کورد دلۍ چەرخەکا تاریخینە
بەشۍ: هەشتاهەمە
نویستەی: #هاوڕێ باخەوان#
ساڵەو (1382ز) : ئەچی ساڵېنە کوردەسان کۆتەن چېرو دەسا بایەزیدی جەلایەریی.
ساڵەو (1393ز) : مەنسور بەگ میرو دونبولی ئەچی ساڵېنە کۊچی دمایینش کەردەن. هەر ئەچی ساڵېنە تەیموری لەنگ فەرمانو فەرمانڕەوایی لوڕستانیش پەی موزەفەرلدین ئەفراسیاب ئەحمەد کوڕو یوسف شای مۊرەکەرد.
ساڵەو (1400ز) : ئەچی ساڵ و سەدەنە چڼیین قۊمیێ و کارەساتۍ و تاریخۍ دلۍ کوردەسانینە ڕوەشان دێنە، ئانەی کە تاریخی نویسەکاو ئاسەوار ئەشناسەکا ئېستەنۆ پەی تاریخو کوردی ئېژایێ قیمەتدارش هەن:
ئەچی سەدەنە کوردەسان شەسس و یەرۍ ویلایەتۍ بېیەن، ئا ویلایەتۍ هەر یۊشان دەسەڵاتێ ناوچەیی و مەحەلی وېشش بېیەن، خاوەنو دەسەڵاتی ئیداری و سیاسی و دارایی وېش بېیەن، پاسە دیارەن ئا ویلێوتۍ بڕېشان جە یەک دەم و وەختەنە بیېنۍ و یام شۊنەو یۊترینیرە ئامێنۍ، نمونەشان:
ئالات، ئالشتر، بەهار، خەفتیان، دەربەندی تاج خاتوون، دەربەندی زەنگی، داربێڵ و نیرنێڵ، دینەوەر، سوڵتان ئاباد- چەم چەماڵ، شارەزور، کرماشان، کەرەند و خۆشاب، کەنگاوەر، ماهی دەشت، تاقەوستام و بیستون.
هەر ئەچی سەدەنە شاعیر مەلای جزیری ژیوان و کۊچی دمایینش کەردەن. دیسان چی سەدەنە تەیموری لەنگ هېرشش کەردەن سەرو کوردەسانی.[1]