سوپای داگیرکەری تورکیا وێڕای چەتەکانی داعش وبەرەی نوسرە لە ڕێکەوتی 20ی چلە/10 بەفرانبار هێرشیان کردە سەر #عەفرین# و بەسەدان ژن، مندال و هاووڵاتی مەدەنی کوژران و بریندار بوون. بۆ ئەوەی پێش لە کۆمەڵکوژیی گەورەتر بگیڕدرێت بەڕێوەبەرانی کانتۆنی عەفرین بڕیاریاندا کە سەدان هەزار هاووڵاتیانی مەدەنی لە شاری عەفرین دەربخەن و ڕەوانەی کانتۆنی شەهبا کران.
هاووڵاتیانی عەفرین کە خۆیان گەیاندووەتە کانتۆنی شەهبا لە کەمپەکانی بەرخۆدان و سەردەمدا جێگیر کراوون. بەڵام بە هۆی زۆر بوونی ڕێژەی کۆچبەرانەوە ژمارێکی زۆریان لە نێو مزگەوتەکان، ماڵە ڕوخاوەکان، حەوشەی ماڵان و قوتابخانەکاندا ژیان دەبەنەسەر.
کانتۆنی شەبا ماوەێکی کورتە کە لە چەتەکان پاک کراوەتەوە و دەرفەتی خزمەتگوزاری لەو کانتۆنەدا کەمە.
بەسەدان هەزار کەس کە خۆیان گەیاندووەتە کانتۆنی شەها لە نێو دۆخێکی سەختدا ژیان دەبەنەسەر، بەگەرم بوونی هەوا نەخۆشی لە نێو کەمپەکاندا زۆر بووە و بە هۆی نەبونی دەرمان و کەرەستەی تەندروستی گیانی هاووڵاتیانی عەفرین لە مەترسییدایە.
ڕێکخراوە مرۆییە نێونەتەوەییەکان هاوکاری ناکەن
هێڤی حەسەن،هاوسەرۆکی ئەنجومەنی خۆسەری دیموکراتی کانتۆنی عەفرین دەربارەی پێداویستی وگرفتەکان لە نێو کەمپەکانی سەردەم و بەرخۆدان لە کانتۆنی شەهبا بۆ ئاژانسی هەواڵی فورات دووا.
هێڤی حەسەن، ئاماژەی بەوە کرد کە لەکاتی هاتنی گەلی عەفرین بۆ کانتۆنی سەهبا هیچ ڕێکخراوەیکی تەندروستی ومرۆیی لە گەڵیان نەبوون و وتی: لە سەر ڕێگای هاتن بۆ شەهبا ژمارێکی زۆر لە منداڵ و بەساڵاچوو گیانیان لەدەستدا.ئەمە یەک مانگە کە هاووڵاتیانی عەفرین لە کانتۆنی شەهبا بەرخۆدانی دەکەن. هەنێک پێداویستی سەرەکی لە لایەن بەڕێوە بەرانی کانتۆنەکەوە دابین کراوە.
بەڵام تائیستا هیچ ڕیکخراوەێکی مرۆیی نێونەتەوەیی هاوکاری هاووڵاتیانی عەفرینی نەکردووە.
بە هۆی نەبوونی دەرمان ونەبوونی دەرفەتی چارەسەری چەندین منداڵ گیانیان لەدەستداوە
لە کەمپەکاندا نزیک لە 1000 بنەماڵە بەجێ کراون، بەڵام هەتاکو ئیستا بە سەدان بنەماڵە لە مزگەوتەکان، قوتابخانەکان و حەوشەی ماڵەکاندا لە دۆخێکی سەختدا ژیان دەبەنە سەر.
هەرڕۆژە ژمارێکی زۆر لە منداڵان و بەساڵاچووانی نەخۆس بەهۆی نەبوونی دەرمان بە بێ چارەسەری دەمێننەوە. ئێمە داوا لە گەلی خۆمان دەکەین کە شەهبا مەیدانی بەرخۆدانییە. با هەموومان پشتگیری گەلی عەفرین بکەین. وەرزی هاوین نزیکە، بە هۆی گەرمای هەوا نەخۆشی پەرەی سەندووە.
دەبێت ڕێکخراوە تەندروستییەکان سەردانی شەهبا بکەن. هەتاکو ئیستا هیچ هاوکاریێک نەهاتووە. دەبێت بۆ پاراستنی گەلی عەفرین بڕیاریکی پاراستنی نێونەتەوەیی جێبەجێ بکرێت.دەبێت بە چاودێری کۆمەڵگەی نێودەوڵەی هاووڵاتیان بگەڕێنەوە سەر خاکی خۆیان.
بەسەدان نەخۆش چاوەڕوانی چارەسەرین
هێڤی ئیبراهیم دەستنیشانی کرد کە لە شەهبا گیانی 200 هەزار هاووڵاتی لە مەترسیدایە و وتی: لێرەدا پێداویستی ژیانی زۆر کەمە، ئیمکانیاتی بەڕێوەبەری کانتۆن بۆ دابین کردنی پێداویستی ژیانی هاووڵاتیان زۆر کەمە.
ئیستاکە نزیک بە 200 نەخۆش هەیە کە دۆخیان مەترسیدارە وپێویستیان بە چارەسەرییە، تائیستا هیچ لایەنێکی پەیوەندی دار بە هانای ئێمەوە نەهاتووە.
ئیبراهیم ئاشکرای کرد کە بەهۆی دۆخی نالەباری ژیانی نەخۆشی حەبی حەلەبی کە بە هۆی گەرماوە سەر هەڵدەدا زۆر بوو. نەخۆسی سوریجە هەیە کە گەلێکی مەترسیدارە.
پێویستە کە کۆمیتەێکی دەرمان وتەندروستی پێکبهێنرێت. منداڵان پێوستیان بە شیر هەیە و لێرە شیری منداڵان دەست ناکەوێت.
دوادەکەین کە هەرکەسێک خاوەنداریەتی لە عەفرن بکات.[1]
#19-04-2018#

ناوی ڕێکخراوەیی: فیداکار شەهبا
ناو و پاشناو: عەبدولقادر شەهبا
ناوی دایک: نادیە
ناوی باوک:شەعبان
شوێنی لە دایکبوون: شەهبا
شوێن و ڕێکەوتی شەهیدبوون: جندرێس- گوندی حەمیلکە- #02-03-2018#

دوای ئەوەی کە خوێندکارانی #عەفرین# وشەهبا ئەزمونەکانی خولی یەکەمی ساڵی خوێندن-یان کۆتایی پێهێنا، ئەمڕۆلە هەمو قوتابخانە سەرەتاییەکانی شەهبا خوێندکاران بڕوانامەکانیان وەرگرت.
ماوستا نووری مەلا ماموستای قوتابخانەی ئەحداس بۆ ئاژانسی هەواڵی فورات قسەی کرد و وتی، لە پۆلی یەک هاتە پۆلی شەش خوێندکاران بڕوانامەکانی خۆیان وەرگرتووە.
ئیڤاعەبدۆ یەکێک لەخوێندکارەکانی قوتابخانەی ئەحداس بەئاژانسی هەواڵی فوراتی وت، ئەمڕۆمن بڕوانامەکەی خۆمم وەرگرت. من زۆرخۆشحاڵم وهەوڵ دەدەین کە لە وەرزی دووهەمیشدا سەربکەوین.
خوێندکارێکی تربەناوی خالید وتی، ئێمە وەرزی دووهەمی خوێندمان دەگەڕێینەوە بۆعەفرینی ئازاد ولەوێ درێژە بە خوێندن دەدەین.[1]
#27-01-2019#

#10-12- 1948# کۆمەڵگەی نێونەتەوەیی، بۆ یەکەمین جار جاڕنامەی گەردوونی مافەکانی مرۆڤی ڕاگەیاند، دوای ئەوەی کە هەموو نوێنەرایەتی یاسایی و کەلتووری هەموو جیهان بۆ دانووستاندنی دەوڵەت لەگەڵ خەڵک، بەندە بنەڕەتییەکانی مافەکانی مرۆڤیان داڕشت.
ئەو ڕۆژە، ئەوە بوو کە تێیدا کۆمەلگەی گشتی نەتەوە یەکگرتووەکان لە ساڵی 1948دا ڕۆژی جیهانی مافەکانی مرۆڤی ڕاگەیاند و کە ئەمساڵ پێ دەنێینە 72ەمین ساڵوەگەری ئەو ڕۆژە پیرۆزە. ئامانجی دروستکردنی ڕۆژی جیهانیی مافەکانی مرۆڤدا هەمووان دەتوانن وەکو مرۆڤ بە مافی ڕەوای خۆی بەبێ جیاوازی ڕەگەزی، ڕەنگی پێست، ئاین، زمان، بیروڕای سیاسی، نەتەوە، کۆمەڵگە، پارە و دەوڵەمەندی وەکو مرۆڤ ببنە خاوەن مافی خۆیان، ئەو بەڵگانە بۆ زیاتر لە 500 زمان وەرگێڕدرا و لە سەرتاسەری جیهاندا ڕۆلێکی سەرەکی دەگێڕێت.
ئامانجی ئەو هاوبەشییەی هەموو گەلان و هەموو نەتەوەکان دەگرێتە دەست و تێیدا دیاری دەکان کە بۆ هەموو کەسێک یەکسانی، نرخ و شکۆ دەکرێتە بنەمان و بنەما ئەخلاقییەکان و مرۆییەکان بۆ دەوڵەت و کەسەکان مسۆگەر ببێت.
لە بابەتی سوریادا ئەو بنەما ئەخلاقی و مرۆییەی کە بەبەڵگە کراون، بە تەواوی جیاوازن. لە هەموو بەها و بنەما مرۆییەکان دوورن، لە سەرەتای قەیرانی سوریا لە ساڵی 2011دا تا دەگاتە ئەمڕۆ، لەنێوان ڕژێمی سوریا و ئۆپۆزسیۆنی سوپای نەتەوەیی سوریا شەڕ بەردەوامە، لە ئەنجامی ئەو شەڕەشدا هەزاران کوژراو و برینداری لێ کەوتوەتەوە، کە زۆربەیان ژن و منداڵ و هاوڵاتی سفیل بوون، هەموو کردەوە دڕندەییەکانی وەکو کوشتن، ئەشکەنجە، ڕفاندنی هاوڵاتیان و کۆچبەریی بە تایبەت ئەو ڕووداوە لەسەر خاکی باکور و ڕۆژهەڵاتی سوریادا لە هەرێمەکانی دیکەی سوریا زیاتر بەڕێوەچوو. لە ساڵی 2018دا هێزی دەوڵەتی داگیرکەری تورک و چەتە تیرۆریستەکانی سەربە تورکیا بەناوی 'سوپای سوریای ئازاد' هەرێمی #عەفرین#ی داگیر کرد و دانیشتوانی ڕەسەنی لە ناوچەکە، گوندەکانی کۆچبەر کرد و زیاتر لە 300هەزار کەس ڕوویان لە ناوچەی شەهبا کرد. حەلەب و جزیرە، لەگەڵ ئەوەی دەستبەرداری موڵک و ماڵیان نەبوون، ڕووبەڕووی کردەوەی جۆراوجۆر دەبنەوە، وەکو ڕفاندن، بەزۆر پارە لێ سەندن، ئەشکەنجە دان، بە تەواوی 6 هەزار کەس ڕووبەڕووی ئەو کردەوانە بوونەتەوە، کە لەو کەسانە تا ئێستا چارەنووسی 3300 کەس دیار نییە، تەنیا لە مانگی ڕابردوودا، 86 کەس لە عەفرین لەلایەن چەکدارانەوە ڕفێندراون و هەروەها 2400 هاوڵاتیش کە 300 کەسیان منداڵن و 210 کەسیشیان ژنن، بریندار بوون.
لە سەرەتای داگیرکردنی عەفرینەوە، دەستدرێژی کراوەتە سەر 60 ژن و 500 هاوڵاتی بەناوی داواکردنی فیدیە ڕفێندراون و هەزار و 213 هاوڵاتیش شەهید بوون کە 54 کەسیان بە ئەشکەنجە کوژراون، 198 کەسیش لە ئەنجامی تەقینەوەکان گیانیان لەدەست داوە.
دەوڵەتی تورک کردەوەکانی خۆی بە هەموو شێوەیەک لەدژی گەل جێبەجێ دەکات، گۆڕینی مەتەریالەکان، قەدەغەکردنی زمانی کوردی و لەجیاتی ئەوە زمانی تورکی بەسەریاندا سەپاندوە، ئەوانەی بۆ مەتەریالەکان ئەرکدار کراوهن هەموویان سەر بە بەرەی نوسەرن کە بەرهەمی #داعش#ن، ئەو شتانەی کە دەکرێن لەژێر چەتری کۆمەلەی خێرخوازی و فریاگوزاری قەتەرین، هەروەها شوێنی قێرکردن و خوێندنگاکانیان گواستوەتەوە شوێنە سەربازییەکان و لە هەمان کاتدا ناوی گەڕەک و گوندەکان لە کوردییەوە دەکەنە تورکی، ئەوەش دیارە کە ئامانجیان دروستکردنەوەی دەوڵەتی عوسمانییە.
هەربۆیە بانگەوازی بۆ هەموو ڕێکخستن و دەوڵەتە یاساییەکانی و مرۆییەکان، پێش هەمووشیان نەتەوە یەکگرتووەکان دەکەین کە بە ئەرکی ئەخلاقی و مرۆیی خۆیان هەستن و بریاری تووند لە دژی دەوڵەتی تورک بەن و ئەو کردەوانە بەپەلە بوەستێنن کە هێزەکانی تورک لە ناو خاکی سوریا بە تایبەتیش لە خاکی عەفرین بکشێنەوە و خەڵکی ناوچەکە بگەڕێنەوە سەر ماڵ و موڵکی خۆیان ڕێکخراوە مرۆییەکان و ڕاگەیاندنەکان بچنە ناو ناوچەکە. ئێمە بە ڕای گشتی ڕایدەگەینین، دژی ئەوانەی دەستیان لەو کردەوانەدا هەیە، پێش هەمووشیان ڕەجەب تەیب ئەردۆغان و وەزیری بەرگری تورکیا خلوسی ئاکار پێویستە دادگایی بکرێن. لە لایەکەی دیکەوەش دەبێت ئەو بینایانەی لە لایەن دەوڵەتی تورکەوە ڕووخێندراون، جارێکی دیکە دروست بکرێنەوە.[1]

ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!

ئەنجومەنی بەڕێوەبردنی ناوچەکانی #شەهبا# لە باکووری شاری #حەلەب# بە فەرمی پێکهێنانی #کانتونی شەهبا#-ی سەر بە هەرێمی #عەفرین#ی ڕاگەیاند.
بە پێی هەواڵی کوردپرێس، ئەنجومەنی بەڕێوەبەریی ناوچەکانی شەهبا بە پشت‌بەستن بە بڕیاری ئەنجومەنی دامەزراندنی فیدراڵی باکووری سووریا، لە ڕاگەیێندراوێکدا بە فەرمی دامەزراندنی کانتۆنی شەهبا-ی سەر بە هەرێمی عەفرینی ڕاگەیاند.
بە گوێرەی بڕیاری دوادانیشتنی ئەنجومەنی دامەزراندنی فیدراڵی دیموکراتی باکووری سووریا کە ڕۆژی 27ی مانگی جووڵای لە شارۆچکەی ڕمێلان بەڕێوەچوو، فیدراڵی باکووری سووریا لەسێ هەرێمی عەفرین لە ڕۆژئاوا، فورات لە ناوەڕاست و جەزیرە لە ڕۆژهەڵات پێکدێت و لەمناوە هەرێمی عەفرین بریتی دەبێت لە کانتۆنەکانی عەفرین و #شەهبا# و‌ مەنبەج، هەرێمی #فورات# بریتی دەبێت لە کانتۆنەکانی #کۆبانی# و #گرێ سپی# و هەرێمی #جەزیرە#ش بریتی دەبێت لە کانتۆنەکانی #قامیشلۆ# و #حەسەکە#.
ئامانج لە ڕاگەیاندنی ئه و هەرێم و کانتۆنانە، بەڕێوەبردنی فیدراڵی ناوچە کوردییەکانی کوردستانی سووریا و بەشداریی دیموکراتیک لە داهاتووی سووریادا ڕاگەیێندراوە.
ماڵپەڕی کوردپرێس: 07-08-2017