پەرتووکخانە پەرتووکخانە
گەڕان

کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!


بژاردەی گەڕان





گەڕانی ورد      کیبۆرد


گەڕان
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆمارکردنی بابەت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
ئامرازەکان
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
زمانەکان
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
هەژماری من
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
گەڕان تۆمارکردنی بابەت ئامرازەکان زمانەکان هەژماری من
گەڕانی ورد
پەرتووکخانە
ناونامە بۆ منداڵانی کورد
کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
سەرچاوەکان
شوێنپێیەکان
دڵخوازەکان
چالاکییەکان
چۆن بگەڕێم؟
بڵاوکراوەکانی کوردیپێدیا
ڤیدیۆ
درەختی پۆلەکان
بابەت بەهەڵکەوت
تۆماركردنی بابەتی نوێ
ناردنی وێنە
ڕاپرسی
بیروڕاکانتان
پەیوەندی
کوردیپێدیا چ زانیارییەکی پێویستە!
ستانداردەکان
ڕێساکانی بەکارهێنان
کوالیتیی بابەت
دەربارە
ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
چیمان دەربارە وتراوە!
ناوکێشکردن لە ماڵپەڕەکانتاندا
تۆمارکردن / کوژاندنەوەی ئیمێڵ
ئاماری میوانەکان
ئاماری بابەت
وەرگێڕی فۆنتەکان
گۆڕینی ڕێکەوتەکان
پشکنینی ڕێنووس
زمان و شێوەزمانی ڕووپەلەکان
کیبۆرد
لینکە پێویستەکان
ئێکستێنشنی کوردیپێدیا بۆ گووگڵ کڕۆم
کوکیز
کوردیی ناوەڕاست
کرمانجی - کوردیی سەروو
Kurmancî - Kurdîy Serû
هەورامی
Zazakî
English
Française
Deutsch
عربي
فارسی
Türkçe
Nederlands
Svenska
Español
Italiano
עברית
Pусский
Norsk
日本人
中国的
Հայերեն
Ελληνική
لەکی
Azərbaycanca
چوونەژوورەوە
دەبمە هاوکارتان!
وشەی نهێنیت لەبیرکردووە!
        
 kurdipedia.org 2008 - 2024
 دەربارە
 بابەت بەهەڵکەوت
 چالاکییەکانی ڕۆژی
 ڕێساکانی بەکارهێنان
 ئەرشیڤوانانی کوردیپێدیا
 بیروڕاکانتان
 دڵخوازەکان
 کڕۆنۆلۆژیای ڕووداوەکان
 چالاکییەکان - کوردیپێدیا
 یارمەتی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
دەروازەیەک بۆ مێژووی مێژوونووسیی
06-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
مەسەلەی توتنەکە؛ بەرگی سێیەم: پاشەکشێی هەرزان، رۆژگاری سیاسەتی گۆڕان 2008-2010
06-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
لەهەرێمی کوردستاندا ئەزموونی دواخستنی هەڵبژاردن دەوڵەمەندترە لە ئەنجامدانی
06-06-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
چۆن مناڵەکانت پەروەردە ئەکەیت
06-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
باخی بەختیاری لە سلێمانی ساڵی 1970
06-06-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
نوانەسازی و ئاماژەپێوی بۆ نووسینی ئەکادیمیکی کوردی
06-06-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
دەشتی گەرمیان؛ بەندی پینجەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شاخی هەورامان؛ بەندی چوارەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
چوارباخی پێنجوێن؛ بەندی سێیەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
باخچەی کوردستان؛ بەندی دووەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 518,571
وێنە 105,718
پەرتووک PDF 19,404
فایلی پەیوەندیدار 97,450
ڤیدیۆ 1,395
شوێنەکان
دوکان
ژیاننامە
نەجات حەمید ئەحمەد
ژیاننامە
فەیسەڵ عوسمان
ژیاننامە
عائیشە ڕەسوڵ
ژیاننامە
مەلیکە ئاکباش
مكانة المرأة في المجتمع الكوردستاني قبل ظهور الكتابة
مێگا-داتای کوردیپێدیا، یارمەتیدەرێکی باشە بۆ بڕیارە کۆمەڵایەتی، سیاسی و نەتەوەییەکان.. داتا بڕیاردەرە!
پۆل: کورتەباس | زمانی بابەت: عربي
بەشکردن
Facebook0
Twitter0
Telegram0
LinkedIn0
WhatsApp0
Viber0
SMS0
Facebook Messenger0
E-Mail0
Copy Link0
نرخاندنی بابەت
نایاب
زۆر باشە
باش
خراپ نییە
خراپ
بۆ ناو لیستی دڵخوازەکان
ڕای خۆت دەربارەی ئەم بابەتە بنووسە!
گۆڕانکارییەکانی بابەتەکە
Metadata
RSS
گووگڵی وێنەی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
گووگڵی بابەتی هەڵبژێردراو بکە!
کوردیی ناوەڕاست0
Kurmancî - Kurdîy Serû0
English0
فارسی0
Türkçe0
עברית0
Deutsch0
Español0
Française0
Italiano0
Nederlands0
Svenska0
Ελληνική0
Azərbaycanca0
Fins0
Norsk0
Pусский0
Հայերեն0
中国的0
日本人0

د. مهدي كاكه يي

د. مهدي كاكه يي
مكانة المرأة في المجتمع الكوردستاني قبل ظهور الكتابة
#مهدي كاكه يي#
الحوار المتمدن-العدد: 6694 - 2020-10-04
المحور: دراسات وابحاث في التاريخ والتراث واللغات
مكانة المرأة في الأديان الكوردية (1)

أثارت الصديقة (Nazdar Akreyi) موضوعاً مهماً جديراً بالإهتمام والدراسة. لأهمية الموضوع، أكتب هنا نص رسالتها وثم أواصل الحديث عن الموضوع.
نص الرسالة
لقد تابعتُ وقرأتُ منشوراتك التاريخية والدينية منذ أكثر من عام وتشدني اليها بسبب حبي واهتمامي بالتاريخ. تراودني في الآونة الاخيرة السؤال عن المرأة ومكانتها اجتماعيا وسياسيا ومسائل الميراث وما حظيت بها او حرمت منها في مجتمعاتنا الكوردية في تلك الاديان وقبل الاسلام بالتحديد. كيف عاشت جداتنا وامهاتهن؟ هل كانت المرأة مظلومة ومستغلة في المجتمعات الكوردية ايضا حالها حال باقي المجتمعات ام كانت لها مكانة أفضل مقارنة بأخواتها نساء العرب او حتى الغرب مثلا؟ وهل هناك ادلة او مخطوطات تثبت ذلك في كتبهم الدينية كالزردشتية واليارسانيه وغيرها من الاديان التي كانت موجودة ونظمت حياة الناس بموجبها؟ الاسلام يدّعي بأنه الدين الوحيد الذي أكرم المرأة وجعل لها نصيبا من الميراث بالرغم من ذكورية هذا الدين وخدمته للرجل وتلبيته لطلباته ورغباته وجعل الرجل السيد الآمر والناهي وكما هو الحال بالنسبة للمسيحيه واليهوديه ايضا.
في البداية أشكر الصديقة العزيزة (Nazdar Akreyi) على إثارتها لهذا الموضوع المهم ولولاها لما كنتُ أكتب هذه الدراسة في الوقت الحاضر، حيث كنتُ مخططاً أن أكتبها في وقت آخر لتكون جزءاً من دراستي عن الأديان الكوردية التي أأمل أن أصدرها ككتاب بعد إكمالها. كما أود أن أشكر الأستاذ (صباح كنجي) على جهوده الكبيرة في تزويدي بمعلومات مهمة عن مكانة المرأة في الدين الإيزيدي. أوجّه شكري الكثير أيضاً للباحث محمود خضر (أبو آزاد) على إرساله لي معلومات قيّمة عن مكانة المرأة الإيزيدية. شكري وإمتناني العميقَين للأساتذة الأفاضل التالية أسماؤهم حسب أبجدية أسمائهم: (فهمي كاكەيي) و(هاشم كاكەيي) و(هاوار رفيق) الذين قدّموا لي معلومات قيّمة جداً عن مكانة المرأة في الدين اليارساني، والتي أثْرَت هذه الدراسة. كما أود أن أشير بأنني من الآن فصاعداً لا أقوم بنشر المصادر المعتمدة مع دراساتي تجنباً لتعرضها للسرقة، حيث سأقوم بنشرها في الكتب التي سأصدرها. قبل عدة سنوات قام شخص بإسم (علي حجي كرم الحاج علي) بِسرقة الدراسات التي نشرتُها عن الفيليين (17 مقال) وأصدرها في كتاب بإسم (الباحث علي حجي كرم الحاج علي) في بغداد!!، إلا أنني قمتُ بإضافة الكثير من المعلومات الى تلك الدراسة وقمتُ كذلك بإجراء تغييرات كثيرة فيها والتي أأمل أن أنشرها ككتاب.
مكانة المرأة في المجتمع الكوردستاني قبل ظهور الكتابة
الآن سنعود الى الموضوع الذي نحن بصدده. في المجتمع الكوردستاني، في العصور ما قبل التدوين، كانت المرأة سرّاً أصغر مرتبطاً بِسرٍّ أكبر، سرّ كامن خلف كل التغيرات التي تحدث في الطبيعة والكون، حيث أن وراء كل ذلك أنثى كونية عظيمة، هي منشأ الأشياء ومردها، عنها تصدر الموجودات والى رحمها يؤول كل شيء. لذلك لعبت المكانة الاجتماعية للمرأة في كوردستان دوراً كبيراً في رسم التصور الديني والغيبي الأول و في ولادة الأسطورة الأولى، حيث كانت المرأة في هذه المراحل من حياة الإنسان القديم موضع حب ورغبة، موضع خوف ورهبة في نفس الوقت، فمن جسدها تنشأ حياة جديدة ومن صدرها ينبع حليب الحياة وأنّ دورتها الشهرية المنتظمة في ثمانية وعشرين أو تسعة وعشرين يوماً، تتبع دورة القمر، وخصبها وما تفيض بها على أطفالها هو خصب الطبيعة التي تهبّ العشب غذاءً لقطعان الصيد، وثمار الشجر لغذاء البشر، وعندما تعلم الإنسان الزراعة في الموقع الآثاري (زاوي جمي شانيدار) الواقع في جنوب كوردستان، وجد صنواً للمرأة، فهي تحبل بالبذور وتطلق من رحمها الزرع الجديد.
كانت الديانات القديمة ترى أنّ المرأة أكثر قدسية من الرجل وأن الرجل من خلال الممارسة الجنسية معها فإنه يقوم بالتطّهر من ذنوبه وخطاياه. المرأة مقدسّة لأنها تقوم بالحمل والولادة وبذلك فإنها تساهم بشكل رئيسي في التكاثر البشري. كان يتم تقديس الممارسة الجنسية وتتم ممارستها بشكل يومي وحتى بشكل جماعي في معابد الأديان القديمة وهذا التقديس كان في ذلك نوعاً من عبادة الأنثى ورؤيتها على أنها مُحرّك من مُحرّكات الحياة في هذا الكون. هكذا كان الجنس شيئاً مقدّساً مرتبطاً بالوجود.
” المرأة الإلهة ” سميت في عدة أديان قديمة بإلهة الخصوبة بإعتبارها سبباً في إعمار الكون وزرع الحياة فيه، دون حضورها سيكون الوجود منعدماً وسيحل الخراب ثم الفناء النهائي ولذلك كانت مكانتها أعلى من بقية الآلهة. في حوالي سنة (8000) قبل الميلاد، تمّ إكتشاف الزراعة في شمال بلاد ما بين النهرَين (جنوب كوردستان)، حيث أنّ المرأة إكتشفت الزراعة، ولذلك أصبحت زعيمة المجتمع الفلاحي هناك لإعتقاد الناس بأنّ في جسد المرأة قوة خارقة تجعلها تنجب وتزرع. ظهرت أولى الآلهة وهي (الإلهة الأم) التي ترمز للخصوبة، وكانت توضع صورتها في الحقول تبركاً. هكذا قادت المرأة المجتمع الكوردستاني سياسياَ وإجتماعياَ ودينياً في شمال بلاد ما بين النهرَين.
في شمال كوردستان، في كهوف جبال (شت) في مقاطعة (هكاري) وكهف (پالانلو) قرب أديامان، تمّ العثور على تماثيل أكثرها عبارة عن تماثيل نسائية، حيث كانت الوجوه والأيدي والأرجل لعدد كبير من هذه التماثيل، ليست بارزة بروزاً خاصاً، بينما الصدر والبطن والفخذ كان بارزاً والذي هو العلامات المميزة لشكل المرأة بِطابعها الديني والذي يشكّل دليلاً على عبادة قديمة، ترتبط بالخصب، تطورت في العصر الحجري الحديث (العصر النيوليثي) (9000 – 4500 قبل الميلاد)، حيث كانت الديانة النيوليثية الأولى كانت ديانة زراعية في إعتقادها وطقوسها وأن الأسطورة الأولى هي أسطورة زراعية تتركز حول إلهة واحدة التي هي سيدة الطبيعة في شكلها الوحشي وشكلها المُدجّن الجديد الذي تشارك يد الزارع في قولبته وتأليهه.
[1]
ئەم بابەتە بەزمانی (عربي) نووسراوە، کلیک لە ئایکۆنی بکە بۆ کردنەوەی بابەتەکە بەو زمانەی کە پێی نووسراوە!
دون هذا السجل بلغة (عربي)، انقر علی ايقونة لفتح السجل باللغة المدونة!
ئەم بابەتە 85 جار بینراوە
هاشتاگ
سەرچاوەکان
[1] ماڵپەڕ | عربي | https://www.ahewar.org/ - 12-04-2024
بابەتە پەیوەستکراوەکان: 22
ژیاننامە
ڕێکەوت و ڕووداو (کڕۆنۆلۆژیا)
کورتەباس
زمانی بابەت: عربي
ڕۆژی دەرچوون: 04-10-2020 (4 ساڵ)
پۆلێنی ناوەڕۆک: وتار و دیمانە
پۆلێنی ناوەڕۆک: مێژوو
پۆلێنی ناوەڕۆک: ژنان
جۆری دۆکومێنت: زمانی یەکەم
جۆری وەشان: دیجیتاڵ
زمان - شێوەزار: عەرەبی
وڵات - هەرێم: کوردستان
تایبەتمەندییە تەکنیکییەکان
کوالیتیی بابەت: 99%
99%
ئەم بابەتە لەلایەن: ( ئاراس حسۆ )ەوە لە: 12-04-2024 تۆمارکراوە
ئەم بابەتە لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 24-04-2024 پێداچوونەوەی بۆکراوە و ئازادکراوە
ئەم بابەتە بۆ دواجار لەلایەن: ( زریان سەرچناری )ەوە لە: 24-04-2024 باشترکراوە
ناونیشانی بابەت
ئەم بابەتە بەپێی ستانداردەکانی کوردیپێدیا هێشتا ناتەواوە و پێویستیی بە داڕشتنەوەی بابەتی و زمانەوانیی زۆرتر هەیە!
ئەم بابەتە 85 جار بینراوە
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
شەم سامان
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
لەهەرێمی کوردستاندا ئەزموونی دواخستنی هەڵبژاردن دەوڵەمەندترە لە ئەنجامدانی
پەرتووکخانە
چۆن مناڵەکانت پەروەردە ئەکەیت
پەرتووکخانە
مەسەلەی توتنەکە؛ بەرگی سێیەم: پاشەکشێی هەرزان، رۆژگاری سیاسەتی گۆڕان 2008-2010
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
دیوی ناوەوەی کەوتنی شاری ئەدرنە
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
کورتەباس
دەستڕەنگینی نابینا
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
بانگ هێشتنی هەندێک قوتابی بۆ بەغدا لە ساڵی 1945دا
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
قەڵای شێروانە ساڵی 1962
کورتەباس
شیکردنەوەی (تێبینی یەکانی لەسەر بەرەو سایکۆلۆژیا)
وێنە و پێناس
باخی بەختیاری لە سلێمانی ساڵی 1970
پەرتووکخانە
دەروازەیەک بۆ مێژووی مێژوونووسیی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
تووتن-بەشی دووەم و کۆتایی
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
پەرتووکخانە
نوانەسازی و ئاماژەپێوی بۆ نووسینی ئەکادیمیکی کوردی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مەلا سەید ئەحمەدی فەیلەسوف
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
وێنەی( مارف ئاغایی، شێرکۆ بێکەس، دکتۆر قوتبەدین سادقی)

ڕۆژەڤ
شوێنەکان
دوکان
29-11-2009
هاوڕێ باخەوان
دوکان
ژیاننامە
نەجات حەمید ئەحمەد
11-01-2010
هاوڕێ باخەوان
نەجات حەمید ئەحمەد
ژیاننامە
فەیسەڵ عوسمان
13-12-2011
هاوڕێ باخەوان
فەیسەڵ عوسمان
ژیاننامە
عائیشە ڕەسوڵ
07-06-2021
ڕۆژگار کەرکووکی
عائیشە ڕەسوڵ
ژیاننامە
مەلیکە ئاکباش
22-06-2022
سروشت بەکر
مەلیکە ئاکباش
 چالاکییەکانی ڕۆژی
بابەتی نوێ
پەرتووکخانە
دەروازەیەک بۆ مێژووی مێژوونووسیی
06-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
مەسەلەی توتنەکە؛ بەرگی سێیەم: پاشەکشێی هەرزان، رۆژگاری سیاسەتی گۆڕان 2008-2010
06-06-2024
ڕاپەر عوسمان عوزێری
پەرتووکخانە
لەهەرێمی کوردستاندا ئەزموونی دواخستنی هەڵبژاردن دەوڵەمەندترە لە ئەنجامدانی
06-06-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
چۆن مناڵەکانت پەروەردە ئەکەیت
06-06-2024
کشمیر کەریم
وێنە و پێناس
باخی بەختیاری لە سلێمانی ساڵی 1970
06-06-2024
زریان عەلی
پەرتووکخانە
نوانەسازی و ئاماژەپێوی بۆ نووسینی ئەکادیمیکی کوردی
06-06-2024
هەژار کامەلا
پەرتووکخانە
دەشتی گەرمیان؛ بەندی پینجەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
شاخی هەورامان؛ بەندی چوارەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
چوارباخی پێنجوێن؛ بەندی سێیەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
پەرتووکخانە
باخچەی کوردستان؛ بەندی دووەم لە دیوانی قانع
05-06-2024
زریان سەرچناری
ئامار
بابەت 518,571
وێنە 105,718
پەرتووک PDF 19,404
فایلی پەیوەندیدار 97,450
ڤیدیۆ 1,395
کوردیپێدیا پڕزانیاریترین و فرەزمانترین سەرچاوەی کوردییە!
پەرتووکخانە
سیاسەت و پلانی زمان بۆ هەرێمی کوردستان
ژیاننامە
شەم سامان
شوێنەوار و کۆنینە
سیاهگل.. پەرستگەی سەردەمی ساسانییەکان
پەرتووکخانە
لەهەرێمی کوردستاندا ئەزموونی دواخستنی هەڵبژاردن دەوڵەمەندترە لە ئەنجامدانی
پەرتووکخانە
چۆن مناڵەکانت پەروەردە ئەکەیت
پەرتووکخانە
مەسەلەی توتنەکە؛ بەرگی سێیەم: پاشەکشێی هەرزان، رۆژگاری سیاسەتی گۆڕان 2008-2010
ژیاننامە
سابات محەمەد ساڵح
ژیاننامە
شاهۆ غەفور حسێن
ژیاننامە
مژدە عەبدولحەمید
کورتەباس
دیوی ناوەوەی کەوتنی شاری ئەدرنە
ژیاننامە
توانا موتیع جەباری
کورتەباس
دەستڕەنگینی نابینا
وێنە و پێناس
مامۆستایانی قوتابخانەی ئابڵاخ
شوێنەوار و کۆنینە
ئەشکەوتی کاڵدار
وێنە و پێناس
کاک عەبدوڵڵا عارف و منداڵەکانی لە گەڕەکی سەرشەقامی سلێمانی
شوێنەوار و کۆنینە
قشڵەی قوشتەپە
کورتەباس
بانگ هێشتنی هەندێک قوتابی بۆ بەغدا لە ساڵی 1945دا
ژیاننامە
سروە ساڵەیی
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای نارین
وێنە و پێناس
قەڵای شێروانە ساڵی 1962
کورتەباس
شیکردنەوەی (تێبینی یەکانی لەسەر بەرەو سایکۆلۆژیا)
وێنە و پێناس
باخی بەختیاری لە سلێمانی ساڵی 1970
پەرتووکخانە
دەروازەیەک بۆ مێژووی مێژوونووسیی
پەرتووکخانە
لۆزاننامە - وەشانی 2
کورتەباس
تووتن-بەشی دووەم و کۆتایی
ژیاننامە
فاتیح عەبدولکەریمی مودەریس
پەرتووکخانە
نوانەسازی و ئاماژەپێوی بۆ نووسینی ئەکادیمیکی کوردی
پەرتووکخانە
کۆڵبەرنامە - وەشانی 1
پەرتووکخانە
ژینانامە - وەشانی 1
ژیاننامە
مەلا سەید ئەحمەدی فەیلەسوف
ژیاننامە
دانا موتیع جەباری
ژیاننامە
نیشتمان عەبدولقادر ئەحمەد
شوێنەوار و کۆنینە
قەڵای حەسەن ئاباد
پەرتووکخانە
سایکس-پیکۆنامە - وەشانی 1
وێنە و پێناس
وێنەی( مارف ئاغایی، شێرکۆ بێکەس، دکتۆر قوتبەدین سادقی)
فۆڵدەرەکان
پەرتووکخانە - وڵات - هەرێم - باشووری کوردستان پەرتووکخانە - پۆلێنی ناوەڕۆک - ئەدەبی / ڕەخنەی ئەدەبی پەرتووکخانە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست پەرتووکخانە - فایلی PDF - بەڵێ ژیاننامە - جۆری کەس - موزیکژەن ژیاننامە - ڕەگەزی کەس - مێ ژیاننامە - زمان - شێوەزار - کرمانجیی ناوەڕاست ژیاننامە - نەتەوە - کورد ژیاننامە - وڵات - هەرێم (لەدایکبوون) - باشووری کوردستان ژیاننامە - شار و شارۆچکەکان (لەدایکبوون) - ڕانیە (راپەڕین)

Kurdipedia.org (2008 - 2024) version: 15.58
| پەیوەندی | CSS3 | HTML5

| کاتی ئافراندنی لاپەڕە: 1.609 چرکە!