پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ببن بە تیشک
13-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کۆمەڵەی رەنجدەران بۆ کوردستانیە؟
13-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
دیوانی ڕەواس
13-06-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
دۆزی ناسیۆنالی کورد، ئۆتۆنۆمی یا کوردستانێکی سەربەخۆ یا بڕیاری چارەنووس لە ئازادیدا و بۆ ئازادی
12-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ڕەفیقی وێنەگر کە باس لە مێژووی خۆی و ستۆدیۆ ڕەفیق دەکات
12-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 518,448
وێنە 105,226
پەرتووک PDF 19,478
فایلی پەیوەندیدار 97,493
ڤیدیۆ 1,394
ژیاننامە
سادق بەهائەدین ئامێدی
شەهیدان
جەلال شارەزووری - جەلال حەم...
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنام...
تاراوگە
شەهیدان
ژینا ئەمینی
Bir çatı form olarak dengbêjlik
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Türkçe
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
عربي0
فارسی0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

Bir çatı form olarak dengbêjlik

Bir çatı form olarak dengbêjlik
Günümüz Kürt müzisyenlerinin sanatlarını icra ederken yaptıkları tercihlerin dengbêjliğin varlığına tehdit oluşturacak düzeye geldiği söylenebilir. Yaratıcılık alanından uzaklaşmak, aynı eseri aynı üretim aşamalarından geçirerek aynı şekilde yeniden üretmek, içinde yaşadığı zaman ve mekanın gerçekliğinden kopuk eser icraları vb. dengbêjliğin varlığına dönük tehditlerin başında geliyor.[1]

Müzik, Kürt kültürel yaşantısında ayrıcalıklı bir konuma sahiptir; hatta üstlendiği tarih anlatıcılığı ve politik beyan misyonlarıyla müziğin Kürt kültüründe mutlak ve temel bir toplumsal işleve sahip olduğu söylenebilir. Kürt toplumunda, bilindiği kadarıyla onuncu yüzyıldan itibaren başlayan yazılı üretimlerden de önce, genelde okuma-yazma bilmeyen ama oldukça güçlü hafızalara sahip dengbêj, stranbêj ve çîrokbêjler tarafından aktarılan canlı ve dipdiri, zengin bir folklor gelişti. Ses ve hikaye odaklı bu anlatı formlarından biri olan dengbêjliğin ise bütünüyle Kürt sanatı için güçlü bir referans noktası oluşturduğu su götürmez. Kürt müziğinin en güçlü ayağı olan dengbêjliğin aynı zamanda Kürt tiyatrosu, sineması, dansı ve diğer bütün sanatları üzerinde de güçlü bir etkisi var.

Dengbêj eserlerinden yola çıkılarak Kürt toplumuna dair sosyolojik, ekonomik ve politik birçok veriye ulaşılabilir. Zira yukarıda bahsettiğim gibi dengbêjlik tarih anlatıcılığı rolü de üstlenir. Sanat politikaları bağlamında birçok düşünür sanatın toplumsal karşılığını tam da buradan ele alır. Dolayısıyla dengbêj formunun statüsüz bir halk olan Kürtler açısından politik önemi de tartışılmaz. Belki de bu yüzden Kürtlerin türlü sanat disiplinlerinde ürettikleri birçok çağdaş eserde de dengbêjlik izlerine rastlanır. Dengbêjlik bu eserlerde de bir dayanak veya kaynak noktası olarak belirir. Peki, gerçekten sanatın işlev ve önemi yalnızca böyle bir yaklaşımla, yani sosyo-politik karşılığıyla ele alınabilir mi? Yine statüsüz bir halkın ozanı olan Nina Simone, “Sanatçı yaşadığı zamanın tanığıdır. Yaşadığı zamanı yansıtmazsa neden var?” der yayınlanmış bir röportajında. Bu ifadeden sorunun yanıtını alırken aynı zamanda dengbêjlerin bunun gereklerini layıkıyla karşıladığını rahatlıkla söyleyebiliriz.

Müziğin olanaklarını kullanarak aktarır
Kendal Nezan’ın Kürt müziğine dair “Kürt müziği tek seslidir. Enstrümanlar ise görece ikincil bir role sahiptir. Şarkının kendisi temelde vokal bir karaktere sahiptir ve enstrüman eşliği, her şeyden önce dinleyiciyi, vokalin mesajını daha iyi algılayabileceği bir ruh haline sokmak üzere eklenir. (Kendal Nezan, Kürt Müziği, 1996, Avesta Yayınları, İstanbul, s.14) çözümlemesi de tanıklığın gelecek kuşaklara aktarılmasında müziğin bir araç olarak kullanılmasını olumlu karşılar. Dolayısıyla dengbêjin yaptığı şeyin de sadece sözlü edebiyat olarak tanımlanmaması gerektiğini söyleyebiliriz. Dengbêj, anlatısını herhangi bir sebepten ötürü müziğin olanaklarını kullanarak aktarır ve onu sanata dahil bir hale getirir. Eser de toplumu bir arada tutan harç görevi görür. İcranın başarısı ölçütünde ise hem politik hem de sanatsal anlam ve değer kazanır.

Bu, burjuvazinin istemediği bir şeydir; çünkü burjuvazi sanatı yaşamdan ayırır. Sanat üretiminin geniş imkanlarla mümkün olabileceğini söyleyip yaşamın içinde gerçekten devinenlerin (işçi, köylü, yoksul, kadın vb.) bu imkanlara sahip olamadıkları için sanat üretiminde bulunmalarını neredeyse reddeder. Oysa dengbêjliğin tarih ve toplum içerisindeki gelişimi bu reddiyeye aykırı bir örnek teşkil eder. Yaşamı ve sanatı birleştirir. Hatta denebilir ki dengbêjlik gibi bir şekilde yaşamla bağını koparmayan sanatlar burjuva iddialarının aksine geliştirici, yaratıcı ve çoğaltıcıdır. Gerçekçi perspektiflere olanak sağlar ve yapıcı itkileri güçlendirir. Böylece akış içerisinde eşitsizlikler üretilmesini engeller. Dengbêjliğin icrası için çıplak ses ve bir anlatının yeterli olması da bu iddiayı destekler. Yaşadığı zamanın tanıkları olarak dengbêjler, bu denli kısıtlayıcı tanımların tamamının eleğinden geçmiş ve deyim yerindeyse kendinden yeni sanatlar doğurmuştur. Yetmemiş; Kürt toplumunda icra edilen işitsel sanatlar dışındaki sanatlara da katkıda bulunmuştur.

Benzerlik kurmaya çalışmak
Herhangi bir statüsü veya daha dar bir anlamda söylersek devleti olmayan hemen tüm topluluklarda müzik, çoğu zaman dansla beraber, günlük yaşamın her an ve eylemine sızar; her şey müziklendirilir ki daha iyi ve daha kolay hatırlanabilsin. Böylece anlatı gelecek kuşaklara aktarılabilir. Ancak bu gerçeklik farklı coğrafyalarda yaşayan halklar ve ürettikleri birbirinden farklı sanatsal formlar arasında bağ kurulabileceği anlamına gelmez. Toplumların sosyo-politik anlamda benzer tarihi süreçler yaşıyor oluşu onların kültürel ve sanatsal formlarının da benzer olacağı anlamına gelmez. Çünkü bu formların çoğunlukla fiziki coğrafyayla şekillendiği kaçınılmaz bir gerçek. Dolayısıyla bu yanılgıya düşüp dengbêjlik ile statüsü olmayan herhangi bir halkın müziği (örneğin caz müziği, rap müzik vb.) arasında benzerlik kurmaya çalışan kimi kesimlerin kısır bir yaklaşım içerisinde olduklarını söylemek gerek. Böylesi bir yaklaşım içerisine düşmektense her müzik formunun birbirini besleyen başarılı sentezlerine odaklanmanın daha doğru olacağı kanaatindeyim.

Kuşkusuz Kürt müziği ve dengbêj eserleri politika ve toplum gerçekliğinden ibaret değildir. Sadece toplumsal tanıklıklara yer vermezler ama önemli bir kısmının patetik olduğu söylenebilir. Kahramanlığa dair ifadelerin yer aldığı stranlarda da ezgi dinleyiciyi hüzünlü bir duyguyla çevreler. Bunun da tamamen işgal ve sömürüyle ilişkili, ezilen olmanın dezavantajlarından kaynaklandığını düşünüyorum. Sonuçta stranı söyleyenler de dinleyenler de yüzlerce yıldır işgal ve sömürü altındaki Kürdistan ülkesinin esaret altındaki birer ferdidir. Kendilerini sosyal ve siyasal alanda ifade imkânları kısıtlıdır. İşgal altında oldukları için ifade etmek istedikleri toplumsal bütün meseleler işgalcisi tarafından baskılanır. Haliyle ifade zorunluluğu kendine kültürel ve sanatsal formlar aracılığıyla kanal bulur, dile gelir. Yaşanan bir katliam resmi belgelerde, yazılı tarih kaynaklarında yer bulamayınca şarkılara, stranlara, şiire sızar. Haliyle patetik olması da anlaşılırdır. Ancak bu dezavantaj dengbêjliğin diğer Kürt sanatlarına yaptığı etkide de görüldüğü gibi kendi avantajını yaratmasını bilmiş, teknik ve form açısından özgünlüğünü ispatlamış, biricikleşmiştir. Hatta diyebiliriz ki bu patetik anlatı resmi ideolojiler tarafından sürekli olarak manipüle edilen Kürt gerçekliğinin sosyal bilimler tarafından incelenebilir olmasına imkân tanımıştır. Yani form olarak dengbêjlik sürekli üretimiyle dezavantajlarını avantaja çevirmiş, bugünkü haliyle Kürt sanatının hemen hemen tüm alanlarına kaynaklık etmiştir.

Tarih boyunca birbirinden farklı birçok sanat formu üretilmiş,varlık göstermiş ve ölmüştür. Tam da bu noktada günümüz Kürt müzisyenlerinin sanatlarını icra ederken yaptıkları tercihlerin dengbêjliğin varlığına tehdit oluşturacak düzeye geldiği söylenebilir. Yaratıcılık alanından uzaklaşmak, aynı eseri aynı üretim aşamalarından geçirerek aynı şekilde yeniden üretmek, içinde yaşadığı zaman ve mekanın gerçekliğinden kopuk eser icraları vb. dengbêjliğin varlığına dönük tehditlerin başında geliyor. Dengbêjlik eserlerinin hızlıca 'cover'lanarak istismar[1] edilebilmesi ve bunun hemen her gün sayısız kez tekrarlanması dengbêjlik açısından tehlikenin vardığı boyutu da gösteriyor. Her ne kadar bu girişimler yeni, çağdaş ve geçirgen formların ortaya çıkabilmesi açısından avantajlar da yaratsa henüz özgürleşememiş statüsüz bir toplum için bu kadar değerli bir sanatın karşı karşıya olduğu yok olma tehlikesi birçok açıdan düşündürücüdür de. Kanaatimce dengbêjliğin özgün formunu koruyarak kendi birikiminden yeni formlar yaratabilmesinin yolları denenmeli, eser icra ederken de buna dair bir hassasiyet gözetilmeli.
ئەم بابەتە بەزمانی (Türkçe) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەم بابەتە 1,976 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | Yeni Özgür Politika
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 22
زمانی بابەت: Türkçe
ڕۆژی دەرچوون: 04-04-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: کلتوور / فۆلکلۆر
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
وڵات - هەرێم: کوردستان
وەرگێڕدراو لە زمانی: تورکی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 05-06-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕۆژان نوری عەبدوڵڵا )ەوە لە: 06-06-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕۆژان نوری عەبدوڵڵا )ەوە لە: 05-06-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,976 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.189 KB 05-06-2022 سارا کس.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تەڵاخان خێزانی شێخ لەتیفی حەفید، ساڵی 1967
وێنە و پێناس
مامۆستایانی پەیمانگای ناوەندی مامۆستایانی هەولێر ساڵی 1983-1984
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
گۆرانی فۆلکلۆری کارکردن
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
ببن بە تیشک
کورتەباس
فاقە
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
باڕێزی لێکۆڵینەوەی زانستی بگرین-بەشی چوارەم
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تۆفیق تەیارە و تۆفیقی دەڵاڵ ساڵی 1955 لە سلێمانی
کورتەباس
ڕەنگدانەوەی -وێنە- لە شیعری نوێ ی کوردی دا
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
محەمەد عەلی شێرۆ
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
کورتەباس
وێنەی نەشمیل
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
وێنە و پێناس
شەهید دڵشاد مەریوانی لە ساڵی 1965
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
ئامەی جۆڵا لە ساڵی 1964
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
ژیاننامە
یونس نەبیزادە
پەرتووکخانە
کۆمەڵەی رەنجدەران بۆ کوردستانیە؟

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
سادق بەهائەدین ئامێدی
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
سادق بەهائەدین ئامێدی
شەهیدان
جەلال شارەزووری - جەلال حەمە حسێن
04-03-2009
هاوڕێ باخەوان
جەلال شارەزووری - جەلال حەمە حسێن
ژیاننامە
مەهاباد قەرەداغی
30-10-2009
هاوڕێ باخەوان
مەهاباد قەرەداغی
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...)
تاراوگە
02-06-2018
هاوڕێ باخەوان
تاراوگە
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
14-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ببن بە تیشک
13-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
کۆمەڵەی رەنجدەران بۆ کوردستانیە؟
13-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
دیوانی ڕەواس
13-06-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
دۆزی ناسیۆنالی کورد، ئۆتۆنۆمی یا کوردستانێکی سەربەخۆ یا بڕیاری چارەنووس لە ئازادیدا و بۆ ئازادی
12-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
ڤیدیۆ
ڕەفیقی وێنەگر کە باس لە مێژووی خۆی و ستۆدیۆ ڕەفیق دەکات
12-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 518,448
وێنە 105,226
پەرتووک PDF 19,478
فایلی پەیوەندیدار 97,493
ڤیدیۆ 1,394
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تەڵاخان خێزانی شێخ لەتیفی حەفید، ساڵی 1967
وێنە و پێناس
مامۆستایانی پەیمانگای ناوەندی مامۆستایانی هەولێر ساڵی 1983-1984
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
گۆرانی فۆلکلۆری کارکردن
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
ببن بە تیشک
کورتەباس
فاقە
پەرتووکخانە
من هەبم یاخود نا .. ئەمەیە مەهزەلەکە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
کورتەباس
باڕێزی لێکۆڵینەوەی زانستی بگرین-بەشی چوارەم
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
تۆفیق تەیارە و تۆفیقی دەڵاڵ ساڵی 1955 لە سلێمانی
کورتەباس
ڕەنگدانەوەی -وێنە- لە شیعری نوێ ی کوردی دا
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
ژیاننامە
محەمەد عەلی شێرۆ
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
کورتەباس
وێنەی نەشمیل
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
وێنە و پێناس
شەهید دڵشاد مەریوانی لە ساڵی 1965
پەرتووکخانە
شێخ ڕەزای تاڵەبانی بەپێنووسی چەند بنووسێک
پەرتووکخانە
خرۆشان و ڕامان
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
ئامەی جۆڵا لە ساڵی 1964
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
ژیاننامە
یونس نەبیزادە
پەرتووکخانە
کۆمەڵەی رەنجدەران بۆ کوردستانیە؟
فۆڵدەرەکان
شوێنەکان - تۆپۆگرافی - دەشت شوێنەکان - جۆری شوێن / شوێنەوار - گوند شوێنەکان - زمان - شێوەزار - کرمانجیی سەروو شوێنەکان - ژمارەی دانیشتووان - یەک تا هەزار شوێنەکان - شار و شارۆچکەکان - ورمێ شوێنەکان - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - فەلسەفە / هزر پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.375 چرکە!