پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ئیناس قاسۆ مشکۆ عیدۆ
18-03-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
بۆچی گەلی کورد دوژمنی زۆرە؟
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
جەلیل عەباسی شاعیر و نووسەر
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
پاوان فارس دزەیی
18-03-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
فێستیڤاڵی کولتووریی گوندی توودار سەمەدی لە نزیک سنە بۆ پێشوازیکردن لە نەورۆزی کوردان-2024
18-03-2024
سارا سەردار
وێنە و پێناس
بەڕێوەچوونی رێوڕەسمی ئاگری نەورۆزی ساڵی 2024 لە گوندی تەلڤار سەر بە شارۆچکەی دێ گۆلان لە رۆژهەڵاتی نیشتمان
18-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
فوئاد محەمەدئەمین ئاغا
18-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
جگەرەکێشان لە ناو کۆمەڵگەی کوردیدا
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناوچە گەشت و گوزاریەکانی پارێزگای هەولێر؛ بەرگی 01
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مێرگە نەقشینە
17-03-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت 513,415
وێنە 103,624
پەرتووک PDF 18,832
فایلی پەیوەندیدار 93,959
ڤیدیۆ 1,229
🔥 جەژنە جەژنی کوردستانە جەژنی نەورۆزە؛ بە تیشکی ئاگر دەنووسم جەژنە پیرۆزە.. نەورۆزتان پیرۆز! 🔥
شوێنەکان
ئاکرێ
کورتەباس
نەورۆز
هۆنراوە
نەورۆز
وێنە و پێناس
ئاهەنگی جەژنی نەورۆز لە گون...
کورتەباس
دەربارەی جەژنی نەتەوەیی نەو...
ئەنجام: 245 تۆمار دۆزرایەوە، لاپەڕە 1 لە 25
















نوێکردنەوە
Export Page to MS Excel
Facebook
Twitter
Telegram
LindedIn
Viber
Whats App
Facebook Messenger
Email
Copy Link

34 ملیۆن و نیو بەرمیل نەوت لە هەرێمی کوردستانەوە هەناردەی تورکیا کراوە
زانیارییەکانی کوردیپێدیا لە هەموو کات و شوێنێکەوەیە و بۆ هەموو کات و شوێنێکیشە!
پۆل: ئامار و ڕاپرسی | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

34 ملیۆن و نیو بەرمیل نەوت لە هەرێمی کوردستانەوە هەناردەی تورکیا کراوە

34 ملیۆن و نیو بەرمیل نەوت لە هەرێمی کوردستانەوە هەناردەی تورکیا کراوە
ەپێی ماڵپەری (ئۆیل ڕێڤیو) کە ماڵپەرێکی ناسراوی تایبەت بە چالاکییەکانی نەوت و گازە لە جیهاندا، تا کۆتایی ئەمساڵ ئاستی هەناردەکاری نەوتی هەرێمی کوردستان لە ڕێی بۆرییەوە بەرزدەبێتەوە بۆ ڕۆژانە 400 هەزار بەرمیل و لەسەرەتای ساڵی 2015 شدا ئەو ڕێژەیە بەرزدەبێتەوە بۆ ڕۆژانە 500 هەزار بەرمیل.
ماڵپەری ئۆیل ڕیڤیۆ لە زاری بەرپرسانی هەرێمی کوردستان گواستوویەتیەوە کە پێشکەوتنەکانی کەرتی نەوتی هەرێمی کوردستان لەگەڵ ئەو ئامانجەی دەسنیشانیان کردووە دەگونجێت.
بەپێی بەرپرسانی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان لەساڵی 2015 و سەرەتای 2016 ئاستی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمی کوردستان بەرزدەبێتەوە بۆ ڕۆژانە یەک ملیۆن بەرمیل. ئەوە لەکاتێکدایە لەسەرەتای ساڵی 2014ەوە بڕی 34 ملیۆن و نیو بەرمیل نەوتی هەرێمی کوردستان هەناردەی بەندەری جەیهان کراوە.
لەو ڕێژەیە بڕی 21 ملیۆن و نیو بەرمیل نەوت لەرێی بۆری نەوتی کوردستان -جەیهان فرۆشراوە، ئەو 13 ملیۆنەش کە دەمێنێتەوە لە ڕێی تانکەرەوە هەناردەی بەندەری مێرسینی تورکیا کراوە.
بەپێی لێدوانێکی تانەر یڵدز، وەزیری وزەی تورکیا لە فرۆشتنی ئەو ڕێژە نەوتە، هەرێمی کوردستان بڕی 2 ملیار و 870 ملیۆن دۆلار داهاتی هەبووە، کە لەو ڕێژەیە دوو ملیار و 100 ملیۆن دۆلاری بە کاش بووەو ئەو 775 ملیۆن دۆلارەش کە دەمێنێتەوە خەرجی پاڵاوتنی 710 هەزار تۆن لە بەرهەمە نەوتییەکانی وەک بەنزین و کێرۆسین و گازوایل کراوە.
سەرەرای ئەوەش ئەو داهاتەی کە حکومەتی هەرێمی کوردستان لە ڕێی فرۆشتنی نەوتی خۆی لەمساڵدا دەستەبەری کردووە تەنیا ڕێژەیەکی کەم لە موستەحەقاتی خۆی کە لەسەدا 17 ی بەشە بودجەیەتی پێکدەهێنێت.
لە داهاتەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان لە فرۆشتنی نەوتی خۆی نزیکەی 400 ملیۆن دۆلار تێچووی گواستنەوەو کۆگاکردنی ئەو نەوتە بووە لە ڕێی تورکیاوە.
بەپێی شارەزایانی نەوت، ئەمساڵ ساڵێکی گرینگ بووە بۆ هەرێمی کوردستان لە ڕووی گەشەسەندنی کەرتی نەوت لەبەر ئەوەی کە خەریکە لەرێی ئەو کەرتەوە هەرێمی کوردستان سەربەخۆیی ئابووری بەدەستدەهێنێت. لەبەر ئەوەشە تۆنی هایوارد، سەرۆکی کۆمپانیای گەنەل ئێنێرجی ڕایگەیاندووە کە ساڵی 2014 بۆ هەرێمی کوردستان لە کتێبەکانی مێژوودا تۆماردەکرێت.
- 26-11-2014
ئەم بابەتە 16,398 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی رووداو
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
وشە و دەستەواژە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 26-11-2014 (10 ساڵ)
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 84%
84%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 26-11-2014 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕێکخراوی کوردیپێدیا )ەوە لە: 26-11-2014 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 16,398 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.124 KB 26-11-2014 هاوڕێ باخەوانهـ.ب.
DNO بەرهەمهێنانی نەوت لە کێڵگەی پێشخابوور بەرزدەکاتەوە
مێگا-داتای کوردیپێدیا، یارمەتیدەرێکی باشە بۆ بڕیارە کۆمەڵایەتی، سیاسی و نەتەوەییەکان.. داتا بڕیاردەرە!
پۆل: ئامار و ڕاپرسی | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
DNO بەرهەمهێنانی نەوت لە کێڵگەی پێشخابوور بەرزدەکاتەوە
ئامار و ڕاپرسی

DNO بەرهەمهێنانی نەوت لە کێڵگەی پێشخابوور بەرزدەکاتەوە
ئامار و ڕاپرسی

کۆمپانیای نەوتی DNO ی نەرویجی ڕایدەگەیێنێت، چوارەمین بیری نەوت لە کێڵگەی پێشخابوور خراوەتە سەر کار و ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لەو کێڵگەیەدا توانیویەتی پێشبنییەکانی پێشووتری کۆمپانیاکە کە ڕۆژانە 30 هەزار بەرمیل بووە، تێپەڕێنێت.
کۆمپانیا نەرویجییەکە ڕایگەیاندووە بیری ژمارە پێنج لە کیڵگەی پێشخابوور ئێستا ڕۆژانە 5 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەمدەهێنێت و لە قۆناخی تاقیکردنەوەدایە. DNO ڕایگەیاندووە کە نەوتی بەرهەمهاتوو بە تەنکەر دەگوازرێتەوە بۆ خاڵی هەناردەکردنی نەوت لە پێشخابوور.
بیژەن موسەوەر ڕەحمانی، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای DNO-ی نەرویجی ڕایگەیاند: دوای کیڵگەی تاوکێ کە زۆرترین نەوتی هەرێمی کوردستان بەرهەمدەهێنێت، ئێستا کێڵگەی پێشخابوور لەڕووی بەرهەمهێنانی نەوتەوە توانیویەتی ببێتە دووەم کێڵگەی نەوتیی بەرهەمهێنەر لە هەرێمی کوردستان، بەوپێیەی کە ڕۆژانە 35 هەزار بەرمیل نەوتی لێ بەرهەمدەهێندرێت.
بەڕێوەبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای DNO-ی نەرویجی ڕایگەیاند، لە هەوڵەکانیان بەردوام دەبن بۆ خێرا پەرەپێدانی ئەو کێڵگەیە بەمەبەستی بەرهەمهێنانی نەوتی زیاتر.
بیری ژمارە پێنجی پێشخابوور، لەبەشی ڕۆژئاوای کێڵگەکە لێدراوە و لە ماوەی 57 ڕۆژدا و بە تێچووی 12 ملیۆن و 100 هەزار دۆلار توانیویەتی بگاتە قووڵایی 2918 مەتر. DNO هەروەها سەرقاڵی هەڵکۆڵینی بیری نەوتی ژمارە 6 و ژمارە 7ە لەو کێڵگەیەدا و قووڵایی ئەو بیرانە گەیشتوونەتە 4250 مەتر و 3750 مەتر. بڕیاریشە لە مانگی داهاتوودا تاقیبکرێنەوە.
کێڵگەی پێشخابوور، لە ساڵی 2017 وە دەستی بە بەرهەمهێنانی نەوت کردووە و لەو ساڵەدا بەهۆی هەڵکۆڵینی دوو بیری نەوتی ژمارە 2 و ژمارە 3، توانی ڕۆژانە 15 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەمبهێنێت. بیری ژمارە چواریش کە لە مانگی حەوت تەواوکرا ڕۆژانە 12 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەمدەهێنێت.
لە مۆڵەتی تاوکێ کە دوو کێڵگەی تاوکێ و پێشخابوور لەخۆ دەگرێت، کۆمپانیای DNO خاوەنی سەدا 75 ی پشکەکانی کارکردنە.[1]
#30-07-2018#
ئەم بابەتە 2,673 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەری رووداو - 30-07-2018
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 30-07-2018 (6 ساڵ)
جۆری ئامار و ڕاپرسی : ئابووری و نەوت
شار و شارۆچکەکان: زاخۆ
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 91%
91%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 30-07-2018 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 30-07-2018 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 30-07-2018 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 2,673 جار بینراوە
ئاژانسی هەواڵی نەوت و غازی کوردستان
کوردیپێدیا، مێژووی ڕۆژ بە ڕۆژی کوردستان و کورد دەنووسێتەوە..
پۆل: پارت و ڕێکخراوەکان | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
ئاژانسی هەواڵی نەوت و غازی کوردستان
پارت و ڕێکخراوەکان

ئاژانسی هەواڵی نەوت و غازی کوردستان
پارت و ڕێکخراوەکان

[1]
ئەم بابەتە 5,233 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] تۆماری تایبەت بۆ کوردیپێدیا | کوردیی ناوەڕاست | ئامادەکردنی کوردیپێدیا - هاوڕێ باخەوان
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
جۆری ڕێکخراو : ئابووری
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 60%
60%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 27-02-2013 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 09-09-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 5,233 جار بینراوە
ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لە گەرمیان زیادیکردووە
کوردیپێدیا، گەورەترین پڕۆژەی بەئەرشیڤکردنی زانیارییەکانمانە..
پۆل: ئامار و ڕاپرسی | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لە گەرمیان زیادیکردووە
ئامار و ڕاپرسی

ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لە گەرمیان زیادیکردووە
ئامار و ڕاپرسی

ئاستی دەرهێنانی نەوت لە کێڵگەی نەوتی حەسیرە بەراورد بە دوو مانگی ڕابردوو بۆ 16 هەزار بەرمیل زیادی کردووە. بەهۆی پەیوەستکردنی بۆریی بیری حاجی عەواد بە بیری ژمارە یەکی کێڵگەی نەوتی حەسیرەوە، ڕۆژانە زیاتر لە سێ هەزار و 110 تۆن نەوتی خاو دەردەهێنرێت.
رامیار عەبدولرەحمان، بەڕێوەبەری شارەدێی سەرقەڵا دەڵێ پێشتر ڕۆژانە نۆ هەزار و 500 بەرمیل دەردەهێنرا، ئێستا بەبەردەوامی 120 تەنکەر دەچێت و دەکاتە نزیکەی 25 هەزار بەرمیل ڕۆژانە. ئەمەش وای کردووە ‌خەڵکی ناوچەکە داوای پترۆدۆلار بکەن بۆ خزمەتکردنی ناوچەکە.
لە باشووری کوردستان تەنها گرنگی بە نەوت نادرێت، ئێستا حکومەت دەیەوێ لەڕێگەی بەرهەمهێنانەوە لە کێڵگەی نەوتی کوردەمیر، غازیش بەرهەمبێنێت بۆ ئەوەی بەشێکی بفرۆشێت و بەشەکەی دیکەشی وزەی کارەبای پێ بەرهەمبێنێت.
شاهۆ عەبدوڵڵا، بەڕێوەبەری ناوەندی حەمرین بۆ توێژینەوە دەڵێ حکومەتی هەرێمی کوردستان لەڕێگەی وەزارەتی سامانە سرووشتییەکانەوە لیژنەی ناردووە بۆ ئەوەی بزانن چەند غازی هەیە، تاوەکو وێستگەی کارەبای #گەرمیان#، کە بڕیارە لە گەرمیان دروستبکرێت، بە غازی سرووشتی کاربکات، ئەو غازەش توانای بەگەڕخستنی وێستگەیەکی 700 مێگابایتی هەیە.
ئەو نەوتەی لە کێڵگەی حەسیرە دەردەهێنرێت، ڕۆژانە لەڕێگەی تانکەرەوە دەبرێتە خورمەڵە و لەوێ لەگەڵ نەوتی کێڵەگەکانی خورمەڵە #تەقتەق# تێکەڵ دەکرێت و دووبارە لەڕێگەی بۆری نەوتی کوردستان جەیهان ڕەوانەی بازاڕەکان دەکرێت.
ئه و کۆمپانیایانەی لە باشووری کوردستان کاری دەرهێنانی نەوت دەکەن، دەیانەوێت ئاستی بەرهەمهێنان زیاد بکەن، بۆیە لە گەرمیان تاوەکو پارێزگەی #دهۆک#، گەڕان و پشکنینەکانیان بۆ دۆزینەوەی نەوت چڕتر کردووەتەوە.[1]
#07-08-2018#
ئەم بابەتە 2,215 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەری رووداو - 07-08-2018
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 07-08-2018 (6 ساڵ)
جۆری ئامار و ڕاپرسی : ئابووری و نەوت
شار و شارۆچکەکان: کەلار (گەرمیان)
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 91%
91%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 07-08-2018 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 08-08-2018 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 08-08-2018 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 2,215 جار بینراوە
ئاستی هەناردەی نەوت بۆ یەک ملیۆن بەرمیل نەوت لە ڕۆژێکدا بەرز دەبێتەوە
هەر وێنەیەک بەرامبەر سەدان وشەیە! تکایە پارێزگاری لە وێنە مێژووییەکان بکەن..
پۆل: ئامار و ڕاپرسی | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
ئاستی هەناردەی نەوت بۆ یەک ملیۆن بەرمیل نەوت لە ڕۆژێکدا بەرز دەبێتەوە
ئامار و ڕاپرسی

ئاستی هەناردەی نەوت بۆ یەک ملیۆن بەرمیل نەوت لە ڕۆژێکدا بەرز دەبێتەوە
ئامار و ڕاپرسی

هەستیار
سەرۆکی لیژنەی پیشەسازی و وزه و سامانە سرووشتییەکانی پەرلەمانی کوردستان ڕایدەگەیەنێت، لە ماوەی چەند مانگی داهاتوودا هەناردەی نەوتی هەرێم بۆ 250 هەزار بەرمیل نەوت لە ڕۆژێکدا بەرز دەبێتەوه و لە کۆتایی ساڵیشدا دەگاتە 500 هەزار بەرمیل، دەشڵێت: "لەگەڵ نەوتی کەرکووکدا دەتوانین ببینە خاوەنی سەقامگیرییەکی ئابووری و لە ساڵی 2015دا کۆتایی به و قەیرانە داراییە بهێنین".
شێرکۆ جەودەت، سەرۆکی پیشەسازی و وزه و سامانە سرووشتییەکانی پەرلەمانی کوردستان بە خەندانی ڕاگەیاند: لە ئێستادا ئاستی هەناردەی نەوتی هەرێم بۆ دەرەوەی وڵات 120 بۆ 150 هەزار بەرمیل نەوتە لە ڕۆژێکدا، لەماوەی یەک دوو مانگی داهاتووشدا ئه و ڕێژەیە بۆ 250 بەرمیل بەرز دەبێتەوە.
وتیشی: "پلان و بەرنامە هەیە بۆ کۆتایی ساڵ هەناردەی نەوتی هەرێم بگاتە 500 هەزار بەرمیل نەوت لە ڕۆژێکدا، ئەمەش لەگەڵ نەوتی کەرکووک کە ئەویش 500 هەزار بەرمیل دەبێت، دەتوانین لەگەڵ داهاتی ناوخۆدا جۆرێک لە سەقامگیری ئابووریمان بۆ بگەڕێتەوه و مووچەی فەرمانبەران و خزمەتگوزاری و سلفەکان دەستپێبکەینەوە".
شێرکۆ جەودەت وتی: "لە ئێستادا حکومەتی هەرێم کار لەسەر بەستنەوەی بۆری کێڵگە نەوتییەکانی کەرکووک دەکات بە بۆری نەوتی خورمەڵه و مەخمورەوە، بۆ ئەوەی ئامادەکاری بکرێت لە ساڵی 2015 دا لە ڕێگەی بۆریە نەوتییەکانی هەرێمەوە ڕەوانەی دەرەوە بکرێت".
سەرۆکی لیژنەی پیشەسازی و وزه و سامانە سرووشتییەکانی پەرلەمانی کوردستان ئەوەشیخستەڕوو: لە ساڵی داهاتووەوە هەوڵ دەدەن سیستمێکی نوێی ئابووری دابڕێژن و ئه و قەیران و دواکەوتنی مووچه و خزمەتگوزارییانەی هەیە نەیهێڵن و لە قەیرانی دارایی ڕزگاریان ببێت، ئەمەش پێویستی بە کارکردن و هەوڵدانی بەردەوام دەبێت.
لەسەرەتای ئەمساڵەوە بەغدا بەشە بودجەی هەرێم و مووچەی فەرمانبەرانی ڕاگرتووە، ئەمەش بەهۆی کێشەکانی بەغداو هەرێمەوە لەسەر پرسی نەوت، دوای دەستبەسەرداگرتنی موسڵ و چەند قەزاو ناحیەکی سەر بە دیاله و سەڵاحەدین و کەرکووک لەلایەن داعشەوە، قەیرانێکی نوێی ئابووری ڕووی لە هەرێمی کوردستان کرد و نرخی کاڵاو شمەک و بەنزین بەرزبوویەوە.
لە ئێستادا هەرێمی کوردستان لە ڕێگەی فرۆشتنی نەوتەوە بە کەشتی بارهەڵگر و داهاتی ناوخۆوە، مووچەی فەرمانبەران دابین دەکات، ئەویش زۆر لە وادەی خۆی دوادەکەوێت.
- 14-07-2014
ئەم بابەتە 8,772 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی خەندان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 14-07-2014 (10 ساڵ)
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 74%
74%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 14-07-2014 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 24-10-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 8,772 جار بینراوە
ئاشتی هەورامی: لەم هەفتەیەدا هەناردەی نەوت بۆ ئەم بڕە بەرز دەکەینەوە
کوردیپێدیا، بووەتە کوردستانی گەورە! لە هەموو لایەک و شێوەزمانێکی کوردستان ئەرشیڤوان و هاوکاری هەیە.
پۆل: ئامار و ڕاپرسی | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
ئاشتی هەورامی: لەم هەفتەیەدا هەناردەی نەوت بۆ ئەم بڕە بەرز دەکەینەوە
ئامار و ڕاپرسی

ئاشتی هەورامی: لەم هەفتەیەدا هەناردەی نەوت بۆ ئەم بڕە بەرز دەکەینەوە
ئامار و ڕاپرسی

وەزیری سامانە سرووشتیەکانی حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕایدەگەیەنێت، هەناردەی نەوتی خاو لە ڕێگەی بەندەری جەیهانی تورکیاوە بۆ 300 هەزار بەرمیل نەوت بەرز دەکەنەوه و لەم هەفتەیەدا ئه و بڕە زیاد دەکەن.
سایتی کوردستان تیڤی بڵاویکردەوە، لە میانی بەشداریکردنی لە پانێڵێکی کۆڕبەندی مێری کە لە شاری هەولێری پایتەختی هەرێمی کوردستان ڕێکخراوە، ئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتییەکانی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاند: ئێستا نزیکەی 300 هەزار بەرمیل نەوت ڕۆژانە هەناردەی بەندەری جەیهانی تورکیا دەکەن، ئەم هەفتەیەش هەناردەکردنەکە دەگاتە ئه و ژمارەیە.
ئاشتی هەورامی ڕاشیگەیاند: سێ بیرە نەوتی دیکە لە چەند مانگی داهاتوودا دەست بە بەرهەمهێنان دەکەن و چاوەڕوانیش دەکرێت هەناردەکردنی نەوتی هەرێم لە مانگی کانوونی دووەم و شوباتی ساڵی داهاتوو بۆ 500 هەزار بەرمیل لە ڕۆژێکدا بەرزببێتەوە.
بەهۆی هەناردەکردنی نەوتی هەرێمەوە بەشێوەی سەربەخۆو لە ڕێگەی بەندەری جەیهانی تورکیاوە، بەغدا بودجه و مووچەی فەرمانبەرانی هەرێمی کوردستانی ڕاگرتووە، ئەمەش بووەتە هۆی سەرهەڵدانی قەیرانی دارایی لە هەرێم و هاوڵاتیان و فەرمانبەران بە چەند مانگێک مووچەیەک وەردەگرن.
- 08-11-2014
ئەم بابەتە 9,551 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەڕی خەندان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 08-11-2014 (10 ساڵ)
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 74%
74%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 08-11-2014 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( هاوڕێ باخەوان )ەوە لە: 08-11-2014 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 9,551 جار بینراوە
ئاماری بەرهەمهێنانی ڕۆژانەی نەوت لە باشووری کوردستان 2020
کوردیپێدیا، (مافی گەییشتن بە زانیاریی گشتی) بۆ هەموو تاکێکی کورد دەستەبەردەکات!
پۆل: ئامار و ڕاپرسی | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
ئاماری بەرهەمهێنانی ڕۆژانەی نەوت لە باشووری کوردستان 2020
ئامار و ڕاپرسی

ئاماری بەرهەمهێنانی ڕۆژانەی نەوت لە باشووری کوردستان 2020
ئامار و ڕاپرسی

گەڵف کیستۆن پێترۆڵیۆم دەیەوێت ڕۆژانە بەرهەمهێنانی نەوت لە هەرێمی کوردستان بۆ 55 هەزار بەرمیل بەرز بکاتەوە، بەڵام چاوەڕێی باشبوونەوەی بارودۆخی ئێستا و حەقدەستی مانگانەی لە حکومەتی هەرێمی کوردستان دەکات.
کۆمپانیای گەڵف کیستۆن کە لە کێڵگەی شێخان وەبەرهێنان لە کەرتی نەوتی هەرێمی کوردستاندا دەکات و بە تێکڕا ڕۆژانە 38 هەزار بەرمیل نەوت بەرهەمدەهێنێت، دەیەوێت ئاستی بەرهەمهێنانی نەوت لە چارەگی سێیەمی 2020 بگەیێنێتە ڕۆژانە 55 هەزار بەرمیل.
جۆن فێریەر، بەڕێوەبەری جێبەجێکاری گەڵف کیستۆن ڕایگەیاندووە، پەرەپێدانی کێڵگەکانمان ڕاگرتووە تاوەکو ڕەوشەکە باشتردەبێتەوە، بەڵام ئاستی بەرهەمهێنانی نەوتمان لە هەرێمی کوردستان کەمنەکردووەتەوە و چاودێریی بازاڕی نەوت دەکەین بۆ ئەوەی هەنگاوی پێویست بۆ پاراستنی نرخی نەوت بنێین.
گەڵف کیستۆن ئاماژەی بەوە داوە. لە کاتێکدا نەوت و گاز بەشداریی سەرەکیان لە دابینکردنی داهات بۆ هەرێمی کوردسان هەیە، بۆیە کۆمپانیاکە لەگەڵ وەزارەتی سامانە سرووشتییەکان مەبەستیانە زیاتر پەرە بە کێڵگەی شێخان بدەن.
داهاتی فرۆشتنی نەوت لە کێڵگەی شێخان لە ساڵی 2019دا گەیشتە 206.7 ملیۆن دۆلار و کۆمپانیای گەڵف کیستۆنیش بڕی 90 ملیۆن دۆلاریشی لە وەبەرهێنان لە کێڵگەکەدا خەرجکردووە و بە کۆی گشتی لە ساڵی 2019دا پوختەی قازانجی کۆمپانیایاکە 43.5 ملیۆن دۆلار بووە.
گەڵف کیستۆن ئاماژەی بەوەش داوە، پلانی ئەوەیان هەیە تاوەکو ساڵی 2025 پەرەی زیاتر بە کێڵگەی شێخان بدەن و ڕۆژانە بەرهەمهێنانی نەوت بگەیێننە 110 هەزار بەرمیل.
هەروەها لەگەڵ کۆمپانیای کالیگران کار لەسەر کەمکردنەوەی دەرچوونی دووانۆکسیدی کاربۆن دەکەن بەشێوەیەک تاوەکو ساڵی 2025 دەرچوونی ئەو گازە بۆ نیوە کەمبکەنەوە.
حکومەتی هەرێمی کوردستان ڕایگەیاندووە، پابەندە بە پێدانی حەقدەستی کۆمپانیاکانی نەوت لە ناوەڕاستی هەر مانگێک بەشێوەیەک لە مانگی ئادار 2020 دەست پێدەکات.[1]
#25-04-2020#
ئەم بابەتە 1,822 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەری رووداو - 25-04-2020
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 25-04-2020 (4 ساڵ)
جۆری ئامار و ڕاپرسی : ئابووری و نەوت
وڵات - هەرێم: دەرەوە
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 89%
89%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( بەناز جۆڵا )ەوە لە: 25-04-2020 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕێکخراوی کوردیپێدیا )ەوە لە: 26-04-2020 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕێکخراوی کوردیپێدیا )ەوە لە: 26-04-2020 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 1,822 جار بینراوە
ئاماری کۆمپانیاکانی نەوت و گاز لە هەرێمی کوردستان
بە ڕێنووسێکی پوخت لە ماشێنی گەڕانەکەماندا بگەڕێ، بەدڵنیاییەوە ئەنجامێکی باش بەدەست دەهێنیت!
پۆل: ئامار و ڕاپرسی | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû1
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

ئاماری کۆمپانیاکانی نەوت و گاز لە هەرێمی کوردستان

ئاماری کۆمپانیاکانی نەوت و گاز لە هەرێمی کوردستان
چەند کۆمپانیایەکی بیانی کە گرێبەستی گەڕان و بەرهەمهێنانی نەوت و گازیان لەگەڵ هەرێمی کوردستان واژۆ کردووە، کارەکانیان لە ناوچە جیاجیاکانی هەرێم فراوانکردووە. گۆڵف کیستۆن، گاز پرۆم، دانا گاز لەو کۆمپانیایانەن کە کارەکانیان پەرە پێداوە. لەبەرامبەردا کۆمپانیای (bp) بریتانی بەهۆی خراپیی ڕەوشی ئەمنی عێراقی جێهێشت؛ هەر بەو هۆکارە ژمارەیەکی زۆری کرێکارانی بیانی کە لەو کەرتە کاریان دەکرد، عێراقیان جێهێشتووە.
کۆمپانیای گۆڵف کیستۆن یەکێک لەو کۆمپانیایانەیە کە بە ڕاپۆرت ڕایانگەیاندووە لە کێڵگەی شێخان بەرهەمهێنانیان زیادکردووە بەجۆرێک تێکڕای هەناردەی کێڵگەکە لەساڵی 2019 دا ڕۆژانە بریتی بووە لە 32883 بەرمیل کە بەپێی پلانی داڕێژراو بووە بۆ کێڵگەکە و ئاستی بەرهەم ئێستا 40000 بەرمیلە و پلانیانە بڕی %30 زیاد بکەن لەساڵی2020دا بەجۆرێک سەرەتا 43000 بۆ 48000، پاشان لە چارەکی یەکی ئەمساڵ واتا 2020 دا بۆ 55000 بەرمیل.
لە کێڵگەی شێخان کۆمپانیای گۆلف کیستۆن دەیەوێت لە بری سوتانی گاز ئینجێکتی گاز بکاتە ناو بیرە نەوتەکان، بەمە فشاری بیرەکە زیاد بکات و بەرهەمیش زیاد بکات.
بەرهەمی کێڵگەکان بەپێی ڕاپۆرتی کۆمپانیاکان لە چەند ساڵی ڕابوردوودا بەردەوام لەزیادبوون دایە و لەهەمان کاتدا نرخی نەوت بەپێی بەڕێوەبەرایەتی زانیاری وزەی ئەمریکی eia تێکڕا لەساڵی 2018 دا سەرو 71$ بووە و لە 2019 دا سەرو 64$ بووە، بۆیە لەبەرانبەردا چاوەڕواندەکرێت داهاتی نەوتی هەرێمیش زیادی کردبێت، بەڵام ئەوەیان لای حکومەت هێڵی سورە و نەک هەر بۆ ڕاگەیاندنەکان، بەڵکو کەسانێکی ناو حکومەت و بگرە بەشێک لە پەرلەمانتارانی لیژنەی پیشەسازی و سامانە سروشتییەکانیش نازانن داهاتی نەوت و گاز چەندە.
کۆمپانیای گازپرۆم نەفتی ڕووسی کە زیاتر لە حەوت ساڵە لە هەرێمی کوردستان کاردەکات، فراوانکردنی کارەکانی لە هەرێمی کوردستان ڕاگەیاند بەجۆرێک ژمارە و بڕی ئەو نەوتەی ئاشکرا کرد کە لەماوەی ڕابوردوودا لە کێڵگەی نەوتی سەرقەڵا بەرهەمی هێناوە.
کۆمپانیا ڕووسییەکە، ڕایگەیاند لەوەتەی دەستیان بە بەرهەمهێنان کردووە لە کێڵگەی نەوتی سەرقەڵا، بڕی سێ ملیۆن تۆن نەوت بەرهەمهاتووە، بەپێی ڕاگەیەندراوەکەی کۆمپانیا ڕووسییەکە، بڕی نەوتی بەرهەمهاتوو بە بەرمیل دەکاتە 23 ملیۆن بەرمیل لە مانگی12-2019 بۆ مانگی 1-2020.
ڕۆ#سنە#فت، ڕاشیگەیاندووە بڕی هایدرۆکاربۆنی شلی بەرهەمهاتوو دەگاتە 4 هەزار تۆن، ڕۆژانەش بڕی 30500 بەرمیل نەوتی ڕۆژانە لەو کێڵگەیە بەرهەمدێت.
کاری ڕووکاری و ژێرخانی کارکردن لەو کێڵگە نەوتییانە بەشێوەیەکی بەرچاو لەلایەن کۆمپانیا ڕووسییەکە فراوان کراوە، دوایین کاری فراوانکردنی دامەزراوەیی و چارەسەری ناوەندی کێڵگەکە پێشبینیدەکرێت بەمنزیکانە تەواو ببێت، بەرهەمی نەوتیش دوای ئەو قۆناغە دەگاتە 35 هەزار بەرمیل لە ڕۆژێکدا.
کۆمپانیاکە ڕاشیگەیاندووە ئامادەکاریمان کردووە بۆ هەڵکۆڵینی بیری زیاتر، دەستنیشانکردنی ئەو بیرانە وادەکات بەرهەمهێنانی نەوت لە کێڵگەکە زیاتر بکەین.
مانگی شوباتی ساڵی 2019 کۆمپانیای پیرڵ پەترۆلیۆم و حکومەتی هەرێمی کوردستان گرێبەستێکیان واژۆ کرد بۆ دوو هێندە کردنی بەرهەمی گاز و بەرزکردنەوەی بۆ 900 ملیۆن پێ سێ جا لە ڕۆژێکدا.
کۆمپانیای ئۆرێکس پەترۆلیۆم کە چەند ساڵێکە لە کێڵگەی نەوتی #هەولێر# کار دەکات، ڕاپۆرتێکیشی لەبارەی داهات و دارایی بڵاوکردبووەوە، لە ڕاپۆرتەکەی ئەو کۆمپانیایە هاتبوو: چارەکی دووەمی ساڵی ڕابوردوو ئاستی بەرهەمهێنانی نەوتی کۆمپانیاکە بەرێژەی %23 بەرزبووەتەوە، بەپێی ڕاپۆرتەکە بەرهەمی کۆمپانیاکە 11900 بەرمیلە لە ڕۆژێکدا.
کۆمپانیاکە لەبارەی داهاتی بەرهەمهێنانی نەوت لەو چارەگەدا دەڵێت: داهاتەکەیان گەیشتووەتە 40 ملیۆن دۆلار، پوختەی قازانجیشیان 2 ملیۆن و 300 هەزار دۆلار بووە.
شێرکۆ جەودەت، یەکێک لە ئەندامانی لێژنەی پیشەسازی و سامانە سروشتییەکانی پەرلەمانی کوردستانە بەهۆی بەدواداچوونی زۆری بۆ ئەم مەلەفە وەک خۆی دەڵێت: ناوی لە لیستی ئەو کەسانەیە کە زانیاری بڕ و داهاتی نەوتی هەرێم بۆی حەرامە.
شێرکۆ جەودەت، دەشڵێت: وەک لیژنە هیچ داتا و زانیارییەکمان لەلایەن وەزارەتی سامانە سروشتییەکان و حکومەتی هەرێم پێناگات، بەڵکو هەموو کۆمپانیا نەوت و گازییەکانیش ئاگادار کراونەتەوە لەوەی زانیاری بە ئێمە نەدەن، بەڵام ڕوونە کە ڕۆژ دوای ڕۆژ بەرهەم و داهاتی نەوت زیاد دەبێت و هیچیشی دیارنییە.
شارەزایانی بواری نەوت و گاز پێیانوایە سەقامگیری باری ئەمنی و زۆریی بەرهەمی نەوت لە ناوچە جیاجیاکانی هەرێمی کوردستان وایکردووە کۆمپانیا بیانییەکان پەرەی زیاتر بە کارەکانیان بدەن.
بیلال سەعید، شارەزای بواری نەوت و گازی هەرێم و جیهان، بە دواڕۆژی ڕاگەیاند کارەکانی کۆمپانیا بیانییەکان ڕۆژ دوای ڕۆژ پەرەدەسێنێت، ئەمەش بەهۆی ئەو قازانجەی کە بەبێ کێشە لێرە دەیکەن، لەو ناوچانەی ئەمنیەت و باری ئەمنی جێگیرە دەبیتەهۆی ئەوەی کۆمپانیا نەوتییەکان زیاتر کار بکەن و دەکرێت لەجیاتی عێراق کوردستان هەڵبژێرن.
بیلال سەعید، ڕاشیگەیاند هەروەها لەکاتیکدا لە بەشێکی زۆری عێراق خۆپیشاندان و ناڕەزایەتی هەیە و هێرش دەکریتە سەر کێڵگە نەوتییەکان، لە کوردستان بە پێچەوانەوەیە و بارودۆخ ئاساییە و کۆمپانیاکان لەبارێکی جێگیر تردان.
بیلال سەعید، ئاماژەی بەوەشدا هەروەها کۆمپانیاکان لە هەمانکاتدا بەشێوەیەکی گشتی سوودیان زیاتر لەجۆری گرێبەستەکانی کوردستان وەرگرتووە، چونکە گرێبەستی بەشداریکردن لە بەرهەم بووە، بۆیە دەکرێت زیاتر لەهۆکارێک بۆ بەردەوامیدان و گەشەپێدان و سەرخستنی کاری کۆمپانیاکان لەکوردستان بزانین بە پێچەوانەی عێراق.[1]
#31-01-2020#
ئەم بابەتە 3,041 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | ماڵپەری دواڕۆژ - 31-01-2020
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 11
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
ڕۆژی دەرچوون: 31-01-2020 (4 ساڵ)
جۆری ئامار و ڕاپرسی : ئابووری و نەوت
وڵات - هەرێم: ئێڕاق
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
وەزارەتەکانی باشوور (هەرێم): وەزارەتی سامانە سروشتییەکان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( بەناز جۆڵا )ەوە لە: 31-01-2020 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 12-02-2020 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 12-02-2020 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 3,041 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.1125 KB 11-02-2020 بەناز جۆڵاب.ج.
ئاو و نەوت لە هونەری ڕادیکاڵی کوردستاندا
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

ئاو و نەوت لە هونەری ڕادیکاڵی کوردستاندا

ئاو و نەوت لە هونەری ڕادیکاڵی کوردستاندا
ئاو و نەوت لە هونەری ڕادیکاڵی کوردستاندا
دەربارەی تراژێدیای خاک و کاتەلیست
#سەعیدە سائێب#

بەو ڕادەی کۆمەڵگا پشت بە پارە دەبەستێ، لە بەرژەوەندیی ئێمە کەم دەبێتەوە (1).
(مانیفێستی مان گرتنی پاریس، دێسەمبەری 1955)

پێوەندیی نێوان هونەر و کۆمەڵگا پێوەندییەکی قووڵ و حاشاهەڵنەگرە چونکوو هونەر بۆ خۆی دیاردەیەکی کۆمەڵایەتییە و هەڵقوڵاوی کۆمەڵگا و تایبەتمەندییەکانیەتی. خوێندنەوەی خولە مێژووییەکان ڕوون کەرەوەی ئەم بابەتەیە کە هەر سەردەم و خولێک هۆنەری تایبەت بە خۆی هەبووە و هەر سەردەمێکیش هونەری تایبەت بە خۆی خولقاندووە. جگە ئەمانە، لە هەر وڵاتێک ئایین، سیاسەت و ئابووری و هتد بە شێوەی جیاواز و لە ڕێگەگەلی جۆراوجۆرەوە کاریگەریان لەسەر هونەر و هونەرمەندان و بەرهەمە هونەرییەکان داناوە. بۆ نموونە، لە یوونانی کەونینەدا، هونەر، بە تایبەت تراژێدیا، دەکەوێتە خزمەت سیاسەتەوە. لە ئەورووپا لە سەدەکانی ناوەڕاستدا هونەر دەکەوێتە خزمەت ئایینەوە، پاش لە سەردەمی ڕێنسانسدا بە هاتنە ئارای شێوازی ڕۆمانتیزم پێوەندییەکانی نێوان هونەرمەند و کۆمەڵگا تووشی گۆڕان دەبێت و لێک دادەبڕێن و هۆکاری ئەمەش ئەوەیە هونەرمەند چیدی نایەوێت خزمەت کاری چین یان دەسەڵاتێکی تایبەت بێت بۆ ئەم مەبەستەش دژی دەوەستێتەوە و نا دەڵێت بە دۆخی هەبوو و هونەرێکی سەربەخۆ و پێشڕەو بەرهەم دەهێنێت. بەڵام، کۆمەڵگای بوورژوازی دژایەتیانی دەکرد و لە ڕێگەگەلی جۆراوجۆرەوە پەراوێزی دەخستن و هیچ کام لەم لەمپەرانەیش نەبوونە ڕێگر لە بەرانبەر هونەرمەندی دەربەست و پێشڕەودا و لە هەر دەورەیەکی مێژوویدا هونەرمەندان بە باش ترین شێوە بەرانبەر دۆخی هەبوو وەستاونەتەوە و هونەری سەردەمی خۆیان خولقاندووە. ئەمە، بۆ خۆی دەتوانێت نموونەیەکی باش بێت بۆ ئەم سەردەمەش، کە ئێمە ڕۆژانە لە نێو کۆمەڵگادا لەگەڵ دیاردەی بەکاڵاییبوون و بەخۆنامۆیی سەرتاسەری و بەریندا ڕووبەڕووین و، لە جیهان و بە تایبەت لەم وڵاتانەی ئێمەدا ئەم کێشانە بە سەدقات زیاترە لەبەر ئەوەی ڕەوتی مودێرنیتی و مۆدێرن بوونەی کۆمەڵگا ڕەوتی سرووشتیی خۆی نەڕۆیشتووە و هەموو شتێک پچڕ پچڕ و ناکامڵ هاتووەتە نێو کولتووری کۆمەڵگای ئێمەوە. وەکیتر، لەم نێوانەدا ئەو کەسەی ڕۆڵی مێژوویی خۆی فەرامۆش نەکردووە و بەردەوام خەریکی کار و چالاکییە و بە دژی دۆخی هەبوو هەڵوێستی هەبووە هونەرمەندانن. لە زۆربەی کاتەکاندا و بەتایبەت لەم ناوچانەی ئێمەدا بایەخی ئەوتۆ نادراوەتە هونەرمەندان، پێیان وابووە هونەرمەند تەنیا بۆ بەرژەوەندیی خۆی کار دەکات و ئەو بەرهەمانەش کە دەیخولقێنێت تەنیا هەڵقوڵاوی ناخی خۆیەتی و هیچ پێوەندییەکی بە کۆمەڵگاوە نییە. بە پێچەوانەوە، هونەرمەند وەکوو خەڵکانی ئاسایی منداڵی کۆمەڵگای خۆیەتی و وەک هەموو کەسێک لەگەڵ گیروگرفتەکانیدا ڕووبەڕووە و کاریگەریی هەبووە لەسەر ژیانی بەڵام، ئەوەی هونەرمەند جیا دەکاتەوە لە خەڵکی ئاسایی ڕوانگە و بیروبۆچوون و هەستی ئافراندن و بەرهەمی هونەریی هونەرمەندە. هونەرمەند لە ڕێگەی بەرهەمە هونەرییەکەییەوە ئەو کێشانە بەرجەستە دەکاتەوە کە ڕۆژانە تاک بە تاکی کۆمەڵگا لەگەڵیدا دەژین؛ ئامانجی هونەرمەند وێناکردن و خولقاندنی جیهانێکە یەکسانی تێیدا مسۆگەر بێت و مرۆڤایەتی و ڕێزەکەی لە نێوە کۆمەڵگادا باڵادەست بێت. بۆ ئەم مەبەستە و گەیاندنی بە شوێنی مەبەست، خۆی دەکاتە قەڵغان و بەرهەمەکەشی دەبێتە شمشێر و خەنجەرە لە مێژینە و کۆنەکەی.

بەپێی ئەو پێشەکییەی سەرەوە، لە درێژەدا دەمەوێت لەسەر بەرهەمی دوو فیگووری هونەری لە کوردستاندا بدوێم کە بەری ئەم خولە مێژووییەن و منداڵی سەردەم و ڕۆحی دەورانی خۆیانن. ئەم دوو هونەرمەندە کێشەکانی سەردەم لایان بایەخ دارە و لە هەمان کاتیشدا کۆمەڵێک کێشە بەرجەستە دەکەنەوە کە زمانی بەرهەمەکانیان دەلالەتی لێ دەکەن و لە بەرهەمەکانیشیاندا وەک مەترسیەکی گەورەش لە داهاتوودا دەیبینن و دەینوێننەوە. ئەم دوو پێشانگایە لە دوو شوێنی جیاواز لە لایەن دوو هونەرمەندی کوردەوە بەڕێوەچووە: ڕۆژهەڵاتی کوردستان و باشووری کوردستان. ئەوەی ئەم دوو پێشانگایە لێک نزیک دەکاتەوە کەڵکەڵە و بابەتی پێشانگاکانیانە: ئاو و نەوت. لە ڕاستیدا، چارەنووس و یەک لاییبوونەوەی ئەم دوو بابەتە لە ئێستای جیهان و لە داهاتووی کوردستاندا دەتوانن مەترسیی گەورە بن بە گشتی بۆ کۆمەڵگای مرۆڤایەتی و بەتایبەتی بۆ کۆمەڵگای کوردستان. کەواتە، کاتێک هونەرمەند بەرهەمێک دەخولقێنێت و دەیخاتە بەر چاوی بینەرانییەوە چیدی مڵکی هونەرمەند نییە و دەبێتە سامانی خەڵک و کۆمەڵگا و ئەو کاتەی ئاوێتەی ڕاوبۆچوونی بینەران دەبێت، ئەوە بە ڕادەی بینەرانی، کەسایەتیی جیاواز وەردەگرێت و لەسەر دەستی بینەران و بەردەنگەکانی بە شێوەیەکی دیکە دەخولقێ و بەرهەم دێتەوە. نووسینی من لەسەر ئەم بەرهەمە هونەریانە، ڕاوبۆچوون و بەرداشتی خۆمە لەم بەرهەمانە و لەوانەیە جیاواز بێت لە ئامانجی بەرهەم هێنەرەکانیان. بە کورتی، مەبەستی نووسەر ئەوەیە لە ڕێگەی ئەم دوو پێشانگاوە قووڵ تر بچێتە نێو لێ کۆڵینەوە و خوێندنەوەی ئەم دوو بابەتە گرینگ و ستراتێژیکەوە.

سەرەتا، بە پێشانگاکەی ڕۆژهەڵاتی کوردستانەوە دەست پێ دەکەم. ئاو بابەتی ئەم پێشانگایە و لە هاوینی 2015دا لە لایەن هونەرمەند ناسر فەیزوڵابەگی، لە شاری سەقز بەڕێوە چوو. ئەم پێشانگایە لە ژێر ناوی تراژدیای خاک بە شێوەی ڤیدیۆ ئارت بڵاو بۆتەوە (2). ئامانجی سەرەکیی بەڕێز فەیزۆڵابەگی لە بەڕێوەبردنی ئەم پێشانگایە، ئاو و قەیرانی کەم ئاوییە، بەڵام ئەوەی لە بەرهەمەکاندا بەدی دەکرێت، جگە قەیرانی بێ ئاوی، ڕەنگ دانەوەی کێشە کۆمەڵایەتییەکانن کە لە بەرهەمەکاندا بەرجەستەن. هونەرمەند لە ڕێگەی ئەم بابەتەوە بە ناخی کێشەکانی دیکەدا ڕۆدەچێت و کەڵک لە هێما و سیمبۆلەکان وەردەگرێت. بۆ نموونە، ماسی ڕۆڵی سەرەکی و گرینگ لەم بەرهەمانەدا دەگێڕێت، ماسی لەنێو نەتەوە و ئایینە جیاوازەکانی جیهاندا واتای جیاوازی هەبووە و بۆ مەبەستی جۆراوجۆر بەکار هاتووە. تێکستە ئەدەبییەکان، ئاینییەکان، شێوەکاری و بەرهەمە مێژوییەکان دەرخەر و سەلمێنەری ئەم بابەتەن. بەڵام، بەگشتی، ماسی، هێمای زاوزێ، خەلاقیەت، مێینەیی، خۆشبەختی، بەختەوەری، شادمانی و زانستە. هێمای بەرچاوی دیکە ئاوە و هەروەک بە ناوەکەیدا دیارە هێمای ڕۆشنایی، پاکی و ژیانە و بە ڕەنگی شین لەم بەرهەمانەدا نوێنراوەتەوە. هونەرمەند بە کەڵک وەرگرتن لەم هێمایانە و هەندێک هێمای دیکە بە شێوەیەکی جیاواز، کە زمانی تایبەتی خۆیەتی، پرسە گرینگەکان لە توێ تاریک و شاراوەکان دێنێتە دەرەوە و سەرنجی بینەر ڕادەکێشت بۆ بینینی ئەم کێشانە. شوێنی بەڕێوەبردنی ئەم پیشانگایە ڕووبارێکی ووشکەڵاتووە کە کەوتۆتە سەنتەری شاری سەقزەوە، ئەم شوێنە بە هۆی کەم ئاوییەوە ووشک بووە و بەتاڵ بۆتەوە لە گیان لەبەرە ئاوییەکان. زەوییەکەی شەقی بردووە و قەڵەشی گەورە و بچووکی تێ کەوتووە و تاک وتەرا لەملاولەولایەوە هەندێک گیای سەوز لە قەراغ و کەنارەکانییەوە ڕواوە. هونەرمەند بە یارمەتیی ڕەنگ، هێڵ، گڵی پەیکەرسازی و هەندێ کەرەستەی دیکە و ئاوێتەکردنیان لەگەڵ هێما و سیمبۆلەکان، ئامانجی خۆی دەپێکێ و بە هاوکاریی کۆمەڵێک لە قوتابییەکانی بەرهەمەکانی دەخولقێنێت. سەرەتا، بە گشتی لەگەڵ شوێنێکی ووشک و برین ڕووبەڕووین کە ژیان تێیدا بەرەو ئاوابوون دەڕوات و هێماکانی ژیان کەوتوونەتە پەراوێزەوە و هەروەک لە ڤیدیۆکەدا دیارە باڵاخانەکان ڕۆژ لە داوی ڕۆژ لە باڵاکردن و گەشەسەندندان و بەردەوام پاشەکشێ بە سرووشت دەکەن بە شێوەیەک کە باڵاخانەکان بەرچاوترن لە درەختەکان و پاڵەوانانی شار چیمەنتۆ، بلۆک، گەچ و ئاسن و... ئەوانن سەروەر و سالاری شار. لە ڕواڵەتدا لەوانەیە ئەمە وەک بابەتێکی ڕۆژانە و ئاسایی دەرکەوێت یان لە ڕوانگەیێکی دیکەوە ئەم باڵاخانە بەرزانە دەتوانن هێمای پێشکەوتن و مۆدێرن بوونەوە و پێشکەوتن بن، بەڵام ئەمە مەترسییەکی گەورییە کە سیمایی داهاتووی ژیانی تێدا وێنا دەکرێت. قۆناغی یەکەمی پێشانگاکە بە وێنەیەکەوە دەست پێ دەکات کە وردە بەرد و خۆڵ و خاشاک دایپۆشیوە و بە لادنی خۆڵەکە و پاک کردنەوەی لە خاک و پاشان بە ڕژاندنی ئاو بە سەر وێنەکەدا سیمای ژیان وەبەر زەویەکە دێتەوە و زەوی تینی ژیانی تێ دەکەوێ؛ وێنەیەک کە پڕە لە هێماکانی ژیان (ماسیی سوور و پرتەقاڵی، ئاوی شین و زۆڵال)ه کۆمەڵێک ماسی کە لەناو ئاوێکی شین و زۆڵاڵدا بە شێوەی کۆلێکتیڤ و دەستەجەمعی دەژین و ئەمە سیمایی پێشووی ئەم ڕوبارەیە کە ئێستە وا نەماوە و هیوا تێیدا کۆچی کردووە و ئەوەی ماوەتەوە زەوێکی ووشک و قاقڕە. لە بەشێکی دیکەی پێشانگاکەدا، کۆمەڵێک ماسیی دەس کردی گەورە و بچووک لەسەر زەویی دانراون کە ڕەنگەکەیان لە ڕەنگی خۆڵە و هەموویان بە ئاراستەیەکدا دەچن، وەک ئەوەی بۆ شوێنێکی نادیار سەفەر یان کۆچ دەکەن. لێردا، هونەرمەند بە ڕژاندنی ڕنگی شین بەسەریاندا ئەو پەیامە بەرجەستە دەکاتەوە کە تێ دەکۆشێت ڕێگر بێت لەم کۆچە و بە ماننەوەیان ژیان وەبەر ژیان بهێننەوە. بەشەکانیتری پێشانگاکە پێک هاتووە لە هەندێ ماسیی دەس کرد کە پێشتر بە قوڕ ئامادە کراون و لەناو زەوییدا جێگیر کراون، لە بەشی کلکەوە گرێدراون بە زەوییەوە و سەریان بۆ دەرەوەیە و بەرەو ئاسمان سەریان هەڵبڕیوە چما نزا دەکەن و لە ئاسمانان دەپاڕێنەوە کە باران و تەڕاییان یان بۆ بگەڕێنێتەوە. ئەم ماسیانە لە لایەن دوو سێ قوتابییەوە ڕەنگ دەکرێن و دەورووبەرەکەیشیان بە ڕەنگی شین دەنەخشێندرێن. هونەرمەند لە بەشێکی دیکەیدا کۆمەڵێک هێلکەی لە نێو هەندێ گەڵای سەوزدا پێچاوەتەوە و شێوەی ماسیی لەسەر کێشاونەتەوە، ئەم هێلکانە بێ گومان هێمای نەوەکانی داهاتوون کە هێشتا لە دایک نەبوون. هونەرمەند لەم بەشەدا ئەم پرسیارە بەرجەستە دەکاتەوە کە بەم پلان و بەرنامەی سیستمی پێوە بەڕێ دەچێت ئایا داهاتوویەکی گەش چاوەڕێی نەوەی نوێ دەکات یان بە پێچەوانە، داهاتوویەکی ڕەش چاوەڕوانیانە؟ لە بەشێکی دیکەی ئەم پێشانگایەدا هونەرمەند گۆمێک دەکاتە ئامانج کە نە ئاوی لێ هەڵدەقوڵێ و نە ئاویشی تێ دەڕوات و ئەم قەتیس بوونە بۆتە هۆی بۆگەند بوونی ئەم چاڵە ئاوە و دەوروپشتی قەوزەی هەڵێناو. ئەمە دەتوانێت ئاماژە بێت بۆ ئەو فیکر و هزرە چەق بەستوانەی بە هیچ شێوەیەک ڕێگە بە تازەبوونەی خۆیان و دەوروپشتیان نادەن، یان سیستم و کۆمەڵگایەک کە تا دێت کێشە و گرفتەکانی تەشەنە دەکەن و هەرجارە و لە شوێنێکەوە بۆگەنەکەی پەک بە هەناسەی ژیان و زیندووێتی دەخەن.

هونەرمەند وەک هەمیشە ڕۆڵی مێژوویی خۆیی دەگێڕێت و دەبێتە ڕابەری ئەو هەژاندن و شڵەقاندنە لە ڕێگەی ڕەنگەوە. بۆ شێوەکار ڕەنگ چەکی دەستیەتی (ڕەنگی شین کە هێمای ئاو و ئاوەدانی و شۆردنەوەی پیسی)ه ئەو نەزمە دەشێوێنێت، ئاوی تازەی ڕۆدەکاتە ئەو گۆمەوە تا لەو وەستاوی و قەتیس مانەوە ڕزگاری بێت. هونەرمەند لە بەشێکی دیکەدا کاری هاوبەش و هاوکاری دەکاتە ئامانج. لەم بەشەدا قوتابیان بە شێوەی دووکەسی لەسەر تابلۆیەک کار دەکەن کە پێکهاتەکەی پلاستیکێکی ڕوونە و یەکێکیان لەم دیوی تابلۆکەوە کار دەکات ئەوی دیکەشان لەوبەری تابلۆکەوە، بەڵام پێکەوە یەک تابلۆ تەواو دەکەن و بابەتی کارەکەشیان سرووشتە و ئاماژەیە بە ژیانی پێشووی ئەم ڕووبارە و بەهەمان نەفەسی هاودڵی و هاوپشتی، کۆمەڵگا بەرەو ئاراستەی ژیانی ڕاستەقینە، واتە گەڕاندنەوەی سرووشت بۆ شرووشت، ببەن. لە پلانێکی دیکەدا، هونەرمەند ئێسک و پرووسکی ماسییە مردووەکان بەرجەستە دەکاتەوە و هەناسەی مەسیحاییان پێ دەبەخشێتەوە و سەرلەنوێ دەیانخولقێنێتەوە و پاشان لە کۆتایی ڤیدیۆکەدا دەبینین ئەو تاقە ماسییەی کە ماوەتەوە و گیانەڵان و لەسەرە مەرگدان لە لایەن هونەرمەندەوە ڕزگار دەکرێن و دەگەڕێننتەوە بۆ ژیان و ژیانیان پێ دەبەخشرێتەوە.

گەر بمانەوێت زیاتر لەسەر ئەم پێشانگایە بدوێین دەبێت زەمینە کۆمەڵایەتی و سیاسییەکانی بەرهەم هاتنی ئەم بەرهەمانە ڕەچاو بکەین. هەر وەک پێشتر گوترا، ئەم هونەرمەندە لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەژی. وڵاتی ئێران، بە گشتی، لەم ساڵانەی دواییدا تووشی کۆمەڵک قەیران هاتووە کە جگە قەیرانی ئابووری و سیاسی تووشی قەیرانی کەم ئاویش بۆتەوە و مەترسیی زۆری لەسەر ئەم وڵاتە درووست کردووە. قەیرانەکان هەرچەند لە ئێران باڵا بکات بە سەدقات لە کوردستانیش زیاتر تەشەنە دەستێنێت. کوردستان بەپێی هەڵکەوتەی جوگرافیایی و سیاسی، یەکەیەکی دابڕاوە و دوورگەیەکە لەو ناوە و لە بەردەم دەیان و سەدان کێشەی گەورەی ژینگەیی، سیاسیی و مێژوویی چارەسە نەکراودایە و هەموو توانستەکەیشی بۆ بەرگریکردن لە خۆی وەک کیانێکی یەکە، وریاکردنەوە و ووشیاربوونەوەی خۆیەتی لە کێشەکانی خۆی. لەم ساڵانەدا قەیرانی وشکەساڵی و کەم ئاوی لە ئێران زیادی کردووە و دەرکەوتەکانی لەسەر ژیانی مرۆڤ و سرووشتی ئەو ناوچەییە ڕەنگ دانەوەی بەرچاوی هەبووە بە شێوەیەک کە لە هەندێ شوێندا زەوی تەپیوە و ئاوی دەریاکان تا ڕادەیەکی زۆر کەمیان کردووە یان تەنانەت بەرەو مەترسیی وشک بوون دەڕۆن و بەردەوام لە میدیا و ماڵپەڕ و تێلێڤیزیۆنەکاندا ئاگاداری دەدرێت کە قەیرانی کەم ئاوی مەترسیەکی جدییە. بێ گومان، ئەم قەیرانە تایبەت بە ئێران نییە بەڵکوو مەترسییەکیشە بۆ سەر ڕۆژهەڵاتی ناڤین و ئەفریقاش. تەنانەت کارناسان دەڵێن کە تا 2030 وەشکەساڵی دبێتە مەترسیەکی جدی بۆ سەر ژیانی مرۆیی. ئەمە، ڕواڵەتی بابەتەکەیە کە خەڵکی ئاسایی لەگەڵیدا ڕووبەڕوون، بەڵام ڕووی دیکەی بابەتەکە ئەوەیە ئەم قەیرانە لە کوێ و کەی دەستی پێ کردووە و هۆکارەکانی چین؟ هەروەک لە زۆربەری وتووێژەکان و ئەو نووسینانەی لەسەر قەیرانی کەم ئاویدا هاتووە، ئەمە کێشەیەک نییە کە لەم چەند ساڵەدا سەری هەڵدابێت و دیاردەیەکی نوێ بێت بەڵکوو لە ڕابردوودا هەندێ لەو جەنگانەی لە مێژوودا کراون، لەسەر ئاو بووە. عادڵ دەروێش، ڕۆژنامەنووسی عەرەب پێیوایە جەنگی شەش ڕۆژەی عەرەبەکان لەگەڵ ئێسرائیل، لە بنەڕەتدا، لەسەر ئاو بووە و هەروەها جەنگی عێراق و سووریا لەسەر ئاوی فۆرات بووە و زۆر نموونەی لەم شێوەیە (3). لەم ساڵانەی دوایشدا، لە شەڕی داعشدا ئاو ڕۆڵی سیاسیی هەبووە و زۆربەی هێرش و پەلامارەکانی بۆ سەر شوێن و چاوگەکانی ئاو بووە و دوای داگیرکردنی بە تووندی پاسەوانیان لێ کردووە.

سەبارەت بە دەوری سیاسیی ئاو لە هاوسەنگیی هێزی نێوان دەسەڵات داران و زل هێزەکاندا باس و بابەت زۆرە بەڵام ئێمە لەم بابەتەدا تەنیا بە کورتی دەتوانین چەند ئاماژەی کورت بە گوشاری هێزی سیاسیی ئاو بکەین لە ڕێ خستنی ژیان و کاری سیاسیدا. هەنووکە دەکرێت لە ڕێگەی هێزی ئاوەوە دەنگی دەنگ دەران بکڕدرێ، ببێتە بنەمای چەشنێکی بەرین لە سیاسەتی ڕانتی و ڕێ خستنی کەشی سیاسی لە ڕێگەی ئەم پێدانی ڕانتانەوە، شانۆی گەشەسەندنی پێ ڕێک بخرێ یاخود جەنگی لەسەر بکرێ یان ببێتە هۆی جەنگ.

لە ئێراندا، قەیرانی بێ ئاوی یان کەم ئاویی لە دەیەی 40ی هەتاوییەوە بە سانایی دەستی پێ کردووە و بەو پێیەش، کە پلان و بەرانەمەیەکی کۆمەڵایەتی و سیاسی و ئابووریی بۆ تەرخان نەکراوە و کاربەدەستان لە ئاستی ئەم مەترسییە کەم تەرخەم بوون، ئەم قەیرانە تا هاتووە تەشەنەی سەندووە و بەرهەمەکەیشی ئەو قەیرانە ژینگەییە ترسناکەیە کە لە ئێستادا لەگەڵیدا ڕووبەڕووین. لە زۆربەی ڕاپۆڕتەکاندا بەشی کشت وکاڵ و بەرخۆریی هاوڵاتیان کراوەتە ئامانج و بەردەوام هێرشیان کراوەتە سەر. هیچ کات ئاماژە بەو پلان و پڕۆژە پیشەسازییانە ناکرێت کە ئاوی زۆریان پێویستە و جگە ئاو سرووشتیش لەناو دەبەن. بڕینی لە ڕادەبەدەری دارەکان بۆ بەرهەمە جۆراجۆرەکان یان بڕینان بە مەبەستی بەکارهێنانی زەوی بۆ کشت وکاڵ، بۆتە هۆکاری دابەزینی ڕێژەی باران یان هاتنی لافاو. ڕادەست کردنەوەی هەندێ لەم شوێنانە و دابەش بوونیان لە نێوان دەوڵەت و کەرتی تایبەتدا، خێرایی بەخشیوەتە ئەم زیانانە. کاتێک ئەو بەشە دیاریکراوانەی لە دەستی دەوڵەتدایە و مڵکی هەموو خەڵکە دەبێتە مەڵکی تاکێک یان کەرتی تایبەت، ئەوە بەرژەوەندیی خەڵکی تێدا نامێنێت و بۆ مەبەست و قازانجی تاک و کەرتی تایبەت بە کار دەهێندرێت. بۆیە، ئەگەر بەشەکانی دیکەی سرووشتیش پێی لەناو بچن گرینگیەکی ئەوتۆی نابێت بەڵکوو گرینگ ئەوەیە کاری ئەو بەشە یان کەرتە تایبەتە ڕایی ببێت. لەم ساڵانەی دواییدا، ئەم جۆرە مامەڵە و دابەش کردنانە کاردانەوەی نێگاتیڤ و نەرێنیی هەرە خراپی لێ کەوتۆتەوە لەوانە کەم بوونەوەی لە ڕادەبەدەری ئاوە ژێرزەوییەکان و وشک بوون یان دابەزینی ئاوی ڕووبار و زەریا بەناوبانگەکانی ئێران؛ فرۆشتنی ئاو بە وڵاتانی دەرەوە یەکێک لەو هۆکارانە بووە بەڵام دەوڵەت بە فەرمی دانی پێدا نەنراوە. بەشێکی پێوەندیی بە کشت وکاڵ و بەشێکی دیکەش دەگەڕێتەوە بۆ بەشی صنعتی و پیشەسازی، بەڵام جیا لەوانە چەنێک هۆشداری دەدرێت بۆ دەست پێوەگرتن بە ئاوەوە یان بە زیادکردنی نرخی ئاو، دەیانەوێت ئەم کێشە چارەسەر بێت، بەو ڕادەیە گرینگیی نادرێتە بەشی ڕاهێنان بۆ چۆنێتیی کەڵک وەرگرتن لە سەرجەم سامانە سرووشتییەکان.

لێرەدا، ڕەنگە پێویست بێت کە بە کورتی ئاماژە بە لۆژیکی گشتیی و ناوەکیی سەرمایە خۆی بدەین کە چۆن کار دەکات و ڕەفتاری لەگەڵ ژینگە و گۆی زەویدا چۆنە. گرۆیەتیی سەرمایە بۆ دەستەبەرکردنی قازانجی زیاتر لەم سەردەمەدا بۆتە هۆکاری گەرم بوونی زەوی و گوشاری زیاتر بۆسەر چینی ئۆزۆن و لە کۆتاییدا لەبەریەک هەڵوەشاندنەوەی ژیان و دانیشتوانی زەوی. بەڵام جگە ئەمە، نابەرابەری، نەبوونی دادپەروەریی کۆمەڵایەتی، لەناوبردنی خاک، لەناوچوونی سەرچاوەکانی ئاوی شیرین و کۆتاییهاتنی سەرچاوە نەوتییەکان، پاکیان بەرهەمی تەماحی لە ڕادەبەدری سەرمایەدارییە کە بۆ قازانجی زیاتر ئامادەیە هەموو شتێک لەناو ببات تەنانەت ئەو شوێنەی کە تێیدا دەژی (4). کوردستان بەپێی هەڵکەوتەی جۆگرافیایی و کۆبوونەوەی ئاو تێیدا، کەم تر تووشی ئەم قەیرانەیە و هەر لەبەر ئەوەش پتر جێگەی تەماحە. لە ڕاستیدا، کوردستان وەک یەکەیەکی ئاودار کێشەکەی تەنیا دابەش کردن و ئاراستەکردنی ئاوەکەی بۆ شوێنەکانی دیکەی ئێران نییە بەڵکوو چەوساندنەوە و تەباەکردنی سرووشتەکەیەتی بە گشتی. هەر وەک لە سەرەوە بەوردی لە هەموو لایەنێکەوە پێشانگای ئاو تاوتوێ کرا دەبێت ئاماژە بەوە بکەم لە سەرجەم بەرهەمەکانی هونەرمەند ناسر فەیزۆڵابەگیدا پرسیارێکی شاراوە بوونی هەبوو: کامەیە ئەو دەستە شارەوەی ئەم دۆخەی لێ کەوتۆتەوە؟ کە لە بەشی لێکدانەوەی کانتێکستی بەرهەم هاتنی ئەم بەرهەمانەدا وڵامەکەی دەدۆزینەوە.

پێشانگای دووهەم لە ژێر ناوی کاتەلیست (CATALYST لە کارگەی جگەرەی سلێمانی 2018 لە لایەن هەڵگورد ئەحمەدەوە بەڕێوە چوو. هونەرمەند بابەتێکی هەرە گرینگی کردۆتە ئامانج و پێشانگاکەی لەسەر پەرەدانی ئەو بابەتە داڕشتووە. نەوت بابەتی سەرەکیی ئەم پێشانگایەیە، بەڵام شوێنی بە ڕێوەبردنی ئەم پێشانگایە، کە کارگەی جگەرەیە، خۆی دەتوانێ لە پێشانگای نەوتەکە گرینگ تر بێت (هیوادارین بتوانین لە دەرفەتێکی دیکەدا ئەم باسە پەرە پێ بدەین). هەڵگورد ئەحمەد: بۆ جێبەجێ کردنی بیر و ئایدیای بەرهەمەکانی، خۆی تاک و تەنیا تەکنیک کارێکە کە دەست ڕەنگینی و لێ زانینی لە بەرهەمەکانیدا ڕەچاو دەکرێت لە چۆنیەتی بەکارهێنانی ئەم هەموو مەتریالە جیاوازانەی کە پێکهاتوون لە کەرەستەی بەکاربراو و فڕێدراوی وەک (ئاسن، ئەلەمنیۆم، پلاستیک، ماتۆڕ و مەکینە) و پێکەوەلکاندنیان بەیەکەوە و هەروەهاش ڕۆڵی جووڵاندن و مێکانیزمی ئیش پێ کردنیان لە فۆرمێکی (ئینستەلەیشن)دا (5).

لە ڕاستیدا، نەوت لەم ناوچەدا، واتە عێراق، ڕۆڵی سەرکیی دەگێڕێ و ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ لەسەر هەموو لایەنەکانی کۆمەڵگا کاریگەریی دادەنێت و دایناوە. جگە ئەم پیشانگایە ئەم هونەرمەندە لەسەر جینۆسایدی کوردیش چەند بەرهەمی ڤیدیۆ ئارتیشی پێشکەش کردووە. سەرەتا کە چوومە نێو پێشانگاکەوە لەگەڵ ڤیدیۆئارتێکدا، کە لە چوار وێنە پێک هاتبوو، ڕووبەڕوو بوومەوە. کەسێک لەم ڤیدیۆیەدا سەرقاڵی خاڵیکردنی بۆریەک ئاوە کە بە کەوچکێک دەیکاتە ناو بۆریەکی دیکەوە. لەم بەرهەمەدا دووپات بوونەوە و بێ ئەنجامی، بینەر ماندوو دەکات و ئاماژەیەکیشە بۆ ئەشکەنجەیەک کە سەدام پێش لەسێدارەدانی زیندانیان دەیکرد بۆ ئەوەی ڕۆژی بەر لەسێدارەدانیان لێ بکات بە بەرزەخ و لە مابەینی عەرز و ئاسماندا هەڵیان پڕووکێنێت. بە بۆچوونی نووسەری ئەم دێڕانە، ڕەنگە لە لایەکی دیکەوە ئەمە بۆ خۆی گوازتنەوەی وێنەیەک بێت لە هەڵس وکەوتی کاربەدەستانی هەرێم لە دابەش و دابین کردنی سامانە سرووشتییەکان و پێداویستییە سەرەتاییەکانی خەڵک بۆ ژیانێکی مرۆیی و ئینسانی و چەشنێک دووبارەبوونەوەی ئەشکەنجە لە فۆرمێکی دیکەدا. لە بەردەم ئەم ڤیدیۆیەشدا دوو بۆری دانراون کە بینەر دەتوانێت هەمان کردار تاقی بکاتەوە و هاوبەش بێت لەگەڵ ئەو ئەزموونەدا. دوو ڤیدیۆکەیتری هۆنەرمەند ئاماژەیە بۆ جینۆسایدی خەڵکی کورد و گێڕاننەوەی ئەو تراژێدیایە لە زمانی هونەرەوە و بە زمانێکی نوێ لە لایەن هونەرمەندەوە بۆ نەوەی نوێ. واتە، ئەوەی ئەو کات لە لایەن سەدام و لە ڕێگەی ئایەتێکی قورعانەوە بەسەر کوردا هاتووە حاشا هەڵنگەرە و جیانەیەتێکی نامرۆڤانەی دڵ ڕەقانەی قێزەون بووە، بەڵام کورد بە شێوەیەکی شیاو و گونجاو کاری لەسەر/ بۆ نەکردووە کە بە فەرمی لە ئاستی جیهانیدا دانی پێدا بندرێت.

لە بەشەکانی دیکەی پێشانگاکەدا کە پێک هاتبوون لە بەرهەمە ئەنیستالەیشنەکان، سەنتەر و ناوەڕۆکی باسەکە نەوتە کە لە فۆڕمە جیاوازەکاندا خرابووە بەر چاوی هۆگرانی هونەرەوە. هونەرمەند لە بەشێک لە پێشانگاکەدا لە سەری بۆرییە نەوتەکان کەڵکی وەرگرتبوو و لە تەنیشت یەکەوە بە دیوارەکەدا هەڵیواسی بون. سەری ئەو بۆرییە نەوتانە وەک فلس (پارەی ئاسن) دەهاتنە بەرچاو، فلسی هەر وڵاتێک وێنە و هێمای ئەو وڵاتەی لەسەر نەخشێندراوە، بەڵام هونەرمەند ئەم ڕێسایە دەشکێنێت و وێنەی ڕاستەقینەی ئەم سەردەمەی لەسەر نەخشاندبوو، واتە جەنگ و ئاگر. پاشان، بۆریەکی هەڵوەشاوە دەبینین کە ئاڵای عێراق و جێگەی شکاندن و زەخماربوونی پێوە دیارە، ئەمە دەتوانێت جەستەی زام داری وڵاتێک بێت کە هەموو شتێکی لەسەر تاقیکراوەتەوە یان لە ڕوانگەیەکی دیکەوە هەرکام لەم هێمایانە بە جیا دەتوانن بۆ ئێمەی کورد دەرکەوتن و زیندووکەروەی ڕووداوە مێژووییەکان بن: یەکەم، اللەاکبر (وەک ئاماژەیەکی مێژوویی بۆ هاتنی ئیسلام بۆ ئەم ناوچانەیە دووهەم، نەوت (وەک پانتای هەموو ململانێ ئایدیۆلۆژیک، سیاسییەکان و زل هێزەکان) و سێهەم، ئاڵای عێراق (وەک هێمای تازەکردنەوەی زۆڵمی زاڵم و پاکتاو و لەناوبردنی کورد لە ژێر سێبەری ئەم ئاڵادا، واتە سەردەمی سەدام و هتد).

لە بەشێکی دیکەدا، خەریتەی عێراق کراوەتە چاڵە نەوت و لە چەند شوێنەوە نەوتی لێ هەڵدەقۆڵێ و دەوروبەری ئەم بەشە هەموو بە ڕەنگی ڕەش ڕەنگ کراوە و پەیامی ئەم بەرهەمە دەتوانێت ئەمە بێت کە تا ئەم سەرچاوانە هەڵقوڵێن داهاتووی ئەم ناوچە هەر وا نگریس و ڕەش دەبێت. لە ژوورێکی دیکەدا ئامرازێکی زەبەلاحی نەوتەڵگواستن دانرابوو کە هونەرمەند بۆ درووست کردنی ئەم ئامرازە لە کەرەستەی جۆراوجۆر و کۆن کەڵکی وەرگرتبوو و ئەمانەی پێکەوە لکاندبوو؛ کەرستەیەک هاوشێوەی ئامرازی نەوتەڵگواستن، شێوازی کارکردنی بە شێوەیەک بوو چما پیر و ماندوو بووە و توانای کارکردنی نەماوە، دەتگوت ئێستا یان تاوێکی دیکە پەکی دەکەوێ، ئەم کەرت کەرتی و پارچە پارچەییەی کەرەستەکان ئاماژەن بۆ پێک هاتەکانی خەڵکی عێراق واتە خەڵکی ئاسایی، کە بەردەوام بەرنامە و پڕۆژەی جیاوزیان لەسەر تاقیکراوەتەوە و تەنها ماندوو بوونیان بۆ ماوەتەوە، ڕێک وەک ئەم کەرەستانە کە توانای درێژدانیان نەماوە و هیلاک بوون. لە سەنتەری پێشانگاکەدا چوارگۆشەیەکی ڕەش دانرابوو کە لە چیمەنتۆ درووست کراوە و شەقی بردووە و دابەش بووە بەسەر چوار بەشدا کە ئاماژەیە بە وڵاتێک کە پێک هاتەی هەموو کوردن و لە یەک ڕیشەن، بەڵام سیاسەتە جیهانییەکان لەتی کردوون بە چوار بەش و هەرکامەیان بەشێکن لە وڵاتێکی دیکە. لە بەشێکی دیکەی پێشانگاکەدا کۆمەڵێک بۆریی نەوت کەڵەکە کراونەتە سەر یەک تر و لە هەندێک لە بۆرییەکاندا ئامێری داتاشۆ دانراون کاتێک کە سەیری ناو بۆرییەکە دەکەیت وێنەی هەڵقوڵانی نەوت دەبینین یان لەوانی دیکەدا وێنەی دابەش کردنی نەوت لەناو خەڵکدا ڕاکردن و هەڵاتن بە دوای نەوتدا دەبینین. ئەمە، ڕێک ئاماژەیە بە ڕۆڵی خەڵک لە ڕەوتی بەرهەم هاتن و دابەش کردنی نەوت و بەرهەمەکان کە لە هەموویاندا خەڵک تەنیا بینەر و لە زۆربەی کاتیشدا لە کەم ترین قازانجی ئەم مەتریالە بەهرمەندن و دەبێت هەر ڕاکەن بەدوایدا و ئەگەری گەیشتنیش نادیارە. بۆ زیاتر ڕوون بوونەوە و تێگەیشتن لە مەبەستی هونەرمەند، خوێندنەوەی کورتی مێژووی عێراق و کاریگەریی نەوت لەم ناوچەدا بە پێویست دەزانم و تێ دەکۆشم لە درێژەدا بپەرژێمە سەر ئەو بابەتە و پێوەندییەکەی بە هونەر و هونەرمەندەوە.

وەک پێشتر تا ڕادەیەک ئاماژەمان پێ کرد، نەوت ڕۆڵی گرینگ لە عێراقدا دەگێڕێت و تا ڕادیەکی هەرە زۆر بەشەکانی دیکەی کۆمەڵگا هەر لە بورای پرسە کۆمەڵایەتی، سیاسی، ئابووری و کولتوورییەکانەوە بگرە تا پێوەندییە ناوخۆیی، ناوچەیی و جیهانیی و نێونەتەوەییەکان، پرسی ئابووریی پەرەسەندن، کەرتی کشت وکاڵ، هەڵاوسانی ئابووری و هتد لە ژێر تیشکی نەوت و کاریگەرییەکانیدا ڕوون دەبیتەوە و پێش دەکەوێت. 16 ساڵ بەسەر ڕووخانی ڕژیمی بەعس و لەناوچوونی سەدام حسێن تێ دەپەڕێت بەڵام هێشتا عێراق سەقام گیر نییە و تا دێت ناکۆکیی نێوان فیرقە و عەشیرە جیاوازەکان زیاتر دەبێت. ئەوکاتەی ئەمریکا هێڕشی کردە سەر عێراق هەموو کەس لایان وابوو فریشتەی بەخت و ڕزگاری هاتووە بۆ لابردنی هەورە ڕەش و نگریسەکان و هێنانەوەی ساماڵ و بەهەشت بۆ پێک هاتە جیاوازەکانی عێراق و دەستەبەرکردنی جیهانێک بێ جیاوازی، بەڵام هیچ کات بیریان لەوە نەکردبووەوە ئەمریکا بەبێ مەبەست و بەرژەوەندی هێرش ناکاتە سەر هیچ وڵاتێک. شڵەژانی ئابووریی ئەمریکا و بازاڕەکانی و گرینگ تر لە هەمووی کەم بوونەوەی ڕێژەی بەرهەم هێنانی نەوت، هۆکارێک دەبێت بۆ هێرش کردنە سەر عێراق. یەکێکیتر لەو نموونانەی کە زۆر بە کەمی لێرەولەوێ ئاماژەی پێ ناکرێ، پێویستیی ئەمریکایە بە نەوت بۆ بەردەوام کردنی ئابووریی کشت وکاڵ و سیاسەتی ستراتێژیکی خۆراک. بۆ نموونە، لە ئەمریکا و کانەدا بۆ بەرهەم هێنانی یەک بۆریی نەوت دەبێت سێ بۆریی نەوت سەرف بکرێت چونکە بەرهەم هێنانی نەوت لەو وڵاتانە لەبەر تێکەڵ بوونی لم بە چاڵە نەوتییەکانەوە هەڵێنجانی ئەستەمە (6).

بەم پێیە، عێراق، سێهەمین وڵاتی نەوت داری جیهانە هەر بۆیە دەکەوێتە بەر تەماحی ئامریکاوە. سەرەتا، مەبەستی ئەمریکا کۆی وڵاتانی عەربی بوو بەڵام کاتێک دەزانێت ئەم خواستە بە هاسانی مسۆگەر نابێت عێراق دەبێتە مەبەست بۆ بەرەواردکردنی خواستە ئابووری و سەربازییەکانی لە ڕۆژهەڵاتی ناڤین. بەر لەوەی هێرش بکاتە سەر عێراق، پێش وەخت، هەموو لایەنەکانی ئەم هێرشە ڕەچاو دەکات و پلان و بەرنامەی بۆ دادەڕێژێت. بەرنامەی گەڵاڵەکراوی واشینگتۆن بۆ عێراق هەمان تیۆرە بەناوبانگەکە بوو: شۆک دەرمانی. شۆکی یەکەم لە ڕێگەی سەربازی و کەرەستەی جەنگییەوە خەڵکی تووشی سەرسووڕمان و تۆقان کرد و جارێکی ددووهەم لە ڕووی ڕێک خستن و بەڕێوەبەرایەتییەوە. گریمانەی خەڵک ئەوە بوو ئەوەی ئەوان لە توانایاندا نییە بیکەن ئەمریکا بە هێز و تواناکەیەوە دەیکات. کاتێک جەنگ و بشێوی وڵات دەشڵەقێنێ گونجاوترین کاتە بۆ دابەزاندنی بەرینی ئەم سیاسەتە و ڕێکخراوەکانی بۆ وێنە: سەرمایەگوزاری و پڕۆژە ئابوورییەکان. بەپێی پلانی پلان داڕێژەران، گونجاوترین کات بۆ سەرمایەگوزاری لەم وڵاتەدا کاتێکە هێشتا خوێن لەسەر زەوییە. لەم کاتەدا کە خەڵک کەڵکەڵە و دڵەڕاوکێی خواردن و دەرمان و مان و نەمانی کەس وکاریان بوون بوار خۆش دەبێت بۆ پێش خستنی بەرنامە ئابوورییەکان و شۆکە یەک لە دوای یەکەکان و کاری ئابووری و بازاڕ دەست پێ دەکات و بە ناوی ئاوەدان کردنەوە و نوێژەن کردنەوەوەوە کاربەدەستانی ئەمریکایی دەست دەگرن بەسەر هەموو بەشەکاندا. بەر لە هێرشەکە، ئابووریی عێراق لەسەر شەریکەی نەتەوەیی نەوت وەستا بوو و زۆربەی پێداویستیەکانی خەڵک لە ناوەوە لە ڕێگەی کارگە و کارخانە دەوڵەتییە بەرهەم هێنەرەکانەوە دابین دەکرا، بەڵام پاش هێرشەکە، پۆل برێمێر حاکمی مەدەنیی عێراق، پاش مانگێک دوای دەست بەکاربوونی دووسەد شەریکەی دەوڵەتیی ڕادەستی کەرتی تایبەت کرد و تاقە شوێنێک کە نەدرایە کەرتی تایبەت بەشی نەوت بوو. هۆی ئەوەش ئەوە بوو کە مەترسیی زۆر هەبوو کە لەسەر ئەم بابەتە لە نێوان لایەنەکاندا جەنگ و پێک دادان ڕووبدات. لە پڕۆژەی نوێژەن کردنەوە و بیناکردنەوەی عێراقێدا، خەڵکی عێراق دەوریان نابێت لەم پڕۆژە بەرین و زەبەلاحانەدا تەنانەت وەک کرێکارێکی ئاساییش سوودیان لێ وەرناگیردرێت. جگە بەشی ئابووری و بازاڕ بەشی کولتووریی ئەم وڵاتە بە تەواوەتی تووشی خەساری گەورە دەبێت و بەشێ زۆری کتێب خانەکان دەسوتێندرێن و مۆزەخانەکانیش بەتاڵ دەکرێنەوە و بۆ دەرەوە دەگوازرێنەوە. مێژووی ئەو وڵاتە لە چاو ترووکانێکدا داری هەڕاجی لێ دەدرێ و هەرزان فرۆش دەکرێن و دەستاودەست دەڕوات و دەگاتە دەست دەڵاڵەکان لە سووریە و ئۆردۆن و لەوێوە ڕەوانەی دەرەوە دەکرێن. لە لایەکەوە، مێژوو و کولتووری نەتەوەیەک تاڵان دەکرێ و دەسووتێندرێ و پارچە پارچە دەکرێت لە لالەیەکی دیکەوشەوە دەرگاکان بە ڕووی بازاڕی سەرمایەداریی جیهانیدا ئاواڵە دەکرێت. بۆ نموونە، شتومەکی نێوماڵ، خواردەمەنییە دەرەجە دوو و سێ کان، فیلمەکانی هۆڵیوود و هتد هاوردەی وڵات دەکرێن. هەنووکەش نەوت وەک سەرمایەیەکی سرووشتی نەک ئاسایش و ئارامیی بۆ خەڵک نەگەڕاندۆتەوە بەڵکوو هەزارویەک کێشەیتری بۆ ئەم وڵاتە خولقاندووە. لە سەدا هەشتای ئەو چاڵە نەوتانەی لە عێراق لێ دراون بە نەوت گەیشتوون، بەڵام هەمووی لە دەستی کەرتی تایبەتدایە. کەواتە، گۆڕانکارییەکی ئەوتۆ لە عێراقدا ڕووی نەداوە، ئەوەی لە عێراقدا بە ناوی گەشەکردن و پێش کەوتن بانگەشە و ڕیکلامی بۆ دەکرێت، تەنیا گەشەی پڕۆژە تاکە کەسییەکانە و قازانجەکەشی بۆ بەشێکی بچووکە لەم پێکهاتەیەدا. عێراق هێشتا وڵاتێکی وابەستەیە و بەرهەم هێنانێکی ئەوتۆی نییە و بەرخۆری وڵاتانی دراوسێیەتی چ لە ڕووی ئابووری و بازاڕەوە چ لە ڕوی سیاسی و کولتووری و کۆمەڵایەتییەوە. هەرچی زیاتر ئابووریی لەم وڵاتەدا گەشە دەکات بە هەمان ڕادەش خەڵک دەکەونە نێو تۆڕە بەرینەکانی ئەو بازاڕەوە، کە پێشتر باس مان کرد، چۆن ئاندازیاری کراوە. ڕەنگە، گرینگ ترین بەدواهاتی درێژماوەی ئابووری، پەلاماری سەربازیی ویلایەتە یەگرتووەکانی ئەمریکا و داگیرکردنی عێراق، گرێ بەستەکانی ڕاگواستنی چاڵە نەوتییەکانی عێراق بووە، بۆ شەریکە چەند نەتەوەییە بیانییەکان. گرێ بەستەکان واژۆکراون، مافەکانی بەرهەم هێنانی چاڵە بەربڵاوە نەوتییەکان فرۆشراون و ڕەوتی نەگۆڕی پڕوپاگەندە سەبارەت بە بەرهەم هێنانی نەوتی عێراق بڵاو بۆتەوە و لە کۆتاییدا دەیکاتە ڕەکابەری سعوودیە و ئێران. گێڕانەوەی ڕێزلێ نان لە بەرفراوان بوونەوەی بەرهەم هێنانی نەوت بۆ بازاڕ، دەبێتە فاکتەری سەرەکیی تێکەڵ کردنەوەی عێراق لە سیستمی ئابووریی جیهاندا؛ ئەو سیستمەی پێمان دەڵێن بە شێوەیەکی ڕوولە گەشە نەوتی عێراق، کە بەشێکی گەورەی بەرهەم هێنانەکەی دەکەوێتە داهاتووەوە، وابەستە دەبێت (7).

بۆ ئەوەی لە ستراتیژ و ناوەرۆکی مەبەستی وڵاتانی زل هێزنی جیهانی، بۆ وێنە ئەمریکا و شەریکە و کۆمپانیاکانیان، تێ بگەین باشتر وایە بزانین خۆیان چۆن ئەمە شیوەبەندی دەکەن: عێراق بۆ ئێمە لە ڕادەبەدەر گرینگ بوو، پتر لەوەی چاوەڕوان کراو بوو. بە پێچەوانەی ڕوانگەی گشتی، گرینگیی عێراق تەنیا بە هۆی نەوتەکەییەوە نییە. ئەم وڵاتە لە ڕووی سەرچاوەکانی ئاو و باری ژیۆپولێتیکیشەوە گرینگیی هەیە. هەر دوو ڕووباری دیجلە و فۆرات لە نێوان خاکی عێراقەوە تێ دەپەڕێت؛ بەم پێیە لە نێوان کۆی ئەو وڵاتانەی لەو بەشەی جیهان دان، کۆنتڕۆڵی گرینگ ترین سەرچاوە ئاوییەکان کە ڕۆژبەڕۆژ هەستیاریی زیاتر پەیدا دەکەن، لە دەستی عێراقدایە. لە درێژەی دەیەی 1980دا، گرینگیی ئاو، هەم لە ڕووی سیاسی و هەم لە ئاراستەی ئابووریدا، بۆ کەسانی وەک ئێمە کە لە بواری ئێنێرژی و ئەندازیارییدا چالاک بووین دەردەکەوت. هێرش لە ئاراستەی تایبەتیکردنەوەی زۆربەی کۆمپانیا گەورەکان، کە چاویان لە بەرهەم هێنانی ئێنێرژیی کۆمپانیا بچووک و سەربەخۆکان بووە و بە دوای دەس بەسەرداگرتینانەوە بوون، هەنووکە بە دوای تایبەتیکردنەوەی ئاوەکانی ئەفریقا، ئەمریکای لاتین و ڕەژهەڵاتی ناوڤینەوەن. جگە نەوت و ئاو، عێراق خاوەن باری زێدە ستراتژیکە و سنووری هاوبەشی هەیە لەگەڵ ئێران، کوەیت، سعوودییە، ئۆردۆن، سوورییە و تورکیە و هەروەها خاوەن کەناریشە لە دەریای خەلیجدا. بە هاسانی دەکرا لە خاکی عێراقەوە هەم ئێسرائیل و هەم یەکێتیی سۆڤیەتی پێشوو بکرێتە ئامانجی هێرشی مووشەکی. ستراتیژیستە سەربازییەکان، عێراقی ئەم ڕۆ بە هاوتای دەربەندی ڕووباری هۆدسۆن لە کاتی جەنگی فەرەنسییەکان و سوورپێستەکان و ڕاپەڕینی ئەمریکا دەزان. لە سەدەی هەژدەهەمدا فەڕەنسییەکان و ئینگلیزییەکان و ئەمریکاییەکان دەیان زانی هەر کەس کۆنتڕۆڵی دەربەندی هۆدسۆن بە دەستەوە بگرێ قاڕەی ئەمریکایشی لە کۆنتڕۆڵدایە. ئەوڕۆکە، هەموان ئەوە دەزانن کە هەر کەس کۆنتڕۆڵی عێراقی بە دەستەوە بێ، کلیکی کۆنتڕۆڵی ڕۆژهەڵاتی ناڤینی بەدەستە (8).

بەرهەمەکانی هەڵگورد ئەحمەد، هەڵقوڵاوی ئەم زەمینە و کانتێکستەن و ئەم دۆخە ڕاستەوخۆ و ناڕاستەوخۆ کاریگەریی لەسەر بەرهەمەکانی داناوە. لێرەدا، هونەرمەند نوێنەری ئەو خەڵکە چەوساوە و هەژارەیە کە مافیان ڕۆژ لە دوایی ڕۆژ لە لایەن زل هێزانەوە پێشێل دەکرێ و هاواری خەڵکێکە بەر زیانە بەردەوامەکانی ئەم چەشنە سیاسەت و ئابوورییە دەکەون و چاریان نییە جگە نواندنەوەی ڕاستەقینەی باری ژیان و ڕەنجەکانیان. لێرەوە، بۆمان دەردەکەوێت کە بوونی هونەرمەندانی ووشیار و دەربەست چەندە دەتوانێت گەریگەر بێت بۆ کۆمەڵگا؛ ئەو هونەرمەندە وریا و تیژانەی پەنجە دەخەنە سەر خاڵە هەستیارەکان و بە بەرهەمەکانیان ئەم خاڵانە بەرجەستە دەکەنەوە کە بینەرانیان بە ئاگا بێننەوە لەو کێشە و گرفتانەی لە کۆمەڵگادا بوونی هەیە یان لە داهاتوودا دەبێتە مەترسییەکی گەورە بۆ سەر خۆیان و ژیانیان.

لەم دوو پێشانگادا هونەرمەندان دەریدەخەن کە تایبەتیکردنەوەی بەرژەوەندی و کۆمەڵایەتیکردنەوەی تێچووەکان چەندە دەتوانێت زیان لە نەوەکانی داهاتوو بدات. پاراستنی عەرز یان زەمین بەو شێوەی دراوەتە دەستی ئێمە پێویستە ئێمەیش پارێزراو و تەندرووست بیدەینە دەست جیلی داهاتوو. ئەم دوو پێشانگایە دەریدەخەن ئەم دوو سامانە سرووشییە واتە ئاو و نەوت چۆن بۆ مەبەست و قازانجی سەرمایەداران و زل هێزان بەکار هێنراوە و ئەنجامی ئەم کەڵک وەرگرتنە بێ بەرنامانە خەساری قەرەبوو نەکراوی گەیاندۆتە زەوی و ژینگەکەی ئێمە. هونەر و هونەرمەندانی ڕاستەقینە هەمیشە بە نێوەنجیگەری و لە ڕێگەی هونەرەکەیانەوە دەوری سیاسی خۆیان دیوە لە خولە جۆراوجۆرە سیاسی و کولتوورییەکاندا. ئەم دوو هەنەرمەندە لە یەک سەردەم و لە دوو بەشی کوردستاندا دوو بابەتیان بەرجەستە کردۆتەوە کە چارەنووس سازن بۆ کۆمەڵگاکەیان و داهاتووی وڵات بە گشتی. یەکیان پرسی ستراتێژیکی ئاو بەرجەستە دەکاتەوە کە لەناو کۆڕوکۆمەڵە فیکرییەکاندا بە داعشی داهاتوو بەناوبانگە ئەویتریشیان نەوتە کە بریتییە لە ئاڵتوونی ڕەش.[1]

$سەرچاوەکان$
1- امپراتوری، آنتونیو نگری - مایکل هارت، ترجمە ڕضا نجف زادە، نشر قصیدەسرا، ل 444.
2- لینکی پێشانگای تراژێدیایی خاک بەرهەمی ناسر فەیزوڵابەگی: https://www.youtube.com/watch?v=Qnb97GggrfM
3- اقتصاد سیاسی آب:
https://pecritique.com/2015/02/20/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A2%D8%A8-%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D9%81/
4- بگذار آشغال بخورند، ڕابرت آلبریتون، ترجمەی کیانوش یاسایی، نشر اختران، 1393.
5- کەتەلۆگی پڕۆژەی هونەریی کاتەلیست، هەڵگورد ئەحمەد بارام، ڕێکخەر دارۆ- (دارا ڕەسوڵ).
6- بگذار آشغال بخورند، ڕابرت آلبریتون، ترجمەی کیانوش یاسایی، نشر اختران، 1393.
7- جیهانیبوونەی نیولیبێڕاڵیی سەرمایە، وەرگێڕانی هاوڕێ یوسفی، لە بڵاوکراوەکانی دەزگای ئایدیا، 2018، ل 209-210.
8- اعترافات یک جنایتکار اقتصادی، جان پرکینز، مترجمان خلیل شهابی/ میرمحمود نبوی، نشر کتاب آمە، 1392، ل 275 / 276.
9- دکترین شوک، نائومی کلاین، ترجمەی مهرداد خلیل شهابی/ میرمحمود نبوی، نشر کتاب آمە، 1390، چاپ سوم.
10- بۆ زانیاریی زیاتر لەسەر دەوری کۆمەڵایەتی یان هونەری کۆمەڵایەتیی کوردستان بگەڕێنەوە بۆ وتاری تراژێدیی تاراوگە و هونەری کۆمەڵایەتیی کوردستان نووسینی سەعیدە سائێب: http://qelam.com/index.php/articles/1390-2018-01-21-16-05-19?fbclid=IwAR0uoRcZir1DOStpRG4dHYfh_34kZLt30AVd_fZfamRzoAs77nnqiRfSXtw
11- هەرچەندە لێرەدا دەرفەتی ئەوە نییە باس لە پرسی شۆناس بکەین بەڵام بۆ زانیاری زیاتر دەتوانن بگەڕێنەوە بۆ وتاری ژیانەوەی ڕەنگەکان نووسینی سەعیدە سائێب: http://kurdish.artakurdo.com/%D9%88%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%95%DA%A9%D8%A7%D9%86/59-jianawey.html
ئەم بابەتە 216 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | قەڵەم
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 1
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
پۆلێنی ناوەڕۆک: هونەری
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان عەلی )ەوە لە: 29-07-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 29-07-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 29-07-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 216 جار بینراوە
ئایا ڤایرۆسی کۆرۆنا کۆتایی بە خۆری نەوت دێنێت؟
خانمانی کوردیپێدیا، ئازار و سەرکەوتنەکانی ژنانی کورد لە داتابەیسی نەتەوەکەیاندا هاوچەرخانە ئەرشیڤدەکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

ئایا ڤایرۆسی کۆرۆنا کۆتایی بە خۆری نەوت دێنێت؟

ئایا ڤایرۆسی کۆرۆنا کۆتایی بە خۆری نەوت دێنێت؟
ناونیشان: ئایا ڤایرۆسی کۆرۆنا کۆتایی بە خۆری نەوت دێنێت؟
نووسەر: #فەرهاد حەمزە محەمەد#
لە سەدەی ڕابردوودا چەندین تیۆری ئابووری وایان پێش بینی دەکرد کە ڕۆژێک دا دێت دوا دڵۆپە نەوت دا دەچۆرێت و کۆتایی بە چەرخی نەوت دیت، بەڵام هەموو ئه و وادانەی دانرابوون هیچیان ڕاست دەرنەچوون.
(سبنسەردیل) گەورە ئابووریناسی بەریتانی لە کۆمپانیای (B.P)لە ساڵی 2015 لە توێژینەوەیەکیدا گۆرانکاری بەسەر ئه و چەمکانەدا هێناوە کە باس لە کۆتایی هاتنی نەوت دەکەن و دەڵێت (دوور نییە داخوازی لەسەر نەوت کەم بێتەوە سەرەنجام لەگەڵ ڕۆژگاردا نرخیشی دا دەبەزێت).
دێڵ له و بروایەدایە یەدەکێکی زۆری نەوت لە ژێر زەویدا ماوە و نەدۆزاوەتەوە بە جۆرێک بەشی مرۆڤایەتی ئەکات تا ئه و ڕۆژەی خۆری بەکارهێنانی نەوت ئاوا دەبێت. هەرچەندە(سبنسەردێڵ) باسی نەوتی لەسەردەمی پاش کۆرۆنا نەکردووە بەڵام کۆمپانیای (B.P) کەتیایدا کار دەکات بۆچوونەکانی خۆی بۆ نرخی نەوت دوای کۆرۆنا لە دەوروبەری 55 دۆلار بۆ هەر بەرمیلێک دیاری کردووە، هەروەها گەڕان و پشکنینی له و شوێنانە ڕاگرتووە کە تێچووەکەی بەرزە.
ئێستا تێبینی دەکەین بە هاتنی کۆرۆنا یەکێتی ئەوروپا بودجەی تایبەتی دەست نیشان کردووە بۆ بەرەبەرە دورکەوتنەوە لە بەکارهێنانی نەوت، هەروەها (جۆن بایدن) سەرۆکی ئەمریکا 2 ترلیۆن دۆلاری تەرخان کردووە بۆ چاککردنی ژینگە و بایەخدان بە جێگرەوەکانی نەوت. ئاشکرایە 70% ی نەوتی بەکارهێنراو لە سێکتەری گواستنەوە خەرج دەکرێت هەر بۆیە وڵاتانی پیشەسازی لە هەوڵی بەردەوامدان بۆ جێگرتنەوەی ئۆتۆمبێلی بەنزین بۆ ئۆتۆمبێلی کارەبایی لەوانە کۆمپانیای (Tesla) هەوڵەکانی چڕ کردۆتەوە لە دروست کردنی ئۆتۆمبێلی کار کردوو بە پاتری بە جۆرێک پاتری یەک ملیۆن میلی داهێناوە و لە چەندین سووچی جیهاندا کارگەی بنیات ناوە. هەرگیز چاوەڕوان ناکرێت جارێکی تر بەکاربردنی سووتەمەنی فڕۆکە وەک پێش ساڵی 2020 ی لێبێت , ئەگەر داخوازی زۆریشی لەسەر بێت ئەوا فرۆکەیەک دروست دەکرێت کەمترین بەنزین خەرج بکات.
هەموو پێشبینیەکان وا دەردەخەن ساڵی 2020 سەرەتایی کز بوونی خۆری نەوت دەبێت، پێناچێت جارێکی تر هەوڵەکانی وڵاتانی ئۆپیک پڵاس بتوانن نرخی نەوت بە جۆرێک بەرز بکەنەوە وەک لە ساڵی 2015 توانیان ئەنجامی بدەن.
لەمەوە دەگەینە ئه و ڕاستییەی کە ڤایرۆسی کۆرۆنا جگە لەوەی زۆر شتی لەسەر زەوی گۆری تەنانەت دابوونەریتە کۆمەڵایەتییەکانیش دەبێتە سەرەتای ئاوا بوونی خۆری نەوت و جارێکی تر ئه و ڕۆژگارە نایەتەوە کە نرخی نەوت بگاتە 100دۆلار. [1]
ئەم بابەتە 405 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 3
زمانی بابەت: کوردیی ناوەڕاست
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئابووری
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: کرمانجیی ناوەڕاست
وڵات - هەرێم: باشووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
خاوەنی ئەم بابەتە بەسوپاسەوە، مافی بڵاوکردنەوەیی بە کوردیپێدیا بەخشیوە! یان بابەتەکە کۆنە، یاخود بابەتەکە موڵکی گشتییە.
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 28-09-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 28-09-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە 405 جار بینراوە

ڕۆژەڤ
شوێنەکان
ئاکرێ
19-01-2009
هاوڕێ باخەوان
ئاکرێ
کورتەباس
نەورۆز
23-03-2009
هاوڕێ باخەوان
نەورۆز
هۆنراوە
نەورۆز
25-02-2022
زریان عەلی
نەورۆز
وێنە و پێناس
ئاهەنگی جەژنی نەورۆز لە گوندی ئاکۆیانی شارۆچکەی ڕواندز ساڵی 1983
21-03-2023
سەریاس ئەحمەد
ئاهەنگی جەژنی نەورۆز لە گوندی ئاکۆیانی شارۆچکەی ڕواندز ساڵی 1983
کورتەباس
دەربارەی جەژنی نەتەوەیی نەورۆز بزانە؟
25-03-2023
سارا سەردار
دەربارەی جەژنی نەتەوەیی نەورۆز بزانە؟
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
ئیناس قاسۆ مشکۆ عیدۆ
18-03-2024
سروشت بەکر
ڤیدیۆ
بۆچی گەلی کورد دوژمنی زۆرە؟
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ڤیدیۆ
جەلیل عەباسی شاعیر و نووسەر
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ژیاننامە
پاوان فارس دزەیی
18-03-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
فێستیڤاڵی کولتووریی گوندی توودار سەمەدی لە نزیک سنە بۆ پێشوازیکردن لە نەورۆزی کوردان-2024
18-03-2024
سارا سەردار
وێنە و پێناس
بەڕێوەچوونی رێوڕەسمی ئاگری نەورۆزی ساڵی 2024 لە گوندی تەلڤار سەر بە شارۆچکەی دێ گۆلان لە رۆژهەڵاتی نیشتمان
18-03-2024
سارا سەردار
ژیاننامە
فوئاد محەمەدئەمین ئاغا
18-03-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
جگەرەکێشان لە ناو کۆمەڵگەی کوردیدا
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
ناوچە گەشت و گوزاریەکانی پارێزگای هەولێر؛ بەرگی 01
18-03-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
مێرگە نەقشینە
17-03-2024
سەریاس ئەحمەد
ئامار
بابەت 513,415
وێنە 103,624
پەرتووک PDF 18,832
فایلی پەیوەندیدار 93,959
ڤیدیۆ 1,229

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.33
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.391 چرکە!