پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
دیوانی ڕەواس
13-06-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
دۆزی ناسیۆنالی کورد، ئۆتۆنۆمی یا کوردستانێکی سەربەخۆ یا بڕیاری چارەنووس لە ئازادیدا و بۆ ئازادی
12-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
وێنەی ئەو خاتوونەی یەکەم پێناسەی وەرگرتووە کە دراوە بە کۆمەڵانی خەڵکی ئێراق
11-06-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
محەمەد عەلی شێرۆ
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
یونس نەبیزادە
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
مەحمود ئەفەنی
11-06-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فەرهاد بەیگی گەڕووسی
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 518,436
وێنە 105,315
پەرتووک PDF 19,453
فایلی پەیوەندیدار 97,497
ڤیدیۆ 1,395
ژیاننامە
عەبدولخالق قوتب
ژیاننامە
شێخ موختار عەلایی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
09-06-1985
شەهیدان
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
میلاد مەجید ئیسماعیل
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (5)
کوردیپێدیا، مێژووی دوێنێ و ئەمڕۆ بۆ نەوەکانی سبەینێ ئەرشیڤ دەکات!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (5)

الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (5)
الجذور الكوردية لِبعض الكلمات العربية (5)
مهدي كاكه يي
الحوار المتمدن-العدد: 6848 - 2021-03-22 - 14:08
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات

63. خبر: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية (خەوەر Xewer). هذه الكلمة الكوردية متحورة من كلمة (هەوار Hewar) التي أصبحت (هەواڵ Hewał) وبعدئذ متحولة الى (هاوار Hawar) التي تعني (نداء) وأخيراً تحولت الى (خەوەر Xewer).
64. خرطوم: هذه الكلمة متأتية من الكلمة الكوردية (قورتم Qurtim) التي أساسها هو الكلمة الكوردية (قورگ Qurg) التي تعني (بلعوم) .
65. خرير: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (خوڕەخوڕ Xuřexuř) التي تعني (الصوت الصادر من جريان المياه. إشتقت من كلمة (خرير) العربية، كلمة (خرّ) التي تعني (هبط) أو (وقع) أو (سقط) . من الجدير بالذكر أن تكرار الكلمة في اللغة الكوردية، كما في كلمة (خوڕەخوڕ Xuřexuř) له صلة باللغة السومرية التي تُعاد فيها الكلمة مرّتَين في تقليد الظواهر الطبيعية للتأكيد على الكثرة أو النعت.
66. خزانة: أصل الكلمة هو الكلمة الكوردية (گەنجینه Gencîne) التي هي غرفة كانت في السابق تُستخدم لخزن المواد الغذائية.
67. خميرة: مُقتبسَة من الكلمة الكوردية (هەوێن Hewên). هذه الكلمة الكوردية داخلة في اللغة الفارسية أيضاً .
68. خيمة: أصل هذه الكلمة العربية هو الكلمة الكوردية (هەیوان Heywan). هذه الكلمة الكوردية مرت بالتحولات التالية الى أن أصبحت (خێمة): (هەیوان Heywan) (خێوان Xêwan) (خێمان Xêman) (خێمة).
69. دبس: متأتية من الكلمة الكوردية (زەبەش Zebeş) التي بعدئذٍ متحولة الى (دبس).
70. دجّال: متأتية من الكلمة الكوردية المركبة (دەجاڵ Decał). كلمة (دەج Dec) متأتية من كلمة (دژ Dij) التي تعني (ضد)، وكلمة (ئاڵ Ał) هي إسم إله كوردي قديم وبذلك كلمة (دەجاڵ Decał) تعني (ضد الإله) أي (عدو الإله) . دخلت هذه الكلمة الى اللغة الفارسية بِصيغة (دغل باز) .
71. دجلة: هذه الكلمة العربية متأتية من الكلمة الكوردية المركبة (تیژڕێژ Tîjřêj) التي تتألف من كلمة (تیژ Tîj) التي تعني (حاد) أو (سريع) وكلمة (ڕێژ řêj) التي تعني (جريان) وبذلك (تیژڕێژ Tîjřêj) تعني (سريع الجريان).
72. دُخان: هذه الكلمة أصلها الكلمة الكوردية المركبة (دووكەڵ Dûkeł) التي تتكون من كلمة (دوو Dû) التي تعني (دُخان) وكلمة (كەڵ Keł) أو (كەل Kel) تعني (مُرتفعات) وبذلك الترجمة الحرفية لكلمة (دووكەڵ Dûkeł) هي (الدُخان المتصاعد من النار)، إلا أنها أصبحت تعني (دخان) في اللغة الكوردية . في اللغة الپهلوية، (دخان) يُسمى (دووت Dût)
73. دَسْته: هذه الكلمة مأخوذة من الكلمة الكوردية (دەستهDeste) ) التي تعني (مجموعة أو طقم) وهي بِدورها متأتية من الكلمة الكوردية (دەست Dest) التي تعني (يد أو كف) وهكذا هذه الكلمة متأتية من (عدد أصابع اليد العشرة).
74. دستور: كلمة (دستور) هي كلمة كوردية قديمة، متأتية من الكلمة الكوردية (دەستەبەر (Desteber أو (دەستەوەر Destewer) التي تعني (الإلتزام بأداء عمل ما). في اللغة الپهلوية هذه الكلمة هي (دەستڤەر Dest-ver).
75. دفتر: مقتبسة من الكلمة الپهلوية (دپی Dipî) التي تعني (كتابة) وكلمة (دپیر Dipîr) الپهلوية تعني (كاتب).
76. دِمَن: أصل هذه الكلمة هو الكلمة الكوردية المركبة (دیمەن Dîmen) التي تتألف من كلمة (دی Dî) التي متأتية من كلمة (ديتن Dîtin) التي تعني (رؤية)، ومن كلمة (مان Man) التي تعني (مكان) وبذلك كلمة (دیمەن Dîmen) تعني (ذلك المكان الذي تتم رؤيته) أي (منظر).
77. دهاق: هذه الكلمة متأتية من الكلمة الميدية (دياكو) التي تعني (حاكِم الإقليم).
78. دولاب: هذه الكلمة مقتبسة من الكلمة الكوردية (دۆڵابDołab) ) المتأتية من الكلمة الكوردية المركبة (دوو - لەپDû - lep )، حيث أنّ (دوو Dû) تعني (إثنين) و (لەپ lep ) تعني (قطعة أو قسم) وبذلك تعني هذه الكلمة (الشئ المتكون من قطعتَين).
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 92 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/- 11-03-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 15
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 22-03-2021 (3 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: زمانەوانی و ڕێزمان
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 94%
94%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 11-03-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 11-03-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 92 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
تۆفیق تەیارە و تۆفیقی دەڵاڵ ساڵی 1955 لە سلێمانی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
یونس نەبیزادە
کورتەباس
پێداچوونەوە
کورتەباس
ئاوازی سەرکەوتن لە چیرۆکی (شەن)دا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
شەهید دڵشاد مەریوانی لە ساڵی 1965
پەرتووکخانە
خەونەکانی مەتڕان
وێنە و پێناس
مامۆستایانی پەیمانگای ناوەندی مامۆستایانی هەولێر ساڵی 1983-1984
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
دۆزی ناسیۆنالی کورد، ئۆتۆنۆمی یا کوردستانێکی سەربەخۆ یا بڕیاری چارەنووس لە ئازادیدا و بۆ ئازادی
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
فاتمە محی الدین پەری ی پێشرەوو سەربازی نەناسراو
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
کەشکۆڵی ئاغا؛ بەرگی 07
پەرتووکخانە
دیوانی ڕەواس
کورتەباس
ئەو جۆرەی بتەوێ
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
وێنە و پێناس
ئامەی جۆڵا لە ساڵی 1964
ژیاننامە
محەمەد عەلی شێرۆ
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
تێکستە فەلسەفی یەکەی میلیسوس سامۆسی
وێنە و پێناس
تەڵاخان خێزانی شێخ لەتیفی حەفید، ساڵی 1967
پەرتووکخانە
تیری رۆژگار

ڕۆژەڤ
ژیاننامە
عەبدولخالق قوتب
07-11-2008
هاوڕێ باخەوان
عەبدولخالق قوتب
ژیاننامە
شێخ موختار عەلایی
15-06-2010
هاوڕێ باخەوان
شێخ موختار عەلایی
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
09-06-1985
18-03-2021
هاوڕێ باخەوان
09-06-1985
شەهیدان
ژینا ئەمینی
17-09-2022
شەنە بەکر
ژینا ئەمینی
ژیاننامە
میلاد مەجید ئیسماعیل
08-06-2024
ئەمیر سیراجەدین
میلاد مەجید ئیسماعیل
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
دیوانی ڕەواس
13-06-2024
زریان عەلی
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
13-06-2024
شادی ئاکۆیی
پەرتووکخانە
دۆزی ناسیۆنالی کورد، ئۆتۆنۆمی یا کوردستانێکی سەربەخۆ یا بڕیاری چارەنووس لە ئازادیدا و بۆ ئازادی
12-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
وێنە و پێناس
وێنەی ئەو خاتوونەی یەکەم پێناسەی وەرگرتووە کە دراوە بە کۆمەڵانی خەڵکی ئێراق
11-06-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
محەمەد عەلی شێرۆ
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
یونس نەبیزادە
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ژیاننامە
مەحمود ئەفەنی
11-06-2024
کشمیر کەریم
ژیاننامە
فەرهاد بەیگی گەڕووسی
11-06-2024
شادی ئاکۆیی
ئامار
بابەت 518,436
وێنە 105,315
پەرتووک PDF 19,453
فایلی پەیوەندیدار 97,497
ڤیدیۆ 1,395
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
وێنە و پێناس
تۆفیق تەیارە و تۆفیقی دەڵاڵ ساڵی 1955 لە سلێمانی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
ژیاننامە
یونس نەبیزادە
کورتەباس
پێداچوونەوە
کورتەباس
ئاوازی سەرکەوتن لە چیرۆکی (شەن)دا
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
هولیا ئەڤشار
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
شەهید دڵشاد مەریوانی لە ساڵی 1965
پەرتووکخانە
خەونەکانی مەتڕان
وێنە و پێناس
مامۆستایانی پەیمانگای ناوەندی مامۆستایانی هەولێر ساڵی 1983-1984
شوێنەوار و کۆنینە
کاروانسەرای قەسری شیرین
پەرتووکخانە
دۆزی ناسیۆنالی کورد، ئۆتۆنۆمی یا کوردستانێکی سەربەخۆ یا بڕیاری چارەنووس لە ئازادیدا و بۆ ئازادی
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
کورتەباس
فاتمە محی الدین پەری ی پێشرەوو سەربازی نەناسراو
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
ڕەحیم ئیبراهیمی
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
پەرتووکخانە
کەشکۆڵی ئاغا؛ بەرگی 07
پەرتووکخانە
دیوانی ڕەواس
کورتەباس
ئەو جۆرەی بتەوێ
ژیاننامە
جەعفەر گەردی
ژیاننامە
هەژیر مەحمود پوور
وێنە و پێناس
ئامەی جۆڵا لە ساڵی 1964
ژیاننامە
محەمەد عەلی شێرۆ
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
کورتەباس
تێکستە فەلسەفی یەکەی میلیسوس سامۆسی
وێنە و پێناس
تەڵاخان خێزانی شێخ لەتیفی حەفید، ساڵی 1967
پەرتووکخانە
تیری رۆژگار
فۆڵدەرەکان
وشە و دەستەواژە - وڵات - هەرێم - ڕۆژهەڵاتی کوردستان کورتەباس - جۆری دۆکومێنت - زمانی یەکەم کورتەباس - جۆری وەشان - دیجیتاڵ کورتەباس - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست کورتەباس - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان کورتەباس - پۆلێنی ناوەڕۆک - زانست شەهیدان - پارت / لایەن - یەکینەکانی پاراستن (گەل YPG - ژنان YPJ - شه‌نگال (YBŞ) شەهیدان - جۆری کەس - قوربانیی شەڕی دەوڵەتی ئیسلامی - داعش شەهیدان - ڕەگەزی کەس - نێر شەهیدان - زمان - شێوەزار - کرمانجیی سەروو

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 0.39 چرکە!