المکتبة
المکتبة
البحث
حول...
حول...
کورديپيديا أکبر مصدر کوردي للمعلومات بلغات متعددة!
خيارات البحث
نوع البحث: ≈ مشابه
نوع البحث: = يساوي
نوع البحث: ≕ تبدأ بـ...
بحث غامض
جميع الأصناف
أسماء كردية
احصائيات واستفتاءات
الأبادة الجماعية
الأحزاب والمنظمات
الأسلحة المستخدمة في كردستان
الأماکن
الاعشاب الكردية
الاعمال الفنية
الالعاب الفلكلورية الكوردية
الامثال والعبارات
التقالید
الخرائط
الدوائر
السياحة
السيرة الذاتية
الشهداء
العشيرة - القبيلة - الطائفة
العلم المرأة
المتاحف
المتفرقات
المطبخ الکوردي
المنشورات
المواقع الأثریة
المکتبة
النصوص الدينية
الکلمات والعبارات
بحوث قصیرة
بيئة كوردستان
تواریخ وأحداث
حزورة
حيوانات كردستان
صور وتعریف
علوم
فيديو
قصيدة
منتوجات كوردستانية
نكت
وثائق
جميع اللغات
کوردیی ناوەڕاست
Kurmancî - Kurdîy Serû
English
کرمانجی - کوردیی سەروو
هەورامی
لەکی
Zazakî
عربي
فارسی
Türkçe
עברית
Deutsch
Française
Italiano
Español
Svenska
Nederlands
Ελληνική
Azərbaycanca
Հայերեն
中国的
日本人
Norsk
Pусский
البحث
بحث متقدم
لوحة المفاتيح
البحث
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المجموعات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
ارسال
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
الأدوات
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
اللغات
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
حسابي
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
البحث
ارسال
الأدوات
اللغات
حسابي
بحث متقدم
المکتبة
الاسماء الکوردية للاطفال
التسلسل الزمني للأحداث
المصادر
البصمات
المجموعات
النشاطات
کيف أبحث؟
منشورات كورديبيديا
فيديو
التصنيفات
موضوع عشوائي
أرسال موضوع
ارسال صورة
استفتاء
تقييماتکم
اتصال
اية معلومات تحتاج کورديپيديا!
المعايير
قوانين الأستعمال
جودة السجل
حول...
امناء الأرشيف لکوردیپیدیا
ماذا قالوا عنا!
أضيف کورديپيديا الی موقعک
أدخال \ حذف البريد الألکتروني
أحصاء الزوار
أحصاء السجل
مترجم الحروف
تحويل التقويمات
التدقيق الإملائي
اللغة أو لهجات الصفحات
لوحة المفاتيح
روابط مفيدة
امتداد كوردییدیا لجوجل كروم
كوكيز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
الدخول
المشارکة والمساعدة
هل نسيت بيانات الدخول؟
کوردیی ناوەندی (سۆرانی)
Kurdî Bakûr (Kurmancî)
کوردیی باکوور (بادینی)
کوردیی (هەورامی)
کوردیی خواروو (کەڵهوڕی، لەکی و لوڕی)
kurdipedia.org 2008 - 2024
نافذة التدوين
|
قەزای داقوق لە سەرژمێری ساڵی 1947دا
اسم المرسل
البريد الألکتروني
العنوان
اللغة
کوردیی ناوەڕاست
Kurmancî - Kurdîy Serû
English
کرمانجی - کوردیی سەروو
هەورامی
لوڕی
لەکی
Kurdîy Nawerast - Latînî
Zazakî
عربي
فارسی
Türkçe
עברית
Française
Deutsch
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
Ελληνική
Pусский
ترکمانی
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Azərbaycanca
صنف
أسماء كردية
احصائيات واستفتاءات
الأبادة الجماعية
الأحزاب والمنظمات
الأسلحة المستخدمة في كردستان
الأماکن
الاعشاب الكردية
الاعمال الفنية
الالعاب الفلكلورية الكوردية
الامثال والعبارات
التقالید
الخرائط
الدوائر
السياحة
السيرة الذاتية
الشهداء
العشيرة - القبيلة - الطائفة
العلم المرأة
المتاحف
المتفرقات
المطبخ الکوردي
المنشورات
المواقع الأثریة
المکتبة
النصوص الدينية
الکلمات والعبارات
بحوث قصیرة
بيئة كوردستان
تواریخ وأحداث
حزورة
حيوانات كردستان
صور وتعریف
علوم
فيديو
قصيدة
منتوجات كوردستانية
نكت
وثائق
التعريف:
دکتۆر #جەبار قادر# ئەم ئامارانەی لێرەدا ئاماژەیان پێدەکەم لە سەرژمێری ساڵی 1947 وەرگیراون. لە دەسپێکدا دەبێت ئەوە بڵێم کە ئەو سەرژمێرییە ناتەواوی زۆری تێدایە. هەموو زانیارییەکانی بەوردی تۆمار نەکردووە، لەم بوارەدا لە گەڵ سەرژمێری 1957 بەراورد ناکرێت. بۆ نموونە ئاماژەی بەپێکهاتەی نەتەوەیی یا زمانی دایکی دانیشتوانی نەکردووە، تەنها بە پێی ئاینیان تۆماری کردوون. هەرچەندە ئاماژەی بەژمارەی گوندەکانی سەر بەیەکە ئیدارییەکانی کردووە، بەڵام ناوی هەموویان تۆمار نەکردووە، پێدەچێت تەنها ناوی ئاواییە گەورەکانی تۆمار کردبێت. خوالێخۆشبوو عەلائەدین سوجادی، کە ئەو کاتە ماڵی لە بەغدا بووە، دەگێڕێتەوە کە ناونووسەکان ناهاتوونەتە ماڵەکەی ئەو و ناونووسیان نەکردوون، بۆیە دەپرسێت: ئەگەر ئەمە حاڵی بەغدای پایتەخت بووبێت، ئەو دەبێت لە شوێنەکانی دیکە چۆن بووبێت. #داقوق# ئەو کاتە قەزا بووە و لە ناوەندی قەزا و هەردوو شارەدێی قادر کەرەم و #خورماتوو# پێکهاتووە، هەرچەندە ژمارەی دانیشتوانی شارۆچکەی خورماتوو(6374) کەس بووە، واتا سێ ئەوەندەی دانیشتوانی شارۆچکەی داقوق بووە، کە ژمارەیان تەنها(1987) بووە. ڕەنگبێ هۆکاری ئەمە بۆ ئەوە بگەڕێتەوە کە داقوق لە مێژوودا ناوێکی دیار بووە و لە سەردەمی عەبباسییەکاندا پێگەیەکی گرنگی هەبووە، تەنانەت کاتێ سەرچاوە مێژووییەکان باس لە #کەرکووک# دەکەن دەڵین تەپۆڵکەیەکە کەوتووەتە نێوان داقوق و #هەولێر#ەوە(أربل دواتر أربیل). خورماتوو دواتر کرا بە قەزا و داقوقیش بە ناحیە، بەڵام ئیستا جارێکی تر بووەتەوە بە قەزا. لە کاتێکدا دانیشتوانی شارۆچکەی داقوق 1987 کەس بووە، دەتوانم بڵێم چەند ماڵێکی لێدەرکەی ئەوانی تر هەموویان تورکمانی شیعە بوونە، ئەو ئاواییانەی سەر بە ناوەندی قەزاکە بوونە، کە ژمارەیان 69 ئاوایی بوو، تەنها دانیشتوانی ئیمام زەینەلعابدین، کە هەر بەئیمام نێودەبرا، تورکمان بوون و ژمارەیان 355 کەس بوو. هەندێ ئاواییش وەک ئەلبومحەمەد، ئەلبونەجم، دەلس...تاد دانیشتوانیان عەرەب بوون، ئەوانی دیکە هەموویان کورد بوون. دانیشتوانی ئاواییەکانی کوردان بەژمارە زۆر بوون، تەنها وەک نموونە دانیشتوانی ئێنگیجە (1066) کەس و زەند مەلا یوسف (917) کەس، واتا بە هەردووکیانەوە ئەوەندەی دانیشتوانی شارۆچکەی داقوق بوون. من بەمنداڵی لە ئێنگیجە ژیاوم تەنها یەک ماڵە عەرەبی لێبوو. بەگشتی ژمارەی دانیشتوانی ئاواییەکانی داقوق 12654 کەس بوو، واتا شەش جار بەقەد دانیشتوانی داقوق. ناحیەی قادرکەرەم ژمارەی دانیشتوانی 620 کەس بووە و 86 ئاواییش سەر بەم ناحیە بووە، کە ژمارەی دانیشتوانیان 14653 کەس بووە. دانیشتوانی قادرکەرەم و ئاواییەکانی هەموو کورد بوون. هەرچی شارۆچکەی خورماتووە ژمارەی دانیشتوانی 6370 بووە و 88 ئاواییش سەر بەم ناحیە بووە، کە ژمارەی دانیشتوانی 23305 کەس بوون. لە خورماتوو بەخوارەوە کۆمەڵێ ئاوایی تورکمانی هەبوون وەک ئامڕلی، بەستاملی، یەنگیجە و بابلان و گوندەکانی ناو بەیات زۆربەی هەرە زۆری دانیشتوانیان تورکمان بوون. بەم شێوەیە ژمارەی ئەوانەی لە شارۆچکەکانی سەر بە شارۆچکەی داقوق دەژیان 8357 کەس بوونە و دانیشتوانی ئاواییەکانیش 50607 کەس بوون. هەموو بەسەر یەکەوە لە قەزای داقوق 59006 کەس ژیاون. هەندێ جار سەرژمێرییەکە ژمارەی هەندێ جیاواز لە مانە دەدات، کە پێموایە ئەمەش بەشێکە لە ناتەواوی و هەڵە و پەڵەکانی. ژمارەی موسوڵمانان لە قەزای داقوق بە 58381 دانراوە، جولەکەش 585 کەس بوونە کە زۆربەی هەرە زۆریان لە خورماتوو ژیاون، کرستیانەکان تەنها 63 کەس بوونە. وادیارە کاکەکییەکانی داقوق لە گەڵ موسوڵمانەکاندا ناونووس کراون. پێدەچێت لە نێو دانیشتوانی شارۆچکەکاندا بەتایبەتی داقوق و خورماتوو ژمارەی تورکمان زۆرینەی ڕەها بێت. من لە پەنجاکان لە قوتابخانەی ناوەندی داقوق خوێندوومە، ئەو دەمە دانیشتوانی داقوق هەموو تورکمانی شیعە بوون لە چەند ماڵێکی کەمی بەکتاشی. بەڵام دانیشتوانی ئاواییەکانی بە ڕێژەی 80٪یان کورد بوونە، هەرچی قادرکەرەمە بە ناوەند و گوندەوە هەموو کورد بوونە. لە بەر ئەوەی لە سەرژمێرییەکە باسی پێکهاتەی نەتەوەیی دانیشتوان نەکراوە، بۆیە ئاسان نیە لێرەدا بەژمارە باسی کورد و تورکمان و عەرەب بکەین. لە هەموو حاڵەتێکدا پێموایە لەو ژمارەیە ژمارەی کورد پەنجا هەزار کەمتر نەبووە و عەرەب بە ژمارە زۆر کەم بوونە و هەندێ فەرمانبەری دەوڵەت و چەند ئاواییەکی لێدەرچێت لە هیچ کوێ نەبوونە. لە بەشەکانی داهاتووی ئەم وتارەدا باسی قەزا و ناحیەکانی دیکەی کەرکووک لە #کفری# و #چەمچەماڵ# دەکەم. سەرچاوە: المملکة العراقیة، وزارة الشوؤن الإجتماعیة، مدیریة النفوس العامة، إحصاء السکان لعام 1947، الجزء الثاني، لواء الموصل- لواء کرکوک- لواء ال#سلێمانی#ة- لواء أربیل، بغداد 1954.
تعديل السجل: الرجاء أدخال التعديلات المعنية في هذا الحقل.
المصدر:
حفظ - إرسال
الدخول
قوانين الأستعمال
Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.42
|
اتصال
|
CSS3
|
HTML5
|
وقت تکوين الصفحة: 0 ثانية