Pirtûkxane Pirtûkxane
Lêgerîn

Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!


Vebijêrkên Lêgerînê





Lêgerîna pêşketî      Kilaviya


Lêgerîn
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina babetê
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Alav
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
Ziman
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Hesabê min
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
Lêgerîn Tomarkirina babetê Alav Ziman Hesabê min
Lêgerîna pêşketî
Pirtûkxane
Navên kurdî
Kronolojiya bûyeran
Çavkanî - Jêder
Çîrok
Berhevokên bikarhêner
Çalakî
Çawa lê bigerim?
Belavokên Kurdîpêdiya
Video
Sinifandin
Babeta têkilhev!
Tomarkirina Babetê nû
Wêneyekê rêke
Rapirsî
Nêrîna we
Peywendî
Kurdîpîdiya pêdivî bi çi zaniyariyane!
Standard
Mercên Bikaranînê
Kalîteya babetê
Em kî ne
Arşîvnasên Kurdipedia
Gotarên li ser me!
Kurdîpîdiyayê bike di malperê xuda
Tomarkirin / Vemirandina îmêlî
Amarên mêhvana
Amara babetan
Wergêrê funta
Salname - Veguherîner
Kontrola rastnivîsê
Ziman û zaravayên malperan
Kilaviya
Girêdanên bikêrhatî
Berfirehkirina Kurdîpêdiya ji bo Google Chrome
Kurabiye
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
Çûna jûr
Hevkarî û alîkarî
Şîfre ji bîr kir!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 Em kî ne
 Babeta têkilhev!
 Mercên Bikaranînê
 Arşîvnasên Kurdipedia
 Nêrîna we
 Berhevokên bikarhêner
 Kronolojiya bûyeran
 Çalakî - Kurdipedia
 Alîkarî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,729
Wêne 106,208
Pirtûk PDF 19,175
Faylên peywendîdar 96,618
Video 1,329
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzge...
Weşanên
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnameg...
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
هل ستلحق الموصل بكوسوفو؟
Em xemgîn in ku Kurdîpêdiya li bakur û rojhilatê welêt ji aliyê dagirkerên tirk û farisan ve hat qedexekirin.
Pol, Kom: Kurtelêkolîn | Zimanê babetî: عربي
Par-kirin
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
Nirxandina Gotarê
Bêkêmasî
Gelek başe
Navîn
Xirap nîne
Xirap
Li Koleksîyana min zêde bike
Raya xwe li ser vî babetî binivîsin!
Dîroka babetê
Metadata
RSS
Li googlê li wêneyan girêdayî bigere!
Li ser babeta hilbijartî li Google bigerin!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الموصل

الموصل
سعد سعيد الديوەجي
لا نقصد في هذا الطرح بمصطلح (الموصل) مدينة الموصل وحدها، وإنما محافظة (الموصل - نينوى) بحدودها الحالية، أو ربما بنوع من التداخل مع كوردستان العراقية، ليكون المصطلح شاملاً ل(ولاية الموصل) العثمانية، وهو ما تقتضيه مصالح الدول المتصارعة على النفوذ في المنطقة، ومنهما النفط والغاز، وطرق نقلهما، ناهيك عن إقامة القواعد العسكرية الدائمة، وحماية إسرائيل.

والعراق - بوضعه الحالي - وضع قلق، ومثخن بالمشاكل، تحت وطأة الطائفية، والفساد، وينتظره مستقبل غامض، كما جرى ل(يوغوسلافيا) في بدايات تسعينات القرن الماضي، عندما انقسمت إلى ستة دول، ثم تبعها

(إقليم كوسوفو) الصغير، الذي تميز بالحكم الذاتي، ثم أرادت (صربيا)، وريثة يوغوسلافيا، ضمّه بالقوة، ولكن تحت القصف المكثف لحلف شمال الأطلسي (98-1999) اضطرت (صربيا) للانسحاب، وتمّ وضع الإقليم تحت حماية الأمم المتحدة، وحلف شمال الأطلسي، وهي سابقة جديدة في التاريخ الأوروبي، أي كان استقلالاً تحت إشراف دولي بدعم أمريكي وأوروبي، وكانت تلك الأحداث بعد أن تمرد الإقليم طالباً الاستقلال عن (صربيا).
في 17 فبراير شباط (2008م)، أعلن الإقليم انفصاله الكامل عن صربيا، والتي رفضته، ولكن أكثر من مئة دولة أعلنت اعترافها باستقلال (كوسوفو)، ومن ضمنها (تركيا)، وتم إقامة قاعدة ل(حلف شمال الأطلسي) في هذا الإقليم، الذي تقارب مساحته 10 آلاف كم2، وتعد من أكبر القواعد في أوروبا.

علماً أن عدد سكان الإقليم لا يتعدى حوالي (2 مليون)، غالبيتهم العظمى من الألبان، ولا يمتلك منفذاً للبحر، لأنه محاط بصربيا وألبانيا والجبل الأسود ومقدونيا.

والذي دفعنا للدوران حول بعض هذه الأفكار، هي زيارات سفراء الدول الأوروبية: (فرنسا، وألمانيا، والدنمارك)، إلى الموصل، دفعة واحدة، يوم 13 -2 -2021، وقبلها كانت زياره السفير البريطاني. وقد أعلن السفراء عن نياتهم الصريحة بالمساعدة في إعادة تعمير الموصل، ثم أعقبت تلك الزيارات استهداف وقصف بعض المواقع في (أربيل)، من قبل بعض الميليشيات، ولا ندري أكان ذلك صدفة، أم متعلقاً بهذه الزيارات.

جاء بعدها إعلان حلف شمال الأطلسي مضاعفة عدد قواته عدة مرات داخل العراق، ومن ضمنها القوات التركية، الموجودة أصلاً شماليّ الموصل.

ولا يمكن إهمال زيارة (البابا) للمنطقة، إن تمّت على أنها تصبّ في إرساء جذور المسيحيين في الموصل وسهل نينوى فقط، بعدما ازدادت هجرتهم إلى خارج العراق، ولكنها جزء من عملية مستقبلية تنتظر المنطقة على الأكثر.

ولا ننسى أن هذه الأحداث جاءت بعد تنصيب السيد (بايدن) رئيساً للولايات المتحدة، والمشهور عنه أنه كان من المشجعين على إقامة الفيدرالية في العراق، أيام كان نائباً ل(أوباما) بين (2008- 2009).

إن انفصال زيارة السفير البريطاني عن زيارة باقي السفراء، يعيد للأذهان ذلك الصراع الخفي على المنطقة بين بريطانيا وفرنسا، بعد تخلي بريطانيا عن بعض تعهداتها في (سايكس بيكو) قبل أكثر من مئة عام، واستئثارها بمعظم مناطق ولاية الموصل العثمانية، والتي كانت ضمناً داخل النفوذ الفرنسي، وكان النفط، والموقع الاستراتيجي للمنطقة، من أهم العوامل التي دفعت إلى استئثار بريطانيا بالمنطقة.

فهل هنالك تنافر في المصالح بين بريطانيا ودول الاتحاد الأوروبي، بزعامة فرنسا، في الوقت الحاضر، أم هو نوع من التوافق اللا متجانس، برعاية أمريكية، ستكشف عنه الأيام القادمة؟

لقد كتب كثير من المحللين - بعد احتلال الموصل، وما حولها، من قبل الدواعش - بأن خريطة الشرق الاوسط ستتبدل، وإذا كان الأمر كذلك، فإن انتشار قوات عدة دول في المناطق السورية المحاذية للموصل، وارتفاع حدّة الصراع الأمريكي - الإيراني داخل أراضي العراق، هي مؤشرات لهذه الحقيقة.

وهنا لا بد من الرجوع إلى بعض الحقائق التاريخية بشأن قضية الموصل، وتعقيداتها، ففي عام 1935م، كتب (هنري. أ. فوستر) كتاباً عن نشأة العراق الحديث، خصص فيه حيزاً كبيراً ل(مشكلة الموصل)، التي حدثت بين تركيا وبريطانيا، بعد هزيمة الدولة العثمانية في الحرب العالمية الأولى 1918م، وما صاحب ذلك من ملابسات انتهت بضم (ولاية الموصل) إلى العراق، بقرار من قبل (عصبة الأمم)، عام 1925م، وكان العراق قبلها يتكون من ولايتي البصرة وبغداد فحسب.

وقبل ذلك كانت بريطانيا قد استخدمت قوتها لفرض السيطرة على الموصل والعراق في (معاهدة لوزان) 1923م، وفرض شروطها على تركيا، ثم غلب اسم العراق على الولايات الثلاث، كما يقول (هنري. أ. فوستر).

ولكن تركيا لم تتخل ضمنياً عن حقها في الموصل، رغم إذعانها لمقررات لوزان رسمياً، فهل جاءت الفرصة للدخول مع قوات حلف الأطلسي، وبمشاركة التحالف، كما وضعت لها قدماً في سوريا؟

قبل مئة عام، كان لبريطانيا اليد الطولى، وحصلت على النفط والأرض، والآن تغيرت الأمور الجيوسياسية، ولكن الأطماع - إن صح التعبير - لم تتغير، وإنما ازدادت تعقيداً بدخول تركيا كحليف رئيسي في حلف الأطلسي، ودخول إيران وروسيا على أطراف اللعبة، ورعاية كل الأطراف لمجموعات ميليشياوية تعمل لخدمة أهدافها.

إن ما يدعو لإثارة هذه الأمور، قد يكون مردّه إلى اقتناع الحلفاء بصعوبة إدارة العراق كوحدة نفطية متكاملة، ووجود كميات هائلة من النفط والغاز في الحقول الشمالية للصحراء الغربية، حيث أثبتت آخر الدراسات أن العراق يقع في المرتبة الخامسة عالمياً في احتياطياته النفطية، والثاني عربياً.

فهل سيؤدي ذلك إلى تقسيمه إلى فيدراليات، أو كونفودراليات، تحت إدارة شبه مركزية في بغداد، وليس بالضرورة إلى تقسيمه على طريقة كوسوفو، وتكون عندها منطقه الموصل أكثر المناطق ترشحاً لأي نوع من التقسيم؟!.

ورجوعاً إلى مشكلة الموصل، فلا بد من الوقوف على نظرة (الآخر) إلى هذه المنطقة التي يصفها (هاري تشارلز لوقا)، في كتابه (الموصل وأقلياتها)، عام 1924م، بأن هذه المدينة لها أهمية جديدة في عيون العالم، وخصوصاً تنوعها الأثنوجرافي، وتاريخها الطويل، لما يقارب ال 4000عام ، وأن العالم المسيحي على استعداد للتخلي عن منطقة من مناطقه التاريخية.

ورغم أن منطقه الموصل تشابه القوقاز، الذي توجد فيه فسيفساء من الأجناس أكثر تعقيداً، ولكن المنطقة لم تعرف خلافات حادة إثنية أو دينية إلا قليلاً، وكانت السمة الأبرز في التعايش بين المسلمين والمسيحيين واليهود (قبل خروجهم إلى إسرائيل، قبل حوالي سبعين عاماً)، وكذلك بين القوميات الرئيسية، وهم العرب والكورد والتركمان، لأن الرابطة الدينية كانت أقوى من الرابطة القومية، إلى ما قبل ظهورها بعد الحرب العالمية الأولى.

إن التواجد الأممي، والأوروبي – الأمريكي، واضح للعيان في مفاصل كثير من مناطق الموصل بعد هزيمة الدواعش، خصوصاً الوجود الكثيف للمنظمات الإنسانية، فهل هنالك أشياء ستحدث؟!

كما أن الدور التركي بدأ يأخذ أبعاده، ولو على استحياء في هذه التشكيلة، ناهيك عن وجوده العسكري، وفعالياته على أطراف المنطقة، وشمالها.

نحن نرى الظواهر، فهل هنالك أشياء لا ندركها؟ الجواب حتماً نعم، ولكن نوع من التغيير واقع لا محالة.

ولكن ليس بسيناريو كوسوفو بالكامل، عندها يكون التدخل الدولي برعاية حلف شمال الأطلسي وارداً بعد إعلان الحماية الدولية لسكان المنطقة، والأقوى هو الذي سيختار السيناريو حسب التوافق مع مصالحه.[1]
Ev babet bi zimana (عربي) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
Ev babet 478 car hatiye dîtin
Haştag
Çavkanî - Jêder
Gotarên Girêdayî: 7
Pol, Kom: Kurtelêkolîn
Zimanê babetî: عربي
Dîroka weşanê: 30-03-2021 (3 Sal)
Bajêr: Mûsil
Cureya belgeyê: Zimanî yekem
Cureya Weşanê: Born-digital
Kategorîya Naverokê: Rexneya Siyasî
Kategorîya Naverokê: Dîrok
Welat- Herêm: Başûrê Kurdistan
Meta daneya teknîkî
Kalîteya babetê: 99%
99%
Ev babet ji aliyê: ( Hejar Kamela ) li: 21-05-2023 hatiye tomarkirin
Ev gotar ji hêla ( Ziryan Serçinarî ) ve li ser 25-05-2023 hate nirxandin û weşandin
Ev gotar vê dawiyê ji hêla ( Hejar Kamela ) ve li ser 25-05-2023 hate nûve kirin
Navnîşana babetê
Ev babet li gorî Standardya Kurdîpêdiya bi dawî nebûye, pêwîstiya babetê bi lêvegereke dariştinî û rêzimanî heye!
Ev babet 478 car hatiye dîtin
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Necat Baysal
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Viyan hesen

Rast
Kurtelêkolîn
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
07-04-2024
Aras Hiso
Cihên geştiyarî yên parêzgeha Îlamê – Beşa 1em
Weşanên
Rojnameya Serbestî
24-04-2024
Burhan Sönmez
Rojnameya Serbestî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
24-04-2024
Burhan Sönmez
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Şekroyê Xudo Mihoyî
Babetên nû
Jiyaname
Şekroyê Xudo Mihoyî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
26-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
24-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
İbrahim Güçlü
23-04-2024
Burhan Sönmez
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
17-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
15-04-2024
Sara Kamela
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
13-04-2024
Sara Kamela
Jiyaname
RONÎ WAR
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jiyaname
KUBRA XUDO
13-04-2024
Burhan Sönmez
Jimare
Babet 517,729
Wêne 106,208
Pirtûk PDF 19,175
Faylên peywendîdar 96,618
Video 1,329
Kurdîpîdiya berfrehtirîn jêderê zaniyariyên Kurdîye!
Kurtelêkolîn
Rojnamegerî û Kovargerîya Kurdî di Navbera Salên 1918-1923an de
Wêne û şirove
Ji xanên bajarê Silêmaniyê
Jiyaname
Elî Îlmî Fanîzade
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 39
Jiyaname
İbrahim Güçlü
Wêne û şirove
Kurdên gundê Meydan Ekbezê, Çiyayê Kurmênc- Efrînê
Cihên arkeolojîk
Mezarê Padîşehê Kurd ê Mîdî (Kî Xosraw- Kawa) 632-585 BZ
Jiyaname
KUBRA XUDO
Cihên arkeolojîk
Qoşliyê
Cihên arkeolojîk
Kereftû
Jiyaname
Necat Baysal
Wêne û şirove
Ev wêne di sala 1973 an de li Qelqeliyê ya ser bi Wanê ve kişandiye
Pirtûkxane
Di Welatê Zembeqê Gewir de
Jiyaname
Firîca Hecî Cewarî
Jiyaname
AYNUR ARAS
Kurtelêkolîn
Cureyên helva Urmiyê yên herî baş û bi navûdeng
Wêne û şirove
Bav û diya nivîskar: Wezîrê Eşo, Tbîlîsî 1930
Wêne û şirove
Di sala 1980'î de çemê Banos li bajarê serêkaniyê
Cihên arkeolojîk
Dalamper
Cihên arkeolojîk
Temteman
Pirtûkxane
FEQIYÊ TEYRAN 1
Pirtûkxane
NÎQAŞÊN FELSEFEYÊ 40
Jiyaname
RONÎ WAR
Kurtelêkolîn
Destpêka Nivîsandina Kurdan
Kurtelêkolîn
Çanda xwarinê ya Kurdan
Jiyaname
Dîlan Yeşilgöz-Zegerius
Pirtûkxane
Di ziman de xêv û morfolojî
Kurtelêkolîn
Bi minasebeta roja rojnamegerîyê, kurteyek li ser rojnamegerî û kovargerîya Kurd di serdema Osmanî de
Jiyaname
Kerim Avşar
Jiyaname
Viyan hesen

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| Peywendî | CSS3 | HTML5

| Dema çêkirina rûpelê: 0.36 çirke!