پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شیمال ئەحمەد ئیسماعیل
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سادق خەلیل عەبدولعەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شڤان عادل مستەفا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,176
وێنە
  110,960
پەرتووک PDF
  20,352
فایلی پەیوەندیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
115,949
ژیاننامە 
26,434
پەرتووکخانە 
25,817
کورتەباس 
18,584
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,837
پەند و ئیدیۆم 
13,755
شوێنەکان 
12,003
شەهیدان 
11,923
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,461
بەڵگەنامەکان 
8,354
وێنە و پێناس 
7,383
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,434
ڤیدیۆ 
1,474
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
766
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
537
گیانلەبەرانی کوردستان 
277
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   تێکڕا 
238,080
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
ژیاننامە
عادیلە خانم
ژیاننامە
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد...
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
شەیما
1534’DE BİTLİS HÂKİMİ OLAN EMİR ŞEREF’İN BAŞININ KESİLMESİ VE SEPETTEKİ KESİK BAŞ GRAVÜRÜ
وێنە مێژووییەکان موڵکی نەتەوەییمانە! تکایە بە لۆگۆ و تێکستەکانتان و ڕەنگکردنیان بەهاکانیان مەشکێنن!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Türkçe - Turkish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

1534’DE BİTLİS HÂKİMİ OLAN EMİR ŞEREF’İN BAŞININ KESİLMESİ

1534’DE BİTLİS HÂKİMİ OLAN EMİR ŞEREF’İN BAŞININ KESİLMESİ
$1534’DE BİTLİS HÂKİMİ OLAN EMİR ŞEREF’İN BAŞININ KESİLMESİ VE SEPETTEKİ KESİK BAŞ GRAVÜRÜ$

Kanuni Sultan Süleyman’ın Safevilere (İran) karşı 1533 (1534) yılında düzenlediği Irakeyn Seferi sırasında adından sıkça bahsedilen Ulama Paşa’nın #Bitlis#’e saldırdığı ve bu saldırıda Kürd Beyliği’nin başında bulunan Emir Şeref’in de başının kesildiği bir rivayet olarak adlandırılsa da gerçek olduğu birçok tarihi eserde yer almaktadır.
Yıllar önce kaleme aldığım ve ilk kitabım olan ‘Seyyahların Anlatımlarıyla Bitlis ve Ahalisi – Dara Yayınları, 2019’ adlı çalışmamda da yer alan iki derleme ve makalemde bu hadiseye değinmiş, hatta arşiv taramalarım sırasında karşılaştığım 1700’lerde çizilmiş olan bir gravürü de paylaşmıştım. Emir Şeref Han’ın kim olduğu, Bitlis’e yapılan saldırının detayları, Ulama Paşa ve bahse konu gravür hakkında biraz daha derli toplu bir yazı oluşması açısından, eldeki bazı verileri bir araya getirmenin sağlıklı olacağı kanaatine vardım. Zira o döneme ve özellikle de Emir Şeref Han’ın başının kesilerek öldürülmesi hususuna, başka tarihçiler de değinmekte.

Bitlis beyliği söz konusu olunca akıllara hemen ünlü devlet adamı ve yazar Şerefhan (Şerefxanê Bedlîsî) gelir ki kendisi Farsça kaleme aldığı ve 1597’de tamamladığı o dünyaca ünlü ‘Şerefname – Kürd Tarihi’ adlı eseri ile bilinir. Ancak Osmanlı arşivlerinde ‘Rojkan Kürd Hükümeti’ adı ile bilinen Bitlis Beyliği’nin tarihindeki çok önemli kişilerden birisi de Şerefhan’ın dedesi olan Emir Şeref Han’dır. Emir Şeref Han ki kendisi IV. Şerefhan ve Şerefxanê Kebir, yani Büyük Şerefhan olarak da bilinir.
Kanuni Sultan Süleyman, o zaman Azerbaycan valisi konumunda bulunan Ulama Paşa komutasındaki ordusunu iki kez Bitlis beyliği üzerine göndermiştir. İlki 1532 yılında gerçekleşmiş fakat başarılı olamamıştır. Şehri kuşatan Ulama Paşa, Rojkan Kürd Beyliği’nin üstün direnişiyle karşılaşınca, arkasında çok sayı da ölü bırakıp geri çekilmiştir. Ancak çeşitli entrikalarla sarayı ikna eden Ulama Paşa, 1534’de tekrar saldırarak Emir Şeref Han’ı öldürmüş ve kendisi her ne kadar yönünü Van ve Gevaş’a çevirse de bu zaferinin akabinde Osmanlı geçici olarak Bitlis’te hakimiyeti ele geçirmiştir.

Teke Türkmenlerinden olan Ulama , birçok kez çıkarına göre Sultan ile Şah arasında saf değiştiren biri olarak biliniyordu. 1511 yılında Osmanlı’ya karşı vuku bulan Şahkulu İsyanı’nda yer almış ve yenilgi sonrası Safeviler’in tarafına geçerek Şah İsmail’e sığınmış ve hatta onun kızı ile evlenmiştir. Ardından o dönem Van’a hükmeden Safevilerin oradaki naibi olarak atanmıştır. Daha sonraki yıllarda Safevi Şahı Tahmasb ile ters düşen Ulama, tekrar saf değiştirip Osmanlı’ya sığınarak Sultan Süleyman’ın affını dilemiş ve Osmanlı için görev talep etmiştir. Hem Safevilere karşı hem de Emir Şeref Han şahsında Kürdlere karşı sürekli bir fitne içinde olan Ulama, Sultan Süleyman’ın sarayına yanlı bilgi ve istihbarat aktararak, Emir Şeref Han’ın yerine kendisini beylerbeyi olarak atanması konusunda Saray’ı ikna etmiştir. Emir Şeref Han’ın, bir zaman önce dara düşen Ulama ve ailesine yardım etmiş olmaları da Ulama için bir şey ifade etmemiştir. Zira Sultan’ın onayını ve Osmanlı ordusunu da arkasına alan Ulama Paşa, 1534 yılında (bazı kaynaklarda 1533) Bitlis’e saldırmıştır. Tatik Ovası olarak bilinen düzlükte karşı karşıya gelen iki güç savaşmış ve Emir Şeref Han omuzundan girip sırtından çıkan kurşun ile atının üzerinde ölmüş ve cesedi Ulama’nın eline geçmiştir. Gözü dönmüş Ulama, Emir Şeref Han’ın kafasını keserek zaferini ilan etmiştir. Bu yenilgiden sonra Bitlis Kürd Beyliği Osmanlı idaresine bir süreliğine geçmiş ve Rojkanlar da İran’a (Safeviler) sığınmışlardır. Şerefname’nin yazarı Şerefxanê Bedlîsî de babası ve aşiretinin İran’da bulunması nedeniyle orada dünyaya gelmiştir.
Ulama komutasındaki ordu ile Rojkanlıların Tatik ovasındaki çarpışmasını ve bazı Kürd beylerinin dedesine ihanetlerini, cennet mekân Şerefxanê Bedlîsî eseri olan Şerefname’de şöyle anlatır:

‘Bu satırların yazarı babasından (Mir Şemseddin) bunu dinlemiştir: Şah bana, Bedlis’e dönmem için izin verdiği zaman şöyle dedi: ’Babana söyle, hiç değilse ben Horasan’dan dönünceye kadar, Osmanlılarla geçinme ve iyilik yolu­nu izlesin. Cünkü Ulame, onun en amansız düşmanı ha­line gelmiştir. Ulame, yeryüzünde benzeri bulunmayan bir fitneci ve düzenbazdır. Ben inanıyorum ki, Ulame, Osmanlıları kendi hallerinde bırakmayacak; onları daima kendi keyfine ve ihtiraslarına göre tahrik edip kışkırta­caktır’. Ne var ki Emir Şeref Han, Şah’ın bu tavsiyesi uyarınca hareket etmedi; tersine, Fil Yakub Paşa ile Ulame’nin, Bedis’i kuşatmaları sırasında yanlarında yer almış olan Kürd beylerini cezalandırmaya kalktı. Bu cümleden ola­rak önce Hizanlı Mir Davud’a saldı­rdı. Kendisi bu işle uğraşırken, Ulame’nin Bedlis’i kuşatmaya gelmekte olduğu haberi çıkıp yayıldı. Bunun üzerine Emir Şeref Han kuşatmayı kaldırmak ve geldiği yere geri dönmek zorunda kaldı. Tabii bu durum, hain beylerin Emir Şeref Han’dan duydukları nefretin şiddet­lenmesine, onların kendisine daha da gücenmelerine ve kendisine karşı yeniden Ulame ile birlik olmalarına yol açtı. Ayrıca, Mir Budak Keysani, Şeyh Emir’in oğlu İbrahim Ağa Bılbasi, Muhammed Ağa Kelhoki’nin oğlu Kalender Ağa, Derviş Mahmud Keleçeri gibi, Rojkan aşiretinin bazı liderleri ve ileri gelenleri de, Emir Şeref Han’ın tutum ve davranışlarından gücenmişlerdi ve bu yüzden onlar da Ulame’ye gittiler.

Böylece Ulame ile el altından onunla anlaşanlara ve müttefiklerine, Fil Yakub Paşa’yla birlik olup, mız­raklar, tüfekler ve yaylarla silahlanmış süvari ve piyade­lerden kurulan 10 000 kişilik bir orduyla Bedlis üzeri­ne yürümeleri için fırsat verilmiş oldu. 940 (1534) yılı­nın sonbaharında ve Hizan yoluyla yapılan bu saldırı, önce Tatik Nahiyesi’ne yöneldi. Bu sırada Emir Şeref Han’ın elindeki askeri kuvvet 5.000 kişiden fazla değildi.
Çarpışmalar Tatik Kalesi’nin güneyinde başladı. Ulame, dağı ordusunun arkasına almıştı ve önünde de da­rı ekili bir tarla vardı. Ulame bu tarlayı geceden sulamış ve tarla büyük bir çamur deryasına dönmüştü. Her iki taraftan, cesur kahramanlar ve gayretli gençler yırtıcı aslanlar ve parçalayıcı kaplanlar gibi savaş alanına atıldılar; savaş gürültüsünün sesini yedinci göğe kadar çıkardılar. Şair demiştir ki:

İki yönden Kürd kahramanları
Daldılar savaş alanına kollarını kıpırdatarak
Atlarının tırnaklarından yanan bir aleve döndü alan
Ve bir kan havuzuna çevirdiler o meydanı
O serkeş aslanların kılıç ve kalkanları
Güneş’in üstüne hilalin geldiğini canlandırdı
Ejderha ağızlarını andıran yaylarından çıkan oklar
Yeryüzünü kararsız kıldı ve serseme çevirdi gök­yüzünü
Tüfeklerinden çıkan dumanlarla, hava,
İçinde kılıçların parıldadığı bir kara buluta döndü
Ve yağmağa başladı o dumandan oluşan buluttan
Tüfek mermileri her tarafa, tıpkı çiğ taneleri gibi…

Bu sırada bir tüfek mermisi Emir Şeref Han’ın sol omu­zuna isabet ederek sırtından çıktı ve atının dizginleri elinden düştü; at kendisini, iradesi dışında sırtında taşı­maya başladı. Ordu bu durumu görünce darmadağın oldu. O gün, Rojkan gençlerinin kahramanlarından 700 kişiden fazla öldürül­dü. Bunların 500’ü Rojkan beylerinin ve ileri gelenle­rinin çocuklarıydı’.

Ulama Paşa’nın Bitlis’e saldırısını ve Emir Şeref Han’ı öldürerek başını kesmesi detaylarını, Osmanlı’nın ünlü tarihçilerinden Peçevi İbrahim Efendi de eserinde konu edinmiştir. Macaristan doğumlu ve aslen Saraybosnalı bir aileden olan Ibrahim Alajbegović Pečevija, ‘Peçevi Tarihi’ adı ile bilinen 1640’larda kaleme aldığı Osmanlı tarihi kitabında ’Azerbaycan sultanı Ulama paşanın Sultan’a boyun eğmesi’ başlığı altında bu bilgilere yer vermiştir.
’ Aynı yıl Rebiülahır 940 (miladi 1533) adı geçen Ulama Paşa, geçmişte ermiş Sultan Bayezit Han -Tanrı’nın rahmeti üzerine olsun- çağında şeytanın ayartması ile ayaklanan şeytan kulu diye tanınan eşkiyaya uyarak Teke ilinde padişahın vermiş olduğu timarı bırakıp dağlara çıkmıştı. Şimdi onlardan ayrılıp padişah katına yüz sürdü. Bu sırada, Kürd beylerinden Bitlis hakimi olan Şeref Bey, ise boynuna borç olan bağlılık halkasını telef edip eşkiyaya bağlanmıştı. Bunun üzerine Ulama Paşa’ya Bitlis beyliği verilmiş, kargaşayı bastırmak için de, sadrazamın İstanbul’dan hareketinden önce, Şeref Bey’in üzerine gönderilmiş idi. Paşanın yöredeki askerin başına geçerek yaptığı savaşta Şeref’in başı kesildi ve askeri de bozguna uğratıldı. Kesik başı Ulama Paşa tarafından Cebbarlı’da konaklamakta olan sadrazama gönderildi. Kürdler, bundan sonra bir daha fesatlıklara karışmayacaklarına yemin ve tevbe ettiler. Bitlis’in yönetimi bunun üzerine Şeref’in oğlu Şemseddin’e verildi ve kendisine buna ilişkin padişah buyruğu (mengûr) gönderildi. Ulama Paşa’nın da, seçkin ve değerli bir görev vaadı ile gönlü hoş edildi’.

1700’lerde Avrupalı şair ve yazarlar arasında yayılan şark diyarı temalı eserler icra etme ve kaleme alma akımı, bir tiyatro oyunu ve masal kitabı yazarı olan Fransız T. S. Gueullette’i de etkisi altına almıştır. Gueullette de yarı kurgu yarı gerçek, yarı fantezi yarı seyyahlardan duyumlara dayalı, büyük abartı içeren masallar zincirinden oluşan ’Binbir Gece Masalları’ tarzında, içiçe geçen ve birbiri ardı devam eden anlatımlar şeklinde olan çalışmalara imza atmıştır. Masallarında Şark coğrafyasındaki kişilerin, ülkelerin, isimlerin ve kültürlerin içiçe geçirilerek ve harmanlanarak yazılmış olması dikkat çeker.
1723 yılında ’Çinli Fum-Hoam’in Harika Maceraları – Çin Masalları’ adı ile yayımladığı kitabının Çin ve Şark Masalları adlı bölümünde yer alan Bitlis Kralı’nın sepet içindeki kesik başı gravürü, Gueulette’nin 1534 yılında vuku bulan Ulama Paşa – Emir Şeref Han çarpışması ve Emir Şeref’in başının kesilmesi hadisesinden esinlendiği aşikardır.
Yazar Gueulette, sepetteki kesik başı eserindeki karakterlerden, Taşyürek anlamına gelen ’Dilsenghin’ adındaki bir Bitlis kralına ait olduğunu belirtirken, gravürdeki yaşlı adamın ise Gürcistan kralı Malekalsalem ile yanında da kızı Prenses Gülşenraz olduğunu masalı içerisinde isimlendirmiştir. Masalda geçen ve Bitlis kralının başını kesen kişinin, daha sonra Tiflis’i ve Tiflis sarayını ele geçirmesi üzerine, Prenses Gülşenraz ve babası olan kral ülkelerini terk ederek Çin’e sığınıyorlar. Gueullette’nin bu hikayeyi yazarken, gerçek tarihte Bitlis yakınlarında 1534’lerdeki bir savaşta başı kesilen Bitlis hükümdarı Emir Şeref Han’ın öldürülmesinden ilham aldığı kesindir. Zira yazarın 1817’de İngilizce olarak yayımlanmış olan kitabının önsözünde şu ibare bulunmaktadır:
’Gueullette her ne kadar eserlerinde kendi fantezi ve yaratıcılığını kullanmış olsa da yine de Şark diyarlarında vuku bulmuş gerçek olaylardan esinlenmiştir’.[1]
Baran Zeydanlıoğlu

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Türkçe) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەم بابەتە 1,043 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Türkçe | https://candname.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 2
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 22-10-2022
زمانی بابەت: Türkçe
ڕۆژی دەرچوون: 30-10-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
پۆلێنی ناوەڕۆک: لێکۆڵینەوە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
شار و شارۆچکەکان: بەدلیس
وڵات - هەرێم: باکووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 28-12-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 28-12-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 28-12-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,043 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.165 KB 28-12-2022 سارا کس.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
وێنە و پێناس
چەند یاریزانێکی شاری هەولێر
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
وێنە و پێناس
گەنجێکی کوردی باشوری کوردستان شاری سلێمانی ساڵانی شەستەکانی سەدەی بیست
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
بونیادنانی بیری ڕەخنەیی بۆ تازە لاوانی پێشەنگ
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
سنوری نێوان بەرکاری ناڕاستەوخۆ و ئاوەڵگوزارە لە زمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
کورتەباس
ڕۆڵی فۆنیمە ناکەرتییەکان لە پڕۆسەی وانەوتنەوەدا
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
کورتەباس
پڕۆژەی سەری ئەرکیی لە زمانی کوردیی دا
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی گوندی سوورەقەڵات، لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان سەرقاڵی کڕینی فەڕشن
کورتەباس
میتافۆر لە چێوەى زانستى زمانى دەماریی دا
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
کورتەباس
گرێی پرس بە پێی تیۆری دەسەڵات و بەستنەوە (G.B) لە زمانی کوردیی دا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی شاری سلێمانی ساڵی 1974
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
وێنە و پێناس
مێردمنداڵێکی کورد لە ساڵی 1965
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
ژیاننامە
عادیلە خانم
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عادیلە خانم
ژیاننامە
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد پەهلەوان
24-12-2010
هاوڕێ باخەوان
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد پەهلەوان
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
20-12-2014
هاوڕێ باخەوان
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
شەیما
19-11-2018
هاوڕێ باخەوان
شەیما
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شیمال ئەحمەد ئیسماعیل
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سادق خەلیل عەبدولعەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شڤان عادل مستەفا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,176
وێنە
  110,960
پەرتووک PDF
  20,352
فایلی پەیوەندیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
115,949
ژیاننامە 
26,434
پەرتووکخانە 
25,817
کورتەباس 
18,584
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,837
پەند و ئیدیۆم 
13,755
شوێنەکان 
12,003
شەهیدان 
11,923
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,461
بەڵگەنامەکان 
8,354
وێنە و پێناس 
7,383
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,434
ڤیدیۆ 
1,474
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
766
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
537
گیانلەبەرانی کوردستان 
277
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   تێکڕا 
238,080
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
وێنە و پێناس
چەند یاریزانێکی شاری هەولێر
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
وێنە و پێناس
گەنجێکی کوردی باشوری کوردستان شاری سلێمانی ساڵانی شەستەکانی سەدەی بیست
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
بونیادنانی بیری ڕەخنەیی بۆ تازە لاوانی پێشەنگ
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
کورتەباس
سنوری نێوان بەرکاری ناڕاستەوخۆ و ئاوەڵگوزارە لە زمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
کورتەباس
ڕۆڵی فۆنیمە ناکەرتییەکان لە پڕۆسەی وانەوتنەوەدا
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
کورتەباس
پڕۆژەی سەری ئەرکیی لە زمانی کوردیی دا
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی گوندی سوورەقەڵات، لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان سەرقاڵی کڕینی فەڕشن
کورتەباس
میتافۆر لە چێوەى زانستى زمانى دەماریی دا
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
کورتەباس
گرێی پرس بە پێی تیۆری دەسەڵات و بەستنەوە (G.B) لە زمانی کوردیی دا
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی شاری سلێمانی ساڵی 1974
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
وێنە و پێناس
مێردمنداڵێکی کورد لە ساڵی 1965
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.469 چرکە!