پۊختێوە جە تاریخو هۆرامانی و سرووشتو ژیوای خەڵکەکەیش
بەشۍ: سېڼزەهەمە
نویستەی: #ئیبراهیم میکە عەلی#

سەردەمو میر سەعید جیاشای
میر سەعید جیاشا سنعەو (18) ساڵینەو ساڵەو (698) کوٙچی، دمای مەردەی تاتەیش بېیەن بە چوارەم دەمڕاس و فەرمانڕەواو هۆرامانی و ساڵەو (799) کوٙچینە مەردەن.
سەردەمو میر سەعید جیاشای بە سەردەمی تڵایی دەسەڵاتدارەکا هۆرامانی مژماریوٙنە و فرەو پیرەکا هۆرامانی بەتایبە پیرو پیرەکا بابا مسەفا کوڕو بابا خوادادی (پیرشالیاری دوەم) سەردەمو جیاشاینە ژیوان و یاوان پلیٛ بەرزە.
مزگی شارەکڵەو هۆرامانی سەردەمو جیاشاینە دروسکریان و وەختێ تەمامیان بە مزگی میر جیاشای شوٙرەتش بەرکەردەن.
سەردەمو جیاشاینە یوٙ جە خانەکا میرنشینو ئەردەڵانی بە نامیٛ (بەگە ماموٙن) ی تەپ کووٙ سەرو هۆرامانی و یەریٛ ساڵیٛ ڕەبەق گەماروٙش مڎوٙنە و نمەتاووٙ بۍ دلیٛش، هەتا عاقیبەت بە وەساسەتو وەڵابېیەیۆ نەوەشی دلیٛ هوردوەکەیشەنە و مەردەی فرێوە جە تفەنگچیەکاش ناچار بوٙ بە دەسی هاڵی گیٛڵوٙوە.
چی باروٙ هوٙنیېوە قەڎیمیە هەنە و ماچوٙ:
نە بەگە ماموٙن، نە تەیموری لەنگ
هیچکەس هۆرامان نەگیٛرتەن وە جەنگ
غەیر جە خان ئەحمەد بەگلەری خانان
ئاڎییچ بە حیلە گیٛرتەن هۆرامان.
جیاشا بە یوٙ جە سان و دەسەڵاتدارە نامڎارەکا هۆرامانی نریوٙرە و سەردەمو ئاڎینە جەنگ و جەڵەبە کەم بېیەن و وەڵات ئارام بېیەن، ویٛچش پیېوە داڎپەروەر و بیۍ دەعیە بېیەن، پیٛسەو نمونێوە پەی ڕەوشت بەرزیی و بۍدەعیەییش ئی بڕگە جە کتیٛبو (تارېخوی سانەکانی هۆرامان) ی واڕمیٛوە هەکە لاپەڕە (125) نە پی تەشکە باسو جیاشای مەکەروٙن: (یابو -ئەسپ - ێوە و هەسەرێوەش با، خەڵکی واتەن پەنە، هەسەرەکیٛت وەسیٛنە و یابوەکەی ورەشە، ئاڎیچ بەگوٙشش کەردیٛنیٛ و وەختو هەرمانیٛنە بار نییٛ هەسەرەکیٛ و وەختو سوارییچەنە زینیش کەریٛنیٛ پەیش، گیٛڵناوە واتەنش: بە ڕاسی هەرمانێوە خاسەتا چەنی کەردا، هەکە هەسەرە بوٙ نگادارای یابووی زیاڎەن) .
وچیوٙ جیاشا سەڎ ساڵیٛ ژیوان و ساڵەو (799) کوٙچی مەردەن و دمای ویٛش (سڵیٛمان بەگ) ی کوڕش دەسەڵاتش گیٛرتەن دەس.[1]