد...
ژیاننامە
مەلا عەبدوڵڵای وەڕازی
پەرتووکخانە
فلاشباک؛ لە دەفتەری بیرەوەر...
ژیاننامە
سەید ئەحمەد حەسەنی فەرد
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

ڕۆژەڤ
شەهیدان
موسا عەنتەر
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
موسا عەنتەر
ژیاننامە
کەرەمێ سەیاد
08-03-2015
هاوڕێ باخەوان
کەرەمێ سەیاد
ژیاننامە
سمکۆ عەزیز
17-11-2012
هاوڕێ باخەوان
سمکۆ عەزیز
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە ئەحمەد
ژینا ئەمینی
وێنە و پێناس
جگەرخوێنی شاعیر لەناو خۆپیشاندەران
26-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
جگەرخوێنی شاعیر لەناو خۆپیشاندەران
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
نەشوان نایف عەزیز سلێمان
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
نەواف ئیسماعیل حەسەن سەعید
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هەزار موراد معکۆ عەنۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
ژیاننامە
هوەیدە ئیلیاس خرمش شێخۆ
28-03-2024
سروشت بەکر
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی موشیر دیوان،
28-03-2024
سارا سەردار
پارت و ڕێکخراوەکان
کارۆ
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
28-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
28-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
28-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆشەویستی لە سەردەمی سەرمایەدارییدا
27-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ئامار
بابەت 514,949
وێنە 104,268
پەرتووک PDF 18,883
فایلی پەیوەندیدار 94,726
ڤیدیۆ 1,232
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
14-03-2024
ژیاننامە
درەخشان فەرەج سەعدون
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
04-03-2024
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
کەمال محەمەد ڕەمزی
پەرتووکخانە
بە تیشکی ئیشقت ئەدرەوشێمەوە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێ...
ژیاننامە
هیدایەت عەبدوڵڵا حەیران
ژیاننامە
مەیان خاتوون
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
27-01-2024
ژیاننامە
بەرزان بەلەسۆیی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
29-01-2024
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
شارستانیی کۆلاپس، ژیان و خۆ...
ژیاننامە
مژدە جەمال کەمالەدین
ژیاننامە
ژیان عەلادین
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
بە ئەوینت ڕابردووم بسڕەوە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
19-03-2024
پەرتووکخانە
دووبارە پێناسەکردنەوەی کورد...
ژیاننامە
مەلا عەبدوڵڵای وەڕازی
پەرتووکخانە
فلاشباک؛ لە دەفتەری بیرەوەر...
ژیاننامە
سەید ئەحمەد حەسەنی فەرد
ژیاننامە
ڕێناس ڕزگار
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.204 چرکە!