پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
چیرۆکە نوورانییەکان
05-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
چیرۆکە پەروەردەییەکان بۆ منداڵان و لاوان
05-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەستنووسی پەندی پێشینان؛ پیرەمێرد
04-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
نوسین و شیکردنەوەی جفرە
04-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆژگاری ژیانم
04-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پرۆژەی لە چاپدانەوەی بڵاوکراوەکانی پاسۆک؛ بەرگی 02
03-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
لەیلێ و مەجنوون؛ دەباغیان
03-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
02-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 518,838
وێنە 105,970
پەرتووک PDF 19,372
فایلی پەیوەندیدار 97,535
ڤیدیۆ 1,395
شەهیدان
نەسرین کەعبی
ژیاننامە
مستەفا زەڵمی
ژیاننامە
عەزیز یوسفی
ژیاننامە
شێخ مستەفا بەرزنجی
ژیاننامە
فرەنسیس شێر
نشوء الدين
خانمانی کوردیپێدیا، ئازار و سەرکەوتنەکانی ژنانی کورد لە داتابەیسی نەتەوەکەیاندا هاوچەرخانە ئەرشیڤدەکەن..
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0
نشوء الدين
کورتەباس

نشوء الدين
کورتەباس

حاجي علو
يخطأ من يقول أن النشوء الديني قد بدأ في 300 ألف سنة أو40ألف سنة أو 8000 سنة قبل الميلاد أو 1250سنة فقط قبل الميلاد ……., هذه نقاط مرحلية في تطور الدين وليس نشوءه, فعندما نقول نشوء يعني البدء من الصفر (لم يكن فكان) فتكون ذرة منه ثم ذرتان وثلاث و و و …..إلخ , أساس الدين كتعريف شامل هو إدراك أو تحسس المخلوق للخالق, هذا أبسط تعريف قبل أن يتطور إلى التزهد وقتل النفس (الرياضة الروحية) ثم العبادات المختلفة والقرابين المتنوعة ثم الجهاد بالسيف في سبيل الله,
كيف نشأ الدين ؟
منشأ الدين هو النفع بمعناه الواسع , الدفء هو نفع , الغذاء هو نفع, النجاة من الأسد أو الغرق أو النار هو نفع ………
متى نشأ الدين ؟
لا نقول أنه نشأ مع الحجيرة (الكائنات الحية المجهرية) لكنه بالتأكيد نشأ مع النبات ولا يُمكن إنكار ذلك بأية حجة, فالنبات الذي تضعه في غرفة مظلمة فيها فتحة واحدة تسمح بدخول حزمة من ضوء الشمس, ستجده يتجه إلى تلك الحزمة الضوئية وإن تهيّأت له الظروف الكافية سيتمدد حتى يصل الفتحة وتخرج أوراقه منها , ولا يُمكن لبشر أن ينكر ذكاء هذا النبات وتحسسه للضوء وإدراكه نفعه لحياته ومن وجّهه إلى الهدف مهما كان مقدار هذا الذكاء ومكانه الذي يُرجح أن يكون جرثومة البرعم .
الغرائز التي تنتقل بالوراثة وتعتمد عليها الحيوانات البدائية كالحشرات مثلاً, إنما هي ذكاء وعلم مخزون في الكروموسومات الوراثية , ومع ذلك فهي تستخدم ذكاءها البسيط لكنه موجود, فالذباب تراه في أشهر الشتاء تجثم على الجدران التي تسقط عليها أشعة الشمس لتتدفّأ, فقد أدركت أن هناك شمس ودفء يزودها بالحياة وفهمت نفعها واهتمت بها وبذكائها عرفت أن تختار اللجوء إلى الحائط المشمس الدافئ وليس إلى الحائط البارد الذي في الظل, والنفع يؤدي إلى الإهتمام والإهتمام بالشيء يتطور إلى الإعتناء ثم التمسك به والخوف عليه من فقدانه حتى تنتهي إلى التقديس والعبادة والصلاة وتقديم القرابين, إنه مسلسل فكري طبيعي بدأ مع الخليقة وتطور وما يزال يتطور حتى اليوم ولن يتوقف طالما هناك عقل يفكر في دماغ المخلوق, هكذا نشأ الدين لدى جميع المخلوقات الحية البدائية قبل تطورها, حتى المتطورة جداً والتي ليست بحاجة إلى دفء الشمس فهي بحاجة إلى ضوئها لا حياة بدون ضوء الشمس ودفئها, لذلك فالشمس هي أول دين وقد بدأ مع الخليقة كأول معبود.
إذن فالدين كان توحيدياً بإله واحد هو الشمس منذ الخليقة وحتى إكتشاف النار قبل 40 ألف سنة في شمال العراق وهكذا أصبح الدين ثنوياً في شمال العراق الشمس وممثلها النار, حتى الثورة الزراعية وفي شمال العراق أيضاً قبل عشرة آلاف سنة قبل الميلاد وكان المخلوق قد تطور إلى إنسان وقد بلغ مرحلة متقدمة جداً من التطور الفكري فبرزت عوامل وأسباب فشل أو إزدهار المحاصيل تعزى إلى قوى غيبية مختلفة فكانت مرحلة تعدد الآلهة بدون ضوابط حتى دخل الثور خط الدين بإعتباره أهم عامل للزراعة, وبدأ التفكير في الخالق اللاهوتي الأعظم والملائكة والعبادات المختلفة , والصراعات البشرية ساهمت كثيراً في تذليل وتعظيم الآلهة المختلفة بعد تعددها بغير حدود, وبرز أناس هنا وهناك كنساك وكهنة ثم أنبياء ثم رسل يدعون إلى العودة إلى التوحيد ثانيةً بدءاً برسالة موسى 1250 قبل الميلاد بعد فشل كل تكهناتهم حول معرفة الخالق والخليقة والكون وما إلى ذلك من التفسيرات الدينية الروحية التي لم تنته إلى نتيجة حتى إستخدموا السيف ولا يزال الحبل على الجرار.
متى ظهر أول إنسان ؟
كان هذا تعقيباً على مقال للدكتور خيري الشيخ ولما طال إرتأينا نشره كمقال مستقل ونرجو أن ينال رضاه ورضا القراء الكرام. المقياس الذي حدده المؤرخون لتمييز الإنسان عن الحيوان هو الإنتصاب, الحيوان الذي يمشي منتصب القامة هو إنسان بغض النظر عن مقدار الذكاء , وهكذا إعتبر تاريخ ظهور أول إنسان مليون وستمئة ألف عام وهو تاريخ أقدم إنسان منتصب القامة عثروا على هيكله في كينيا أفريقيا وبالتأكيد هناك من سبقه بكثير, ثم تم العثور على إنسان جاوة في جزيرة جاوة الإندونيسية في حدود 300 ألف سنة قبل الميلاد وبعده عثر على هيكل إنسان نيا نيدرتال في ألمانيا , وأخيراً عثر على هيكل إنسان كرومانيون الذي لا يختلف عن الإنسان الحالي, في أكثر من مكان منها شمال العراق, فسموه جد الإنسان الحاضر ويعود تاريخه التقديري إلى 50 ألف سنة ق م على الأقل, وهو الذي إستخدم الأسلحة الحجرية والخشبية والعظام وإكتشف النار. أي من إنسان المراحل السابقة لم ينقرض لكن بالتطور تغيرت ملامحه لدرجة يختلف عن سابقه بشكل ملحوظ وهو نسله المتطور وقد لوحظ في التغييرات كبر الحجم وطول القامة وإختزال الشعر ونمو الذكاء وبصورةٍ مطردة.
أي من إنسان المراحل السابقة لم يدفن موتاه ولا حفر قبراً , بعد الإسقرار النسبي في الكهوف والقرى الزراعية البدائية في شمال العراق, خاصة بعد الثورة الزراعية في ال15 ألف سنة الأخيرة عمدوا إلى إبعاد والتخلص من الموتى بشتى الطرق أولها رمي الجثة في الحفر التي تصنعها الطبيعة كالمياه والإنهيارات ثم ردمها بالأحجار وما يتوفر من الأتربة فلم تكن هناك عدد للحفر, إلا في وقت متأخر جداً, بينما في الجنوب الذي زحفت إليه الحضارة من الشمال بعد عدة آلاف من السنين, حفروا القبور بكل سهولة بأبسط عظمة كون الأرض رسوبية سهلة الحفر, ويبدو أن الإيرانيين قد لجأوا إلى القبور الصامتة العالية للتخلص من موتاهم وإبعادهم عن الأنظار قد إخترعوها كطريقة مثالية لعدم قدرتهم على حفر القبور في ذلك الزمن . ثم أصبحت مبدأً دينياً لا يُمس حتى بعد توفر عدد الحفر, وفي الحقيقة لا توجد طريقة أفضل من الأخرى فكلها ليست طبيعية .
إذن فالدين هو جزء من المخلوق وبالنسبة للإنسان هو سجل تاريخه الفكري وأدبه وإن لم يكن دينه مكتسباً فهو تاريخه القومي والوطني وكل شيء في الشعب قد تخلَّد في الدين وهذا هو الذي ينطبق على #الئيزديين# الداسنيين عبدة الشمس والنار والثور حتى اليوم ولا يزالون يعيشون على الأرض التي إكتشفت النار وإهتدت إلى الزراعة .[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 773 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | کوردیی ناوەڕاست | sotkurdistan.net
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 22-10-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ئایین و ئاتەیزم
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 80%
80%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( هەژار کامەلا )ەوە لە: 25-11-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 25-11-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 25-11-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 773 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆژگاری ژیانم
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
وێنەی شیعریی چی یە؟
کورتەباس
لەیادی نەمراندا-میرزا حاجی کەریمی ئاسنگر سەربازێکی بێ ناو
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
چیرۆکە نوورانییەکان
ژیاننامە
شەم سامان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
کورتەباس
زۆراب
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
پەرتووکخانە
دەستنووسی پەندی پێشینان؛ پیرەمێرد
پەرتووکخانە
چیرۆکە پەروەردەییەکان بۆ منداڵان و لاوان
وێنە و پێناس
دوو خانمی کورد لە ماردین ساڵی 1900
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
کورتەباس
هەڵسەنگاندنێکی تری (راز و نیاز)
کورتەباس
یادێ لە شاعیرێ-حافزی مهابادی
پەرتووکخانە
نوسین و شیکردنەوەی جفرە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
مەلا سەید ئەحمەدی فەیلەسوف
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
بەردەرکی سەرا ساڵی 1959
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2

ڕۆژەڤ
شەهیدان
نەسرین کەعبی
03-11-2009
هاوڕێ باخەوان
نەسرین کەعبی
ژیاننامە
مستەفا زەڵمی
21-12-2009
هاوڕێ باخەوان
مستەفا زەڵمی
ژیاننامە
عەزیز یوسفی
21-12-2010
هاوڕێ باخەوان
عەزیز یوسفی
ژیاننامە
شێخ مستەفا بەرزنجی
26-08-2022
شەنە بەکر
شێخ مستەفا بەرزنجی
ژیاننامە
فرەنسیس شێر
04-06-2023
ئاراس ئیلنجاغی
فرەنسیس شێر
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
چیرۆکە نوورانییەکان
05-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
چیرۆکە پەروەردەییەکان بۆ منداڵان و لاوان
05-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
دەستنووسی پەندی پێشینان؛ پیرەمێرد
04-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
نوسین و شیکردنەوەی جفرە
04-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
ڕۆژگاری ژیانم
04-06-2024
کشمیر کەریم
پەرتووکخانە
پرۆژەی لە چاپدانەوەی بڵاوکراوەکانی پاسۆک؛ بەرگی 02
03-06-2024
ڕۆژگار کەرکووکی
پەرتووکخانە
لەیلێ و مەجنوون؛ دەباغیان
03-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
03-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
02-06-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت 518,838
وێنە 105,970
پەرتووک PDF 19,372
فایلی پەیوەندیدار 97,535
ڤیدیۆ 1,395
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
ڕۆژگاری ژیانم
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
وێنەی شیعریی چی یە؟
کورتەباس
لەیادی نەمراندا-میرزا حاجی کەریمی ئاسنگر سەربازێکی بێ ناو
وێنە و پێناس
تیپی وەرزشی گۆران ساڵی 1988 لە شاری سلێمانی
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
چیرۆکە نوورانییەکان
ژیاننامە
شەم سامان
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
کورتەباس
زۆراب
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
ژیاننامە
نیشتیمان عەبدولقادر ئەحمەد
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
پەرتووکخانە
دەستنووسی پەندی پێشینان؛ پیرەمێرد
پەرتووکخانە
چیرۆکە پەروەردەییەکان بۆ منداڵان و لاوان
وێنە و پێناس
دوو خانمی کورد لە ماردین ساڵی 1900
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
کورتەباس
هەڵسەنگاندنێکی تری (راز و نیاز)
کورتەباس
یادێ لە شاعیرێ-حافزی مهابادی
پەرتووکخانە
نوسین و شیکردنەوەی جفرە
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
ژیاننامە
مەلا سەید ئەحمەدی فەیلەسوف
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
بەردەرکی سەرا ساڵی 1959
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
فۆڵدەرەکان
شەهیدان - ڕەگەزی کەس - نێر کۆمەڵکوژی - ڕەگەزی کەس - نێر شەهیدان - نەتەوە - کورد کۆمەڵکوژی - نەتەوە - کورد وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان هۆنراوە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان فەرمانگەکان - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کۆمەڵکوژی - جۆری کەس - ئەنفالکراو

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.891 چرکە!