پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شیمال ئەحمەد ئیسماعیل
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سادق خەلیل عەبدولعەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شڤان عادل مستەفا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,176
وێنە
  110,960
پەرتووک PDF
  20,352
فایلی پەیوەندیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
115,949
ژیاننامە 
26,434
پەرتووکخانە 
25,817
کورتەباس 
18,584
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,837
پەند و ئیدیۆم 
13,755
شوێنەکان 
12,003
شەهیدان 
11,923
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,461
بەڵگەنامەکان 
8,354
وێنە و پێناس 
7,383
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,434
ڤیدیۆ 
1,474
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
766
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
537
گیانلەبەرانی کوردستان 
277
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   تێکڕا 
238,080
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
ژیاننامە
عادیلە خانم
ژیاننامە
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد...
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
شەیما
Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar’ı 91 Yıl Sonra Hatırlamak
هەر کونج و ڕووداوێکی وڵات، لە ڕۆژهەڵاتەوە تا ڕۆژاوا، لە باکوورەوە تا باشوور... دەبێتە سەرچاوەی کوردیپێدیا!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Türkçe - Turkish
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar

Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar
$Ağrı İsyanında Öldürülen Şêx Tahar’ı 91 Yıl Sonra Hatırlamak$

1927 tarihinde Ağrı dağında yapılan Hoybun (Xoybun) ulusal kongresinden takriben iki yıl evvel Ağrı dağında ulusal bir niteliği olmayan gruplarla askeri güçler arasında sürekli çatışmalar yaşanmaktaydı. Lakin, yaşanan geniş çaplı bu çatışmaların ismi konulmamıştı.

İhsan Nuri Paşa, sahip olduğu örgütçü askeri yeteneğinin yanı sıra, edindiği ulusal bilinçle, 1927’den itibaren söz konusu gruplara ulusal bir nitelik kazandırdı. Ulus bilincine erdirilen bu gücün içerisinde Şêx Tahar ile beş kardeşinin yanı sıra amcasının çocukları da yer alır. Böylece, geniş kapsamlı ulusal bir güç oluşturularak, isyan 1930 yılının sonlarına dek sürdürülür.
On binlerce sivil Kürdün ve sayısızca askerin ölümüyle sonuçlanan Ağrı isyanı, 1930 yılı Eylül’ünün 14’ünde yenilgiye uğrar. İsyan sürecinin başından sonuna kadar çatışmalara katılan Çerkez kökenli yüzbaşı Zühtü Güven, Eylül’ün 14’ünde altmış uçaktan müteşekkil bir filonun bombardımanına maruz kalan kadın, çoluk-çocuğun feryadı, vadileri nasıl inlettiği dramını, sonraki yıllarda kaleme aldığı anılarında anlatacaktı. Kan deryasına dönen Ağrı dağı etekleri, o gün adeta can pazarına döner.

Sovyetler Birliği, Kürd isyancıların Sovyet topraklarına geçmemesi için, Aras nehrinin karşı tarafına binlerce asker yığar. Sovyetler’in kendi tarafına kurduğu beyaz askeri çadırların sayıca fazla oluşu dikkatlerden kaçmaz. Nadir beyin hanımı Zerif hanımın anlatımına göre, sayısızca askeri çadırın görüntüsü tıpkı pamuk tarlalarını andırırmış. Diğer yandan İran ordusu da aynı şekilde sınıra sayısızca asker yığıp Kürd isyancıların sınırı geçmesini engellemeğe çalışır.

Görünürdeki uluslararası askeri işbirliğine karşın, İhsan Nuri Paşa, Ferzende bey, Nadir bey, Memet bey, Ahmed’ê Heci Bıro, Bıro Heskê Têli ve Hoybun örgütünün diğer birçok savaşçı üyesi 14 Eylül gecesinde askeri çemberi yararak, sağ kalan sivillerin tamamını İran topraklarına geçirirler. Sınırı geçmeden evvel öldürülen sayısızca sivil gibi, Ahmed’ê Heci Bıro’nun da tüm ailesi o gece dramatik bir şekilde katledilir.

Tendürek dağında bulunan Şêx Abdulkadir ise, aynı günlerde savaşçı grubuyla beraber İran’a doğru hareket etmeğe başlar. Savaş uçaklarıyla desteklenen askeri birliklerle çatışarak Kevır’ê Şamiya (Tendürek dağının bir mıntıkasının ismi) bölgesinden İran’a geçer.
Temır’ê Şemki ve Şêx Zahar’ın grubu ile Hoybun’un diğer birçok üst düzey üyeleri ise, Tendürek dağına çekilir. Zilan isyanının öncülerinden Reşo’yê Sılo’nun grubu da Zilan isyanının bitiminden sonra Tendürek dağına çekilmişti.

Kış mevsimini Tendürek dağının mağaralarında geçiren Şêx Zahar ve onlarca kişilik savaşçı arkadaşı, bahar mevsiminin gelmesiyle, nisan ayının sonlarına doğru, Tendürek dağını terk edip Çaldıran bölgesine geçer. Bu savaşçı grubun içinde Şêx Zahar’ın kardeşlerinden biri olan Şêx Tahar da vardır. Cesaretiyle ünlenen Şêx Tahar, çatışmalarda hayatını kaybeden üst düzey askerlerin üniformasını giyip çatışmalarda sürekli şeritli ağır makineli tüfek kullanmasıyla bilinir.

Şêx Zahar ve arkadaşları nisan ayında Çaldıran’ın aşağı Tikme köyü bölgesine geçtiği sırada, kardeşi Şêx Tahar zatüre hastalığına yakalanır ve yürüyemez hale gelir. Köyün muhtarı Şêx Zahar’ın eski arkadaşıdır. O nedenle Şêx Zahar muhtara ricada bulunarak, kardeşinin birkaç gün evinde istirahat etmesini ister. Muhtar, olası her riske rağmen kadim arkadaşının ricasını kırmaz ve hasta olan Şêx Tahar’ı evine alır. Savaşçı grup, hastanın iyileşmesini beklemek üzere uzaklardaki dağlara çekilir.

O köyden ve ismi tespit edilemeyen bir kişi, ertesi gün Golesor askeri birliğine giderek, Şêx Tahar’ın hasta halde muhtarın evine sığındığını ihbar eder. Golesor askeri birliği komutanı yüzbaşı İbrahim bey, askeri bir birlikle akşama doğru köyü kuşatır. Böyle bir riski önceden kestiren muhtar, Şêx Tahar’a telkinde bulunarak; yakalanmaması için kadın kıyafeti giyip odada bulunan kilim dokuma tezgâhının başına geçip oturmasını söyler. Fakat Şêx Tahar, kadın kıyafeti giyme teklifine öfkelenip reddeder. Muhtar başka bir öneride bulunarak; tandırın içine girmesini ve tandırın üstünü sacla örtükten sonra, tandırevinin içerisine koyun sürüsünü doldurarak onu bu şekilde saklayabileceğini söyler. Ancak Şêx Tahar bu öneriyi de kabul etmez.

Çatışmaktan başka seçeneği kalmayan Şêx Tahar, silahını alıp hızla evden çıkarak, Şêx Romi köyü sınırına doğru koşmaya başlar. Takriben bir kilometre koştuktan sonra, askeri kuşatmayı fark eder ve en yakınındaki kayanın (o kaya hala “Şêx Tahar’ın çatışma kayası” olarak anılmaktadır) arakasına girip mevzi alır. Kısa bir süre sonra çatışma başlar. Yarım saat süren çatışmada altı asker hayatını kaybeder. Şêx Tahar, çökmeye başlayan alaca karanlığı fırsat bilerek, mevzisinden çıkıp tepeye doğru koşmaya başlar. Önünde bulunan geniş kar adacığının ortasından tepeye doğru koşarken, silueti kardan iyice belirdiğinden kurşun yağmuruna hedef olur. Sayısızca askerin açtığı ateş sonucu, kar adacığının ortasında vurularak feci şekilde hayatını kaybeder.

Askerler cesedin yanına gelir ve kar öbeği üzerinde yatan cansız bedenine tekrar sayısızca kurşun sıkar. Ceset adeta kıyılarak parçalanır. İbrahim yüzbaşı köylüleri tehdit ederek, cesedin vahşi hayvanlar tarafından yenmesi için defnedilmemesini söyler ve o akşam köyden ayrılır.

Kurt ve köpekler, gece boyunca ceset etrafında dolaştıkları halde cesedi yemezler. Bu durum sabah ışığında karda görülen yırtıcı hayvanların ayak izlerinden belli olur. Köylüler bu durumu onun Şeyhlik yönüne ve buna bağlı olarak ilahi bir alamete yorup, İbrahim yüzbaşının tehdidine rağmen cesedi ertesi gün defin ederler. Oysa, bedenine sıkılan sayısızca kurşundan dolayı muhtemelen bedenine sinen keskin barut kokusu nedeniyle, vahşi hayvanlar tarafından ceset yenmemişti.
Ağrı isyanının ilk başlarında yakalanan Şêx Tahar’ın abisi Şêx Yusuf’un da bedeninin birçok uzvu kesilerek katledilmişti. Diğer abisi olan Şêx Ali de, buğday çukuruna atılarak canlı şekilde üzerine toprak dökülerek katledilmişti. En küçük kardeşi Şêx Habip ise, yakalanırken canlı şekilde ateş üzerinde çevrilip yakılarak katledilmişti.

Üç kardeşinin bu şekilde öldürülmesi, zamanla Şêx Tahar’da derin bir intikam duygusuna neden olur. Şeritli makineli tüfeğiyle girdiği çatışmalarda, hayatını kaybeden yüksek rütbeli subayların üniformasını giyerek, intikam duygusunu bu şekilde tatmin eder. Girdiği her çatışmada mevzisinden yükselen toz-duman ile birlikte, makinelisinin seri gümbürtüsü her yerde kendini belli edermiş. Cüsseli olduğundan, ağır makineli silahını rahatlıkla taşıyabilirmiş. Ancak bu sefer yakalandığı ağır hastalığı nedeniyle meşakkatle taşıyabildiği bir piyade tüfeğiyle muhtarın evine sığınmıştı.

Köyün karşı dağlarına çekilen Şêx Zahar ve arkadaşları, Şêx Tahar’ın öldürülme olayını üç gün sonra duyarlar. Dağda kimsenin
olmadığını çevreye inandırmak için, on gün daha dağda kamufle olma taktiği uygularlar. Böylece artık dağda kimsenin kalmadığı inancı civarda iyice hâsıl olmaktadır. Şêx Zahar ve arkadaşları, Şêx Tahar’ın intikamını almak için, on gün sonra bir gece vakti Golesor askeri birliğini kuşatıp birliği tümden imha eder. İbrahim yüzbaşı ile askerlerin tümü bu baskında hayatını kaybettiği söylenir.
Şêx Zahar ve arkadaşları askeri birlikteki cephaneye el koyduktan sonra, Başkale bölgesine geçmek üzere Çaldıran bölgesini terk eder.
Şêx Zahar ise, 1932 yılının Mayıs ayında Türkiye-İran sınırında meydana gelen bir çatışmada hayatını kaybedecekti. Böylece altı kardeşten beşi Ağrı isyanında yaşamını yitirir. Kardeşlerden sadece Şêx Abdurahman hayatta kalır. O da, 1933 yılının Ekim ayında arkadaşlarıyla beraber Çaldıran bölgesinde yakalanarak Adana istiklal mahkemesinde yargılanıp ömür boyu hapis cezasına çarptırılır.

Şêx Tahar’ın öldürüldüğü 1931 tarihinden bu bugüne değin, Şeyhlik unvanı nedeniyle mezarından umut ve şifa arayan ahalinin dışında, hiçbir yakını mezarını ziyaret edip onarımını yapmaz. Böylece, mezar giderek kaybolmaya yüz tutar. Ancak bu sıralar, ahaliden bazı kıymetli hayırseverler tarafından birçok yıkık mezar onarılınca, Şêx Tahar’ın yıkık mezarı da göze çarpar ve böylece onarılır. Fakat yeni mezar taşına yanlış bir bilginin eklendiği görülüyor. Dolayısıyla mezar taşına, babasının ismini Şêx Ömer, abisinin ismini ise Şêx Zahar olarak doğru yazan hayırseverler, bir yerlerden edindikleri ve yanlış bir bilgi olan “Seyyid” unvanını da Şêx Tahar’ın isminin önüne bilmeden eklemiş. Görüldüğü üzere, sülalesinin unvanıyla çelişir bir durum ortaya çıktığı görülüyor. Aslında, ailenin büyük dedesi olan Şêx Baba’dan evvelki kuşaklardan Şêx Tahar’a kadar olan tüm kuşaklar “Şêx” olarak anılırken, aile sosyolojisinde “Seyyid” unvanına pek rastlanmaz. Ağrı isyanında önemli bir rol üstlenen Şêx Zahar’la ilgili yazılan birçok kaynak ile onun adına yakılan kılamlara bakıldığında, Şêx Zahar’ın ve ailesinin “Seyyidlik” bağı ilintisine dair herhangi bir emare göze çarpmamaktadır. Tamamıyla kendini Kürd halkının ulusal mücadelesine adamış ve bu amaçla da kendi canını ve hatta tüm kardeşlerinin canını feda etmiş bir Kürd olarak tanınır. Dolayısıyla ailenin Seyyid oluşu söylemi, Şêx Zahar’ın ölümünden çok sonra ortaya sürülmüş temelsiz bir iddiadır. Çünkü hiçbir Kürd, Seyyid olmadığı gibi, hiçbir Seyyid de Kürd değildir. Bunu tersini iddia edenler, söylenti dışında hiçbir somut delil ortaya koyamaz. Şêx Zahar ve beş kardeşi, eğer Seyyid (Arap) olsalardı, Kürd’ler için canlarını vermeleri mümkün olabilirmiydi? Bilindiği üzere, bu aile onurlu bir Kürd ailesi olup, en büyük dedeleri dini bir ilim yaparak, Şeyhlik unvanına eriştiğinden dolayı, aile öteden beri “Şeyhlik” unvanıyla anılmıştır. Tüm çevre de, öteden beri aileyi böyle bilmektedir. Hatta bu önemli ailenin, cesur Şeyhbızıni Kürd aşiretine mensup olduğu da rivayet edilir. Diğer yandan, bu ailenin sosyolojisine bakıldığında, öteden beri Bıruki Kürd aşiretiyle de güçlü bir akrabalık bağı olup ve bu akrabalık ilintisi hala sürmektedir…
91 yıl sonra hatırlanmak ne acı! Bu ayıp kimin?[1]
Mustafa BALBAL

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Türkçe) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Bu makale (Türkçe) dilinde yazılmıştır, makaleleri orijinal dilinde açmak için sembolüne tıklayın!
ئەم بابەتە 889 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Türkçe | https://candname.com
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 4
زمانی بابەت: Türkçe
ڕۆژی دەرچوون: 20-10-2022 (2 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
پۆلێنی ناوەڕۆک: لێکۆڵینەوە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: تورکی
شار و شارۆچکەکان: ئاگری
وڵات - هەرێم: باکووری کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 28-12-2022 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 28-12-2022 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ڕاپەر عوسمان عوزێری )ەوە لە: 28-12-2022 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 889 جار بینراوە
فایلی پەیوەستکراو - ڤێرشن
جۆر ڤێرشن ناوی تۆمارکار
فایلی وێنە 1.0.1108 KB 28-12-2022 سارا کس.ک.
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
سنوری نێوان بەرکاری ناڕاستەوخۆ و ئاوەڵگوزارە لە زمانی کوردیدا
کورتەباس
گرێی پرس بە پێی تیۆری دەسەڵات و بەستنەوە (G.B) لە زمانی کوردیی دا
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
وێنە و پێناس
مێردمنداڵێکی کورد لە ساڵی 1965
کورتەباس
ڕۆڵی فۆنیمە ناکەرتییەکان لە پڕۆسەی وانەوتنەوەدا
کورتەباس
میتافۆر لە چێوەى زانستى زمانى دەماریی دا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ
پەرتووکخانە
بونیادنانی بیری ڕەخنەیی بۆ تازە لاوانی پێشەنگ
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی گوندی سوورەقەڵات، لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان سەرقاڵی کڕینی فەڕشن
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی شاری سلێمانی ساڵی 1974
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
وێنە و پێناس
گەنجێکی کوردی باشوری کوردستان شاری سلێمانی ساڵانی شەستەکانی سەدەی بیست
وێنە و پێناس
چەند یاریزانێکی شاری هەولێر
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
کورتەباس
پڕۆژەی سەری ئەرکیی لە زمانی کوردیی دا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
ژیاننامە
عادیلە خانم
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عادیلە خانم
ژیاننامە
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد پەهلەوان
24-12-2010
هاوڕێ باخەوان
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد پەهلەوان
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
20-12-2014
هاوڕێ باخەوان
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
شەیما
19-11-2018
هاوڕێ باخەوان
شەیما
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شیمال ئەحمەد ئیسماعیل
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سادق خەلیل عەبدولعەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شڤان عادل مستەفا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,176
وێنە
  110,960
پەرتووک PDF
  20,352
فایلی پەیوەندیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
115,949
ژیاننامە 
26,434
پەرتووکخانە 
25,817
کورتەباس 
18,584
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,837
پەند و ئیدیۆم 
13,755
شوێنەکان 
12,003
شەهیدان 
11,923
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,461
بەڵگەنامەکان 
8,354
وێنە و پێناس 
7,383
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,434
ڤیدیۆ 
1,474
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
766
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
537
گیانلەبەرانی کوردستان 
277
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   تێکڕا 
238,080
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
کورتەباس
سنوری نێوان بەرکاری ناڕاستەوخۆ و ئاوەڵگوزارە لە زمانی کوردیدا
کورتەباس
گرێی پرس بە پێی تیۆری دەسەڵات و بەستنەوە (G.B) لە زمانی کوردیی دا
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
وێنە و پێناس
مێردمنداڵێکی کورد لە ساڵی 1965
کورتەباس
ڕۆڵی فۆنیمە ناکەرتییەکان لە پڕۆسەی وانەوتنەوەدا
کورتەباس
میتافۆر لە چێوەى زانستى زمانى دەماریی دا
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ
پەرتووکخانە
بونیادنانی بیری ڕەخنەیی بۆ تازە لاوانی پێشەنگ
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی گوندی سوورەقەڵات، لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان سەرقاڵی کڕینی فەڕشن
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی شاری سلێمانی ساڵی 1974
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
وێنە و پێناس
گەنجێکی کوردی باشوری کوردستان شاری سلێمانی ساڵانی شەستەکانی سەدەی بیست
وێنە و پێناس
چەند یاریزانێکی شاری هەولێر
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
کورتەباس
پڕۆژەی سەری ئەرکیی لە زمانی کوردیی دا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.75 چرکە!