پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
شوێنەکان
باشوورەی سەروو
26-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەهاری عەرەبی و نەورۆزی سەربەخۆیی
26-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
یەکەم ساتی دەرهێنانی نەوت لە کەرکووک لە ساڵی 1929
25-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی شۆڕش و کۆمەڵگای کوردەواری
25-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
ئیرۆن
25-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پوختەی کاروباری کاتی جەنگی جیهانی لە کوردستانی جنووبی
24-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ئەنیمێشن سینەمای جیهان داگیر دەکات
22-05-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1974
22-05-2024
زریان عەلی
شوێنەکان
قولیجانی سەرحەد
22-05-2024
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
خانە دارا نەباتی
22-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,202
وێنە 106,586
پەرتووک PDF 19,309
فایلی پەیوەندیدار 97,363
ڤیدیۆ 1,394
ژیاننامە
ئەحمەد کایا
ژیاننامە
خەڵەف زێباری
ژیاننامە
فازیل قەفتان
ژیاننامە
سەبری کایا
شەهیدان
ژینا ئەمینی
الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة
بەرهەمەکانتان بە ڕێنووسێکی پوخت بۆ کوردیپێدیا بنێرن. ئێمە بۆتان ئەرشیڤ دەکەین و بۆ هەتاهەتا لە فەوتان دەیپارێزین!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة

الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة
الكرد في أرشيف الدولة العثمانية – الباب الأول : وثائق عثمانية غير مؤرخة.
محمد علي أحمد

لدى إسناد و مقارنة الأحداث و الوقائع و الأعلام التي ترد في الوثائق العثمانية القليلة التي لا تحمل تاريخاً من المصدر , و التي ترد فيها كلمة ” الكرد ” ,مع المصادر التاريخية المتخصصة بالمنطقة و شعوبها , نجد أن معظمها عائدة للقرن الثامن عشر , و بالتحديد للربع الأخير من هذا القرن الذي كان يشهد تربع عبد الحميد الأول عرش السلطنة العثمانية .
هذه الحقبة التي شهدت الهجرات القسرية الواسعة لعشائر كردية من مناطق سكناها إلى أماكن النفي التي حددت من قبل الباب العالي , بموجب فرمان(1) أصدره عبد الحميد الأول في 21/1/1774 هذا نصه :
“يؤمر بتطويق و محاصرة العشائر المذكورة دون لفت انتباهها حتى حلول فصل الربيع , و طردهم من أماكن تواجدهم إلى أماكن أخرى , و تقييد كل من يعصى هذه الأوامر بالقيود و السلاسل و هدم وحرق مساكنهم و مصادرة خيمهم على الفور ”
و كان المسبب الأساسي لعمليات التهجير هذه هي مزاحمة الكرد للسكان الأتراك في فرص العمل المتاحة ببعض المناجم(2) , و الشكاوي التي قدموها بحقهم .
و أولى هذه الوثائق تحمل رقم المجلد /848/ و رمز الخزانة / KK.d../ بدون رقم ملف أو تاريخ , تتحدث عن مصاريف الجنود الذين تم سوقهم لتأديب كرد الدوجك Döçek .
وهذه الوثيقة تؤكد البدء بتنفيذ الفرمان السلطاني على بعض قبائل الكرد . فمن المعروف أن قبائل الدوجك الكردية كانت تسكن جنوب شرق الأناضول , وإرسال حملة عسكرية لتأديبهم بالتزامن مع صدور فرمان عبد الحميد الأول يعد تأكيداً إضافياً لعمليات التهجير القسرية المذكورة .
أضف إلى ذلك الوثيقة التي تتضمن سجلات و دفاتر الجرد المصدقة من قبل السلطان عبد الحميد الأول لبعض الكنوز والهدايا و التحف الثمينة من موجودات خزائن باب السعادة و النفقات و المصاريف السلطانية , ومن بينها السيف المرصع المهدى لوالي بغداد عبد الله باشا الذي حارب الكرد و أرسل رؤوس زعمائهم للسلطان .
” الوثائق من رقم المجلد 2422\0001إلى رقم المجلد 2422\0012 رمز الخزانة TS.MA.d نفس المحتوى ”
و كان عبد باشا(3) هذا (1777-1776م )أحد القواد المماليك المعروفين بدمويتهم الذين تم استخدامهم بكثرة من قبل الباب العالي , وقد أسندت إليه – مع غيره من الولاة و القواد – مهمة تنفيذ فرمان السلطان عبد الحميد .
وتأتي وثيقة أخرى مؤكدة للتهجير القسري المذكور الذي تعرض له كرد السلطنة العثمانية , تلك المتضمنة للسجلات الخاصة بتعداد الكرد الذين أسكنوا في قرى وبلدات سنجق أماسيا(4) , و التي تحمل رقم المجلد / 1494 / و رمز الخزانة
/ ML.CRD.d…/ من وثائق الأرشيف العثماني .
و يمكن اعتبار هذه الوثيقة دليلاً يشير إلى أحد أماكن النفي التي تم اختيارها للكرد , ويفسر أيضاً تواجد بعض العشائر و التجمعات الكردية حالياً في عمق الأناضول , ليس قريباً من الجغرافيا المألوفة للكرد .
و في التكملة , نجد العثماني حريصاً على متابعة شؤون الكرد في أماكن نفيهم القسري , إذ نجده جاهداً في الإلمام بتفاصيل حياته , و بالأخص شؤونه الاقتصادية , فلم يترك تجمعاً كردياً إلاّ و أحصى كل صغيرة وكبيرة من الممتلكات والأرباح و العقارات و الماشية الخاصة بالوافدين الجدد – الكرد . و فيما يلي مجموعة من الوثائق المتضمنة لهذه السجلات و الدفاتر :
. دفتر الأرباح الخاص بقرية الأكراد التابعة لقضاء شهود(5) – رقم المجلد /9356/ رمز الخزانة /ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الأرباح الخاص بقرية الأكراد التابعة لناحية أزينة بازاري –ىسنجق أماسيا – رقم المجلد /12955/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الأرباح الخاص بقرية الأكراد التابعة لناحية أكداغ التابعة لقائم مقامية أماسيا – رقم المجلد /12966/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d… /
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد المسلمين التابعة لقضاء هافيك(6) – رقم المجلد /13590/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الحيوانات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد التابعة لقضاء كازآباد(7) – رقم المجلد /13484/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد التابعة لناحية كالين كيراز(8) – رقم المجلد /13928/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد االمسلمين التابعة لقضاء مرزيفون آباد(9) – رقم المجلد/14169/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الحيوانات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد التابعة لقضاء يلدز ألي(10) – رقم المجلد/14893/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد المسلمين التابعة لقرية شيخلي بقضاء لاديك(11)– رقم المجلد/15080/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/
. دفتر الممتلكات و العقارات و الأرباح الخاصة بأهالي قرية الأكراد ( جانب القرية السابقة ) التابعة لقرية شيخلي بقضاء لاديك– رقم المجلد/15098/ رمز الخزانة / ML.VRD.TMT.d…/

هذا و يمكن اعتبار كل من الوثائق الأخيرة إشارةً إلى إحدى الأماكن التي هجّر إليها الكرد بموجب الفرمان المذكور , حيث من المتوقع العثور على جماعات ذات أصول كردية فيها في الوقت الحالي .

1 – النص التركي للفرمان :
« Bahar gelinceye kadar ismi geçen aşiretlerin fazla uyandırılmadan etraflarının sarılıp kuşatma altına alınmaları. Bulundukları yerlerden kaldırılıp başka yerlere sürülmeleri. Emre karşı gelipte gitmek istemeyenlerin derhal kelepçelenerek, zencire vurulmaları. Barınaklarının yakılıp yıkılarak, çadırlarına el konması, fermanla buyrulur. »
B.D.A.G.M.-O.A.D.B من أرشيف Sevê Evin Çiçek
2 – انظر 20yy Başlarında Dersim – Sevê Evin Çiçek “ديرسم في بدايات القرن العشرين ” 3\12\2009 من أرشيف Sevê Evin Çiçek
3 – انظر كتاب لمحات إجتماعية من تاريخ العراق الحديث ج1 – الدكتور علي الوردي – ص168،.
4 – سنجق أماسيا ولاية سيواس – أسماء الأماكن العثمانية – طاهر سازان – صفحة429.
5 – قضاء تابع لسنجق قره حصار – ولاية الأناضول – المرجع السابق – صفحة 475 .
6 – قضاء هافيك – سنجق سيواس – المرجع السابق – صفحة 104, والاسم الحالي له دوغان شهر.
7 – ناحية كاز آباد التابعة لسيواس – المرجع السابق – صفحة 295.
8 – ناحية كيراز التابعة لإزمير – المرجع السابق – صفحة 313.
9 – قضاء مرزيفون – ولاية سيواس – المرجع السابق – صفحة 363.
10 – قضاء يلدز ألي – ولاية سيواس – المرجع السابق – صفحة 529.
11 – قرية شيخلي – قضاء لاديك – ولاية سامسون – المرجع السابق – صفحة 272.
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 1,628 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | medaratkurd.com
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 16
بەڵگەنامەکان
پەرتووکخانە
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
پۆلێنی ناوەڕۆک: بەڵگەنامەیی
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
جۆری دۆکومێنت: وەرگێڕدراو
شار و شارۆچکەکان: ئامەد
وڵات - هەرێم: باکووری کوردستان
وەرگێڕدراو لە زمانی: تورکی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 20-05-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 20-05-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژگار کەرکووکی )ەوە لە: 18-05-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,628 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.129 KB 20-05-2022 ڕاپەر عوسمان عوزێریڕ.ع.ع.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
پەرتووکخانە
پوختەی کاروباری کاتی جەنگی جیهانی لە کوردستانی جنووبی
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1974
پەرتووکخانە
بەهاری عەرەبی و نەورۆزی سەربەخۆیی
کورتەباس
هەڤپەیڤینی کوردستان24 لەگەڵ ئێما پۆمێرۆی و ریک پۆتس لەبارەی شاندەر زێد
پەرتووکخانە
ئەنیمێشن سینەمای جیهان داگیر دەکات
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
پەرتووکخانە
چەمکی شۆڕش و کۆمەڵگای کوردەواری
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
مرۆڤی گێل خواردەی گورگی لەڕە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
گەرمیان..دەرکەوت شوێنەوارە کەلەپوورییە دۆزراوەکە بیرێکى ئاو بووە
ژیاننامە
خانە دارا نەباتی
ژیاننامە
شەم سامان
کورتەباس
باڤێ نازێ.. ئەو کوردەی بە خەیاڵی سویدیییەکان کرایە بکوژی ئۆلف پاڵمە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
موحسین ئاوارە، نەژاد عەزیز سورمێ، محەمەدئەمین دهۆکی، کەمال میراودەلی، شێرکۆ بێکەس ساڵی 1976
کورتەباس
پەیامێک لەبارەی حوکمی بەشداربوون لە هەڵمەتی گشتپرسی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
ژیاننامە
کامەران پاڵانی
وێنە و پێناس
بازاڕی کورانی مەخموور لە هەولێر ساڵی 1984
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
گەرمیان.. بینایەکى کەلەپوورى دۆزرایەوە
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
ئەحمەد کایا
15-12-2008
هاوڕێ باخەوان
ئەحمەد کایا
ژیاننامە
خەڵەف زێباری
06-10-2013
هاوڕێ باخەوان
خەڵەف زێباری
ژیاننامە
فازیل قەفتان
16-05-2019
زریان سەرچناری
فازیل قەفتان
ژیاننامە
سەبری کایا
22-05-2020
هاوڕێ باخەوان
سەبری کایا
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
شوێنەکان
باشوورەی سەروو
26-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
بەهاری عەرەبی و نەورۆزی سەربەخۆیی
26-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
یەکەم ساتی دەرهێنانی نەوت لە کەرکووک لە ساڵی 1929
25-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
چەمکی شۆڕش و کۆمەڵگای کوردەواری
25-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
شوێنەکان
ئیرۆن
25-05-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پوختەی کاروباری کاتی جەنگی جیهانی لە کوردستانی جنووبی
24-05-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
ئەنیمێشن سینەمای جیهان داگیر دەکات
22-05-2024
زریان عەلی
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1974
22-05-2024
زریان عەلی
شوێنەکان
قولیجانی سەرحەد
22-05-2024
سەریاس ئەحمەد
ژیاننامە
خانە دارا نەباتی
22-05-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
ئامار
بابەت 519,202
وێنە 106,586
پەرتووک PDF 19,309
فایلی پەیوەندیدار 97,363
ڤیدیۆ 1,394
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
گۆڕەپانی پەلەوەر (مەیدانی مریشکان)ی هەولێر ساڵی 1978
ژیاننامە
ئارەزوو سەردار
پەرتووکخانە
پوختەی کاروباری کاتی جەنگی جیهانی لە کوردستانی جنووبی
وێنە و پێناس
هەولێر ساڵی 1974
پەرتووکخانە
بەهاری عەرەبی و نەورۆزی سەربەخۆیی
کورتەباس
هەڤپەیڤینی کوردستان24 لەگەڵ ئێما پۆمێرۆی و ریک پۆتس لەبارەی شاندەر زێد
پەرتووکخانە
ئەنیمێشن سینەمای جیهان داگیر دەکات
ژیاننامە
ڕابەر فایەق مەحمود
پەرتووکخانە
چەمکی شۆڕش و کۆمەڵگای کوردەواری
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
مرۆڤی گێل خواردەی گورگی لەڕە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
کورتەباس
گەرمیان..دەرکەوت شوێنەوارە کەلەپوورییە دۆزراوەکە بیرێکى ئاو بووە
ژیاننامە
خانە دارا نەباتی
ژیاننامە
شەم سامان
کورتەباس
باڤێ نازێ.. ئەو کوردەی بە خەیاڵی سویدیییەکان کرایە بکوژی ئۆلف پاڵمە
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
وێنە و پێناس
موحسین ئاوارە، نەژاد عەزیز سورمێ، محەمەدئەمین دهۆکی، کەمال میراودەلی، شێرکۆ بێکەس ساڵی 1976
کورتەباس
پەیامێک لەبارەی حوکمی بەشداربوون لە هەڵمەتی گشتپرسی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
زانا خەلیل و فەرهاد پیرباڵ لە کۆلێژی ئادابی زانکۆی سەڵاحەدین، هەولێر ساڵی 1995
ژیاننامە
ئیبراهیم ڕەئیسی
ژیاننامە
کامەران پاڵانی
وێنە و پێناس
بازاڕی کورانی مەخموور لە هەولێر ساڵی 1984
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
گەرمیان.. بینایەکى کەلەپوورى دۆزرایەوە
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
حسێنی پاسکیلچی
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.5
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 5.812 چرکە!