پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
06-10-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
06-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,942
وێنە
  110,222
پەرتووک PDF
  20,288
فایلی پەیوەندیدار
  104,178
ڤیدیۆ
  1,560
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
127,582
ژیاننامە 
25,784
پەرتووکخانە 
25,697
کورتەباس 
18,365
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,387
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,363
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   تێکڕا 
236,059
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
ژیلا حسێنی
ژیاننامە
سەرکەوت ڕەشید
ژیاننامە
عەزیز ئۆمەر وەسمان
پەرتووکخانە
ڕۆستەم و زۆراب؛ بە ڕێنووسی ...
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی...
ئایا دونیایەکی باشتر مەحاڵە؟ گفتوگۆ لەگەڵ باری گیڵز لەبارەی عەبدوڵڵا ئۆجەلانەوە
بەهۆی کوردیپێدیاوە دەزانیت؛ کێ، کێیە! کوێ، کوێیە! چی، چییە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

ئایا دونیایەکی باشتر مەحاڵە؟ گفتوگۆ لەگەڵ باری گیڵز لەبارەی عەبدوڵڵا ئۆجەلا...

ئایا دونیایەکی باشتر مەحاڵە؟ گفتوگۆ لەگەڵ باری گیڵز لەبارەی عەبدوڵڵا ئۆجەلا...
ئایا دونیایەکی باشتر مەحاڵە؟ گفتوگۆ لەگەڵ باری گیڵز لەبارەی عەبدوڵڵا ئۆجەلانەوە
کەمال چۆمانی
#01-05-2023#
لە جیهانێکدا کە بە ململانێ و نایەکسانی ئاخنراوە، گەڕان بەدوای ڕێگای ئالتەرناتیڤ بەرەو دادپەروەری و یەکسانی تا دێت گرنگی زیاتری پێ دەدرێ. گفتوگۆکان لەسەر دونیایەکی یەکسانتر، دەمێکە هێندە گرنگییان پێ نەدراوە. قەیرانەکانی سەرمایەداری و گۆڕانەکانی کەشوهەوا ئەو گفتوگۆیدانەی چڕتر کردونەتەوە. لە چوارەمین کۆنفرانسی “تەحەداکردنی مۆدێرنیتەی سەرمایەداری” لە هامبۆرگ، دەرفەتێکم بۆ ڕەخسا لە ڕێگەی جیهاد حامیی هاوڕێم، باری گیڵز، سکۆلاری بەناوبانگ و یەکێک لەو نووسەر و ڕۆشنبیرانەی کە لە ڕێی لێکۆڵینەوە و پەڕتووکەکانییەوە پەنجەرەیەکی بە ڕوی دونیایەکی باشتردا کردۆتەوە، ببینم و هەردوکمان پێکەوە لەگەڵیدا گفتوگۆ لەبارەی دونیای ئالتەرناتیڤ و نزیکایەتیی بۆچون و تێڕوانینەکانی لەگەڵ ئۆجەلان، گفتوگۆ بکەین. هەرچەندە ئۆجەلان لە ڕێی یەکێک لە پەڕتووکەکانی باری گیڵزەوە سوودمەند بووە بۆ پێشخستنی بیروڕا و پارادیمە نوێکەی، گیڵز خۆی بە خوێندکاری ئۆجەلان دەزانێ. ئەو یەکێک بو لە قسەکەرە سەرەکییەکانی لێکۆڵینەوە لە بیرۆکەکانی عەبدوڵڵا لە کۆنفرەنسەکەدا. گفتوگۆکەمان تیشک دەخاتە سەر پەرەسەندنی حەز و ئارەزوی گیڵز بۆ کارەکانی ئۆجەلان و گرنگی تیۆری و پراکتیک و ئەو هاوبەشییانەی کە لە هەوڵە فیکرییەکانیاندا بە یەک دەگەن.
باری گیڵز پڕۆفیسۆری سیاسەتی جیهانییە لە زانکۆی نیوکاسل و هێلسنکی، سەرنووسەر و دامەزرێنەری جۆرناڵی گلۆبالیزێیشن و زنجرەپەڕتووکی `دووبارەبیرکردنەوە لە گلۆبالیزێیشن`ی خانەی ڕۆتلێج، یەکێک لە بەناوبانگترین خانەکانی بڵاوکردنەوە لە دونیادا. گیڵز هەروەها سەرنووسەری دامەزرێنەری پێداچونەوەی ئابووریی سیاسیی نێودەوڵەتییە.
گیلز کە بە نووسینەکانی لەسەر مێژوی جیهانی و شیکاری سیستەمی جیهانی ناسراوە، بۆ یەکەمجار لە ڕێگەی تۆڕەکانی هاوڕێ و هاوڕێ ئەکادیمییەکانییەوەبە بیروڕاکانی ئۆجەلان ئاشنا دەبێ. گیلز سەرسام بو بە شۆڕشی ڕۆژاڤا کە لەسەر بنەمای بڕواکانی ئۆجەلان بۆ کۆمەڵگە دەیەوێ خۆی دابمەزرێنێ چونکە دەیەوێ یەکێتییەکی بەهێزی تیۆری و پراکتیکی پێشکەش بکات، هەروەک چۆن کۆچکرد و ئەنسرۆپۆلۆجیست و ڕۆشنبیری بەناوودەنگ دەیڤید گرایبەر زۆر ستایشی ئۆجەلانی کرد بۆ یەکێتیی تیۆر و پراکتیز وەک ئەزموون و پێکهاتەیەکی دەگمەن لە نووسینی ئەکادیمیدا. وەک گیلز ڕوونیکردەوە، “ئەوەی وایکروە ئۆجەلان ئەوەندە تایبەت و بەهێز بێت ئەوەیە کە نووسینەکانی ئۆجەلان تەنیا دەقێکی ئەکادیمی نین کە پەیوەندی بەو واقیعەوە نەبێ کە لە پراکتیزدا ڕودەدات. ئەو ڕێبازی پێکەوەگرێدانەی تیۆری و پراکتیز ئەو خاڵەیە کە نووسینەکانی ئۆجەلان گرنگتر دەکات.”
شیکاری مێژویی جیهانی درێژخایەن و ڕێبازی پێداچونەوەخوازانەی ئۆجەلان بۆ مێژوی جیهانی، گیڵزی بۆ لای خۆی ڕاکێشا کە لەمێژە خەریکی هەوڵی لەو شێوەیە. جەختکردنەوەی ئۆجەلان لەسەر هێزە گۆڕانکارییەکان لە مێژوودا و خواستی مرۆڤ بۆ ڕزگاربوون لە بوونیادە ستەمکارییەکان، لەگەڵ تێڕوانین و دونیابینییەکانی گیلز یەکیدەگرتەوە لە گەڕان بەدوای ئەڵتەرناتیڤەکانی پۆست-سەرمایەداری و هەوڵی وەرچەرخێنەر.
گیلز یەکەم بەریەککەوتنی خۆی لەگەڵ کارەکانی ئۆجەلان گێڕایەوە و گوتی “سەرەتا تەنیا لەسەرشۆڕشی ڕۆژاڤام زانی. بەڵێ، چونکە ئەو زانیارییە لە هەرشوێنێک بەهۆی بەردەوامیی شۆڕشەکە بەردەست بو، ئینجا بە جۆرێک دێتە بەردەمت و دواتر، تۆ زیاتر ئارەزوی زانین دەکەی. بۆیە دەستم پێکرد بە گەڕانی زیاتر لەبارەی کارەکانی ئۆجەلانەوە. زیاتر پرسیارم کرد و بەو جۆرە بە نووسینەکانی ئاشنا بوم. هەر بۆیە دەستم کرد بەوەی کە بزانم چی هەیە و چی ڕودەدا. هەر یەکسەر کە کەمێک زیاتر لە بارەی ئۆجەلانەوە دەزانیت و پێی ئاشنا دەبیت، دەزانی کە ئۆجەلان پایە و بیرمەندێکی زۆر گرنگە.”
ئەوەی ئۆجەلان و گیڵزی زیاتر لە یەکتر نزیک کردەوە، سەرسامبوونیان بو بە ڕیشەکانی شارستانییەت و دەوڵەت، کۆمەڵگەی چینایەتی و پەرەسەندنی بوونیادە ستەمکارییەکان بە تێپەڕبوونی کات. سەرەڕای ئەوەی هەرگیز دەرفەتی یەکتربینین و گفتوگۆی ڕوبەڕو یان لە ڕێی تەلەفۆن و ئێمەیڵەوەیان نەبووە، بەڵام کارەکانیان دیار بو هاوتەریب یەکدەگرنەوە لە هاوبەشێتی فیکری و ناسنامەی لێگەڕینی مەعریفییان. هەرچەندە گیڵز یەکێکە لە ڕۆشنبیرە دیارەکانی دونیا، ئەو نایشارێتەوە و دەڵێ: “خۆم بە خوێندکاری ئۆجەلان دەزانم.”
گیلز و ئۆجالان بۆ تێپەڕاندنی مێژوی یۆرۆ-سەنتەری و تێگەیشتن لە مێژوی هاوبەشی مرۆڤایەتی هەوڵێکی هاوبەشیان هەبووە، ئەمەش بووە فاکتەری سەرەکی لە کارەکانیاندا کە بێئەوەی لە نزیکەوە یەکتر ببینن یان یەکتر بناسن، هاوکاریی پێشخستنی تێڕوانینەکانی یەکتریان کردووە، واتا ئەو خاڵەیە کە هەردوکیان لەسەری کۆکن بێئەوەی کاری پێکەوەیییان لەسەری کردبێ. بە شیکردنەوەی مێژو لەسەر ئاستی جیهاندا، کارەکانیان تەحەدای ئەو حیکایەتانەیان کرد کە دەوڵەت-سەنتەر تێگەییشتنێکی بەرتەسکی بۆ مێژوی مرۆڤایەتی پێشخستوە، و ئەو نزیکبوونەوەی ئەوان بۆ مێژو هانی تێگەیشتنێکی فراوانتری دا بەوەی مێژوی مرۆڤایەتیی زیاتر بە یەکەوە گرێدراوە و نزیکایەتییەکی زۆرتر لە سرووشتی مرۆڤ هەیە.
گیلز لەم بارەوە گوتی: “ئێمە باس لە مێژویەکی مرۆڤایەتی دەکەین کە هەموی ڕەسەنە، و باس لە هەموو ئەم بە یەکەوەبوونە کۆی پەیوەندییەکان دەکەین.. دەزانی، هەموو پەیوەندییە ئینسانییەکان و مێژوەکانیان لە زۆر ڕودا بە یەکەوە گرێدراون، ئەوەندە بە یەکەوە گرێدراون کە بە قوڵی ئەو مێژوی ئینسانییە سیستماتیکە.”
لە گفتوگۆکەماندا، گیڵز تەئکیدی لە گرنگیی ناسینی جەوهەری حەزی ئینسان بۆ ئازادی و پێویستیی تێگەییشتنێکی وەرچەرخێنەر بۆ مێژوەکەی کردەوە. لەم ڕوەوە، لەبارەی سەرسامبوونی خۆی بە کارەکانی ئۆجەلان نیشاندا و گوتی:
“ئەوەی کە زۆر سەرنجڕاکێش بووە و هەمیشەش سەرنجڕاکێش دەبێ لەبارەی ئۆجەلانەوە، لە تەواوی کارەکانییدا، هەرگیزاوهەرگیز ناوەستێت لە جەختکردنەوە لەسەر ئەم پەیوەندییەی نێوان تیۆری و پراکتیز و پێویستیی ئەو تێگەییشتنە وەرچەرخێنەرانە بە شێوەیەکی زۆر کۆنکریت و تایبەت و نەخشەسازییەک کە ئەو فۆرمانە چین و دونیابینییەکت دەداتێ لەبارەی ئەو پڕۆژەیەوە.”
گیڵز دەڵێ ناساندنی ئەسڵی هەر سیستەمێک لە خۆیدا گرنگییەکی تایبەت هەڵدەگرێ بەهۆی دەرەنجامگیریی سیاسیی ئەو جۆرە هەڵسەنگاندنەوە:
“کاتێک کەسێک بڕیاردەدات کە سیستەمێک ئەسڵێکی هەیە، گونجاو دەبێت خودی سیستەمە بناسێنی یان نەیارەکانی خودی سیستەمەکە دیاری بکا. ئەو تێگەییشتنە ڕێ لەو گریمانەیە دەگرێت کە سیستەمەکە هەمیشەیی بوە. ناساندنی ئەسڵ کاریگەریی سیاسیی چاوڕاکێشی هەن و ئەوە دەناسێنێت کە سیستەم سەرەتایەکی هەبو و دەکرێت کۆتایییەکیشی هەبێ.
گەڕانەوەی مێژوییبوونی سیستەمێکی کۆمەڵایەتی، وەک سیستەمی جیهانی سەرمایەداری، ڕێگە بە ڕوانگەیەکی ڕزگاریخوازانە دەدات. ئەم ڕوانگەیە دان بە ڕێڕەوی مێژویی سیستەمێکدا دەنێت لە ئەسڵی خۆیەوە تا لوتکەی و دواجار داکشان و ئەگەری تێپەڕاندنی.
یەکێک لەو ناکۆکییە گەورانەی لە شیکردنەوەی سیستەمی جیهانی هەیە ئەوەیە ئاخۆ ئەو سیستەمە لە ئەوروپا سەریدەرهێنا یان مێژویەکی فراوانتر و دێرینتری هەیە. هەندێک پێیان وایە کە سیستەمێکی ڕاستەقینە هەیە دەگەڕێتەوە هەزاران ساڵ پێشتر، تەواوی یۆراسیا دادەپۆشێ و بوونیادێکی فرە-سەنتەر و ژمارەیەکی زۆر پەراوێز و ناوەوەی هەیە.
ئەم سیستەمە بەردەوام پەرەدەسەنێت، شارەکان بەرز دەبنەوە و دادەبەزن و ڕێڕەوی بازرگانیش دەگۆڕێت. بەڵام والەرشتاین بانگەشەی ئەوەی دەکرد کە تەنیا یەک سیستەمی جیهانی هەیە، کە لە ئەوروپاوە سەرچاوەی گرتووە و دواتر ئەوروپا سەرمایەداری و ئابووری جیهانی درووستکرد. ڕەخنەگران دەڵێن ئەم بۆچونە چەواشەکارانە و شێوێنەرە و هەڵەکان لە مێژونووسیی یۆرۆسەنتریدا بەرهەمدەهێنێتەوە.”
گیڵز دەڵێت خاڵێکی دیکەی جێمشتومڕ سرووشتی سەرمایەیە. مارکسیزمی کلاسیک و زۆربەی ئابووریناسانی لیبڕاڵ دەڵێن سەرمایە “دیاردەیەکی هاوچەرخ و نوێیە، داهێنانێکی ئەوروپییە کە لە ڕێگەی دەسەڵاتی ئەوروپییەوە بەجیهانیکراوە. لەبەرانبەردا هەندێکی تر دەڵێن کە سەرمایە کاتێک سەریهەڵدا، بو بە هێزێکی بزوێنەری ناوەندی کە مێژوی جیهانی لە قاڵب دەدات. لەجیاتی ئەوەی ڕەتبکەنەوە، بانگەشە بۆ بەرزکردنەوەی ڕۆڵی سەرمایەداری لە تێگەیشتن لە مێژوی جیهانیدا دەکەن.”
لە درێژەی باسەکەماندا سەبارەت بە سەرمایەداری، سەرنجمان خستە سەر لایەنەکانی وەک پەیوەندییە کۆمەڵایەتییە سەرمایەدارییەکان، ئیدارەی خۆسەریی ڕۆژاڤا، چینی سەرمایەداری و پێکهاتە کۆمەڵایەتییە سەرمایەدارییەکان لە پێوەندی لەگەڵ بیرکردنەوەی ئۆجالان و هتد.
چەمکی نەتەوەی دیموکراتیکی ئۆجەلان، وەک ئەوەی لە ڕۆژاڤا جێبەجێکراوە، چوارچێوەیەکی سیاسییە کە جەخت لەسەر دیموکراسی ڕاستەوخۆ و ئیکۆلۆژی و یەکسانیی جێندەری دەکاتەوە. ئەم مۆدێلە تەحەدای پێکهاتە تەقلیدییەکانی دەوڵەت-نەتەوە دەکات لە ڕێگەی پێشخستنی بەڕێوەبەردن و حوکمڕانیی ناناوەندێتی و خۆسەری، کە تێیدا جڤاکە ناوخۆیییەکان بڕیار لەسەر ئەو بابەتانە دەدەن کە ڕاستەوخۆ کاریگەرییان لەسەر ژیانی سیاسی، کۆمەڵایەتی، و ئابوورییان هەیە بێگەڕانەوە بۆ ناوەند. ئیدارەی ڕۆژاڤا ئەم بنەمایانە لە ڕێگەی کۆنگرێس و ئەنجوومەنە کۆمەڵایەتییەکانەوە بەرجەستە دەکات کە گرووپە نەتەوەیی و ئایینییە جۆراوجۆرەکان تێیدا نوێنەرایەتیی خۆیان دەکەن تا هەستی پێکەوەیی و هاوبەشی پێشبخات و بڕیارەکان پێکەوە دەربکەن لە بەرژەوەندیی هەمووان.
هەروەها نەتەوەی دیموکراتیک گرنگی یەکسانی جێندەری بە بنەما دەگرێ، و ژنان لە هەموو بوارەکانی کۆمەڵگەدا ڕۆڵی بەرچاویان هەیە، لەوانەش حوکمڕانی و بەرگری و پەروەردە. ئەنجوومەن و هەروەزیی ژنان بۆ دەستەبەرکردنی هاوسەنگی جێندەری و بەشداریی یەکسان لە پڕۆسەکانی بڕیاردان دادەمەزرێن. ئەم سیستەمە ئەڵتەرناتیڤە سیاسییە ئامانجی درووستکردنی کۆمەڵگەیەکی دادپەروەرتر و یەکسانیخوازتری هەیە کە مرۆڤ لەگەڵ ژینگەدا دۆستە، بێ ئەو بوونیادانە جێبەجێکردنی بیرۆکەکانی ئۆجالان مانایەکیان نابێ.
سەبارەت بە ڕۆژاڤا و پەرەپێدانی ڕێبازی ئەلتەرناتیڤی ئۆجەلان، جێبەجێکردنی ئەم تیۆرییە لەناو کورددا هەندێک ڕەخنەی لێکەوتووەتەوە. هەندێک دەڵێن، خەباتی کورد بۆ مافی سەربەخۆیی دەوڵەت و چارەنووس بەرەو دیدگایەکی یۆتۆپیایی و ڕۆمانسی و پێغەمبەرانە دەگۆڕێت کە لە چوارچێوەی سووریادا جێبەجێکردنی هەم مەحاڵە و هەم بەرهەمی دژی دەبێ. ئەوان بانگەشەی ئەوە دەکەن کە ناسنامەی کوردایەتیی تێکدەدات و تەرکیز لە ناسیۆنالیزمی کوردەوە دەگۆڕێت بۆ عەقڵییەتێکی ئیکۆلۆژی و کۆمۆنی و سۆسیالیستیتر، بە ئەگەرێکی زۆرەوە بەرخۆدان لەبەرانبەر ناسیۆنالیزمی ناوچەییدا لاواز دەکات. بەڵام گیڵز تێڕوانینێکی تەواو پێچەوانەی هەیە، ئەو دەڵێت:
“من لەنێو ئەو کەسانەدام کە هەوڵەکان بۆ پێناسەکردنەوەی مافی چارەنووس لە چوارچێوە و مانای فراوانتردا، بەرز دەنرخێنم. من باوەڕم وایە مەرج نییە شوناس و یەکگرتویی کورد بسڕێتەوە. بەڵکوو چەمکی چارەنووسی خۆنووسین لە چوارچێوەیەکی زۆر تایبەت و تایبەتمەند لە ڕوی نەتەوەییەوە دەگوازێتەوە بۆ فۆرمێکی گشتگیرتر و گونجاوتر و باڵاتر. ئەم گۆڕانکارییە سەرنجی جیهانی بۆ خۆی ڕاکێشاوە و زۆر کەسی هانداوە کە توانای ڕیشەیی بۆ جێبەجێکردن لە چوارچێوەی جۆراوجۆردا لەبەرچاو بگرن و سەرنجی زیاتر بە کورد بدەن. من ئەو ڕەخنانەی پێشتر باس کران قبووڵ ناکەم و پێم وایە ڕەنگە لەگەڵ ئەو پێشڤەچونە بەردەوامانەی لەسەر ئەرزی واقعدا ڕودەدەن یەکنەگرێتەوە.
سنووردارکردنی خۆمان بەو گریمانانەی کە دەکرێ و دەتوانرێ فۆرمێکی ڕێکخستنی واقیعی بەدەستبهێنرێن، دەتوانێت ڕێگری لە توانای ئێمە بکات بۆ وەرگرتنی بیرۆکەی نوێی ڕیشەیی. بە گریمانەکردنی ئەوەی کە هەندێک هەوڵ هەرگیز سەرکەوتو نابن، ڕەنگە بەبێ ئاگاداری بەربەست لە بەردەم کراوەیی و داهێنان درووست بکەین. بۆیە زۆر گرنگە لە کاتی ڕەچاوکردنی ڕێباز و بیرۆکەی نوێدا دیدگایەکی کراوەمان هەبێ وئەو دیدگایە بە بنەما بگرین.”
گیڵز پێی وایە “جەختکردنەوە کە خستنەڕوی شیکارییەکی گشتگیرە بۆ پرسە کۆمەڵایەتی و ئابووری و جێندەرییەکان بۆ تێگەیشتن لە سەرچاوە و ڕەگ و ڕیشەی پێکهاتە ستەمکارییەکان، زۆر گرنگە. ڕزگاری تەواوی ژنان نەک تەنیا لە ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست بەڵکوو لە ئاستی جیهانیدا، بیرۆکەیەکی قوڵە کە پێویستە بەدوایدا بگەڕێین بۆ ئەوەی گۆڕانکارییەکی ڕاستەقینەی ڕیشەیی کۆمەڵایەتی ڕوبدات.”
گیڵز نموونەیەک دەهێنێتەوە: “کۆنفیدڕاڵی ئیرۆکوای لە باکووری ڕۆژهەڵاتی ئەمریکای باکوور، بە دەستووری هاوسەنگی جێندەری و گرنگیدان بە ئاشتی، وەک نموونەیەکی مێژویی کۆمەڵگەیەکی دادپەروەرانەتر کاردەکات. جەخت لەسەر پێویستی ڕزگاربوونی تەواو لە فۆرمە ستەمکارییەکانی ڕابردو دەکاتەوە بۆ ئەوەی ڕزگارییەکی تەواوی کۆمەڵایەتی بەدەستبهێنرێت. ئەم دیدگایە بە باشی لەگەڵ پڕۆسە گۆڕانکارییەکان هاوتەریبە کە ئامانجیان هەڵوەشاندنەوەی سیستەم و بوونیادە زیانبەخشەکانە.
منیش هاوڕام کە نەک تەنیا نەخشەکێشانی شێوازەکانی سیستەمەکانی جیهان و ڕوخاندنی مێژوی یۆرۆسەنتری و ناسیۆنالیزمی میتۆدۆلۆژی، بەڵکوو هەنگاوی داهاتو بەرەو کردەوەی وەرچەرخێنەریش زۆر گرنگە. بوون بە خوێندکاری ئەو کەسانەی کە بەشدارییەکی قوڵیان کردووە لە هەردو بواری تیۆری و پراکتیکدا، دەتوانێت تێگەیشتنمان دەوڵەمەند بکات و تێڕوانینێکی بەنرخمان بۆ دابین بکات بۆ درووستکردنی داهاتویەکی باشتر”.
گیڵز زۆر خۆشحاڵە کە توانیومانە گفتوگۆی لەم شێوەیە بکەین و لێکۆڵینەوە لەوە بکەین کە بیرۆکەکانمان چۆن یەکدەگرنەوە. زۆر گرنگە شیکاری مێژویی بەکاربهێنین بۆ ئاگادارکردنەوەی دیدگاکەمان لە داهاتو و درووستکردنی جیهانێکی دادپەروەرتر و دادپەروەرانەتر.
پرسیارمان لە گیلز کرد کە چۆن ئۆجالان دەبینێت و دەبێت چی لە دیدگاکانی ئۆجەلان بگۆڕدرێت؟
ئەو گوتی: “ڕەنگە بەسوود بێت [سەبارەت بە هزری ئۆجەلان] کە ڕونتر و تایبەتتر بێت سەبارەت بە بیرۆکەکانی لەبارەی ئەوەی کە چی مۆدێرنیتە پێکدەهێنێت، و ڕەنگە بە شێوەیەکی ڕەخنەگرانەتر پێویستبکات لێکۆڵینەوە لە کام توخمەکانی مۆدێرنیتە بکرێت کە دەبێ بپارێزرێن و بۆچی، هەروەها کام توخمەکانی مۆدێرنیتە دەبێ بسڕدرێنەوە یان دەستکاری بکرێن .
من ئۆجەلان بە فەیلەسوف دەزانم، چونکە زۆر هەوڵی قوڵ و جدی دەخاتە ناو پڕۆسەی بیرکردنەوەی خۆیی و بەردەوام پرسیار دەکات و پرسیار لە خودی بیرۆکەکانی خۆی دەکات. یەکێک لەو شتانەی کە ڕۆشنبیرێکی گەورەی پێ درووستدەبێت، توانای ئەوەیە کە بتوانێت ئەو شتانە بڵێت و ڕەخنەی بکات و لەگەڵ فێربوون و لێکۆڵینەوە و پرسیارکردنیش، بیرۆکەکانی بگۆڕێت. ئەم گونجاندنە ئەوەیە کە بیرمەندێکی گەورە دەکات بە پێچەوانەی کەسێک کە پێی وایە پێشتر هەموو شتێک دەزانێت و بە سادەیی بۆچونە دامەزراوەکانیان دووبارە دەکاتەوە.
پێدەچێت ئەم ڕوانگەیە لەپاڵنەرێکەوە سەرچاوەی گرتبێت بۆ تێگەیشتن لە مرۆڤایەتی بە گشتی بە درێژایی مێژوی دور و درێژی خۆی. مرۆڤ بە دورکەوتنەوە لە هەر جۆرە ناوەندگەرایی و لەئامێزگرتنی ڕوانگەیەکی گشتگیرتر، دەتوانێت کار بکات بۆ یارمەتیدانی مرۆڤایەتی بۆ ئەوەی مرۆڤایەتی قوڵتر و ڕەخنەگرانەتر لە خۆی تێبگات. بۆ ئەوەی چارەسەری قەیرانە توندەکانی ئەم چەرخە بکەین، گرنگە دان بە واقیعی ئەو شتانەدا بنێین کە ڕویداوە و چی ڕودەدات و ڕەنگە خەریکە ڕوبدات. بە تەرخانکردنی ئینسان بۆ تێگەیشتن لەم پرسانە، دەکرێت ئینسان یارمەتیدەر بێت لە گۆڕینی داهاتو بۆ باشتر”.[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە 523 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | kurdistantimes.org
فایلی پەیوەندیدار: 2
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 7
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
پۆلێنی ناوەڕۆک: فەلسەفە / هزر
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: ڕۆژاوای کوردستان
وڵات - هەرێم: باکووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( کاکۆ پیران )ەوە لە: 06-06-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 06-06-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هومام تاهیر )ەوە لە: 31-07-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 523 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.1120 KB 06-06-2023 کاکۆ پیرانک.پ.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
وێنە و پێناس
قوتابخانەی چوارتا
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
ژیاننامە
سەربەست ڕەسوڵ چنارەیی
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
ژیاننامە
بارین ئیدریس
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
کورتەباس
یادێک لە شەهید خوسرەوی سەلاح زادە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
شێخ ئیبراهیم ئامادینی
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
ژیاننامە
لەنیا دارا

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ژیلا حسێنی
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
ژیلا حسێنی
ژیاننامە
سەرکەوت ڕەشید
26-02-2020
سەریاس ئەحمەد
سەرکەوت ڕەشید
ژیاننامە
عەزیز ئۆمەر وەسمان
11-11-2023
ئاراس ئیلنجاغی
عەزیز ئۆمەر وەسمان
پەرتووکخانە
ڕۆستەم و زۆراب؛ بە ڕێنووسی نوێ و لەگەڵ فەرهەنگۆک
29-09-2024
زریان سەرچناری
ڕۆستەم و زۆراب؛ بە ڕێنووسی نوێ و لەگەڵ فەرهەنگۆک
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
04-10-2024
هەژار کامەلا
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
07-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
07-10-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
06-10-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مەلا زیاد
06-10-2024
سەریاس ئەحمەد
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
06-10-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
06-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  537,942
وێنە
  110,222
پەرتووک PDF
  20,288
فایلی پەیوەندیدار
  104,178
ڤیدیۆ
  1,560
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
305,507
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,069
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,047
عربي - Arabic 
30,893
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
18,382
فارسی - Farsi 
9,947
English - English 
7,582
Türkçe - Turkish 
3,669
Deutsch - German 
1,723
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
127,582
ژیاننامە 
25,784
پەرتووکخانە 
25,697
کورتەباس 
18,365
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,819
پەند و ئیدیۆم 
13,645
شوێنەکان 
12,000
شەهیدان 
11,893
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,387
بەڵگەنامەکان 
8,348
وێنە و پێناس 
7,363
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,387
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
ڤیدیۆ 
1,456
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
822
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
274
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
27
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,417
MP4 
2,558
IMG 
201,761
∑   تێکڕا 
236,059
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
ژیاننامە
مامۆستا عومەر عەلی
کورتەباس
جەژنی جەمای کوردانی ئێزدی لە لالش ساڵی 2024
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
شیعری بۆنە لە ئەدەبی کوردیدا (کرمانجی ناوەڕاست ) (1914-1945ز)
ژیاننامە
ڤەژین دیوالی بەرواری
وێنە و پێناس
قوتابخانەی چوارتا
ژیاننامە
لانە ڕزگار کەمال
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
چیرۆکی هەوڵی تیرۆرکردنی مەلا مستەفا بارزانی؛ '50 بۆمب نەیانتوانی سەرۆکی کوردان بکوژن'
ژیاننامە
سەربەست ڕەسوڵ چنارەیی
وێنە و پێناس
دوو خوێندکاری شاری سلێمانی لە ڕۆمانیا ساڵانی حەفتاکانی سەدەی بیستەم
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
ژیاننامە
بازیان یونس محێدین
ژیاننامە
بارین ئیدریس
ژیاننامە
ئەژین ئەحمەد ڕەشید
کورتەباس
یادێک لە شەهید خوسرەوی سەلاح زادە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
کورتەباس
تێنێسی ویڵیەمز: چاوپێکەوتنێکی سەرنجڕاکێش لە 7 خولەکدا، 1981
پەرتووکخانە
ڕووناکیە زۆر ڕووناکەکە
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
وێنە و پێناس
شێخ ئیبراهیم ئامادینی
پەرتووکخانە
تەنز لەڕۆژنامەنووسیی باشووری کوردستاندا ( 1920-1950)
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی کورد لە کۆلێژی یاسا لە بەغدا ساڵی 1973
ژیاننامە
تالیب محەمەد ئەمین
پەرتووکخانە
سەنگ و بەهای بیر لە یەکگرتنی ناولێنراو بە ناولێنەرەوە لەزمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
یاخیبوون لەشیعری کوردیدا (1970-1991) کرمانجی ناوەڕاست
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
وێنە و پێناس
چەند گەنجێکی گوندی باناڵێ ساڵی 1986
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
عەقید شاڵاو مەحمود
کورتەباس
سوپای ئیسرائیل: ژنێکی ئێزدی لە غەززە ڕزگارکرا و نێردرایەوە ئێراق
ژیاننامە
لەنیا دارا

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.92
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.828 چرکە!