پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی
Kurmancî
هەورامی
Zazakî
English
Français
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Fins
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شیمال ئەحمەد ئیسماعیل
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سادق خەلیل عەبدولعەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شڤان عادل مستەفا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,176
وێنە
  110,960
پەرتووک PDF
  20,352
فایلی پەیوەندیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
115,949
ژیاننامە 
26,434
پەرتووکخانە 
25,817
کورتەباس 
18,584
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,837
پەند و ئیدیۆم 
13,755
شوێنەکان 
12,003
شەهیدان 
11,923
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,461
بەڵگەنامەکان 
8,354
وێنە و پێناس 
7,383
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,434
ڤیدیۆ 
1,474
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
766
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
537
گیانلەبەرانی کوردستان 
277
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   تێکڕا 
238,080
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
ژیاننامە
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
ژیاننامە
عادیلە خانم
ژیاننامە
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد...
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
شەیما
Peymana Sevrê û serxwebûna Kurdistanê (2)
کوردیپێدیا، مێژووی دوێنێ و ئەمڕۆ بۆ نەوەکانی سبەینێ ئەرشیڤ دەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: Kurmancî - Upper Kurdish (Latin)
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish0
English - English0
عربي - Arabic0
فارسی - Farsi0
Türkçe - Turkish0
עברית - Hebrew0
Deutsch - German0
Español - Spanish0
Français - French0
Italiano - Italian0
Nederlands - Dutch0
Svenska - Swedish0
Ελληνική - Greek0
Azərbaycanca - Azerbaijani0
Catalana - Catalana0
Čeština - Czech0
Esperanto - Esperanto0
Fins - Finnish0
Hrvatski - Croatian0
Lietuvių - Lithuanian0
Norsk - Norwegian0
Ozbek - Uzbek0
Polski - Polish0
Português - Portuguese0
Pусский - Russian0
Srpski - Serbian0
балгарская - Bulgarian0
қазақ - Kazakh0
Тоҷикӣ - Tajik0
Հայերեն - Armenian0
हिन्दी - Hindi0
ქართველი - Georgian0
中国的 - Chinese0
日本人 - Japanese0

Peymana Sevrê û serxwebûna Kurdistanê

Peymana Sevrê û serxwebûna Kurdistanê
$Peymana Sevrê û serxwebûna Kurdistanê$
Bêtifaqî û hevnegirtin!

Bêtifaqiya serekên Kurdan her carê ziyaneke mezin li doza hemû Kurdan dide. Vê yekê wîsa ew ji hev dûr xistine ku ev nakokiya biqasî hemû êşên giran û dîrokî hêşta jî sarêj nebûne. Ev yeka jî bû sedemeke bingehîn ku li dijî hemû bêhiqûqiyên dagirkeran li Kurdistanê heta dijberiyeke devkî jî neyê kirin!.

Naveroka peymanên ku li dijî Kurdan hatine girêdan heta ji hêla siyasetmedarên me ve jî baş nehatine analîzkirin. Sûd ji hin xalên nava peymana Sevrê û Luzanê nehatine standin. Yanî derfetên mezin ji siyasetmedar û hiqûqnasên Kurd re hebûn ku bi şirovekirina xal û bendên wan peymanên navbirî qet nebe rê li ber siyaseta asîmîlasyona Tirkan a li hemberî Kurdan bigirin. Mînaka vê yekê em dikarin îşare bi vê rastiyê di peymana Lusan de bikin:” Xala 38´an wiha ye:“ Dewleta Tirk raziye ku hemû kesên li Tirkiyê dijîn di warê zayîn, girêdana bi civatekê anku nationalite, ziman, nîjad an bi olî ti cudatîyê nexe navbera wana, jiyan û azadîya wan tam û bêkêmayî biparêze.”
Peyman di xala 39´an û benda (d) de jî rastiyeke wiha radixe ber çavên me:“ Herkes ji himwilatiyên Tirkiyê di peywendiyên taybetî û bazirganiyê da, di karê olî, medya an her babetê weşan û civînên vekirî (di raya giştî) da dikane her zimanî bikar bîne, ji bo bikaranînê ti asteng nayên çêkirin…”
Di heman xalê da, benda (e) jî li ser bikaranîna zimanênm cuda ji Tirkî wiha hatiye nivîsandin:” Her çiqas zimanê fermî yê dewletê hebe jî, himwilatiyên ku bi zimanekî din diaxivin, di dadgehan de ji bo zimanê xwe yê devkî bikarbînin, pêwîste her babet bi gengazî bên temîn kirin.”

Mixabin di nasnadina mijarên wiha de ji bo raya giştî a cihanê heta roja îro jî dengê Kurda zêde bilind nîne.
$Nunerên Kurd û Ermen li Sevrê$
Nunerên Kurd û Ermen ku Bagos Nubar Paşa û Mihemed Şerîf Paşyê Xendan bûn li ser qedera Kurdên bakurê Kurdistan û Ermenan xwedî yek nêrîn nebûn. Ev rewş beriya îmzakirina peymanê diyar bû. Gengeşeyên wisa tund di navbera wan de bûne sedem ku bi rêya cudabûna mezhebê Kurd û Ermenan siyasetmedarên Osmanî ji bo berjewendiyên xwe yên pêşerojê sûdê bistînin û bi awayekî zîrekane serok eşîretên Kurd ber bixwe ve bikişînin. Kurd sade bûn û gelekî ji pilanên Kemalîstan yên salên piştre xafil û bêxeber bûn. Mezhebê wan yê hevpar yê li ser diyarkirina qedera wan a paşerojê ziyanek mezin hebûya. Di rewşeke wiha de nunerên du gelan jî bêkar nerûniştin:

Şerîf Paşayê nunerê gelê Kurd 2 daxwazname ji bo maf û xwestekên Kurdan pêşkêşî kongreyê kirin: Ya yekê li 22´ê Adara 1919´an, ya duyê jî li 1´ê Adara 1920an. Her wiha Şerîf Paşa bi nunerê Ermeniyan re nîqaş vekirin, di encamê de ew lihevhatin û piştî çend mehan tevîhev daxûyaniyeke hevbeş pêşkêşî kongreyê kirin. Ev pêngava du aliyên Kurd û Ermen bi dilê Tirkan nebû ku ji hemû rûberê Împeratoriya wan pareke biçûk a axê di dest da mabû.
Her sê bendên peymana Sevrê tije nakokîyên ji bo paşerojê bûn. Mînak vê yekê benda 62´an ya wê peymanê wiha ye:
Benda 62’an sinorên Kurdistanê weha dide nasandin: “Herêm an jî deverên di navbera rojhilatê çemê Firatê, başûrê Ermenistan, Tirkiyê û Sûriyê de, yên ku tixûbên wan yê di pêşerojê de bên diyar kirin, ew herêmên ku Kurd tê de bi piranî ne…”
Balkêşe ku bê zanîn: Kurd li Bilîs û Wanê jî piranî bûn, lê ew du wilayet li gor benda 62´an nediketin nava sinorê Kurdistana serbixwe.

Di benda 64´an anku dawiyê a peymanê de wiha ye:” Ger piştî damezirandina dewleta serbixwe ya Kurdistanê, Kurdên li wilayeta Musilê(ku beşek ji axa Kurdistanê ye), daxwaz bikin ku tevî Kurdistana serbixwe bibin, yê ti îtîrazên hêzên hevalbend nebin.”
$Sevr û Tirkên Osmanî û Ciwan$
Tirk bi vê dilxweş bûn ku carê di nava sinorên dewleta Osmanîyan de yê Kurd xwedî dewleteke otonom bin. Salekê pîştî dengdaneka giştî li ser daxwazên gelê Kurd, dewleteka Kurdî a serbixwe yê were damezirandin. Li ser têketina nava sinorên wê dewletê jî Kurdên wilayeta Musil yê salek şûnde biketana nava sinorên dewleta serbixwe a binavê Kurdistanê. Tirk bigiştî li dijî hebûna Kurdistanê bûn, bes ew haydarî dîroka serhildanên Botan, Rewandiz û Şemzînan bûn. Lê ya girîng di wê peymanê de navê “KURD Û KURDISTANÊ” bû ku li pey çêbûna peymana Luzan heya roja îro jî parlementoya Tirkiyê bi awayekî fêrmî nas nake. Di dema Osmaniyan de navê Kurdistanê yasax nebû. Ji aliyê Osmaniyan çar kesan peyman îmzakirin. Ji ber ku parlemana Osmaniyan roja 18´ê Adara sala 1920´an hatbû hilweşandin, peyman ji bo erêkirinê negehişt ber destê serok û endamên parlemanê. Bi vî awayî jî negehişt ber destê Sultan Mihemedê Şeşemîn( 1861-1926 ) û weke hemû rûdanên din yên siyasî di rûpelên Takvim-El Veqayî ku weke rojnameya fermî ya Osmaniyan hemû tiştek tomar û belav dikirin jî nehat weşandin û dîtin. Mistefa Kemal ku şeherazayî pêşîniya helwest û dijberiya gire-gir û siyasetmedarên Kurd bû baş dizanî ku bi hebûna Kurdên ku li dijî yên beriya wî jî rabibûn, yê xwedî kapasîteya ji bo avakirina dewleteke serbixwe bin. Ji ber wê jî zû li ser mesela ol, mezheb û biratiya du gelan bi kesayetiyên weke Hesen Xeyrî, Diyapaxa û hinek kesên diyar ji malbatên weke Şemzînî û Cemîlpaşa re kete nava peywendî û diyalogê. Şerê serxwebûna Tirkiyê tenê dikarîbû bi hêza Kurdan re bigehe encamê. M Kemal ev yeka baş dizanî. Ew şer bi seroktiya wî û berjewendiyên hevalbendên wan yên pêşerojê anku Fransa û Birîtaniya Mezin bû sedem ku ew carek din vegerin ser maseya hevdîtinên siyasî, lê bi mercekê ku serkêşên çêkirin û têkdana wan peymanên ser kaxezê aliyê Tirk razî bikin ku berjewendiyên wan yên aborî têne garantîkirin. Ji hêla din jî rejîma ku nû tê avakirin yê di warê siyasî de jî yê hevalbendê stratejiya wan li hemberî rejîma nûhatî a sosyalîstî li Soveyetê biparêze. Peymana Luzan bi wan şertan hate dinê û êdî hemû daxwazên Kurd, Ermen û Yunaniyan yên di peymana Sevrê da tenê li ser kaxezê man.
$Dewletên Ewropî û doza Kurd!$
Heman dewletên ku bi van gotinan û di serî de jî Fransayê damezirandina Kurdistanê dipejirandin, piştre dest ji hemû nakokî û gengeşeyên bêencam di navbera xwe de berdan, Kurdistan kirin çar perçe. Dibe ku çêbûna şoreşa Oktober a 1917´an bû sedem ku fikra dorpêçkirinê bi rêya rejîmeke girêdayî berjewendiyên welatên hevalbend bû sedema îbtalkirina peymana Sevrê. Ji ber wê jî berevajî bicihanîna bendên peymana Sevrê yên li ser mesela Kurd, Ermen û Yunanî û herwiha kêmnetewên din yên herêmê, destek dane damezirandina Komara Tirkiyê(TC) û tevî fedakirina gelê Kurd, fermana Ermeniyan jî êdî nehate bîra wan. Fermanên ku bi hatina Kemalîstan re vê carê li dijî Kurdan û li ber çavê dewletên mezin berdewam bû. Nasnameya herî diyar a dewlet an jî komara Tirkiyê ew hîmê wê yê netewe peresetî û yekpareye ku hêşta jî bi dirûşmên:” Yek al, yek netewe, yek welat û hwd” ne tenê li dijî hebûna Kurdên bakur belkî li hemberî xwestekên rewa yên Kurdên perçên din yên Kurdistanê ye jî.
$Piştî peymana Luzanê!$
Piştî peymana Luzanê li Kurdistanê serhildanên mezin li dijî siyaseta Kemalîstan a înkarkirinê çêbûn. Ji wê xeratir jî bi mûbadeleya erd û nifûsê ku bi dewleta Yunanîstan re hat kirin gelek kes mecbûr man cih û warê bav û kalên xwe yê hezaran salan biterikîn. Pêre jî li bajarên weke Izmir û Istembolê bi nêrînên rasîstî ter-hişk ketin ber agirê hêrsa Kemalîstan. Mal û milkê wan hatin dagîrkirin û gelek kes jî hatine kuştin. Bi vê yekê re êdî ew plan bi çavgirtina dewletên serdeset hatin meşandin. Diyarkirina qedera paşerojê ne bi dengdan û lêpirsînê belkî tenê berjewendiyên aborî-siyasî bûn ku gotina dawiyê dikir. Ev karê han ferzkirineke nemeşrû, dûr ji exlaq û ûrfên siyasî û 100% berevajî daxwaza Kurd, Ermen û netewên din bû. Nerînên çewt yên rêveberên welatên Ewropî ku tenê li ser berjewendiyên xwe ên maddî bi qedera gelên din dilîzin, di dema şerê cihanî yê duyê de jî( 1939-1945 ) jî felaketên mezin û hemû alî ji Ewropa re jî çêkirin. Helwest û siyaseta ku heya roja îro jî berdewame û tevî hemû teror, înkar û siyasetên hejmonîxwaziyên rayedarên Tirkiye dîsa jî ew li dijî bizava netewî a Kurd xwedî helwesteke erênî nînin.
$Helwesta dewletên Ewropî ji 1920an heya roja îro!$
Dewletên Ewropayî bi îmtiyazên ku li ser axa Kurdistanê didan Ermeniyan û bi diyarkirina gelek bendên wê peymanê hemû aliyên hiqûqî ên Ermenan rave dikirin. Ev jî bû sedema dilsariya têkeliyên di navbera nunerên Kurd û welatên Ewropî de.Wan salan Sureya Bedirxan bi damezirandina Komîteya Serxwebûna Kurdan, kesên weke Silêman Nezîf, Seyîd Ebdulqadir Geylanî, Seyîd Teha Şemzînî, Dr. Ebdulah Cewdet, Simkoyê Şikak û Şêx Mehmûdê Berzencî bi xebatên berfirh re li dijî vê yekê bûn ku faktora ol bibe sdema pêkanîna dewletek serbixwe ji Ermenî û Asûriyan re ku li Kurdistanê hindkahî bûn. Sala 1918´an li Urmiyê ev yeka bû sedama kuştina Mar Şîmûn bi destê Simkoyê Şikak. Ew di nava Kurdan de weke berdevkên tevgera serxwebûna Kurdistanê li Silêmaniyê, Urmiyê û Istembolê rêberên xwedî şiyan û di qada xebatê de jî karê wan li ber çavan bû.

Nakokiyên di navbera Kurd, Ermen û alîgiriya bêlêkolîn a nunerên welatên Ewropî bûne sedem ku vê carê “Tirkên Ciwan” bi rêya propagandeyên olî û şandina kesên weke Şêx Ebdulqadirê Geylanî bo Cizîr û Zaxoyê gelek gire-gir û eşîretên Kurdan ber bixwe ve bikişînin ku her du mislmanin û dikarin bihev re dewleteke Kurdî-Tirkî ava bikin. Ji sala 1920 heya 1923an di bin serokatiya Mistefa Kemal de kar û xebatên bêrawestan li dijî welatên ku di peymana Sevrê da bo yekemîn car Kurd weke neteweke cuda û xwedî maf hatibûn dîtin, hatin kirin ku encam jî bû vala derxistina hemû bendên peymana Sevrê û çêbûna peymana Luzanê di 24 Tîrmeha sala 1923´an de.

Di vê derbarê de lêkolînvana hêja Eslîxan Yildirim wiha dinivîse:”

Niyeta perçekirin û dabeşkirina Kurdistan ya li Sewrê kir ku bêhtir Kurd û Osmanî ber bi hev de herin. Bi îmzekirina Peymana Sewrê ya rayedarên Osmanî, dewra Împaratoriya Osmanî jî hatibû girtin. Ji Împaratoriya Osmanî bi tenê herêmek biçûk ya Anatoliyaya bakurê rojava mabû. Hemû erdên din ên Împaratoriya Osmanî di navbera Îngiltere, Frensa û Îtalyayê de hatibûn parvekirin. Tenê Kurd mabûn li dora Osmaniyan ku serekên Kurdan digotin, di vê rewşa xeternak de gerek em dev ji birayên xwe yê Tirk bernedin.

Kurd bi milîsên xwe yê herêmî li Maraşê, li Entabê, li Mêrdînê, li Mûsilê li ser piyan bûn û nedihiştin biyanî têkevin erdê wan. Bi hevdîtinên bi rayedarên Dewleta Osmanî re, rêberên Kurdan ji bo welatê wan perçe nebe, bi lihevhatina li ser otonomiyê bi Osmaniyan re li hev kirin. Dewleta ku nuh wê bihata avakirin ji erdên Kurd û Tirkan wê pêk bihata ku di meclisa Osmanî de di civîna 28’ê Çileya 1920’an de ev wek “Mîsaki Millî” hate fermîkirin.”

Ders û daxwaz çine?!
Dersên dîrokî ji peymanên Sevrê, Luzan, Qesrî-Şirîn, Seidabad û yên din ewe ku êdî tenê bi yekbûn, stratejiyeke hevgirtî û hevgirtina partiyên siyasî li hemû Kurdistanê Kurd dikarin di diyarkirina qedera xwe a siyasî û pêşerojê de karekî bikin. Şerê ji bo cî bicîkirina bendên peymana Mîsakî Millî li ser axa Kurdistanê îro jî Erdogan dide meşandin. Sinorê kiriyarên wî berfireh û netenê bakur belkî li Rojava û başûrê Kurdistanê jî xwedî planên qirêj li dijî doza Kurdistanê ye. Di vê planê de Îran, Sûriye û Îraq jî hevalbendên wan in. Gelo bi vê rewşa heyî û li ber çavan re ma êdî hewceye ku em Kurd hertim behsa yekgirtin û hevgirtinê bikin?! Ma êdî partiyên siyasî li Kurdistanê ji gel çi xwestine û dixwazin ku gel bi can, mal û xwîna xwe ji daxwazên wan re nebûye bersiva herî baş li dijî dahgîrkerên Kurdistanê jî?!

Jêrnivîs û çavkanî
(1,2,3). Peymana Luzan a 24.07.1923
(4) Eslîxan Yildirim, PEYMANA SEWR Û REWŞA KURDAN
Çavkanîyên lêkolînê
– Dîroka Kurdistan, M Emîn Zekîbeg
– Dîroka Împeratoriya Osmanî
– Serhildana Simkoyê Shikak, Shêx Mehmûdê Berzencî û Shêx Seîdê Pîran
– Kurd û Kurdistan – Vasîlî Nîkîtîn[1]

کوردیپێدیا بەرپرس نییە لە ناوەڕۆکی ئەم تۆمارە و خاوەنەکەی لێی بەرپرسیارە. کوردیپێدیا بە مەبەستی ئەرشیڤکردن تۆماری کردووە.
ئەم بابەتە بەزمانی (Kurmancî) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
Ev babet bi zimana (Kurmancî) hatiye nvîsandin, klîk li aykona bike ji bu vekirina vî babetî bi vî zimana ku pî hatiye nvîsandin!
ئەم بابەتە 1,919 جار بینراوە
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | Kurmancî | www.rojikurd.net
فایلی پەیوەندیدار: 1
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 33
1. ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 15-08-2021
1. پەرتووکخانە Sevr_Antlasmasi
2. کورتەباس Peymana Sevrê
3. کورتەباس Sed sal piştî peymana Sevrê
8. کورتەباس Peymana Sewrê
15. کورتەباس DEWLET, SERBIXWEBÛN… Û K’URD
19. کورتەباس Treaty of Sèvres
21. کورتەباس Sevr Antlaşması
22. کورتەباس Sevr Anlaşmasını Ve Maddeler
28. کورتەباس Sevr Antlaşması ve Maddeleri
30. کورتەباس MUSUL SORUNU VE ANKARA ANLAŞMASI
1. بەڵگەنامەکان Geschichte und die kurdische Frage
زمانی بابەت: Kurmancî
ڕۆژی دەرچوون: 15-08-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: ڕاپۆرت
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: دۆزی کورد
پۆلێنی ناوەڕۆک: جوگرافیا
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( سارا ک )ەوە لە: 12-02-2023 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 12-02-2023 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 12-02-2023 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 1,919 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
کورتەباس
گرێی پرس بە پێی تیۆری دەسەڵات و بەستنەوە (G.B) لە زمانی کوردیی دا
کورتەباس
پڕۆژەی سەری ئەرکیی لە زمانی کوردیی دا
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی شاری سلێمانی ساڵی 1974
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
ڕۆڵی فۆنیمە ناکەرتییەکان لە پڕۆسەی وانەوتنەوەدا
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
کورتەباس
سنوری نێوان بەرکاری ناڕاستەوخۆ و ئاوەڵگوزارە لە زمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
وێنە و پێناس
چەند یاریزانێکی شاری هەولێر
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی گوندی سوورەقەڵات، لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان سەرقاڵی کڕینی فەڕشن
پەرتووکخانە
بونیادنانی بیری ڕەخنەیی بۆ تازە لاوانی پێشەنگ
وێنە و پێناس
مێردمنداڵێکی کورد لە ساڵی 1965
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
وێنە و پێناس
گەنجێکی کوردی باشوری کوردستان شاری سلێمانی ساڵانی شەستەکانی سەدەی بیست
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
کورتەباس
میتافۆر لە چێوەى زانستى زمانى دەماریی دا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
10-11-2008
هاوڕێ باخەوان
قەناتی کوردۆ - کوردۆیڤ
ژیاننامە
عادیلە خانم
18-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عادیلە خانم
ژیاننامە
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد پەهلەوان
24-12-2010
هاوڕێ باخەوان
فەرهاد عەبدولحەمید - فەرهاد پەهلەوان
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
20-12-2014
هاوڕێ باخەوان
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
ژیاننامە
شەیما
19-11-2018
هاوڕێ باخەوان
شەیما
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شیمال ئەحمەد ئیسماعیل
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
سادق خەلیل عەبدولعەزیز
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
شڤان عادل مستەفا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
31-10-2024
کشمیر کەریم
ئامار
بابەت
  530,176
وێنە
  110,960
پەرتووک PDF
  20,352
فایلی پەیوەندیدار
  105,419
ڤیدیۆ
  1,578
زمان
کوردیی ناوەڕاست - Central Kurdish 
295,471
Kurmancî - Upper Kurdish (Latin) 
90,587
هەورامی - Kurdish Hawrami 
66,151
عربي - Arabic 
31,280
کرمانجی - Upper Kurdish (Arami) 
19,094
فارسی - Farsi 
10,469
English - English 
7,671
Türkçe - Turkish 
3,675
Deutsch - German 
1,785
لوڕی - Kurdish Luri 
1,690
Pусский - Russian 
1,140
Français - French 
348
Nederlands - Dutch 
131
Zazakî - Kurdish Zazaki 
91
Svenska - Swedish 
72
Español - Spanish 
55
Polski - Polish 
55
Հայերեն - Armenian 
52
Italiano - Italian 
52
لەکی - Kurdish Laki 
37
Azərbaycanca - Azerbaijani 
27
日本人 - Japanese 
21
中国的 - Chinese 
20
Norsk - Norwegian 
18
Ελληνική - Greek 
16
עברית - Hebrew 
16
Fins - Finnish 
12
Português - Portuguese 
10
Тоҷикӣ - Tajik 
9
Ozbek - Uzbek 
7
Esperanto - Esperanto 
6
Catalana - Catalana 
6
Čeština - Czech 
5
ქართველი - Georgian 
5
Srpski - Serbian 
4
Kiswahili سَوَاحِلي -  
3
Hrvatski - Croatian 
3
балгарская - Bulgarian 
2
हिन्दी - Hindi 
2
Lietuvių - Lithuanian 
2
қазақ - Kazakh 
1
Cebuano - Cebuano 
1
ترکمانی - Turkman (Arami Script) 
1
پۆل
کوردیی ناوەڕاست
وشە و دەستەواژە 
115,949
ژیاننامە 
26,434
پەرتووکخانە 
25,817
کورتەباس 
18,584
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا) 
14,837
پەند و ئیدیۆم 
13,755
شوێنەکان 
12,003
شەهیدان 
11,923
کۆمەڵکوژی 
10,919
هۆنراوە 
10,461
بەڵگەنامەکان 
8,354
وێنە و پێناس 
7,383
ئامار و ڕاپرسی 
4,627
کلتوور - مەتەڵ 
3,149
ناوی کوردی 
2,434
ڤیدیۆ 
1,474
پارت و ڕێکخراوەکان 
1,461
پۆلێننەکراو 
990
بڵاوکراوەکان (گۆڤار، ڕۆژنامە و ...) 
823
کلتوور - گاڵتەوگەپ 
777
کارە هونەرییەکان 
766
شوێنەوار و کۆنینە 
637
فەرمانگەکان  
537
گیانلەبەرانی کوردستان 
277
هۆز - تیرە - بنەماڵە 
188
نەخشەکان 
185
نەریت 
160
ڕووه‌كی كورده‌واری (گژوگیا و دار) 
101
ژینگەی کوردستان 
94
زانستە سروشتییەکان 
80
خواردنی کوردی 
80
دۆزی ژن 
55
مۆزەخانە 
50
یارییە کوردەوارییەکان 
39
بەرهەمە کوردستانییەکان 
38
کەلوپەلی سەربازیی بەکارهاتوو لە کوردستان 
28
گەشتوگوزار 
2
کۆگای فایلەکان
MP3 
324
PDF 
31,608
MP4 
2,599
IMG 
203,549
∑   تێکڕا 
238,080
گەڕان بەدوای ناوەڕۆکدا
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
ژیاننامە
عەبدولڕەزاق محەمەد ئەحمەد
ژیاننامە
توانا محەمەد نەجم عەلی
پەرتووکخانە
مێژووی وەرزش لە ڕواندز
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 2
کورتەباس
گرێی پرس بە پێی تیۆری دەسەڵات و بەستنەوە (G.B) لە زمانی کوردیی دا
کورتەباس
پڕۆژەی سەری ئەرکیی لە زمانی کوردیی دا
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی شاری سلێمانی ساڵی 1974
شوێنەوار و کۆنینە
پردی قەڵاتاسیان
پەرتووکخانە
شیرین و خوسرەو؛ بە ڕێنووسی نوێ
شوێنەوار و کۆنینە
کۆشکی حەوش کوروو
پەرتووکخانە
زمانی کورد، بگونجێنە بۆ 0 و 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 2
ژیاننامە
سۆما حەمە عەلی یار ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
زیندان سلێمان... شوێنی تەقوای زەردەشتییەکان
کورتەباس
ڕۆڵی فۆنیمە ناکەرتییەکان لە پڕۆسەی وانەوتنەوەدا
ژیاننامە
بەسنە ئیدریس تەها
کورتەباس
سنوری نێوان بەرکاری ناڕاستەوخۆ و ئاوەڵگوزارە لە زمانی کوردیدا
پەرتووکخانە
مەتەڵنامە (وەشانی 2، بەشی 1 لە 2 )
ژیاننامە
پێشڕەو حەمەجان عەزیز
ژیاننامە
خەدیجە زەکەریا عومەر
وێنە و پێناس
چەند یاریزانێکی شاری هەولێر
پەرتووکخانە
شوێنەوارنامە - وەشانی 3
ژیاننامە
سیدرا فازیل محەمەد
ژیاننامە
ئاسۆ ڕەسوڵ محەمەد
ژیاننامە
سالار فەتاح قادر
ژیاننامە
بەفرین ئەحمەد عەبدوڵڵا
وێنە و پێناس
دوو کەسایەتی گوندی سوورەقەڵات، لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان سەرقاڵی کڕینی فەڕشن
پەرتووکخانە
بونیادنانی بیری ڕەخنەیی بۆ تازە لاوانی پێشەنگ
وێنە و پێناس
مێردمنداڵێکی کورد لە ساڵی 1965
پەرتووکخانە
شیکردنەوەی وتار
وێنە و پێناس
گەنجێکی کوردی باشوری کوردستان شاری سلێمانی ساڵانی شەستەکانی سەدەی بیست
شوێنەوار و کۆنینە
پردی دیجلە
پەرتووکخانە
زمانی ستانداردی کوردی
کورتەباس
میتافۆر لە چێوەى زانستى زمانى دەماریی دا
شوێنەوار و کۆنینە
گۆڕدخمە سان ڕۆستەم

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 16
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.89 چرکە!