پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عادل عیزەت
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەباس محەمەد 2
17-09-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
وردەکاری کوژرانی دوو چەکداری داعش لە کەرکووک لە 15-09-2024
16-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
16-09-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
زادینا شاکر
16-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەلەند ئازاد جوندیانی
16-09-2024
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
16-09-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
16-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  536,741
وێنە
  109,411
پەرتووک PDF
  20,216
فایلی پەیوەندیدار
  103,644
ڤیدیۆ
  1,530
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,386
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,975
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,878
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,220
پەرتووکخانە 
25,581
ژیاننامە 
25,313
کورتەباس 
18,073
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,669
پەند و ئیدیۆم 
13,540
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,587
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,346
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,270
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,428
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
820
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,273
MP4 
2,522
IMG 
200,566
∑   تێکڕا 
234,685
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
ڕەسوڵی نادری
ژیاننامە
شێخ ئەحمەد سەرگەڵو- شێخ ئەح...
ژیاننامە
زەید ئەحمەد عوسمان
شەهیدان
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
ئاسۆ محەمەد سەڵتە
الدِيانة الأيزيدية وَفَلسَفة الطبيعة /ج 1
کوردیپێدیا و هاوکارانی، هەردەم یارمەتیدەردەبن بۆ خوێندکارانی زانکۆ و خوێندنی باڵا بۆ بەدەستخستنی سەرچاوەی پێویست!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي - Arabic
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî0
English0
کرمانجی0
هەورامی0
لوڕی0
لەکی0
Zazakî0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Français0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Catalana0
Cebuano0
Čeština0
Esperanto0
Fins0
Hrvatski0
Kiswahili سَوَاحِلي0
Lietuvių0
Norsk0
Ozbek0
Polski0
Português0
Pусский0
Srpski0
балгарская0
қазақ0
Тоҷикӣ0
Հայերեն0
ترکمانی0
हिन्दी0
ქართველი0
中国的0
日本人0

الدِيانة الأيزيدية وَفَلسَفة الطبيعة /ج 1: غازي نزام

الدِيانة الأيزيدية وَفَلسَفة الطبيعة /ج 1: غازي نزام
الدِيانة الأيزيدية وَفَلسَفة الطبيعة /ج 1
غازي نزام
لاشك أن الدِيانة الأيزيدية تُعَّد من الديانات أَو المُعتقدات القديمَة والطَبيعية ،كما أَن العناصر الطبيعية الأَربعة ( الهَواء ، الماء ، النار ، التُراب ) .هي أَركان أَساسية في فَلسَفَتها من حيث الأسطورة والطَقس والمُعتَقد ، كما سنراه في النصوص الشَفاهية الدينية الأيزيدية ، وَتَرتَبط هذه العَناصر أرتباطاً وثيقاً بِحياة االفرد في هذهِ الديانة ، وتَدخل ضمن ممارسَة مراسيمها الدينية بشكل دوري وعَلى مَدى أَيام السنة في مَعبدهم الرئيسي ( لالش ) وكذلك في المَزارات والبيوت وفي القرى والقَصَبات . هذا الجانب الطَبيعاني أتخَذَتهُ الديانات القَديمة في حَضارة وادي الرافدين وبلاد الأَغريق والرومان وبلاد فارس القديمة ، حتى دَخَلت هذهِ الفَلسَفة عَصرنا الحديث والمُعاصر وَمن ضمنها الديانة الأيزيدية في عَصرها الحديث وَمَرحلتها الثانية مابَعد ظهور الشيخ عُدي أَو الشيخ ( عادي – آدي ) في القرن الحادي عَشر الميلادي السادس الهجري .الى جانب فَلسَفة التَصَوف والتي سَبق لَنا وَأَن سَلَطنا الضوء عليها في هذا الموقع ( بحزاني ) ومواقع أخرى بعنوان ( الحلول عند الأيزيدية ) . وَمن جُملة من فَسَّر وبَحث في مجال الطبيعة وعَناصرها الأَربعة والتي أَبدع فيا الفيلسوف اليوناني الشهير ( أَمبيدوكلس ) من فلاسفة ماقَبل سقراط ،المتوفي نهاية القرن الخامس 430 ق.م مؤسس نَظرية العَناصر الأَربعة الشهير ، حيث يَقول أن العام يَتَكون من أَربَعة عناصر مزدوجة معاً بِنسب مُختلفة هي ( الهَواء –الماء – التراب – النار ) وقَد أَطلق على هؤلاء ( الجذور ) ، وَقد رَبط كل عُنصر من هذه العَناصر باسم شخصية ميثولوجية كما هو عند الأيزيدية كالشمش ( شيشم ) والقَمر ( مّه لك فه خرّ دين ) الملاك فخر الدين . أضافة الى قُدسية الماء والتراب ( الَبرات ) ، والذي سَوفَ نأتي اليه لاحقاً في هذا المقال ،أَو في الجزء الثاني منهُ، وَقد عَزا أَمبيدوكلس النمو والزيادة والنقصان في الطَبيعة الى دَرجة تمازج هذه العناصر الأَربعة معاً . في رأيهِ لاشيء جَديد يأتي الى الطَبيعة ( لايوجد صيرورة ) وأي تغييريَطرأ ،أِنما هو التغيير في تمازج أَو تَناسب عنصر مع الآخر ، وقَد أَصبَحت هذه النظرية عقيدة علمية راسخة خلال الأَلفي عام التاليين ،(1) وَعن طه باقر الباحث العراقي الشهير والمؤَرخ عُثَر المنقبون في خَفاجي عَشرة أَدوار من البناء مَر فيها المَعبَد الذي شُيد لعبادة الأله ( قَمر ) الشهير في حَضارة وادي الرافدين ( ميزوبوتاميا ) وأسمهُ السومري ( ننار – أَو نتار ) ويوجد في عدة مراكز أُخرى في العراق القديم أشهرها مدينة أور ومدينة حَران ، وَورد في أسطورة الخليقة البابلية المشهورة التي دُونت بحدود ( 1700 ق.م ) الثالوث الألهي المؤلف من آلهة عِظام هم كل من : آنو ( أِله السَماء ) كما يشير الى ذلك أسمهُ السومري ، والأله أَنليل ( إَّ له الجَو أَو الهَواء ) ، والأله إِنكي ( إِيا ) أله الأَرض والمياه الظاهرة والسُفلى ، والهه الشمش الشهير ( أوتو ) بالسومرية وشمش بالبابلية ،الذي أشتهر بأَنهُ اله النور والحَق والعَدل الموصي بالشرائع والكاشف عَن البُغض والظُلم ، وكذلك الأله ( أي – آبسو ) منذ أَقدم الأَزمنة وكان أله الماء والحكمة والمعرفة الذي عَلم البَشر المعارف والعلوم .(2) وَفيما يَتَعَلق بعَقيدة الأهالي في أيران القديمة ( الهخامنشية ) يَقول المؤَرخ الأيراني الشهير ( حَسن بيرنا ) ليس بينَ يَدينا مايُوَضح بأَن العقيدة الّهخامنشية متباينة ( مختلفة ) مَع الزَردَشتية . والاحتمال الأقوى أنهم كانوا يَعبدون بَعدَ أَهورامزدا أَربعة عَناصر
01 النور (الشمس والقَمر)
02 الماء
03 التراب
04 الرياح (3)
وهو مايَتَطابق تَماماً عند البابلييين حيث أن ( آنو ونابو ) واله السماء تَشرق منها الشَمس المضيئة والدافئة والباعثة للحياة هي ذات الشمس التي يَتوجه اليها الأيزيديون عند الدعاء في شروقهِ وغروبهِ . وهو نفسهُ الأله (الشمس) أَو رمز الدفء والضوء وأشراقة الحَياة والبَهجة التي يَتَسلم منها حمورابي شَريعَتهُ (4)
وبخصوص هذا العنصر الأهم عند الأيزيدية الشمس أَو النور عند الأىزيدية يقول المرحوم المؤَرخ جورج حَبيب أن الأَلعاب العظمى بمناسبة تكريس معبد ( مارس ) تُذَكرنا بألعاب القَباغ في عيد الجَماعية ( الأَصَح جَما وليست جَماعية – الكاتب ) وذلك أن الأله ( شمس – رأس الأيزيد) هو سيد الحَرب كما تَدلنا ذلك صفَتهُ الميثرائية ( الشمس الذ ي لاتقهر ) ورأينا أن الأحتفالت تقوم في آسيا الصغرى للآلهه شمس يوم ميهر من شهر ميهر ( وميهر تعني بالفارسية – شمس ) أي في الثاني من شهر تشرين الأَول ،وهي فترة أحتفالات الخريف بأله الحَرب (5)،ودائما عَن ( شيشم – شمش – شمس -هور – تاو – تاف – روز ) –( الكاتب) اله الضوء والأشراقة والدفء والركن الأساس والأَول في العبادة والديانة الأيزيدية كما أَسلفنا جاء في ( قه ولي شيشم مه ستم شقه ده هي 1 )نص ديني في العلم الشفاهي الأيزيدي حول الشمس في فقراتهِ .
02 مه ستم زديوانى
ئه م بشيشم بده ين به يانى
ياشيشم تّ ئه م ئانينه سه ر ئه ركاني
03 ياشيشم توى رَ حيمي
خالقى من ز قه ديمى
ل هه مو دّ ردا توى حه كيمي
هنا في هاتين الفقرتين من أَصل ( 59 ) فقرة من قه ولي شيشم يُفسر فيه دور وأسم وَمعنى ( شيشم – شيشمس ) في الميثولوجيا الأيزيدية وكيفية دَمجهِ كالهه مرة وحَكيم ومُخَلص وكلي القدرة مرة أخرى أضافة الى أنه نور يشع ويدفىء الكَون في الفلسفة الأيزيدية الحديثة الغير منقطعة من خلال أَفكار وآراء ؤأبعاد وضعها وأَسسها الشيخ عُدي ( عادي آدي ) وحَفيد شَقيقهِ المرحوم الشيخ حَسن بن عُدَي الثاني ،حيث يقول النَص ،عَشقتُ مَجلس شيخ شَمس ،وَأَلهَمني عشقَهُ ،وسوف أَعْلن عَن عَظَمتهِ وقُدرَتهِ ،يا أَيها الأله العَظيم أَنت مَن وَجهتنا الى الطريق الصحيح ، وعَلمتنا الصدق والأيمان ، حيث أَنت الرَحمة وأَنت خالقي من القَديم والأَزَل وأَنت الحَكيم الجَبار في كل وَقت وكُل زَمان (6)
وعَن العَناصر الطبيعية الأساسية الأُخرى عند الأيزيدية نرى واضحاً وجَلياً ماجاء في النص الديني (قه ولي شيخو بكر ) نَص عَن الخَليقة والتَكوين في فقراتهِ
027 به دشى مني جه باره
زدورى ئه فراندبون جاره
ئافه وئاخه وبايه وناره
028 هه رجا ركو دفاخرن
بكى دئينان وبكى دبرن
بكى مه رسوم زدورى فاريقه كرن
029 هه رجاريت دورستن
نه دخواره ونه دنفستن
بكى مه رسوم زدورى فه دكوهاستن
المعني
027 إِلهي الجَبار
خَلق الأَربعة من الدُرة
التراب والماء والهَواء
028 الأَربعة الفَواخر
بأمر مَن جَلَبوهم وبأَمر مَن أَخذوهم
وبأَي مرسوم فَصَلوهم عَن الدُرّة
029 الأَربعة الصالحين
لَم يكونوا يأكلون ولَم يكونوا ينامون
بأي مَرسوم نقلوهم من الدُرّة (7)
المصادر:–
01ويكيبيديا – الأَنترنيت
02 طه باقر /مقدمة في تاريخ الحضارات القديمة / الوَجيز في تاريخ حضارة وادي الرافدين /ج 1 ص335
03 حَسن بيرنا /تاريخ أيران القَديم حتى نهاية الدولة الساسانية / ص 229
04 الدكتور / كاظم حبيب / الديانة الأيزيدية ديانة عراقية شرق أَوسطية قديمة /دار نينوى للدراسات والنشر / سورية – دمشق – ص 206
05المرحوم المؤرخ جورج حَبيب / الديانة الأيزيدية بقايا دين قَديم /ط1 /مطبعة المعارف بغداد / 1978
06 د. خليل جندي /به رن ز ئه ده بى دينى ئيزديان / صفحات من الأَدب الديني اليزيدي /مطبعة /سبيرز للنشر / دهوك. ص212
07 لالش نامة / بحوث نصوص مقالات / للكاتب بدل فقير حجي / ط1 / 2019
غازي نزام / أوكسبورك
[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 205 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.bahzani.net/ - 17-05-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 38
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 22-02-2024
18. کورتەباس اسئلة عن الإيزيدية
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 22-02-2024 (0 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 17-05-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 23-05-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئەڤین تەیفوور )ەوە لە: 23-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 205 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
ڕەشید عەلی هەینی فەقێ
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
ژیاننامە
ئەلەند ئازاد جوندیانی
پەرتووکخانە
ناوچە ئازادکراوەکانی باشووری کوردستان (1961-1970)
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
ژیاننامە
عەباس محەمەد 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
نامەی نازم حیکمەت بۆ گەلی کورد
کورتەباس
کۆنترین ساڵنامەی جیهان لە کوردستان دەدۆزرێتەوە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ڕۆنیا عوسمان
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
ژیاننامە
سەعید بارزانی
پەرتووکخانە
دەسەڵاتی دادوەری لە شۆڕشی ئەیلوول
ژیاننامە
زادینا شاکر
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی شوێنەواری و کەلەپووری لە ئیدارەی سۆران دروست دەکرێت
کورتەباس
دۆزینەوەیەکی نوێی شوێنەوارناسان لە گردی کاراهان نەخشاندنی گوێدرێژێکی تەمەن 11 هەزار ساڵە لە کاتی راکردندا
ژیاننامە
عادل عیزەت
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
ژیاننامە
مەجيد سەعيد ئەحمەد دزکوژ
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ڕەسوڵی نادری
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
ڕەسوڵی نادری
ژیاننامە
شێخ ئەحمەد سەرگەڵو- شێخ ئەحمەد کاکە ڕەزا
17-09-2016
هاوڕێ باخەوان
شێخ ئەحمەد سەرگەڵو- شێخ ئەحمەد کاکە ڕەزا
ژیاننامە
زەید ئەحمەد عوسمان
13-05-2019
زریان سەرچناری
زەید ئەحمەد عوسمان
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
ئاسۆ محەمەد سەڵتە
18-09-2022
سروشت بەکر
ئاسۆ محەمەد سەڵتە
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عادل عیزەت
17-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەباس محەمەد 2
17-09-2024
کشمیر کەریم
ڤیدیۆ
وردەکاری کوژرانی دوو چەکداری داعش لە کەرکووک لە 15-09-2024
16-09-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
16-09-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
زادینا شاکر
16-09-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئەلەند ئازاد جوندیانی
16-09-2024
سروشت بەکر
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
16-09-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
16-09-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  536,741
وێنە
  109,411
پەرتووک PDF
  20,216
فایلی پەیوەندیدار
  103,644
ڤیدیۆ
  1,530
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
306,386
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
89,748
هەورامی - Kurdish Hawrami 
65,975
عربي - Arabic 
30,360
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
17,878
فارسی - Farsi 
9,609
English - English 
7,552
Türkçe - Turkish 
3,667
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Deutsch - German 
1,647
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
130
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
130,220
پەرتووکخانە 
25,581
ژیاننامە 
25,313
کورتەباس 
18,073
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,669
پەند و ئیدیۆم 
13,540
شوێنەکان 
11,997
شەهیدان 
11,587
کۆمەڵکوژی 
10,907
هۆنراوە 
10,260
بەڵگەنامەکان 
8,346
وێنە و پێناس 
7,358
ئامار و ڕاپرسی 
4,624
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,270
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,458
ڤیدیۆ 
1,428
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
820
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
762
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
276
گیانلەبەرانی کوردستان 
251
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
21
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,273
MP4 
2,522
IMG 
200,566
∑   تێکڕا 
234,685
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
ڕەشید عەلی هەینی فەقێ
پەرتووکخانە
گەشتێک بە نێوان هەورێ و ماکۆک دا؛ بەرگی یەکەم
وێنە و پێناس
خێزانی شێخ عومەری پانی بەرز دروو
پەرتووکخانە
پەروەردە و خوێندن لە دیدی سەرۆک بارزانی
ژیاننامە
ئەلەند ئازاد جوندیانی
پەرتووکخانە
ناوچە ئازادکراوەکانی باشووری کوردستان (1961-1970)
ژیاننامە
ڕازان ئەبوبەکر
ژیاننامە
عەباس محەمەد 2
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
نامەی نازم حیکمەت بۆ گەلی کورد
کورتەباس
کۆنترین ساڵنامەی جیهان لە کوردستان دەدۆزرێتەوە
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
ڕۆنیا عوسمان
وێنە و پێناس
خوێندکارانی ئامادەیی سلێمانی کچان ساڵی 1977
پەرتووکخانە
دیوانی سەباح ڕەنجدەر؛ بەرگی 03
ژیاننامە
سەعید بارزانی
پەرتووکخانە
دەسەڵاتی دادوەری لە شۆڕشی ئەیلوول
ژیاننامە
زادینا شاکر
کورتەباس
مۆزەخانەیەکی شوێنەواری و کەلەپووری لە ئیدارەی سۆران دروست دەکرێت
کورتەباس
دۆزینەوەیەکی نوێی شوێنەوارناسان لە گردی کاراهان نەخشاندنی گوێدرێژێکی تەمەن 11 هەزار ساڵە لە کاتی راکردندا
ژیاننامە
عادل عیزەت
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
دراوی میرنشینی بەدلیس
وێنە و پێناس
خێزانی عەلادین شێخ عومەری پانی بەرز دروو
ژیاننامە
مەجيد سەعيد ئەحمەد دزکوژ
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەکی شاری سلێمانی ساڵی شەستەکان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای ئامەد
ژیاننامە
نەسرین غەفار حەمە ساڵح
وێنە و پێناس
چەند کەسایەتییەک لە گۆیژە ساڵی 1957

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.83
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.687 چرکە!