پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
مەجيد سەعيد ئەحمەد دزکوژ
13-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
سنەوبەر محەمەد نەجیب
13-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
فاروق عەباس عەلی
13-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پارت و ڕێکخراوەکان
دامەزراوەی سەرۆک جەلال تاڵەبانى
12-09-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
زاهیر شکور
12-09-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لە پێشوازی سەرۆکی ئێران مەسعود پزیشکیان، شاری سلێمانی بە ئاڵای رژێمی پەت و سێدارە ڕازێنرایەوە!
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
زەماوەندی ڕەسەنی کوردەواری زەماوەندی هۆزی گەڵباخی ساڵی 1965
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی کوردی لە شاری کرماشان لە ساڵی 1979
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
نەسرین فەخری زانای زمانەوانی
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کۆسرەت ڕەسوڵ، شەهید ڕێباز، حەسەن کوێستانی و فاروق جەبار ساڵی 1991
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  535,935
وێنە
  109,293
پەرتووک PDF
  20,189
فایلی پەیوەندیدار
  103,500
ڤیدیۆ
  1,526
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,123
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,680
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,964
عربي - Arabic 
30,101
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,810
فارسی - Farsi 
9,455
English - English 
7,523
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,638
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
347
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
70
Polski - Polish 
54
Español - Spanish 
53
Italiano - Italian 
51
Հայերեն - Armenian 
50
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
19
Norsk - Norwegian 
17
Ελληνική - Greek 
15
עברית - Hebrew 
15
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
4
Čeština - Czech 
4
ქართველი - Georgian 
4
Srpski - Serbian 
3
Hrvatski - Croatian 
3
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,222
پەرتووکخانە 
25,545
ژیاننامە 
25,232
کورتەباس 
18,008
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,651
پەند و ئیدیۆم 
13,528
شوێنەکان 
11,996
شەهیدان 
11,575
کۆمەڵکوژی 
10,898
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,346
وێنە و پێناس 
7,345
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,258
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,424
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
250
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,241
MP4 
2,511
IMG 
200,294
∑   تێکڕا 
234,369
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
ولیەم یوحەننا
ژیاننامە
عومەر محەمەد ساڵح - عومەر ش...
ژیاننامە
شێرکۆ فارس
ژیاننامە
چرۆ زەند
ژیاننامە
عەبدولقادر عەلی
جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإيزيدية
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإي...

جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإي...
جارشما سري نيسانة ، عيد الإنسان والطبيعة ..و عيد رأس السنة ( الكردية ) الإيزيدية
بكر جعفر

(لمحة تاريخية مختصرة )- ..
بداية بغض النظر إن كنا نؤمن بالأديان أو لم نؤمن لكن إذا نظرنا إلى مراحل تطور الشعوب في بلاد الخصب ( بلاد ميديا و ميزوبوتاميا ) من منظور تاريخي نجد بأن الطقوس والعادات والعبادات في الديانات القديمة (كالإيزيدية مثلاً) تختلف عما هو عليه في الديانات الإبراهيمية – كاليهودية والمسيحية والاسلامية ، كما و يختلف مفهوم الإله في الديانات القديمة عن مفهوم الإله في الديانات الإبراهيمية بل ويختلف هذا المفهوم حتى في الديانات الإبراهيمية نفسها ، فإله التوارة ليس ك رب المسيح و وليس الله الإسلام .
و الأهم من كل هذا وذاك لا توجد في الديانات القديمة وسيط أو وحي أو رسول أو نبي أو ملاك أو شيخ بين الإنسان و خالقه ( أو بين ez û ezdah) ، كما ولا يوجد شي اسمه عذاب جهنم وحوريات الجنة ، وإنما من خلال الإيمان بالطبيعة وبعناصره الأربعة ( الماء والهواء والنار والتراب) هناك إعتقاد بديمومة الحياة و تقمص الأرواح ( كراس كوهارتن ، kerasgohartin) و ( tim hebun ) أو تجدد الأرواح .
ولذلك إلى حين مجيء الشيخ عدي بن مسافر إلى لالش مع مريديه و مؤيديه في أواخر عهد العباسي كان معظم الإعتقادات والمعتقدات في الديانة الإيزيدية القديمة منشأها الظواهر الطبيعية والتغيرات المناخية ، تبدأ بالشمس والقمر والنجوم والصواعق و تنتهي بولادة الكائن البشري حتى موته و لطالما تلك الظواهر كانت أبطالها من الآلهة وإنصاف الآلهة فتناقلتها الأجيال بأمان عبر أدعية و أقوال وسبقات ، و في المفهوم الإيزيدي القديم تعتبر هذه الظواهر أفعال لا إرادية و نتاج فكري متكامل من سجل لأفعال الآلهة ( الخودان ) .
ولكن بعد ظهور الكتابة تطورت هذه الظواهر وأخذت شكل من الطقوس والمعتقدات الدينية و أناشيد و تراتيل كما في ملحمة كلكامش ، و إناشيد أعياد رأس السنة البابلية والإحتفال بآلهة تموز واحتفالات الإيزيديين بأربعاء الأول من نيسان أو كما يسمونه بعيد ( طاووسي ..) و جميعها ترمز الى ملاك الشمس الكبرى ،سيما وكان للشمس مكانة إلهية مقدسة لدى الشعوب التي كانت تعتقد بالميثرائية و في مقدمتهم الإيزيديين ، حيث عُثِر على عدة تماثيل لهذه الآلهة بشكل مجنح في تل عطاشنة و تل عين دارا بمنطقة عفرين يرجع إلى العهد الهوري والميتاني ،و الى الآن مازال هناك الكثير من الآثار و النقوش التي ترمز لآلهة الشمس في قرى ناحية شيروا بعفرين التي مازال إلى اليوم بعض سكانها من الإيزيديين وخاصة في قرى براد و خرابي شمسه وكيمار و كلوته وباصوفان وهذا دليل ( كما يقول جيمس هنري برستد في كتابه فجر الضمير ) بأن آلهة الشمس كان الإله الشبه مطلق لدى الميتاهوريين * فكانوا يسمونه برب السموات ” و إلى اليوم مازال الكثيرون من أهالي منطقة عفرين يحلفون و يقسمون اليمين عفوياً بالشمس وبعين الشمس بدلاً من الله حيث يقولون :(Bi vê royê ) أو ( bi îşqê royê) أي (وحق نور الشمس).
فبعد أن كانت الشمس جزء من الظواهر الطبيعية أصبحت الظواهر الطبيعية و التغييرات المناخية تابعة لها و تُدار بمشيئتها، فإنتقل الشمس كآله من عالم الطبيعة إلى عالم الإنسان* له علاقة بالخير والشر ، و بالحياة والموت على وجه الأرض وبأن آلهة السموات أوآلهة الشمس أو كما يسميه الايزيديون بطاو وسي ملك ينزل إلى الأرض في الأربعاء الأول من نيسان من كل سنة . و يعتقد الايزيديون بأن هذا اليوم هو آخر أقصر يوم في السنة ، وفي هذا اليوم يتساوى الليل مع النهار ، وفي اليوم التالي ( أي الخميس) يتطاول النهار على الليل بدقيقة واحدة وهو في المفهوم الإيزيدي ( أو الميدي) يوم ميلاد الشمس اي يوم إنتصار النور على الظلام و هو اليوم الجديد في السنةالإيزيديةالجديدة..
ولطالما الإيزيديون يؤمنون بالتقمص و ديمومة الحياة فيعتقد الايزيديون بأن في هذا اليوم يتزاوج آلهة الشمس الكبرى مع ملكوت الأرض و يتقمص الأرض بروح الخصوبة مجدداً ( اي كراس كهوراتن دنيايه) حيث تنمو وتتلقح الازهار والأشجار والمزروعات وكل الكائنات النباتية ، لذلك فيحرم الزواج ، وفلاحة الأرض وقطع الاشجار والنباتات والصيد طوال هذا الشهر، حيث تُفَض الخلافات وتعقد المصالحات.. وغالباً ما يتوقع الإيزيديون أن يحصل شيء من الغيير المناخي خلال هذه الأيام من أمطار أو أعاصير أو ثلوج .الخ
فتقام حفلات الربيع و الطواف حول المزارات .. و ينثر الفلاحون قشور البيض الملون و أوراق شقائق النعمان ( غان غوليك gangulîk ) على مزروعاتهم ظناً منهم بأن هذا يجلب الخير و البركة لمزروعاتهم
و بما إنه شهر الخير و الأمنيات لذا يجب أن تصفى القلوب من رواسب الحقد والخلافات بين الناس ، و ترمز الى ذلك من خلال تزيين شجرة بقُطع من القماش والبيض الملون .. و تعليق باقات شقائق النعمان الأحمر على أبواب المنازل ..
و كان بعض الشباب و البنات يحتفظون ببعض من مياه نيسان ظناً منهم بأن هذه المياة هي مياه الحياة تطيل الأعمار وتمنح الحيوية والشبوبية ..
ولكن من ناحية أخرى فحسب الوثائق البابلية والحثية و حتى المصرية القديمة نيروز يصادف 14 نيسان الشرقي ، ففي هذا اليوم أسقط الميديون(بتحالفهم مع البابليين) نينوى ، و بسقوط نينوى تكون قد سقطت أشرس إمبرطورية اشورية حكمت الشرق عدة قرون بالدم والنار .و سقوط الملك آشور يوم ذاك كان بمثابة بزوغ شمس جديد في تاريخ الشرق الآري و الآسيوي
لذلك فنجزم نحن الإيزيديين بأن ما تعنيه (نوروز) من تفسيرات تاريخية حقيقية ،هي نفسها العيد الأيزيدي (عيدا جارشما سري نسيانه أو عيد الشمس أو عيدا طاووسي ملك ) لكثير من الدلائل اهمها وليس كلها :
كلا الحدثين تعبران عن نفس المعنى وألى حدٍ ما نفس الأسم ( نيوروز او نيو روج و اليوم الجديد وبين التسمية الإيزيدية : سرصالا إيزيديا) ،بالإضافة إلى إن الموقع الجغرافي للحدثين هو بلاد ميزوبوتاميا ( الكردستان الحالية*) ،والتي كانت معظم شعوبها (العيلاميين والحوريين الميتانييين والهوريبن) هم ميثرائيين أو شمسانيين حيث كان للشمس( أو للإله ميثرا) مكانة إلاهية.والعامل الرئيس والمشترك بينهما هو النور أو النار كرمز من رموز الحرية مقابل الظلم والظلام..إلخ.
.لكن أخذ العيد فيما بعد بُعداً دينياً وقوميا ًوسياسياً وبداية تقويم جديد لأحفاد الكرد الميديين. لأن كيخسار (مؤسس ميديا) وبالرغم انه كان بإمكانه إسقاط نينوى قبل هذا التاريخ وحتى بدون مساعدة حليفه البابلي( نبوخنصر) إلا أنه أراد أن يختار هذا اليوم ( يوم 14 نيسان ) ليوافق بين قداسة الحدث و ولادة الشمس لذا فالإيزيديون إلى اليوم يسمون بالشمسانيين .
فإقترن أسم نوروز بمعظم شعوب ميديا و موزوبيتاميا حتى بداية الغزوات الإسلامية والعثمانية ، و أما عن كاوا الحداد وقضائه على الملك الظالم فلربما المقصود به هو كايو أو كايخسو أو كايخسار وإما الطريقة التي تم فيه القضاء على الملك أزدهاك فهي أسطورة إفتراضية تم تسيسها لطمس حقائق تاريخية أخرى أكثر تأثيراً و أهمية ..
لذا فنستنتج من كل ما سبق بأن الديانة الإيزيدية كانت وما زالت الخميرة الأولى للقومية الكردية ، وميثيولوجيا الإيزيدية هي الأرث التاريخي والروحاني للأمة الكردية.
لذا فبهذه المناسبة أتوجه إلى كافة الايزيديين في سوريا والعالم و إلى الامة الكردية و المخلصين من الشعب السوري بكل مكوناته باحر التهاني والتبريكات و أصلي لأجل ان يعم السلم والسلام و طننا السوري الجريح ، و يعود كل المهجرين السوريين إلى دارهم و ديارهم
سنة جديدة أعاده الله علينا و عليكم و على العالم و على الايزيديبن بالمحبة والسلام ..
وكل نيسان أنتم جميعاً بخير ..

مصادرالبحث :
– آلهة الشمس في جبل ليلون – مروان بركات ، عن جيمس هنري برستد في كتابه فجر الضمير
الباحث فراس سواح ( مغامرة العقل الأولى )
الباحث الدكتور خليل رشو جندي
الباحث الأستاذ المرحوم حسين اومريكو
وبعض من مساهماتي و مراجعاتي .
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 230 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.bahzani.net/ - 17-05-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 42
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 18-04-2024
18. کورتەباس اسئلة عن الإيزيدية
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 18-04-2024 (0 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 17-05-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 23-05-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 23-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 230 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
زاهیر شکور
ژیاننامە
عەبدولقادر عەلی
پەرتووکخانە
دەستنوسی ڕازی تەنیایی ئەحمەد هەردی
وێنە و پێناس
کارمەندانی ئاگرکوژێنەوەی پیرمام ساڵی 1984
ژیاننامە
شیلانە سۆفی
وێنە و پێناس
ئاهەنگی جەژنی نەورۆزی ساڵی 1980 لە شارۆچکەی دوکان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
دەروازەو زانیاریی مۆرفۆلۆژییانە لە زمانی کوردییدا
کورتەباس
محمد البدري: یەکەم ڕەخنەگری خۆیەتی و ڕەخنەی لایەنگر تاوانبار دەکات
وێنە و پێناس
پردی تازەی شاری مەهاباد ساڵی 1958
ژیاننامە
چرۆ زەند
کورتەباس
کورد لە پڕۆژەی دەستپێشخەریی پشتێن و ڕێگای چین
پەرتووکخانە
پۆپۆلیزم دیدگای و یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان
وێنە و پێناس
دوو گەنجی شاری ئامەد ساڵی 1920
ژیاننامە
فاروق عەباس عەلی
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
سنەوبەر عومەر ئەحمەد
ژیاننامە
مەجيد سەعيد ئەحمەد دزکوژ
ژیاننامە
ئاڤان جەوهەر
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ژیاننامە و بیرەوەرییەکانی عەلی عیزەت بیگۆڤیچ
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک مامۆستای شاری کەرکووک لەبەردەم قوتابخانەی ئیمام قاسم و ئەیوبیەی سەرەتایی ساڵی 1968
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
فەرهاد ئینجۆ
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
دراوی حکومەت و میرنشینە کوردییەکان لە سەردەمانی ئیسلامدا
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی شوێنەواری و کەلەپووری لە ئیدارەی سۆران دروست دەکرێت
پەرتووکخانە
دیوانی وەفایی؛ دەستخەتی میرزا عیسای گەورک 1322ک-1904ز
کورتەباس
کۆنترین ساڵنامەی جیهان لە کوردستان دەدۆزرێتەوە
ژیاننامە
سنەوبەر محەمەد نەجیب

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ولیەم یوحەننا
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
ولیەم یوحەننا
ژیاننامە
عومەر محەمەد ساڵح - عومەر شەمەیی
26-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عومەر محەمەد ساڵح - عومەر شەمەیی
ژیاننامە
شێرکۆ فارس
03-03-2022
سروشت بەکر
شێرکۆ فارس
ژیاننامە
چرۆ زەند
09-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
چرۆ زەند
ژیاننامە
عەبدولقادر عەلی
11-09-2024
زریان سەرچناری
عەبدولقادر عەلی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
مەجيد سەعيد ئەحمەد دزکوژ
13-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
سنەوبەر محەمەد نەجیب
13-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
فاروق عەباس عەلی
13-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پارت و ڕێکخراوەکان
دامەزراوەی سەرۆک جەلال تاڵەبانى
12-09-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
زاهیر شکور
12-09-2024
زریان عەلی
ڤیدیۆ
لە پێشوازی سەرۆکی ئێران مەسعود پزیشکیان، شاری سلێمانی بە ئاڵای رژێمی پەت و سێدارە ڕازێنرایەوە!
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
زەماوەندی ڕەسەنی کوردەواری زەماوەندی هۆزی گەڵباخی ساڵی 1965
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
ئاهەنگێکی کوردی لە شاری کرماشان لە ساڵی 1979
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
نەسرین فەخری زانای زمانەوانی
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
کۆسرەت ڕەسوڵ، شەهید ڕێباز، حەسەن کوێستانی و فاروق جەبار ساڵی 1991
12-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت
  535,935
وێنە
  109,293
پەرتووک PDF
  20,189
فایلی پەیوەندیدار
  103,500
ڤیدیۆ
  1,526
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,123
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,680
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,964
عربي - Arabic 
30,101
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,810
فارسی - Farsi 
9,455
English - English 
7,523
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,638
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
347
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
70
Polski - Polish 
54
Español - Spanish 
53
Italiano - Italian 
51
Հայերեն - Armenian 
50
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
19
Norsk - Norwegian 
17
Ελληνική - Greek 
15
עברית - Hebrew 
15
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Тоҷикӣ - Tajik 
7
Esperanto - Esperanto 
5
Catalana - Catalana 
4
Čeština - Czech 
4
ქართველი - Georgian 
4
Srpski - Serbian 
3
Hrvatski - Croatian 
3
Kiswahili سَوَاحِلي -  
2
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
Cebuano - Cebuano 
1
балгарская - Bulgarian 
1
हिन्दी - Hindi 
1
Lietuvių - Lithuanian 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,222
پەرتووکخانە 
25,545
ژیاننامە 
25,232
کورتەباس 
18,008
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,651
پەند و ئیدیۆم 
13,528
شوێنەکان 
11,996
شەهیدان 
11,575
کۆمەڵکوژی 
10,898
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,346
وێنە و پێناس 
7,345
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,258
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,424
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
819
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
250
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
323
PDF 
31,241
MP4 
2,511
IMG 
200,294
∑   تێکڕا 
234,369
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
زاهیر شکور
ژیاننامە
عەبدولقادر عەلی
پەرتووکخانە
دەستنوسی ڕازی تەنیایی ئەحمەد هەردی
وێنە و پێناس
کارمەندانی ئاگرکوژێنەوەی پیرمام ساڵی 1984
ژیاننامە
شیلانە سۆفی
وێنە و پێناس
ئاهەنگی جەژنی نەورۆزی ساڵی 1980 لە شارۆچکەی دوکان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
دەروازەو زانیاریی مۆرفۆلۆژییانە لە زمانی کوردییدا
کورتەباس
محمد البدري: یەکەم ڕەخنەگری خۆیەتی و ڕەخنەی لایەنگر تاوانبار دەکات
وێنە و پێناس
پردی تازەی شاری مەهاباد ساڵی 1958
ژیاننامە
چرۆ زەند
کورتەباس
کورد لە پڕۆژەی دەستپێشخەریی پشتێن و ڕێگای چین
پەرتووکخانە
پۆپۆلیزم دیدگای و یەکێتیی نیشتیمانیی کوردستان
وێنە و پێناس
دوو گەنجی شاری ئامەد ساڵی 1920
ژیاننامە
فاروق عەباس عەلی
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
سنەوبەر عومەر ئەحمەد
ژیاننامە
مەجيد سەعيد ئەحمەد دزکوژ
ژیاننامە
ئاڤان جەوهەر
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
ژیاننامە و بیرەوەرییەکانی عەلی عیزەت بیگۆڤیچ
وێنە و پێناس
کۆمەڵێک مامۆستای شاری کەرکووک لەبەردەم قوتابخانەی ئیمام قاسم و ئەیوبیەی سەرەتایی ساڵی 1968
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
فەرهاد ئینجۆ
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
دراوی حکومەت و میرنشینە کوردییەکان لە سەردەمانی ئیسلامدا
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی شوێنەواری و کەلەپووری لە ئیدارەی سۆران دروست دەکرێت
پەرتووکخانە
دیوانی وەفایی؛ دەستخەتی میرزا عیسای گەورک 1322ک-1904ز
کورتەباس
کۆنترین ساڵنامەی جیهان لە کوردستان دەدۆزرێتەوە
ژیاننامە
سنەوبەر محەمەد نەجیب
فۆڵدەرەکان
پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - ڕۆمان پەرتووکخانە - جۆری دۆکومێنت - وەرگێڕدراو پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست پەرتووکخانە - وەرگێڕدراو لە زمانی - ئینگلیزی پەرتووکخانە - لە جارێک زۆرتر چاپکراوە - بەڵێ پەرتووکخانە - جۆری وەشان - چاپکراو پەرتووکخانە - فایلی PDF - نەخێر ناوی کوردی - ڕەگەزی کەس - مێ ناوی کوردی - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.641 چرکە!